رنگ مدفوع نوزاد، چه موقع غیرطبیعی است؟

رنگ مدفوع نوزاد می‌تواند به‌عنوان شاخصی برای سلامت کودک در نظر گرفته شود. مدفوع نوزاد ممکن است به رنگ‌های مختلفی دیده شود، بخصوص در اولین سال زندگی و به دلیل تغییرات رژیم غذایی. همچنین مهم است بدانیم آنچه در مدفوع بزرگ‌سالان طبیعی به نظر می‌رسد لزوماً در مدفوع نوزاد طبیعی نیست. این موارد شامل رنگ و شکل مدفوع خواهد بود.
اولین مدفوع نوزاد احتمالاً مشکی قیرگونه است و مکونیوم نامیده می‌شود. مکونیوم حاوی مخاط، سلول‌های پوست و مایع آمنیوتیک است. مدفوع مشکی نباید بیش از چند روز طول بکشد.

رنگ مدفوع نوزاد
زرد خردلی
وقتی دوره مکونیوم تمام شد، مدفوع نوزاد ممکن است به رنگ زرد خردلی دیده شود. این رنگ مدفوع نیز در نوزادان شیرده بیشتر مشاهده می‌شود.
زرد روشن
رنگ مدفوع زرد روشن در نوزادان شیرده و نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند دیده می‌شود. رنگ مدفوع زرد آبکی نشان‌دهنده اسهال است. اسهال می‌تواند خطر کم‌آبی را افزایش دهد.
نارنجی
رنگ نارنجی مدفوع به دلیل رنگ‌ دانه‌‌هایی است که از دستگاه گوارش نوزاد برداشت می‌شود. رنگ نارنجی مدفوع در نوزادانی که از شیر مادر و شیر خشک استفاده می‌کنند دیده می‌شود.
قرمز
گاهی اوقات رنگ مدفوع نوزاد به دلیل نوشیدنی‌ها (آب گوجه‌فرنگی، آب چغندر) و مکمل‌های قرمز رنگی که مصرف کرده ممکن است قرمز باشد. مدفوع قرمز می‌تواند به دلیل وجود خون در حرکات روده نوزاد شما نیز باشد که ناشی از عفونت روده‌ای است و باید توسط پزشک متخصص اطفال معاینه شود. وجود خون در مدفوع نوزاد ممکن است به دلیل آلرژی به شیر یا یک شکاف مقعدی نیز باشد.
اگر در مدفوع نوزاد خود رنگ قرمز مشاهده کردید، بهترین روش این است که با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید. اگر نوزاد شما اخیراً غذای قرمز رنگ خورده است، می‌توانید تا مدفوع بعدی او صبر کنید و اگر رنگش مجدداً قرمز بود آنگاه با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید.
قهوه‌ای مایل به سبز
رنگ مدفوع نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند گاهی اوقات قهوه‌ای مایل به سبز است. مدفوع این نوزادان سفت‌تر از آن‌هایی است که از شیر مادر تغذیه می‌کنند.
سبز تیره
رنگ مدفوع تیره بیشتر در کودکانی که غذاهای سبز رنگ مانند اسفناج یا نخود فرنگی مصرف کرده‌اند دیده می‌شود. مکمل‌های آهن نیز می‌توانند موجب سبز شدن رنگ مدفوع نوزاد شوند.
سفید
رنگ سفید مدفوع نوزاد می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که کبد کودک شما نمی‌تواند آنزیم‌های هضم غذا را به‌اندازه کافی تولید کند. این یک مشکل جدی است. حتماً این مشکل را با پزشک متخصص اطفال در میان بگذارید.
خاکستری
مانند رنگ مدفوع سفید، کودکانی که رنگ مدفوع آن‌ها خاکستری است، نمی‌توانند غذا را به‌خوبی هضم کنند. در صورت بروز چنین مشکلی با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید.

شکل مدفوع نوزاد
رنگ مدفوع اطلاعات کمی در مورد سلامت نوزاد به شما می‌دهد، بنابراین بسیار مهم است که به شکل مدفوع نیز توجه کنید. توجه به رنگ و شکل می‌تواند اطلاعات بیشتری در خصوص سلامت نوزاد به شما بدهد.

پیوستگی مدفوع نوزاد
مدفوع نوزاد غلیظ و قیرگونه است. این امر طبیعی است و رنگ و شکل مدفوع نوزاد طی چند روز اول زندگی او تغییر خواهد کرد. اگرچند روز بعد از تولد، مدفوع نوزاد شما زردتر و شل‌تر نشد با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید. این مشکل می‌تواند نشانه‌ای از مصرف شیر ناکافی باشد.
پیوستگی شیر مادر
نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند مدفوع شل‌تری دارند و این به معنی اسهال نیست.
پیوستگی شیر خشک
نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند، مدفوع غلیظ‌ تری داشته که رنگ آن قهوه‌ای مایل به سبز و زرد است. اگر نوزاد هنگام مدفوع زور بزند و مدفوع سختی را تجربه کند ممکن است به یبوست مبتلا باشد.
بعد از مصرف غذاهای جامد و کمکی
در صورت مصرف غذاهای جامد، مدفوع نوزاد همانند مدفوع بزرگ‌سال زیاد است.
پیوستگی یبوست
مدفوع سخت همراه با زور زدن می‌تواند نشانه یبوست باشد. تکه‌های کوچک و شبیه سنگریزه که رنگشان قهوه‌ای تیره است نیز از نشانه‌های یبوست هستند.
اسهال
اسهال در کودک شامل مدفوع شل و آبکی است که در هر بار تغذیه بیش از یک‌بار رخ می‌دهد. اسهال در نوزادان کوچک دشوارتر است، زیرا حرکات روده‌ای آن‌ها بیشتر از نوزادانی است که غذاهای جامد مصرف می‌کنند.
موکوس و مدفوع کف دار
مدفوع کف دار هنگامی رخ می‌دهد که کودک شما در حال دندان‌درآوردن است و آب از دهان او تراوش می‌کند. اگر در مدفوع کودک کف دیدید و او در حال دندان‌درآوردن نبود، دلیلش می‌تواند عفونت باشد، در این صورت کودک به درمان نیاز دارد.

اگر در مدفوع مخاط مشاهده شد نشانه چیست؟
وجود مخاط (موکوس) در مدفوع در نوزادان طبیعی است زیرا آن‌ها مکونیوم را می‌گذرانند. این مورد در کودکانی که در حال دندان‌درآوردن هستند نیز مشاهده می‌شود. بااین‌حال، موکوس می‌تواند نشانه عفونت باکتریایی در روده نوزادان نیز باشد. درصورتی‌که نوزاد شما خیلی کوچک بوده و در حال دندان‌درآوردن نیست و به‌طور مداوم در مدفوعش موکوس دیده می‌شود، حتماً با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید.
خون
هنگام یبوست ممکن است در مدفوع نوزاد خون دیده شود. وجود خون در مدفوع همچنین می‌تواند نشانه عفونت باشد که باید پزشک متخصص اطفال را در جریان موضوع قرار دهید. اگر نوک پستان‌های مادر ترک‌خورده باشد، مقدار کمی خون هنگام تغذیه با شیر مادر مصرف می‌شود.
تکه‌های غذا
هنگامی‌که کودک شما جامدات مصرف می‌کند، ممکن است تکه‌های غذا در مدفوعش مشاهده شود. دلیل این موضوع این است که برخی از غذاها قابل‌ هضم نیستند و سریعاً از طریق سیستم بدن کودک عبور می‌کنند.

تعداد دفعات مدفوع کردن نوزاد
اگر نوزاد شما هرروز مدفوع نداشته باشد، این لزوماً به معنای وجود مشکلی جدی نیست. نوزاد تازه متولدشده ممکن است در ابتدا حرکات روده‌ای ضعیفی داشته باشد. در صورت تغذیه با شیر مادر، نوزاد ممکن است تا هفته سوم الی ششم، تنها یک‌بار در هفته مدفوع داشته باشد. اگر کودک شما غذای کمکی مصرف می‌کند، شما باید حرکت روده‌ای را که حداقل یک‌بار در روز اتفاق می‌افتد مشاهده کنید. مدفوع کمتر از این تعداد می‌تواند نشان‌دهنده یبوست باشد.
هنگامی‌که کودک از غذاهای جامد استفاده می‌کند، حداقل یک‌بار در روز حرکات روده‌ای دارد. مدفوع بیشتر از یک‌بار در هر تغذیه می‌تواند نشان‌دهنده اسهال باشد. تغییر در پیوستگی و رنگ مدفوع نوزاد در نخستین سال زندگی او طبیعی است؛ اما مهم است که این تغییرات را با همراهی پزشک متخصص نظارت کنید.

نتیجه‌گیری
رنگ مدفوع نوزاد ثابت نبوده و نوسان دارد. تغذیه و سن نیز از عوامل موثر بر رنگ و پیوستگی مدفوع نوزاد شما خواهند بود. اگر در مورد حرکات روده‌ای نوزاد خود نگران هستید، برای توصیه‌های لازم با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید. اگر نوزاد شما مبتلا به اسهال همراه با تب باشد، حتماً او را به پزشک متخصص اطفال برسانید.
مدفوع سخت و خشک معمولاً نشان‌دهنده یبوست است؛ اما اگر کودک شما استفراغ یا علائم دیگری داشته باشد، ممکن است نشان‌دهنده این باشد که کودک شما دهیدراته شده است. اگر کودک شما دچار کمبود آب شده بود، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
علائم دیگر دهیدراته شدن یا کمبود آب در کودک شامل موارد زیر می‌باشد:
-کمتر از شش بار ادرار در روز
-گریه کردن بدون اشک
-خستگی زیاد
-پوستی که تغییر رنگ داده یا ظاهر چروکیده‌ا‌ی دارد
-چشم‌های گود‌رفته
نظارت بر مدفوع کودک می‌تواند روش مفیدی برای شناسایی مشکلات بهداشتی او باشد.