۸ مهارت دوست یابی در کودکان + دلایل مشکل دوست یابی

مشکل دوست یابی در کودکان

گاهی خجالتی بودن کودکان، از مهم‌ترین دلایل مشکل داشتن آنان در پیدا کردن دوستان جدید است. برخی کودکان ممکن است به دلیل شرایط محیطی یا مهارت‌های اجتماعی ناکافی، در برقراری روابط دوستانه مشکل داشته باشند. شناخت دلایل این مشکل می‌تواند به والدین و مربیان کمک کند تا راهکارهای مناسب برای تقویت مهارت‌های اجتماعی کودکان ارائه دهند. دلایل شایع مشکل دوست‌یابی در کودکان عبارتند از:

• کمبود مهارت‌های ارتباطی: ناتوانی در بیان احساسات و شنیدن دیگران
• خجالتی بودن یا اضطراب اجتماعی: ترس از نزدیک شدن به همسالان یا شرکت در گروه‌ها
• کمبود اعتماد به نفس: احساس ناتوانی در جلب توجه و پذیرش دیگران
• تجارب منفی قبلی: قضاوت شدن یا طرد شدن در روابط گذشته
• محیط اجتماعی: کمبود فرصت برای بازی و تعامل با همسالان
• تفاوت‌های شخصیتی یا علایق: دشواری در یافتن کودکانی با علایق و رفتار مشابه

آموزش دوستی به کودکان پیش دبستانی

آموزش مهارت دوست یابی به کودکان پیش ‌دبستانی، نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی آن‌ها دارد. در این سن، کودکان تازه می‌آموزند چگونه احساسات خود را بیان و با دیگران همکاری کنند. والدین و مربیان می‌توانند با بازی‌های گروهی، داستان‌گویی و فعالیت‌های خلاقانه فرصت‌های مناسبی برای تعامل و ایجاد دوستی فراهم کنند. این تجربه‌ها به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی پایه را بیاموزند، اعتماد به نفس پیدا کنند و پایه‌های روابط دوستانه سالم در آینده را بسازند.

بیشتر بخوانید: ۷ دلیل منزوی بودن کودک در مدرسه | نشانه‌ها + راهکارهای رفع آن

کتاب در مورد دوست یابی کودکان

به‌عنوان والد کودک، این مسئولیت شماست که در مورد دوستی و مهارت دوست یابی به کودکتان آموزش بدهید. یکی از بهترین روش‌ها برای آموزش دوست یابی به کودکان، به خصوص کودکان پیش دبستانی یا دانش آموزان کلاس اولی، خواندن کتاب‌های مرتبط برای آن‌‌هاست. در ادامه، چند کتاب در مورد دوست یابی کودکان معرفی می‌کنیم.

آموزش مهارت دوست یابی به دانش آموزان

آموزش مهارت دوست‌یابی به دانش‌آموزان یکی از جنبه‌های حیاتی تربیت اجتماعی است که می‌تواند تاثیر چشمگیری بر رشد شخصیتی و روانی آن‌ها داشته باشد. این مهارت‌ها شامل توانایی برقراری ارتباط موثر، همدلی، حل اختلافات و احترام به تفاوت‌ها است. وقتی دانش‌آموزان یاد می‌گیرند چگونه به دیگران اعتماد کنند، دوستی‌های سالم بسازند و روابط مثبت را حفظ کنند، نه تنها احساس امنیت و شادی بیشتری پیدا می‌کنند، بلکه مهارت‌های اجتماعی آن‌ها برای آینده تحصیلی و حرفه‌ای نیز تقویت می‌شود. بنابراین، معلمان و والدین می‌توانند با تمرین‌های گروهی، بازی‌های تعاملی و آموزش مهارت‌های ارتباطی، زمینه‌ای مناسب برای پرورش روابط دوستانه و سالم فراهم کنند.

بیشتر بخوانید: کمرویی کودک در مدرسه | ۹ راه حل مشکل + ۵ نشانه‌ ی کمرویی کودک

۸ مهارت دوست یابی در کودکان کدام‌اند؟

در ادامه، مهارت‌هایی که تمام کودکان و دانش‌آموزان نیاز دارند برای پیدا کردن دوست جدید بیاموزند را توضیح می‌دهیم.

1. پیدا کردن گروه مناسب: یکی از مهم‌ترین مهارت‌های اجتماعی، توانایی تشخیص اینکه چه کسی می‌تواند دوست خوبی باشد، است. کودکان باید همسالانی را پیدا کنند که آن‌ها را همان‌گونه که هستند بپذیرند، به آن‌ها احترام بگذارند و برخی علایق مشترک داشته باشند. برخی کودکان سعی می‌کنند به «گروه‌های محبوب» مدرسه بپیوندند اما ممکن است به مرور متوجه شوند که آن گروه برایشان مناسب نیست. به جای تشویق کودکان به تلاش برای ورود به دوستی یا گروهی که به طور کامل پذیرفته نمی‌شوند، به آن‌ها کمک کنید گروه واقعی و دوستان هم‌فکر خود را پیدا کنند.
2. لبخند زدن: ارتباطات غیرکلامی ما بسیار قدرتمند است. به کودکان خود بیاموزید که لبخند زدن، صاف ایستادن و برقرار کردن تماس چشمی اهمیت زیادی دارد.
3. سوال پرسیدن: بیشتر کودکان دوست دارند درباره خودشان صحبت کنند و پرسیدن سوالات خوب، اغلب نقطه شروع دوستی است. در مورد سوالاتی که فرزندتان می‌تواند برای شروع دوستی بپرسد، صحبت کنید. پرسش‌هایی مانند ورزش می‌کنی؟ بعد از مدرسه چه کار می‌کنی؟ بازی مورد علاقه‌ات در زنگ تفریح چیست؟ ناهارت چه چیزی است؟ چند خواهر و برادر داری؟ معلمت کیست؟ می‌توانید زمان صرف ناهار یا شام این موارد را با فرزند خود تمرین کنید. البته پرسیدن سوال همراه با گوش دادن فعال اهمیت دارد. کودکانی که این مهارت‌ها را دارند، مورد علاقه دیگران هستند زیرا فرصت ابراز وجود به دیگران می‌دهند.
4. دعوت کردن یا پیوستن: برای شروع دوستی، یک نفر باید پیش قدم شود. این مفهوم را برای کودکتان توضیح دهید و مثال‌های ساده و کم‌ریسک بزنید مانند می‌خواهی بسکتبال بازی کنیم؟ می‌توانم کنار تو بنشینم؟ می‌خواهی توپ بازی کنیم؟
5. خوشحال شدن از موفقیت دوستان: واکنش مثبت به موفقیت دیگران، مهارتی است که در تمام طول زندگی به کار می‌آید. به کودکتان یاد بدهید که چگونه از موفقیت دوستانشان خوشحال شوند. برای مثال وقتی دوست آن‌ها نمره بالایی می‌گیرد، در کلاس تحسین می‌شود یا موفقیت دیگری به دست می‌آورد، می‌توانند با تبریک گفتن به آن‌ها و سهیم شدن در شادی‌شان، دوستی خود را تقویت کنند.
6. کنترل احساسات: تحقیقات نشان می‌دهند کودکانی که احساسات خود را کنترل نمی‌کنند یا بیش از حد واکنش نشان می‌دهند، اغلب در میان همسالان محبوب نیستند. بنابراین مهم است کودکان راه‌های سالم مدیریت احساسات را یاد بگیرند.
7. حل اختلافات بدون مراجعه فوری به بزرگ‌ترها: کودکان باید یاد بگیرند مشکل و مسائلی که با دوستانشان دارند را به تنهایی حل کنند به‌جای اینکه مدام به بزرگ‌ترها مراجعه کنند. آن‌ها نیاز دارند یاد بگیرند چگونه به تمسخر، نظرات ناپسند، باخت، اتهام، نادیده گرفته شدن و فشار همسالان پاسخ دهند.
8. همدلی کردن: همدلی مهارت اجتماعی دشواری است که حتی بزرگسالان هم در آن مشکل دارند. همدلی، توانایی درک احساسات دیگران و تصور کردن اینکه دیگران چه فکر یا احساسی دارند، است. خودآگاهی و توانایی گوش کردن به نظرات دیگران از جمله مهارت‌های مهمی است که دانش آموزان باید آن را یاد بگیرند.

بیشتر بخوانید: ۱۰ علت ترس کودکان از مدرسه | ۱۰ علامت + روش‌های درمان آن

سخن پایانی

آموزش مهارت‌های دوست‌یابی به کودکان، از جمله یافتن گروه مناسب، لبخند زدن، پرسیدن سوال، کنترل احساسات، همدلی و حل اختلافات، پایه‌ای قوی برای رشد اجتماعی آن‌ها ایجاد می‌کند. با تمرین این مهارت‌ها و فراهم کردن فرصت‌های تعامل سالم، والدین و مربیان می‌توانند به کودکان کمک کنند تا دوستی‌های پایدار و رضایت‌بخش بسازند و مهارت‌های اجتماعی مورد نیاز برای موفقیت تحصیلی، شخصی و حرفه‌ای را در آینده تقویت کنند.