علت کبودی بدن کودکان، نشانه ای از بیماری خونی

به نظر می‌رسد بچه‌ها به راحتی کبود می‌شوند. چه کودک نوپایی که اولین قدم‌های خود را برمی‌دارد، یا یک کودک پیش‌دبستانی که همیشه در حال بازی است، بچه‌ها مستعد کبودی هستند. اما علت کبودی بدن کودکان چیست؟
بسیاری از والدین نگرانند که ممکن است کبودی نشانه یک بیماری جدی باشد، اما خوشبختانه در بیشتر مواقع این اتفاق، طبیعی است.
در ادامه این مقاله به بررسی علائم کبودی طبیعی و غیر طبیعی و علل احتمالی آن می‌پردازیم.

علائم کبودی و خونریزی طبیعی
کبودی معمولی ، معمولا روی ساق پای کودک دیده می‌شود و به این دلیل است که پاهای کودکان اغلب هنگام راه رفتن یا دویدن، به چیزهایی برخورد می‌کنند.
این کبودی‌ها معمولا صاف و کوچک‌تر از یک‌چهارم هستند. بچه‌های کوچک‌تر معمولا بر اثر افتادن و ضربه زدن به سرشان در ناحیه روی پیشانی هم کبود می‌شوند.
خونریزی های مکرر بینی، یکی دیگر از علائمی است که اغلب والدین را به این فکر می‌اندازد که فرزندشان دچار اختلال خونریزی است.
اما خونریزی بینی اغلب طبیعی است و اغلب به دلیل کندن بینی کودکان، یا هوای خشک است.

پیشرفت رنگ کبودی‌ها
به طور معمول اولین علامت کبودی، یک نقطه قرمز است. ممکن است متوجه این تغییر رنگ اولیه بشوید یا نه. یک روز بعد، رنگ بنفش یا آبی تیره که معمولا با کبودی همراه است ظاهر می‌شود.
با بهبودی کبودی، قبل از ناپدید شدن به رنگ سبز، زرد و احتمالا قهوه‌ای مایل به زرد در می‌آید. این روند می‌تواند تا دو هفته طول بکشد.

علائم خونریزی غیر طبیعی یا کبودی
علائم خاصی می‌تواند نشان دهد که کبودی کودک غیر طبیعی است. اندازه و محل کبودی‌ها یا مدت‌زمانی که طول می‌کشد تا خونریزی متوقف شود می‌تواند علامت خطر باشد.

علائم خاصی می‌تواند نشان دهد که کبودی کودک غیر طبیعی است. اندازه و محل کبودی‌ها یا مدت‌زمانی که طول می‌کشد تا خونریزی متوقف شود می‌تواند علامت خطر باشد.

برخی از علائمی که نشان می‌دهد کبودی باید توسط پزشک ارزیابی شود، عبارتند از:

• کبودی‌های بزرگ که برآمده هستند و به نظر می‌رسد که با آسیبی که باعث آن شده است، نامتناسب‌اند. (مثلا یک کبودی بزرگ برای یک ضربه کوچک روی میز)
• کبودی‌های غیرقابل توضیحی که بدون هیچ‌گونه افتادگی یا جراحت رخ می‌دهد.
• کبودی‌هایی که بیش از چند هفته طول می‌کشد.
• سابقه خانوادگی خونریزی ، کبودی آسان، یا اختلال خونریزی، مانند بیماری «فون ویلبراند» یا هموفیلی، که ارثی است.
• بینی خونی یا «اپیستاکسی» که پس از درمان مناسب با فشار مستقیم بیش از ۱۰ دقیقه طول می‌کشد.
• خونریزی بیش از حد پس از عمل‌های دندانپزشکی یا جراحی. پیشنهاد ویژه: آشنایی با مراکز دندانپزشکی در کلینیک نی نی بان
• هر گونه کبودی در نوزادانی که هنوز شروع به خزیدن یا راه رفتن نکرده‌اند.
• کبودی در مکان‌های غیرعادی مانند سینه، پشت، دست‌ها، گوش، صورت یا باسن کودک.

علت کبودی بدن کودکان
همانطور که کودک نوپای شما راه رفتن را یاد می‌گیرد، احتمالا می‌افتد و به چیزهایی برخورد می‌کند که باعث کبودی‌های زیادی می‌شود.
بچه‌های بزرگ‌تر معمولا در اثر بازی و تحرک روی دست‌ها و پاهایشان دچار کبودی می‌شوند. کبودی‌هایی از این نوع معمولا جای نگرانی ندارند.

بچه‌های بزرگ‌تر معمولا در اثر بازی و تحرک روی دست‌ها و پاهایشان دچار کبودی می‌شوند. کبودی‌هایی از این نوع معمولا جای نگرانی ندارند.

علل کبودی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

۱- افتادن و جراحت
جای تعجب نیست که صدمات شدید اغلب می‌تواند منجر به کبودی گسترده شود. به جای اینکه به سادگی به اندازه یک کبودی نگاه کنید، مهم‌تر است که به این فکر کنید که آیا کبودی متناسب با آسیب است، یا نه.
اگر کودکتان از درخت بیفتد، باید انتظار کبودی بزرگ‌تری نسبت به زمین خوردن روی چمن داشته باشید.

۲- کودک‌آزاری
کبودی نوزادان، کبودی‌های غیرقابل توضیح و کبودی در مکان‌های غیرعادی (بازوها، دست‌ها، گوش‌ها، گردن و باسن) مشکوک تلقی می‌شوند.
به همین ترتیب، کبودی‌هایی به شکل‌های خاص، مانند گزش بزرگ، سوختگی سیگار یا علامت کمربند می‌توانند نشانه‌های کودک‌آزاری باشند.

بیشتر بخوانید: پیامدهای روانی کودک آزاری، والدین مراقب باشند!

۳- بیماری «فون ویلبراند»
«فون ویلبراند»، یک اختلال شایع و اغلب خفیفِ خونریزی ژنتیکی است که می‌تواند باعث کبودی آسان، خونریزی مکرر بینی، خونریزی شدید قاعدگی و خونریزی بعد از جراحی شود.

بیشتر بخوانید: راهکار کاهش خونریزی قاعدگی

۴- ترومبوسیتوپنی
ترومبوسیتوپنی، نام پزشکی تعداد کم پلاکت‌ها است که در کمک به لخته شدن خون مهم هستند.
زمانی که پلاکت‌ها تولید نمی‌شوند ، در حال نابودی هستند یا در طحال بزرگ‌شده قرار دارند، تعداد کم پلاکت‌ها ایجاد می‌شود.

۵- پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایدیوپاتیک
در این اختلال خودایمنی، بدن پلاکت کافی تولید نمی‌کند و معمولا توسط یک عفونت ویروسی ایجاد می‌شود. کودکان خردسال پس از یک بیماری دچار کبودی‌های بزرگ و نقاط بنفش کوچک زیر پوست می‌شوند.

لوسمی، سرطانی است که بر سلول‌های خونی تاثیر می‌گذارد. کودکان مبتلا به لوسمی علاوه بر کبودی آسان، خونریزی و تعداد کم پلاکت‌ها، علائم و نشانه‌های دیگری هم دارند.

۶- پورپورای
این اختلال ایمنی می‌تواند باعث درد شکم، مدفوع خونی و درد مفاصل شود. علاوه بر این، بثورات متمایز روی بازوها، پاها و باسن کودک ایجاد می‌کند که شبیه کبودی است.

7- هموفیلی A یا هموفیلی B
هموفیلی معمولا قبل از ۲ تا پنج سالگی کودک تشخیص داده می‌شود. زمانی که کودک دچار کبودی آسان، خونریزی در مفاصل، یا خونریزی بیش از حد پس از بریدگی یا عمل دندانپزشکی می‌شود، ممکن است پزشک به این مشکل مشکوک شود.

بیشتر بخوانید: درمان بیماری هموفیلی در کودکان

۸- لوسمی
لوسمی، سرطانی است که بر سلول‌های خونی تاثیر می‌گذارد. کودکان مبتلا به لوسمی علاوه بر کبودی آسان، خونریزی و تعداد کم پلاکت‌ها، علائم و نشانه‌های دیگری هم دارند.
ممکن است تعداد گلبول‌های قرمز خون پایین، تب و کاهش وزن داشته باشند.

۹- کمبود ویتامین K
ویتامین K1 یا ویتامین K2 برای لخته شدن خون مورد نیازند. به دلیل نقش اساسی آن‌ها در تولید پروتئینی که توسط کبد ساخته می‌شود و برای تشکیل لخته‌های خونی، کمبود هر یک می‌تواند منجر به مشکلات خونریزی شود.

بیشتر بخوانید: کمبود ویتامین کا چه عوارضی دارد؟

۱۰- عوارض جانبی برخی داروها
آسپرین ، داروهای تشنج و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باعث کبودی، یا خونریزی غیرطبیعی شوند.

آزمایش‌های لازم برای کبودی کودکان
اکثر بچه‌هایی که کبودی معمولی دارند، نیازی به آزمایش ندارند.
با این حال، زمانی که کبودی‌ها بزرگ هستند ، یا با علائم دیگری همراه می‌شوند که ممکن است نشان‌دهنده اختلال خونریزی باشد، ممکن است نیاز به آزمایش باشد.

زمانی که کبودی‌ها بزرگ هستند، یا با علائم دیگری همراه می‌شوند که ممکن است نشان‌دهنده اختلال خونریزی باشد، ممکن است نیاز به آزمایش باشد.

آزمایش‌های رایج برای کودکان مبتلا به کبودی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

۱- شمارش کامل خون (CBC)
این آزمایش خون رایج، گلبول‌های خون را اندازه‌گیری می‌کند، از جمله گلبول‌های قرمز که اکسیژن را در بدن حمل می‌کنند و گلبول‌های سفید که بخشی از سیستم ایمنی هستند و به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند.
تعداد پلاکت‌ها که برای لخته شدن خون مهم هستند هم توسط این آزمایش بررسی می‌شود.

۲- اسمیر خون محیطی
این آزمایش، خون کودک را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا کمیت و کیفیت سلول‌های خونی او بررسی شود.

3- آزمایش (PT) و آزمایش (PTT)
میزان لخته شدن خون را اندازه‌گیری می‌کند که می‌تواند به تعیین اینکه آیا کودک اختلال خونریزی مانند هموفیلی دارد یا نه، کمک می‌کند.

پیشنهاد ویژه: آشنایی با مراکز آزمایشگاه در کلینیک نی نی بان

۴- آزمایش فاکتور VIII، فاکتور IX و فاکتور XI
این فاکتورهای خاص لخته شدن خون، در انواع مختلف هموفیلی وجود ندارند، یا کمبود دارند. این‌ها پروتئین‌هایی هستند که برای لخته شدن خون مورد نیاز هستند.

۵- فیبرینوژن
فیبرینوژن، پروتئین دیگری است که به لخته شدن خون کمک می‌کند و کمبود آن منجر به خونریزی طولانی‌مدت می‌شود.

6- زمان خونریزی
این آزمایش به بررسی مدت‌زمان توقف خونریزی در کودک می‌پردازد.

۷- آزمایش عملکرد پلاکت PFA-۱۰۰
این آزمایش، میزان عملکرد پلاکت‌ها را ارزیابی می‌کند و در بسیاری از آزمایشگاه‌ها جایگزین تست زمان خونریزی می‌شود.

خلاصه درباره علت کبودی بدن کودکان
به خاطر داشته باشید که کودکان اغلب کبود می‌شوند و در بیشتر مواقع نیازی به نگرانی نیست.
با این حال، اگر کودک کبودی بیش از حد، کبودی آسان یا سایر علائم اختلال خونریزی دارد، مهم است که با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید.
معاینه و آزمایش کامل می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد آیا کبودی نیاز به درمان دارد، یا نه.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.