بیماری ویروس ماربورگ | همه چیز درباره هشدار جدید سازمان جهانی بهداشت

بیماری ویروس ماربورگ یک بیماری نادر، اما اغلب کشنده است که در بخش‌هایی از آفریقا شایع است و افراد آن را از تماس با مایعات بدن خفاش‌ها یا افراد آلوده دریافت می‌کنند. 

در این مقاله می‌خوانید: 

• بیماری ویروس ماربورگ چیست؟
• بیماری ویروس ماربورگ چقدر شایع است؟
• شیوع ویروس ماربورگ
• علائم و علل بیماری ویروس ماربورگ
• چه چیزی باعث بیماری ویروس ماربورگ می شود؟
• شیوع بیماری ویروسی ماربورگ چگونه است؟
• روش انتقال ویروس ماربورگ 
• عوامل خطر بیماری ویروسی ماربورگ چیست؟
• تشخیص بیماری ویروس ماربورگ 
• درمان بیماری ویروسی ماربورگ چگونه است؟
• پیشگیری از ماربورگ ممکن است؟
• مراقبت های لازم در صورت ابتلا به بیماری ویروس ماربورگ
• آیا زنده ماندن از ویروس ماربورگ امکان پذیر است؟
• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
• چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید؟
• خلاصه

بیماری ویروس ماربورگ چیست؟

بیماری ویروس ماربورگ (MVD) یک بیماری جدی است که گاهی اوقات در کشورهای آفریقایی شیوع می‌یابد. علائم آن شبیه آنفولانزا است، اما می‌تواند به استفراغ شدید، خونریزی و مشکلات عصبی (مغزی و عصبی) تبدیل شود. معمولا با سرایت از خفاش‌ها به انسان انتقال می‌یابد و همچنین می‌تواند از انسان به انسان سرایت کند و باعث شیوع بیماری شود.

ماربورگ، یک تب خونریزی‌دهنده ویروسی است که به عروق خونی آسیب می‌رساند و باعث خونریزی می‌شود و بخشی از خانواده ویروس ابولا است.

بیماری ویروس ماربورگ چقدر شایع است؟

بیماری ویروس ماربورگ نادر است، اما گاهی اوقات در مناطق خاصی از آفریقا شیوع می‌یابد و در طول شیوع، از چند نفر تا صدها نفر تقریبا هم‌زمان زمان آلوده می‌شوند.

بیشتر بخوانید: واکسن آنفولانزا بزنیم یا نه؟

شیوع ویروس ماربورگ

پیش از این، آخرین شیوع بیماری ماربورگ در سال 2023 بود. اولین مورد در فوریه 2023 در گینه استوایی با 16 مورد تایید شد و 12 نفر جان باختند. سایر شیوع های بزرگ عبارتند از:

• اوگاندا در سال ۲۰۱۲ که ۱۵ نفر آلوده و چهار نفر جان باختند.
• آنگولا از ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ که ۲۵۲ نفر آلوده و ۲۲۷ نفر جان باختند.
• جمهوری دموکراتیک کنگو از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ که ۱۵۴ نفر مبتلا و ۱۲۸ نفر جان خود را از دست دادند.
• آلمان و یوگسلاوی در سال ۱۹۶۷. دو شیوع همزمان در اروپا در سال ۱۹۶۷ وجود داشت که ۳۱ نفر مبتلا شدند و هفت نفر جان باختند.

علائم و علل بیماری ویروس ماربورگ

علائم ویروس ماربورگ در دو مرحله رخ می‌دهد. مرحله اول علائم پنج تا هفت روز طول می‌کشد و علائم آن شامل موارد زیر است:

• تب
• لرز
• سردرد شدید
• سرفه
• درد عضلانی یا مفصلی
• گلودرد
• کهیر

ممکن است برای یک یا دو روز کمی بهتر شوید، سپس علائم بیشتری شروع می‌شود. مرحله دوم علائم شامل موارد زیر است:

• درد شکم یا قفسه سینه
• استفراغ
• اسهال
• سرگیجه
• کاهش وزن ناخواسته
• مدفوع خونی یا استفراغ
• خونریزی از بینی، دهان، چشم‌ها یا واژن
• گیجی

در صورت داشتن این علائم فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

بیشتر بخوانید: آبله میمونی ام پاکس، ویروس ارتوپاکس

چه چیزی باعث بیماری ویروس ماربورگ می شود؟

دو ویروس مرتبط، ویروس Marburg (MARV) و ویروس Ravn (RAVV) باعث ایجاد ماربورگ می‌شوند و با ویروسی که باعث ابولا می‌شود مرتبط هستند. بیماری ویروسی ماربورگ، یک تب خونریزی دهنده ویروسی است که می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب برساند و باعث خونریزی شدید شود.

شیوع بیماری ویروسی ماربورگ چگونه است؟

ویروس ماربورگ از طریق تماس با مایعات بدن انسان یا حیوانات آلوده منتشر می‌شود. مایعات بدن عبارتند از:

• خون
• ادرار
• مدفوع
• بزاق 
• شیر (از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود)
• منی
• مایعات واژن
• همچنین از سطوح، اشیاء یا وسایل پزشکی آلوده به ویروس نیز انتقال می‌یابد. 

روش انتقال ویروس ماربورگ 

کارشناسان فکر می‌کنند که خفاش‌های میوه‌ای مصری معمولا حامل این ویروس هستند و افراد معمولا از طریق تماس با مایعات بدن یا بافت‌های خفاش‌های آلوده یا نخستی‌های غیرانسانی مانند میمون‌ها آلوده می‌شوند. سپس، ویروس به انسان‌های دیگر سرایت می‌کند.

عوامل خطر بیماری ویروسی ماربورگ چیست؟

اگر شرایط زیر را دارید، در معرض خطر ابتلا به این ویروس هستید:

• اگر با حیواناتی کار می‌کنید که می‌توانند آن را انتقال دهند
• اگر در معادن، غارها یا سایر محیط‌هایی که خفاش‌های میوه‌ای در آن زندگی می‌کنند، کار می‌کنید.
• اگر در تماس نزدیک با افرادی قرار دارید که به آن آلوده شده‌اند یا از بیمار مبتلا مراقبت می‌کنند.

بیشتر بخوانید:  ب کمپلکس چیست | بررسی فواید و عوارض B Complex

تشخیص بیماری ویروس ماربورگ 

پزشکان، ویروس ماربورگ را با آزمایش خون تشخیص می‌دهند، اما تشخیص آن می‌تواند دشوار باشد چون علائمی مشابه سایر بیماری‌ها مانند تب زرد، مالاریا و تب حصبه دارد. پزشک خود را در جریان سفرهایی که اخیرا انجام داده‌اید، قرار بدهید. 

درمان بیماری ویروسی ماربورگ چگونه است؟

هیچ دارو یا درمان خاصی برای ویروس ماربورگ وجود ندارد. پزشکان علائم شما را مدیریت می‌کنند و ممکن است درمان‌های زیر را تجویز کنند:

• اکسیژن
• مایعات داخل وریدی 
• داروهای مسکن برای علائم خاص 

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز آزمایشگاه

پیشگیری از ماربورگ ممکن است؟

سازمان‌های بهداشت مانند سازمان جهانی بهداشت با نظارت بر موارد جدید و انجام اقدامات احتیاطی برای ایمن نگه داشتن کارکنان مراقبت های بهداشتی در حین مراقبت از افراد مبتلا به این ویروس، تلاش می‌کنند تا شیوع بیماری ماربورگ را مهار کنند. برای پیشگیری اقدامات ایمنی زیر را انجام بدهید:  

• هنگام مراقبت از فرد مبتلا از تجهیزات حفاظتی (مانند ماسک، عینک، گان و دستکش) استفاده کنید. از دست زدن به مایعات بدن فرد بیمار خودداری کنید و حتی اگر دستکش می‌پوشید، پس از تماس دست‌های خود را بشویید.
• هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید تا زمانی که آزمایش‌ها تایید کنند که ویروس در مایع منی شما وجود ندارد. حتی اگر حالتان خوب است، ویروس می‌تواند برای مدت طولانی در مایع منی زنده بماند. شواهد زیادی مبنی بر مسری بودن آن در مایعات واژن برای مدت طولانی وجود ندارد.

از دست زدن به مایعات بدن فرد بیمار خودداری کنید و حتی اگر دستکش می‌پوشید، پس از تماس دست‌های خود را بشویید.

• از تماس با هر چیزی که ممکن است در تماس با مایعات عفونی بدن بوده باشد خودداری کنید. منی را لمس نکنید، مگر اینکه آزمایشات تایید کرده باشد که دیگر حامل ویروس نیست.
• از دست زدن به بدن فردی که بر اثر این ویروس فوت کرده، خودداری کنید یا در صورت لزوم از تجهیزات حفاظتی استفاده کنید. این موارد شامل آداب تشییع جنازه نیز هست.
• از تماس با خفاش‌های میوه و پستانداران غیرانسانی و محل زندگی آن‌ها خودداری کنید. این موارد شامل غارها و معادن نیز می‌شود.
• گوشت حیوانات وحشی را نخورید.
• اگر اخیرا به مکانی سفر کرده‌اید که در آن شیوع ویروس ماربورگ وجود دارد، به مدت ۲۱ روز علائم خود را تحت نظر داشته باشید. در صورت بروز علائم فورا مراقبت‌های پزشکی دریافت کنید.
• اگر احتمال بیماری هست که مبتلا شده باشید، با دیگران ارتباط نداشته باشید. 

بیشتر بخوانید: بهترین آزمایشگاه‌های شمال تهران؛ لیست شماره تماس و آدرس مراکز معتبر

مراقبت های لازم در صورت ابتلا به بیماری ویروس ماربورگ 

اگر مبتلا به ویروس ماربورگ هستید، از بودن در کنار افراد دیگر اجتناب کنید. پزشک و سایر افرادی که از شما مراقبت می‌کنند باید اقدامات احتیاطی خاصی را انجام دهند که شامل پوشیدن لباس محافظ (مانند ماسک، دستکش، عینک و گان) و ایزوله کردن شما از افراد دیگر است. 

حتی پس از بهبودی، ممکن است اثرات طولانی‌مدت داشته باشید که عبارتند از:

• مشکلات مربوط به حافظه و تفکر
• خستگی
• درد عضلانی
• ریزش مو

این ویروس همچنین می‌تواند برای مدت طولانی پس از بهبودی در منی زنده بماند. هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید تا از شریک زندگی خود در برابر عفونت محافظت کنید.

آیا زنده ماندن از ویروس ماربورگ امکان پذیر است؟

ماربورگ معمولا کشنده است، اما برخی از بیماران نجات یافته‌اند، با این حال میانگین میزان مرگ و میر حدود ۸۰ درصد است. 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر احتمال می‌دهید که در معرض ویروس ماربورگ قرار گرفته‌اید، مثلا به منطقه‌ای سفر کرده‌اید که این ویروس در آن آن شیوع دارد و علائمی بیماری در شما ظاهر شده، به پزشک مراجعه کنید. 21روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، یا بازگشت از منطقه‌ای که ویروس در آن شیوع دارد، علائم خود را نظر تحت نظر داشته باشید.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص داخلی

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید؟

اگر علائم شدید بیماری را دارید، فورا به اورژانس مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:

• تب بالا (بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد)
• خونریزی غیرمعمول
• سردرد شدید
• درد قفسه سینه یا شکم
• سردرگمی یا تغییرات ذهنی

خلاصه

بیماری ویروس ماربورگ یک بیماری نادر، اما اغلب کشنده است که در بخش‌هایی از آفریقا شایع است و افراد آن را از تماس با مایعات بدن خفاش‌ها یا افراد آلوده دریافت می‌کنند. علائم شامل تب، سردرد، بثورات پوستی، استفراغ، خونریزی و گیجی است. اگر در معرض ویروس ماربورگ قرار گرفته‌اید و علائم دارید فورا مراقبت‌های پزشکی دریافت کنید. اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای محافظت از خود و جلوگیری از انتشار ویروس انجام دهید. 

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.