سیکل قاعدگی نامنظم، روش تشخیص

باردار شدن با وجود دوره‌های قاعدگی و پریود نامنظم می‌تواند برای برخی از خانم‌ها ایجاد مشکل یا سؤالاتی کند یا آنها را کمی برای بچه‌دار شدن نگران کند. اما در چه صورت باید فهمید که قاعدگی یک خانم نامنظم است؟ در این مطلب به این سؤال و چند سؤال مهم در زمینه و ارتباط قاعدگی نامنظم و بارداری پاسخ داده شده است.

چرخهٔ قاعدگی یا پریود نامنظم چیست؟
اگر طول دورهٔ پریود یا همان چرخهٔ قاعدگی شما از یک ماه تا ماه بعدی بیش از چند روز متفاوت باشد، چرخۀ قاعدگی شما نامنظم تلقی می‌شود. داشتن یک یا دو چرخۀ قاعدگی نامنظم به طور گهگاه طبیعی است. اما اگر چرخه‌های نامنظم ادامه یابد یا اگر سه تا شش ماه اصلاً پریود نشدید، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید. بیشتر چرخه‌های قاعدگی هر چهار هفته یک بار اتفاق می‌افتند و محدودۀ نرمال بین ۲۱ تا ۳۵ روز است. برای محاسبۀ چرخۀ قاعدگی‌تان، از روز اولِ آخرین دورۀ قاعدگی تا روز اول دورۀ بعدی را بشمارید.

دلایل قاعدگی نامنظم چیست؟
عوامل زیادی می‌توانند روی چرخۀ پریود شما تأثیر بگذارند، از جمله تغییرات هورمونی، تغییر در رژیم غذایی یا برنامۀ ورزشی، ‌استرس، کاهش یا افزایش وزن. اما چند دورۀ قاعدگی غیرطبیعی می‌تواند نشانۀ مشکلی مثل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا فیبروئید رحمی باشد. چرخۀ قاعدگی نامنظم همچنین می‌تواند با هایپرپلازی آندومتر، یعنی عارضه‌ای که در آن پوشش رحم خیلی ضخیم می‌شود مرتبط باشد. با این حال، این تنها زمانی مشکل‌ساز می‌شود که به علت یائسگی، تغییراتی هورمونی به وجود می‌آید.
اگر در حدود زمانی که انتظار قاعدگی‌تان را دارید، فقط مقدار کمی خون ببینید، ممکن است در حال لکه‌بینی باشید که با پریود و قاعدگی تفاوت دارد. لکه‌بینی در زمان تخمک‌گذاری، ‌در حین بارداری، پس از رابطۀ جنسی یا به دلیل نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی اتفاق می‌افتد. اگر بین پریودهایتان لکه‌بینی دارید،‌ لازم است این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.

چطور زمان تخمک‌گذاری‌ را بفهمم؟
برای فهمیدن اینکه زمان تخمک‌گذاری شما چه وقتی در هر ماه است سه راه وجود دارد که می‌توانید با انجام آنها زمان تخمک‌گذاری‌ خودتان را بهتر و دقیق‌تر تخمین بزنید:
اگر چرخۀ قاعدگی شما در هر دوره ثابت است،‌ می‌توانید از یک اپلیکیشن بارداری برای تشخیص دقیق‌تر زمان تخمک‌گذاری و برای تخمین بازۀ باروریتان در هر ماه استفاده کنید.
شما همچنین می‌توانید از یک کیت تخمک‌گذاری برای اندازه‌گیری سطح هورمون‌هایتان در طول چرخۀ قاعدگی استفاده کنید و همین نشان می‌دهد که در کدام روز بیشترین احتمال برای تخمک‌گذاری را دارید.
همچنین می‌توانید علائم تخمک‌گذاری مثل تغییر در دمای پایۀ بدن و مخاط دهانۀ رحم را دنبال کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سه روش می‌توانید مقالۀ ما در مورد پیش‌بینی زمان تخمک‌گذاری را بخوانید.

زمان تخمک‌گذاری را کیت تخمک‌گذاری بهتر نشان می‌دهد یا اندازه‌گیری دمای پایۀ بدن؟
هر دوی آنها در پیگیری زمان تخمک‌گذاری مفید هستند اما روش کارشان متفاوت است. این تفاوت شامل مراحل عملکرد زیر است:
کیت تخمک‌گذاری: وقتی روی استیک تخمک‌گذاری ادرار می‌کنید، روز قبل از تخمک‌گذاری رنگ آن تغییر خواهد کرد که نشان‌دهندۀ افزایش در هورمون جسم زرد یا همان LH است. این افزایش همان چیزی است که باعث آزاد شدن یک تخمک می‌شود. کیت تخمک‌گذاری شما را قادر می‌سازد که رابطۀ جنسی را به فاصلۀ یک روز از افزایش در هورمون جسم زرد زمان‌بندی کنید و در نتیجه شانس خود برای باروری را افزایش دهید.
دمای پایهٔ بدن: جدول دمای پایۀ بدن می‌تواند بگوید که شما چه زمانی تخمک‌گذاری کرده‌اید. دمای پایۀ بدن و مخاط دهانۀ رحم، سطح پروستروژن بدنتان را نشان می‌دهند که قبل از تخمک‌گذاری نزدیک به صفر است و پس از تخمک‌گذاری به شدت افزایش می‌یابد. وقتی پروستروژن بدنتان افزایش می‌یابد، دمای بدنتان نیز بالا می‌رود که نشان می‌دهد تخمک‌گذاری کرده‌اید.

تفاوت کیت تخمک‌گذاری با دمای پایهٔ بدن چیست؟
جدول دمای پایۀ بدن می‌تواند بگوید که شما در یک ماه مشخص حدوداً چه زمانی تخمک‌گذاری کرده‌اید اما نمی‌تواند بگوید که در همان ماه دقیقاً کی رابطۀ جنسی یا لقاح داشته باشید. برای استفاده از دمای پایۀ بدن به عنوان پیش‌بینی اینکه شما چه زمانی از همیشه بارورتر هستید، ابتدا باید چند ماه جدول این دما را پر کنید تا بتوانید یک الگو در چرخهٔ تخمک‌گذاری پیدا کنید.
از سوی دیگر، ‌یک کیت تخمک‌گذاری از همان ماه اول که از آن استفاده می‌کنید می‌تواند پیشاپیش به شما هشدار تخمک‌گذاری را بدهد. ایراد اصلی در مورد کیت‌هایی تخمک‌گذاری این است که معمولاً کمی گران هستند. همچنین به یاد داشته باشید که گاهی هیچ‌کدام از این دو روش هم مؤثر نیست، چون مخاط رحمی می‌تواند در برخی خانم‌ها دقیق نباشد.

اگر دوره‌های قاعدگی نامنظم باشد، باردار شدن سخت می‌شود؟
برای پاسخ باید بگوییم ممکن است. اگر درست نمی‌دانید که چرخۀ قاعدگی‌تان چند روز طول می‌کشد، پیش‌بینی اینکه چه زمانی تخمک‌گذاری خواهید کرد دشوارتر می‌شود.
طبیعی است که گاهی یک یا دو چرخۀ نامنظم داشته باشید اما اگر نامنظم بودن چرخه‌های قاعدگی ادامه داشت یا اگر سه تا شش ماه اصلاً قاعدگی نداشتید،‌ وقت آن است که به پزشکتان مراجعه کنید. پزشک می‌تواند برخی از علل داشتن چرخۀ قاعدگی نامنظم مثل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، نقص عملکرد تخمدان، اختلال تیروئید یا افزایش سطح پرولاکتین را بررسی کند.