گفتار درمانی چیست؟ چرا باید حتما انجام شود؟

گفتار درمانی به کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی و زبانی خود را بهبود بخشند. مهم نیست که چه چیزی بر توانایی شما در صحبت کردن یا برقراری ارتباط موثر تأثیر می‌گذارد، گفتار درمانی می‌تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. اگر شما یا فرزندتان در صحبت کردن، شنوایی یا استفاده از زبان مشکل دارید، در مورد ارزیابی گفتار درمانی با یک پزشک مشورت کنید.

گفتار درمانی چیست؟

گفتار درمانی روشی است که توانایی صحبت کردن و استفاده از سایر مهارت‌های زبانی را بهبود می‌بخشد. این درمان به شما کمک می‌کند افکار خود را بیان کنید و بفهمید دیگران چه می‌گویند. همچنین می‌تواند مهارت‌هایی مانند حافظه و توانایی حل مشکلات را بهبود بخشد. شما با یک آسیب شناس گفتار زبان (SLP یا گفتار درمانگر) کار خواهید کرد تا تمرینات و درمان‌هایی را بیابید که نیازهای خاص شما را برطرف کند. برخی از افراد برای صحبت کردن و برقراری ارتباط به کمک نیاز دارند. دیگران برای پردازش و درک بهتر زبان به گفتار درمانی نیاز دارند.

هدف از گفتار درمانی

گفتار درمانی می‌تواند به شما در بهبود وضعیت زیر کمک کند:

• مهارت‌های زبانی اولیه (به ویژه کودکانی که صحبت کردن و برقراری ارتباط را یاد می‌گیرند).
• امکان استفاده از صدای شما
• درک زبان (چقدر خوب کلمات و زبان را درک می‌کنید).
• تسلط (چقدر خوب و راحت می‌توانید از زبان استفاده کنید).
• وضوح و بیان (چقدر به راحتی می‌توانید آنچه را که می‌خواهید ارتباط برقرار کنید).

چگونه بفهمم به گفتار درمانی نیاز دارم؟

اگر پزشک شما مشکوک باشد که شما یا فرزندتان دچار اختلال گفتاری هستید، چند غربالگری اولیه را توصیه می‌کند. این آزمایشات به تعیین علت اساسی هر گونه مشکل ارتباطی کمک می‌کند. به عنوان مثال، اگر کودک شما در برقراری ارتباط مشکل دارد، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است کودک شما را برای آزمایش شنوایی به یک متخصص شنوایی شناس ارجاع دهد. اگر فرزند شما تست شنوایی را قبول کند، ممکن است نیاز داشته باشد با یک آسیب شناس گفتار-زبان کار کند.

مطلب پیشنهادی: روان پریشی بعد از زایمان چیست؟

گفتار درمانی چه می‌کند؟

فتار درمانی به شما کمک می‌کند تا توانایی صحبت کردن و برقراری ارتباط با زبان را بهبود بخشید. اینکه به چه نوع گفتار درمانی نیاز دارید به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سن شما و اینکه چه وضعیت سلامتی یا چالش‌های گفتاری ممکن است داشته باشید. آسیب شناس گفتار و زبان شما درمان مناسب را بر اساس وضعیت خاص شما توصیه می‌کند. رویکردها و دسته بندی‌های مختلفی از گفتار درمانی وجود دارد و گفتاردرمانگر شما یکی از بهترین روش‌ها را برای شما پیدا می‌کند.

کدام بیماری‌ها با گفتار درمانی درمان می‌شوند؟

گفتار درمانی می‌تواند برای هر کسی که اختلال ارتباطی دارد مفید باشد. در صورتی که اختلال شنوایی یا وضعیت سلامتی دارید که بلع را دشوار می‌کند، ممکن است یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی نیز گفتار درمانی را پیشنهاد کند. ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است گفتار درمانی را برای کمک به موارد زیر توصیه کند:

• آفازی: افراد مبتلا به آفازی ممکن است در خواندن، نوشتن، صحبت کردن و درک زبان مشکل داشته باشند. اغلب پس از سکته یا آسیب به ناحیه ای از مغز که زبان را پردازش می‌کند، ایجاد می‌شود.
• آپراکسی: افراد مبتلا به آپراکسی می‌دانند چه می‌خواهند بگویند، اما در شکل دادن کلمات مشکل دارند. آنها ممکن است در خواندن، نوشتن، بلع و سایر مهارت‌های حرکتی مشکل داشته باشند.
• اختلال بیان: افراد مبتلا به اختلالات بیانی قادر به تولید صداهای کلمه خاصی نیستند. برای مثال، آنها ممکن است یک صدا را جایگزین صدای دیگری کنند - مانند گفتن "خرمز" به جای "قرمز" یا "وین" به جای "این".
• اختلالات شناختی ارتباطی: اگر ناحیه ای از مغز که توانایی تفکر شما را کنترل می‌کند آسیب ببیند، ممکن است در برقراری ارتباط مشکل داشته باشید. افراد مبتلا به اختلالات شناختی ارتباطی ممکن است مشکلاتی در گوش دادن، صحبت کردن، حافظه و حل مسئله داشته باشند.
• دیزآرتری: افراد مبتلا به دیزآرتری ممکن است گفتار کند یا نامفهوم داشته باشند. این زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات کنترل کننده گفتار شما ضعیف شوند. علل شایع عبارتند از سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس (MS)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) یا سایر اختلالات سیستم عصبی.
• اختلالات بیانی: افراد مبتلا به اختلال بیان ممکن است در بیان کلمات یا بیان افکار خود دچار مشکل شوند. اختلالات بیانی با سکته مغزی یا سایر رویدادهای عصبی، تاخیر در رشد و کاهش شنوایی مرتبط است.
• اختلالات روانی: اختلالات روانی سرعت، جریان و ریتم گفتار شما را مختل می‌کند. لکنت (گفتار قطع شده یا مسدود شده) یک اختلال روانی است. به هم ریختگی (سخنرانی که با هم ادغام شده و سریع است) نیز همینطور است.
• اختلالات دریافتی: افراد مبتلا به اختلالات دریافتی در درک یا پردازش آنچه دیگران می‌گویند مشکل دارند. آنها ممکن است دایره لغات محدودی داشته باشند، در پیروی از دستورالعمل‌ها مشکل داشته باشند یا به نظر می‌رسد که علاقه ای به گفتگو ندارند.
• اختلالات تشدید: اختلالات رزونانس شرایطی هستند که بر حفره‌های دهان یا بینی تأثیر می‌گذارند. آنها می‌توانند جریان هوا را مسدود کرده و ارتعاشاتی را که به شنیدن صداها کمک می‌کند تغییر دهند. شکاف کام، تورم لوزه‌ها و سایر شرایطی که بر ساختار دهان و بینی شما تأثیر می‌گذارد، می‌تواند باعث اختلالات تشدید شود.

چه سنی برای گفتار درمانی مناسب است؟

هر کسی که در زمینه مهارت‌های گفتاری یا زبانی به کمک نیاز دارد می‌تواند از گفتار درمانی بهره مند شود. هیچ سنی برای کمک گرفتن بهترین یا صحیح‌تر نیست. کودکان و بزرگسالان می‌توانند گفتار درمانی را انجام دهند.

چه فعالیت‌هایی در گفتار درمانی انجام می‌شود؟

• برای کودکان، گفتار درمانی معمولاً شامل بازی است، مانند فعالیت‌های توالی یا بازی‌های رومیزی مبتنی بر زبان.
• برای بزرگسالان، گفتار درمانی معمولاً بر بهبود یا بازسازی مجموعه مهارت‌های خاصی مانند تقویت هماهنگی بین مغز و دهان شما متمرکز است.
• تمرینات زبان و دهان: گفتار درمانگر تمرینات و حرکاتی را به شما نشان می‌دهد که باعث تقویت دهان و زبان شما می‌شود. این تمرینات به آموزش زبان شما کمک می‌کند تا در الگوهای هماهنگ حرکت کند.
• حرکات صورت: کنترل حالت صورت می‌تواند به بهبود مهارت‌های حرکتی شما کمک کند. ممکن است درمانگر از شما بخواهد که لبخند بزنید یا لب‌هایتان را جمع کنید، سپس صورتتان را شل کنید.
• خواندن با صدای بلند: اگر اختلال گفتاری شما را از حرکت صحیح دهان و زبان باز می‌دارد، خواندن با صدای بلند می‌تواند ارتباط بین مغز و دهان شما را تقویت کند.
• انجام بازی با کلمات: مطالعات نشان داده است که بازی‌های حافظه، جستجوی کلمات و جدول کلمات متقاطع می‌توانند عملکرد شناختی را حفظ کرده و مهارت‌های تفکر را بهبود بخشند.
  
  

آیا گفتار درمانی واقعاً مؤثر است؟

بله، گفتار درمانی یک درمان اثبات شده و موثر است که به میلیون‌ها نفر کمک کرده تا مهارت‌های زبانی و ارتباطی خود را بهبود بخشند.

مزایای گفتار درمانی

گفتار درمانی فواید زیادی دارد، از جمله:

• بهبود عزت نفس
• افزایش استقلال
• بهبود توانایی درک و بیان ایده‌ها، افکار و احساسات
• آمادگی مدرسه برای کودکان خردسال
• افزایش کیفیت صدا
• مهارت‌های اولیه زبان
• عملکرد بهتر بلع
• بهبود کیفیت زندگی

مدت زمان مورد نیاز گفتار درمانی

نیازهای هر کسی منحصر به فرد است. برخی از اختلالات گفتار با افزایش سن بهبود می‌یابند - برخی دیگر به سالها گفتار درمانی نیاز دارند. اگر یک وضعیت سلامتی باعث اختلال گفتاری شما شده باشد، مهارت‌های گفتاری و زبانی شما ممکن است با بهبودی از مشکل اساسی بهبود یابد.

عوامل موثر در دوره لازم برای گفتار درمانی

مدت زمانی که به گفتار درمانی نیاز دارید بستگی به موارد زیر دارد:

• سن
• نوع اختلال گفتار
• اختلال گفتار چقدر بر توانایی‌های ارتباطی شما تأثیر می‌گذارد؟
• نیاز به بهبودی از یک بیماری زمینه ای
• هر چند وقت یک بار در گفتار درمانی شرکت می‌کنید؟

مراجعه برای گفتار درمانی

به محض اینکه احساس کردید چیزی بر توانایی شما در صحبت کردن، شنیدن یا برقراری ارتباط با دیگران تأثیر می‌گذارد، به یک پزشک مراجعه کنید. اگر فکر می‌کنید فرزندتان ممکن است در زبان یا درک مشکل داشته باشد به یک پزشک مراجعه کنید. علائم هشدار دهنده رایجی که ممکن است کودک به اختلال ارتباطی مبتلا باشد عبارتند از:

• صحبت کردن به ندرت یا کمتر از حد معمول
• مشکل در استفاده از زبان یا کلمات
• مشکل در درک جملات ساده
• هنگام خواندن، گوش دادن یا صحبت کردن به راحتی ناامید می‌شوید.

جمع‌بندی

اگر شما یا فرزندتان در برقراری ارتباط مشکل دارید، از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد برنامه ریزی ارزیابی با آسیب شناس گفتار زبان بپرسید. گفتار درمانی می‌تواند استقلال، اعتماد به نفس و کیفیت زندگی بهتری به شما بدهد. گفتار درمانی به زمان، تلاش و تمرین نیاز دارد. صبور باشید و برای تمام پیشرفت‌هایی که دارید به خودتان اعتبار بدهید. موفقیت‌های خود را جشن بگیرید و اگر احساس می‌کنید در حال مبارزه هستید با گفتار درمانگر خود صحبت کنید.