مصرف سفالکسین در بارداری، موارد احتیاط و هشدارها
داروی سفالکسین به خانواده داروهای آنتی بیوتیک سفالوسپورین تعلق دارد و از این دارو در درمان انواع عفونت ها استفاده واقع می شود.
سفالکسین که در اشکال دارویی کپسول، آمپول و سوسپانسیون موجود می باشد یک آنتی بیوتیک برای رفع و درمان عفونتهای متفاوتی در بدن انسان است که مصرف کپسول سفالکسین و دیگر اشکال دارویی آن باید در بارداری مورد بررسی واقع شود.
حالت تهوع، استفراغ، ناراحتی های معده، اسهال، تب بالا، زخم شدن دهان و گلو و خونریزی و یا کبود شدن غیر طبیعی، برخی از عوارض مصرف سفالکسین است.
سفالکسین چیست؟
داروی سفالکسین به خانواده داروهای آنتی بیوتیک سفالوسپورین تعلق دارد و از این دارو در درمان انواع عفونت ها از جمله عفونت های باکتریایی به مانند عفونت ریه، عفونت گوش، عفونت استخوان، عفونت پوست و عفونت دستگاه تناسلی -ادراری مورد استفاده واقع می شود. برای پیشگیری از عفونت زخم های جراحی نیز از این دارو استفاده می گردد.کپسول سفالکسین 500 Cefalexin رشد باکتری ها را متوقف می کند.
البته این دارو عفونت های ویروسی(نظیر آنفولانزا و سرماخوردگی) را درمان نمی کند. پس به اشتباه این دارو را مصرف نکنید. ولی از عفونت هایی که به دنبال عمل های جراحی و دندانپزشکی اتفاق می افتد ، جلوگیری خواهد کرد.ین دارو به گونه ای است که به دنبال مصرف خوراکی به سرعت و به طور کامل از دستگاه گوارش جذب می‌شود. غذا جذب سفالکسین را به تأخیر می اندازد، ولی مانع جذب آن نمی شود. درباره دفع این دارو هم باید گفت که سفالکسین عمدتاً به صورت تغییر نیافته در ادرار و از طریق ترشح لوله‌ای در کلیه و فیلتراسیون گلومرولی دفع می شود.
نحوه مصرف سفالکسین
داروی سفالکسین را معمولا برای یک هفته تا ده روز و هر شش ساعت تا هشت الی دوازده ساعت تجویز می کنند. قرص و کپسول سفالکسین را به همراه یک لیوان آب میل کنید و قبل از مصرف سوسپانسیون آن را به خوبی تکان دهید. مصرف سفالکسین در بزرگسالان ۲۵۰ میلی گرم تا حداکثر ۱ گرم از دارو هر شش ساعت یک بار به شکل خوراکی و در کودکان ۶ تا ۱۲ میلی گرم بر هر وزن کودک هر شش ساعت یک بار به شکل خوراکی مصرف می گردد.
منع مصرف دارو
مصرف سفالکسین در افراد مبتلا به حساسیت به انواع سفالکسین، پنی سیلین، سالفوسپورین، پنی سیلامین و افرادی که مبتلا به پورفیری که یک نوع بیماری خونی است، ممنوع می باشد و منع مصرف دارد.
مصرف دارو در بارداری و شیر دهی
استفاده از سفالکسین در بارداری هیچ خطری ندارد و با توجه به نظر قطعی متخصصین در این رابطه بانوان باردار می توانند با تجویز پزشک برای درمان عفونت های خود از این دارو مصرف کنند و چون این دارو در شیر ترشح می شود مصرف آن در شیردهی باید تحت نظر پزشک باشد.
عوارض جانبی دارو
هر چند این دارو عارضه های جدی ای را به همراه ندارد اما اگر دچار هر یک از این مشکلات شدید و این علائم ادامه پیدا کردند حتما با پزشک خود این ماجرا را در میان بگذارید:
- حالت تهوع
- استفراغ
- ناراحتی های معده
- اسهال
همچنین اگر در مصرف این دارو به موارد زیر مبتلا شدید، مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک مراجعه نمایید:
- کهیر
- خارش
- بثورات پوستی
- زردی پوست و چشم و یا یکی از این ها
- ورم زبان، گلو یا صورت
- تب بالا
- ایجاد مشکل تنفسی و یا بلعیدن
- زخم شدن دهان و گلو
- ایجاد برفک در دهان
- اسهال خونی و شدید
- خونریزی و یا کبود شدن غیر طبیعی
تداخلات دارویی سفالکسین
از مصرف همزمان کپسول سفالکسین و دیگر اشکال دارویی آن با وانکومایسین و جنتامایسین ها بپرهیزید زیرا احتمال آسیب کلیوی را افزایش می دهد و همچنین این دارو اثر ضد انعقادی وارفارین ها را افزایش می دهد.
موارد احتیاط و هشدارها در رابطه با مصرف این دارو
قبل و در هنگام استفاده از این دارو نکات توصیه ای زیر را رعایت فرمایید:
- اگر مصرف یک دوز از دارو را در مدت معین از خاطر بردید به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر این زمان فراموش شده نزدیک به زمان بعدی استفاده از دارو باشد نیازی به مصرف و دو برابر کردن دارو نیست و از این زمان مصرف منظم دارو را بر طبق برنامه خود در پیش بگیرید.
- این دارو احتمال ایجاد ناراحتی معده را در مصرف به همراه دارد، پس بهتر است که به همراه غذا و یا با یک لیوان شیر استفاده شود.
- اگر داروی دیگری مصرف می کنید مخصوصا آنتی بیوتیکها ، قبل از شروع به مصرف سفالکسین به پزشک خود اطلاع دهید. حتی اگر این دارو ها ویتامین ها و یا پروبنسید ها باشند.
- اگر به بیماری های کبد و کلیه و روده و معده و مخصوصا کولیت مبتلا هستید.
- اگر به مصرف الکل اعتیاد دارید قبل از مصرف این دارو این مورد را به پزشک خود بگویید.
- اگر در شرف انجام عمل جراحی اعم از دندان پزشکی هستید.
شرایط نگهداری دارو
دارو را در بسته آن به دور از دسترس کودکان و نور و حرارت و رطوبت مستقیم قرار دهید. سوسپانسیون را درون یخچال نگهداری کنید اما از انجماد آن جلوگیری به عمل آورید و در نظر داشته باشید که بعد از تهیه کردن سوسپانسیون تنها ۱۴ روز حق استفاده از آن را دارید و بعد به علت گذشتن تاریخ مصرف باید آن را دور بیندازید.
نکات ذکر شده در این متن را قبل از شروع مصرف کپسول سفالکسین و یا اشکال دیگر دارویی آن مد نظر قرار دهید. در ضمن این دارو از طریق کلیه ها و ادرار دفعه می گردد و نیمه عمر آن ۰.۵ تا ۱.۲ ساعت می باشد.
تداخل دارویی و عوارض سفالکسین ۵۰۰
از عوارض کپسول سفالکسین ۵۰۰ Cefalexin و کلا داروهای سفالکسین میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
ادراری ـ تناسلی: خارش دستگاه تناسلی، کاندیدیازیس، واژینیت ، نفریت بینابینی.
عضلانی- اسکلتی : آرتریت ، درد مفصل.
پوست: بثورات اریتماتو و پاپولی ، کهیر.
مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
بانوان چه در دوران بارداری چه غیر آن بیشتر مستعد ابتلا به عفونت ادراری هستند، چون باکتری‌ها حین معاشقه و نزدیکی از روده و واژن وارد حالب می‌شود. بنابراین جنسیت زنانه یکی از علل خطر این عفونت است.
رابطه جنسی شدید نیز باعث التهاب مثانه می‌شود و در این شرایط باکتری‌ها راحت‌تر مثانه را آلوده می‌کنند. از آنجایی که میکروب‌ها با ادرار از مثانه و حالب خارج می‌شود، بنابراین کاهش تعداد دفعات ادرار نیز یکی از علل عفونت ادراری در بارداری به شمار می‌آید.
ناهنجاری‌های مجاری ادراری یا عارضه‌های مزمنی مانند دیابت نیز ممکن است به عفونت مجرای ادرار منجر شود.
بارداری باعث عفونت مجرای ادرار نمی‌شود، به خاطر داشته باشید که از هر 5 خانم یک نفر در مرحله‌ای از عمر خود دچار این مشکل می‌شود.
درهر حال بارداری تغییراتی را در بدن مادر ایجاد می‌کند که وی را بیشتر در معرض عفونت ادراری قرار می‌دهد. بارداری قبل از هر چیز با تغییراتی هورمونی همراه است که محیط را برای عفونت و رشد و تکثیر باکتری‌هایی چون اشرشیا کلی فراهم می‌کند.
افزایش پروژسترون نیز باعث شل شدن عضله‌های انتقال دهنده ادرار می‌شود، در نتیجه باکتری‌ها تا مثانه و احتمالاً کلیه بالا می‌رود.
به این ترتیب احتمال عفونت در دوران بارداری افزایش می‌یابد. رحم بزرگ شده نیز مانع از تخلیه کامل مثانه می‌شود و مقداری ادرار در مثانه باقی می‌ماند که بستر را برای تکثیر باکتری‌ها فراهم می‌کند.
علائم
عفونت مجرای ادرار گاهی هیچ گونه علائمی ندارد. به همین دلیل بهتر است آزمایش ادرار را در ابتدای دوران بارداری انجام داد. اگر در دوران بارداری باکتری در ادرار پیدا شود، آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت تجویز می‌شود، حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد.
بعضی از علائم التهاب مثانه عبارت است از:
درد پایین شکم یا پشت بدن که گاهی شبیه به انقباض‌های خفیف تا متوسط است.
درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
فوریت یا تکرر ادرار
خون در ادرار
احساس کسالت
چنانچه در دوران بارداری با این علائم مواجه شدید، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
وضعیت در صورت منتشر شدن عفونت در کلیه‌ها وخیم‌تر است و به بیماری شدید می‌انجامد. علائم عفونت کلیه به شرح زیر است:
تب بالای 38 درجه سانتی‌گراد
درد مداوم در لگن، پهلو یا پشت بدن
تب و لرز
حالت تهوع و استفراغ
سر درد
در صورت مواجهه با علائم فوق به سرعت به پزشک یا بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
عفونت ادراری در بارداری
پزشک برای بررسی وجود باکتری در ادرار دستور آزمایش می‌دهد و در صورت لزوم آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. آنتی‌بیوتیک عفونت مثانه را برطرف می‌کند و پزشک نوعی از آنتی بیوتیک را تجویز می‌کند که مصرف آن در دوران بارداری خطری ایجاد نکند.
بانوان باردار معمولاً باید آنتی بیوتیک را به مدت 7 روز مصرف کنند. آزمایش ادرار بلافاصله پس از قطع مصرف دارو انجام می‌شود تا از رفع عفونت اطمینان حاصل شود. متخصص گاهی اوقات لازم می‌داند که آزمایش عفونت مثانه تا زمان زایمان به طور مرتب انجام شود.
اما اگر کلیه عفونی شده باشد، مادر باید برای دریافت آنتی بیوتیک وریدی و تزریق سرم در بیمارستان بستری شود. درمان سریع بسیار مهم است، چون عفونت کلیه در موارد نادر پیشرفت می‌کند و به عفونت خون (سپسیس) تبدیل می‌شود.
عفونت خون زمانی رخ می‌دهد که بدن شروع به حمله به اندام‌ها و بافت‌های خود کند.
خطرات عفونت ادراری برای نوزاد
احتمال دارد که عفونت ادراری به نوزاد آسیب بزند، بنابراین باید درمان آنتی بیوتیکی عفونت مجرای ادرار را به سرعت شروع کرد. عفونت ادراری یکی از علل زایمان زودرس و وزن پایین نوزاد محسوب می‌شود؛ چون عفونت ادراری رحم را تحریک به وضع حمل می‌کند و نوزاد نارس متولد می‌شود.
درمان
خوشبختانه اکثر موارد عفونت ادراری را میتوان حتی در دوران بارداری به راحتی با آنتی بیوتیک درمان کرد. هر چند مصرف بعضی داروها در دوران بارداری ممنوع است، اما اکثر آنتی بیوتیکها ایمن هستند.
پزشک آنتی بیوتیک مناسب را با توجه به حساسیت‌های مادر و هفته بارداری تجویز می‌کند. گونه‌های مختلفی از آنتی‌بیوتیک وجود دارد که مصرف آنها هیچ خطری را در دوران بارداری ایجاد نمی‌کند.
پیشگیری
هیچ راهی برای پیشگیری صد در صدی از عفونت ادراری در بارداری وجود ندارد. روش‌های زیر هر چند اثبات شده نیست، اما معمولاً برای پیشگیری از عفونت ادراری توصیه می‌شود:
مثانه را به محض نیاز به دفع ادرار و همچنین پس از مقاربت تخلیه کنید.
ناحیه تناسلی را پس از تخلیه ادرار با دستمال از جلو به عقب پاک کنید تا احتمال پخش شدن باکتری‌ها کاهش یابد.
بین پاها را هر روز و پس از نزدیکی بشویید. از پاک کننده‌های ملایم و غیرعطری استفاده کنید.
آب فراوان بنوشید.
احتمالاً شنیده‌اید که کپسول یا شربت قره‌قاط برای درمان عفونت مجرای ادرار مفید است. واقعیت این است که هیچ شواهدی دال بر سودمندی این ماده در دست نیست و قره قاط را نمی‌توان جایگزین آنتی‌بیوتیک کرد؛ به ویژه اگر بیمار باردار نیز باشد.
در هر حال شربت یا کپسول قره‌قاط (قره قات) در صورت عفونتهای مکرر مجاری ادرار توصیه می‌شود. برخی پژوهشگران معتقدند که مطالعات بیشتری باید در زمینه سودمندی مصرف قره قاط به عنوان یک روش خانگی برای پیشگیری از عفونت ادراری در دوران بارداری انجام شود.
بنابراین قبل از مصرف قره قاط یا هر درمان خانگی دیگر حتماً با متخصص زنان و زایمان یا ماما مشورت کنید. از متخصص بخواهید که درباره روش‌های مناسب آب‌رسانی به بدن و نوشیدنی‌های مفید در دوران بارداری شما را راهنمایی کند و علائمی را توضیح دهد که به هیچ وجه نباید آنها را در دوران بارداری نادیده بگیرید.
هرگاه با هر یک از علائم عفونت مواجه شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید، اجازه ندهید عفونت پیشرفت کند و دچار درد شوید!
