زگیل تناسلی چیست؟ انواع و علائم + جدیدترین روش های درمان

زگیل تناسلی یکی از شایعترین بیماریهای مقاربتی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانیHPV ایجاد میشود. این بیماری میتواند زنان و مردان را درگیر کند و در صورت عدم درمان به مشکلات جدیتری مانند برخی سرطانها منجر شود. در این مقاله به بررسی کامل علائم، علل، راههای انتقال، روشهای درمان و پیشگیری از زگیل تناسلی میپردازیم.
فهرست مطالب
- پادکست خلاصه مقاله زگیل تناسلی
- زگیل تناسلی چیست؟
- انواع زگیل تناسلی
- علائم زگیل تناسلی
- علت ایجاد زگیل تناسلی
- زگیل تناسلی در مردان
- زگیل تناسلی در زنان
- زگیل تناسلی در بارداری و زایمان طبیعی
- راههای انتقال زگیل تناسلی
- روشهای تشخیص زگیل تناسلی
- روشهای درمان زگیل تناسلی
- موثرترین روش درمان زگیل تناسلی کدام روش است؟
- آیا درمان قطعی زگیل تناسلی ممکن است؟
- علائم خوب شدن زگیل تناسلی
- روشهای خانگی درمان زگیل تناسلی
- ویتامین سی برای زگیل تناسلی
- ویتامین دی برای زگیل تناسلی
- ویتامین e برای زگیل تناسلی
- پیشگیری از زگیل تناسلی
- عوارض زگیل تناسلی
- آیا زگیل تناسلی باعث عقب افتادن پریود میشود؟
پادکست خلاصه مقاله زگیل تناسلی
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی برجستگیهای کوچک یا بزرگ در ناحیه جا و مقعد هستند که بهطور معمول بدون درد اما گاهی همراه با خارش، سوزش یا ناراحتی ظاهر میشوند. این زگیلها نتیجه عفونت با ویروس HPV هستند و از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند.
انواع زگیل تناسلی
انواع زگیل تناسلی عبارتند از:
- زگیلهای کوچک و مسطح: برجستگیهای کمارتفاع، همرنگ پوست یا کمی تیرهتر که گاهی بهسختی قابل تشخیص هستند.
- زگیلهای برجسته و گلکلمی: زگیلهای بزرگتر با سطح ناهموار که معمولاً بهصورت دستهای رشد میکنند.
- زگیلهای زیرپوستی یا مخفی: در زیر پوست یا غشاهای مخاطی قرار دارند و با چشم غیرمسلح بهراحتی دیده نمیشوند.
- زگیل تناسلی واژن: ضایعاتی که داخل یا اطراف واژن ایجاد میشوند و ممکن است با خارش، سوزش یا خونریزی خفیف همراه باشند و گاهی فقط در معاینه پزشک قابل تشخیصاند.
- زگیل تناسلی در مقعد: ناشی از انتقال ویروس در روابط مقعدی یا تماس پوستی اطراف ناحیه مقعد.
- زگیل تناسلی دهانی یا حلقی: زگیل تناسلی روی لب یا در دهان اثر تماس دهانی با ناحیه آلوده ایجاد میشوند و ممکن است در دهان یا گلو ظاهر شوند.
علائم زگیل تناسلی
زگیل تناسلی چه شکلی است؟ علائم زگیل تناسلی ممکن است در افراد متفاوت باشد و حتی برخی هیچ علامتی نداشته باشند. شایعترین نشانهها عبارتند از:
- برجستگیهای کوچک و گوشتی در ناحیه تناسلی یا مقعد
- ظاهر گلکلمی زگیلها در صورت رشد دستهای
- خارش یا سوزش خفیف
- خونریزی خفیف هنگام رابطه جنسی
- افزایش تعداد یا اندازه زگیلها با گذر زمان
آیا زگیل تناسلی میتواند یک عدد باشد؟
بله، زگیل تناسلی ممکن است به صورت یک عدد برجستگی کوچک یا بزرگ ظاهر شود و لزوماً نیازی به چندین زگیل نیست. در برخی موارد، تنها یک زگیل در ناحیه تناسلی دیده میشود که ممکن است بهمرور زمان رشد کند یا تعداد آن افزایش یابد. با این وجود، حتی یک زگیل هم نیاز به پیگیری و درمان دارد تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.
علت ایجاد زگیل تناسلی
عامل اصلی این بیماری، ویروس HPV است که بیش از صد نوع دارد. برخی از انواع آن باعث زگیل تناسلی میشوند و برخی دیگر با سرطانهای دهانه رحم، مقعد یا آلت تناسلی ارتباط دارند. ضعف سیستم ایمنی میتواند احتمال بروز یا گسترش زگیلها را افزایش دهد.
زگیل تناسلی در مردان
زگیل تناسلی در مردان بهصورت برجستگیهای کوچک یا بزرگ در ناحیه آلت تناسلی، بیضهها، کشاله ران یا اطراف مقعد ظاهر میشود و معمولاً بدون درد است، اما ممکن است با خارش، سوزش یا خونریزی خفیف همراه باشد. این زگیلها میتوانند بهصورت تکی یا خوشهای با ظاهر صاف یا گلکلمی رشد کنند. در برخی موارد زگیلها بسیار کوچک یا مخفی هستند و فقط با معاینه دقیق پزشک یا استفاده از ابزارهایی مانند کولپوسکوپ قابل مشاهدهاند. تشخیص و درمان بهموقع اهمیت زیادی دارد تا از گسترش ضایعات و انتقال ویروس به شریک جنسی جلوگیری شود.
زگیل تناسلی در زنان
زگیل تناسلی در زنان معمولاً روی ناحیه فرج، اطراف واژن، دهانه رحم یا اطراف مقعد ایجاد میشود و ممکن است به شکل برجستگیهای کوچک، گوشتی یا شبیه گلکلم دیده شود. این ضایعات اغلب بدون درد هستند، اما میتوانند خارش، سوزش یا ناراحتی هنگام رابطه جنسی ایجاد کنند و در برخی موارد باعث خونریزی خفیف شوند. گاهی زگیلها داخل واژن یا روی دهانه رحم قرار دارند و با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند، به همین دلیل معاینات دورهای و انجام تستهایی مانند پاپ اسمیر برای تشخیص بهموقع بسیار ضروری است. درمان سریع میتواند از گسترش ضایعات و انتقال ویروس HPV به شریک جنسی جلوگیری کند.
بیشتر بخوانید: آزمایش پاپ اسمیر چیست؟
آیا با وجود زگیل تناسلی میتوان باردار شد؟
بله، با وجود زگیل تناسلی نیز میتوان باردار شد، زیرا این بیماری معمولاً بر تخمکگذاری یا باروری تاثیر مستقیم ندارد. با این حال، ابتلا به ویروس HPV و وجود زگیلها ممکن است در دوران بارداری نیاز به مراقبتهای ویژه داشته باشد، زیرا تغییرات هورمونی میتواند باعث رشد یا افزایش تعداد زگیلها شود. همچنین در موارد نادر و بسته به محل و اندازه زگیلها، پزشک ممکن است برای زایمان طبیعی محدودیتهایی در نظر بگیرد تا خطر انتقال ویروس به نوزاد کاهش یابد. بنابراین مشاوره پیش از بارداری و پیگیری منظم توسط پزشک زنان برای افرادی که زگیل تناسلی دارند، توصیه میشود.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی و تاثیر آن بر باروری
زگیل تناسلی در بارداری و زایمان طبیعی
زگیل تناسلی در دوران بارداری میتواند به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون در ناحیه تناسلی، سریعتر رشد کرده یا بزرگتر شود. این وضعیت ممکن است باعث ناراحتی، خارش یا حتی خونریزی شود و در مواردی که زگیلها در داخل یا اطراف واژن گسترش پیدا کردهاند، انجام زایمان طبیعی را دشوار یا دردناک کند.
هرچند انتقال ویروس HPV از مادر به نوزاد نادر است، اما اگر زگیلها بزرگ و متعدد باشند، پزشک ممکن است برای جلوگیری از انسداد کانال زایمان یا کاهش خطر انتقال ویروس، عمل سزارین را توصیه کند. درمانهای محدود و ایمن برای دوران بارداری وجود دارد، اما بسیاری از روشها به بعد از زایمان موکول میشوند تا خطری برای جنین ایجاد نشود.
راههای انتقال زگیل تناسلی
از راههای انتقال زگیل تناسلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تماس جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فرد آلوده
- تماس مستقیم پوست با پوست ناحیه آلوده
- استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند تیغ اصلاح در موارد نادر
نکته مهم این است که حتی در نبود علائم ظاهری، فرد آلوده میتواند ویروس را منتقل کند.
روشهای تشخیص زگیل تناسلی
از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟ در بسیاری از موارد، فرد میتواند با بررسی ظاهری ناحیه تناسلی، به وجود زگیل تناسلی مشکوک شود. این زگیلها معمولاً به شکل برجستگیهای کوچک، نرم و گوشتی یا شبیه گلکلم هستند و ممکن است بهصورت تکی یا دستهای رشد کنند. رنگ آنها میتواند همرنگ پوست یا کمی تیرهتر باشد. بعضی افراد احساس خارش، سوزش یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی دارند و در مواردی خونریزی خفیف نیز مشاهده میشود. این حال، باید توجه داشت که همه ضایعات پوستی در ناحیه تناسلی زگیل نیستند و تشخیص قطعی فقط با بررسی پزشک امکانپذیر است.
برای تایید بیماری، پزشک ابتدا معاینه فیزیکی انجام میدهد تا شکل و محل زگیلها را ارزیابی کند. در زنان، ممکن است کولپوسکوپی برای بررسی دقیق دهانه رحم استفاده شود و در صورت نیاز نمونهبرداری (بیوپسی) از بافت مشکوک انجام گیرد. همچنین تست پاپاسمیر میتواند وجود تغییرات سلولی ناشی از HPV را نشان دهد. در مردان و زنان، در صورت لزوم آزمایشهای تخصصی HPV برای شناسایی نوع ویروس تجویز میشود. این روشها به پزشک کمک میکنند تا علاوه بر تشخیص دقیق، خطرات احتمالی مانند پیشسرطانی بودن ضایعات را بررسی کند.
بیشتر بخوانید: تشخیص زگیل تناسلی با چه آزمایش هایی ممکن است؟
کولپوسکوپی زگیل تناسلی
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی دقیق و غیرتهاجمی است که برای بررسی نواحی داخل واژن و دهانه رحم استفاده میشود و در تشخیص زگیل تناسلی به ویژه زمانی که ضایعات ظاهری کمیاب یا مخفی هستند، کاربرد دارد.
در این روش پزشک با استفاده از دستگاهی مجهز به بزرگنمایی قوی، سطح مخاط را بررسی کرده و تغییرات سلولی ناشی از ویروس HPV را شناسایی میکند. در صورت مشاهده نواحی مشکوک، نمونهبرداری (بیوپسی) انجام میشود تا نوع ضایعه و احتمال پیشسرطانی بودن آن تعیین شود. کولپوسکوپی به تشخیص دقیقتر و تعیین بهترین روش درمان کمک میکند و نقش مهمی در مراقبتهای پیشگیرانه زنان دارد.
روشهای درمان زگیل تناسلی
درمان زگیل تناسلی بسته به اندازه، محل و تعداد زگیلها متفاوت است. روشهای رایج عبارتند از:
دارو برای زگیل تناسلی
چندین دارو برای درمان زگیل تناسلی موجود است که شامل پمادها، محلولها و قرصهایی هستند. در ادامه، برخی از این داروها معرفی میشوند:
پمادها و محلولهای موضعی:
- آلدارا (Imiquimod): این پماد با تقویت سیستم ایمنی بدن، به درمان زگیلهای تناسلی کمک میکند. برای استفاده، معمولاً شبها یک لایه نازک از پماد را روی ناحیه مبتلا میمالند و پس از ۶ تا ۱۰ ساعت میشویند. این درمان معمولاً سه بار در هفته و به مدت ۱۶ هفته توصیه میشود.
- پودوفیلوکس (Podofilox): این دارو با مهار تقسیم سلولی، رشد زگیلها را متوقف میکند. بهصورت ژل یا محلول موضعی استفاده میشود و باید تحت نظر پزشک مصرف گردد.
- اسید سالیسیلیک: این محلول با خاصیت اسیدی خود، باعث لایهبرداری و از بین رفتن زگیلها میشود. برای استفاده، ناحیه مبتلا را با آب و صابون شسته، خشک کرده و سپس محلول را با پنبه روی زگیل میزنند. توجه به عدم تماس با نواحی حساس مانند واژن یا مقعد ضروری است.
- اسید تریکلرواستیک (TCA): این محلول ۸۰ تا ۹۰ درصدی برای درمان زگیلهای کوچک و محدود کاربرد دارد. فقط پزشکان مجرب باید این محلول را روی ناحیه مبتلا اعمال کنند.
قرصها و داروهای خوراکی:
لوامیزول: این قرص با تحریک سیستم ایمنی بدن، به مقابله با ویروس HPV کمک میکند. مصرف آن باید تحت نظر پزشک باشد.
توجه داشته باشید که انتخاب دارو و روش درمان باید توسط پزشک متخصص و بر اساس وضعیت بالینی فرد انجام شود. همچنین، رعایت بهداشت شخصی و پیشگیری از انتقال ویروس به دیگران اهمیت زیادی دارد.
کرایوتراپی یا فریز کردن زگیل با نیتروژن مایع
فریز کردن زگیل تناسلی یا کرایوتراپی یکی از روشهای درمانی مؤثر و کمتهاجمی است که در آن با استفاده از نیتروژن مایع، ضایعات زگیلی به سرعت منجمد و تخریب میشوند. این روش معمولاً برای زگیلهای کوچک تا متوسط کاربرد دارد و باعث از بین رفتن بافت زگیل بدون آسیب به بافتهای اطراف میشود. بعد از فریز کردن، ممکن است محل درمان دچار تورم، قرمزی یا تاول شود که بهتدریج بهبود مییابد. کرایوتراپی نیاز به تکرار جلسات دارد و رعایت بهداشت پس از درمان نقش مهمی در جلوگیری از عفونت و بازگشت زگیلها دارد.
بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی با لیزر بهتر است یا فریز کردن؟
سوزاندن زگیل تناسلی
سوزاندن زگیل تناسلی یکی از روشهای درمانی رایج است که با استفاده از جریان الکتریکی یا لیزر انجام میشود و هدف آن حذف سریع و مؤثر ضایعات پوستی در ناحیه تناسلی است. این روش معمولاً برای زگیلهای بزرگ یا مقاوم به درمانهای دارویی به کار میرود و میتواند با کمترین خونریزی و دوره نقاهت کوتاه، باعث بهبود سریع شود. پس از سوزاندن، ممکن است محل درمان برای چند روز کمی قرمز یا ملتهب باشد و رعایت بهداشت و مراقبتهای بعدی برای پیشگیری از عفونت و بازگشت زگیلها ضروری است.
پلاسما تراپی زگیل تناسلی
پلاسماتراپی زگیل تناسلی یکی از روشهای نوین درمان است که با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) انجام میشود. در این روش، پلاسمای بیمار پس از جداسازی از خون، به ناحیه مبتلا تزریق میشود تا فرایند ترمیم و بهبودی بافتها تسریع شود و سیستم ایمنی بدن در مبارزه با ویروس HPV تقویت گردد. پلاسماتراپی معمولاً بهعنوان درمان مکمل همراه با روشهای دیگر مانند کرایوتراپی یا لیزر استفاده میشود و به کاهش التهاب، تسریع ترمیم پوست و کاهش احتمال بازگشت زگیلها کمک میکند. این روش کمتهاجمی و با عوارض جانبی محدود، در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: درمان زگیل تناسلی با پلاسماجت؛ برطرف میشود؟
عمل جراحی زگیل تناسلی
عمل جراحی زگیل تناسلی یکی از روشهای درمانی موثر برای حذف سریع و قطعی زگیلهای بزرگ، متعدد یا مقاوم به درمانهای دارویی و غیرجراحی است. در این روش، پزشک با استفاده از ابزارهای جراحی، زگیلها را بهطور کامل از سطح پوست برمیدارد. این عمل معمولاً تحت بیحسی موضعی انجام میشود و دوره نقاهت کوتاهی دارد، اما ممکن است نیاز به مراقبتهای ویژه برای جلوگیری از عفونت و کاهش احتمال بازگشت زگیلها باشد. جراحی بهویژه زمانی توصیه میشود که زگیلها موجب درد، خونریزی یا اختلال در عملکرد ناحیه تناسلی شده باشند.
موثرترین روش درمان زگیل تناسلی کدام روش است؟
موثرترین روش درمان زگیل تناسلی به شرایط هر بیمار، اندازه، تعداد و محل زگیلها بستگی دارد و معمولاً ترکیبی از روشهای مختلف بهترین نتیجه را میدهد. درمانهایی مانند کرایوتراپی (فریز کردن)، لیزر درمانی و سوزاندن (الکتروسرجری) بهطور گسترده برای حذف سریع و قطعی زگیلها استفاده میشوند، در حالی که داروهای موضعی مانند ایمیکویمود نیز با تقویت سیستم ایمنی بدن به کنترل ویروس کمک میکنند. انتخاب بهترین روش باید توسط پزشک و بر اساس معاینه دقیق انجام شود، زیرا هر روش مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارد و هدف نهایی کاهش علائم، جلوگیری از گسترش و بازگشت زگیلها است.
آیا درمان قطعی زگیل تناسلی ممکن است؟
درمان قطعی زگیل تناسلی به معنی حذف کامل ویروس HPV از بدن در حال حاضر ممکن نیست، زیرا ویروس میتواند بهصورت نهفته در سلولهای بدن باقی بماند و پس از درمان ظاهری زگیلها، ممکن است مجدداً فعال شود یا زگیلها بازگردند. با این حال، روشهای درمانی موجود میتوانند ضایعات زگیلی را از بین ببرند، علائم را کاهش دهند و سیستم ایمنی بدن را برای کنترل ویروس تقویت کنند. به همین دلیل پیگیری منظم و مراقبتهای پزشکی اهمیت زیادی دارد تا از پیشرفت بیماری و انتقال آن به دیگران جلوگیری شود.
علائم خوب شدن زگیل تناسلی
علائم خوب شدن زگیل تناسلی معمولاً شامل کاهش اندازه و تعداد زگیلها، کم شدن قرمزی و التهاب ناحیه مبتلا، رفع خارش و سوزش و در نهایت ناپدید شدن کامل برجستگیها است. در مراحل بهبود، ممکن است پوست محل زگیلها کمی خشک یا پوستهپوسته شود که نشاندهنده روند ترمیم بافت است. توجه داشته باشید که حتی پس از از بین رفتن ظاهری زگیلها، ویروس HPV ممکن است در بدن باقی بماند و نیاز به مراقبت و پیگیریهای پزشکی ادامه داشته باشد.
روشهای خانگی درمان زگیل تناسلی
روشهای خانگی درمان زگیل تناسلی شامل موارد زیر است:
- پودر واجبی: پودر گیاهی که به دلیل خاصیت ضدویروسی و خشککنندگی، برخی افراد از آن برای خشک کردن زگیل استفاده میکنند، اما استفاده از آن باید با احتیاط و تحت نظر پزشک باشد.
- روغن درخت چای: این روغن طبیعی دارای خواص ضدعفونیکننده و ضدویروسی است و به کاهش زگیلها کمک میکند؛ معمولاً با مالیدن مقدار کمی روغن به ناحیه زگیل روزانه استفاده میشود.
- پوست موز: قرار دادن قسمت داخلی پوست موز روی زگیل و بستن آن با پانسمان میتواند به مرور باعث نرم شدن و کاهش زگیل شود.
- سرکه سیب: استفاده موضعی سرکه سیب بهدلیل خاصیت اسیدی میتواند به لایهبرداری و خشک شدن زگیلها کمک کند.
- سیر: خاصیت ضدویروسی و ضدباکتریایی سیر باعث میشود که خمیر سیر تازه روی زگیلها مفید باشد.
- آلوئهورا: ژل آلوئهورا بهخاطر خواص ضدالتهابی و ترمیمکنندگی میتواند در بهبود پوست اطراف زگیل موثر باشد.
- روغن کرچک: مالیدن روغن کرچک روی زگیلها ممکن است به کاهش اندازه و التهاب آنها کمک کند.
با این حال، این روشها مکمل درمان پزشکی هستند و برای پیشگیری از پیشرفت بیماری و عوارض باید تحت نظر پزشک استفاده شوند.
ویتامین سی برای زگیل تناسلی
ویتامین سی بهعنوان یک آنتیاکسیدان قوی، میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند و در کنترل عفونتهای ویروسی مانند ویروس HPV مؤثر باشد، اما به تنهایی درمان قطعی زگیل تناسلی نیست. مصرف کافی ویتامین سی از طریق تغذیه یا مکملها ممکن است فرایند بهبود و کاهش التهاب ناشی از زگیلها را تسریع کند، اما برای حذف ضایعات زگیلی نیاز به درمانهای تخصصی پزشکی وجود دارد. بنابراین، ویتامین سی بهتر است به عنوان مکمل در کنار روشهای درمانی توصیه شده استفاده شود.
ویتامین دی برای زگیل تناسلی
ویتامین دی نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و میتواند به مقابله با ویروس HPV که عامل زگیل تناسلی است، کمک کند. کمبود ویتامین دی ممکن است باعث کاهش توانایی بدن در مبارزه با عفونتها و ویروسها شود، بنابراین مصرف کافی این ویتامین میتواند به بهبود روند درمان زگیل تناسلی کمک کند. با این حال، ویتامین دی به تنهایی درمان قطعی برای زگیل تناسلی نیست و بهتر است در کنار روشهای پزشکی و تحت نظر پزشک استفاده شود تا تأثیر بهتری در کنترل و کاهش ضایعات داشته باشد.
ویتامین e برای زگیل تناسلی
ویتامین E بهعنوان یک آنتیاکسیدان قوی، میتواند به ترمیم بافتهای آسیبدیده پوست و کاهش التهاب ناشی از زگیل تناسلی کمک کند. استفاده موضعی یا مصرف خوراکی ویتامین E ممکن است روند بهبود ضایعات زگیلی را تسریع کند و باعث نرمتر شدن پوست اطراف زگیلها شود. با این حال، ویتامین E درمان قطعی زگیل تناسلی نیست و بهتر است بهعنوان مکمل در کنار درمانهای تخصصی پزشکی مورد استفاده قرار گیرد تا بهترین نتیجه حاصل شود.
پیشگیری از زگیل تناسلی
- استفاده از کاندوم در روابط جنسی (هرچند محافظت ۱۰۰٪ ندارد)
- واکسن HPV بهویژه قبل از شروع روابط جنسی
- داشتن شریک جنسی ثابت و پایبندی به رابطه سالم
- انجام معاینات دورهای
عوارض زگیل تناسلی
در صورت بیتوجهی به درمان، این بیماری میتواند باعث:
- گسترش زگیلها و افزایش ناراحتی
- انتقال به شریک جنسی
- افزایش خطر سرطان دهانه رحم، مقعد یا آلت تناسلی شود.
آیا زگیل تناسلی باعث عقب افتادن پریود میشود؟
زگیل تناسلی بهطور مستقیم باعث عقب افتادن پریود نمیشود، زیرا این بیماری در اثر ویروس HPV ایجاد شده و بیشتر ناحیه پوست و غشاهای مخاطی دستگاه تناسلی را درگیر میکند، نه عملکرد هورمونی چرخه قاعدگی را. با این حال، استرس روحی ناشی از ابتلا به بیماری، عفونتهای همزمان یا مصرف برخی داروهای درمانی میتواند بهطور غیرمستقیم باعث تغییر یا تاخیر در قاعدگی شود.
بنابراین در صورت عقب افتادن پریود، باید سایر عوامل مانند بارداری، تغییرات هورمونی، بیماریهای زنان یا شرایط جسمی و روانی نیز بررسی شوند.
بیشتر بخوانید: از عوامل تاخیر پریود، زگیل تناسلی است؟
سخن پایانی
زگیل تناسلی یک بیماری مقاربتی شایع اما قابل پیشگیری است. آگاهی از راههای انتقال، تشخیص بهموقع و درمان مناسب میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند. رعایت بهداشت جنسی و واکسیناسیون HPV از مهمترین اقدامات پیشگیرانه محسوب میشوند.