فشار خون در بارداری، چگونه اندازه گیری میشود؟

فشار خون در بارداری می‌تواند باعث شود که فرد باردار بیشتر در معرض عوارض بارداری قرار بگیرد. این امر تا اندازه‌ای جدی است که گاهی می‌تواند زندگی مادر و فرزند تازه متولد شده او را به خطر بیاندازد. با چند تغییر در شیوه‌ی زندگی می‌توان زندگی بهتر و سالم‌تری را در پیش داشت. برای آگاهی از بایدها و نبایدهای فشار خون در بارداری با کودکت همراه باشید.

سطح فشارخون نرمال چقدر است؟
محدوده فشارخون طبیعی زمانی است که فشار سیستولی بین ۹۰ تا ۱۲۰ و فشار دیاستولی بین ۶۰ تا ۸۰ باشد. قرائت فشار خون در میلی‌متر جیوه بیان می‌شود. اگر فشار خون در محدوده طبیعی باشد، هیچ مداخله پزشکی لازم نیست.
فشار خون در زمان بارداری تغییر می‌کند. برای یک زن، میزان طبیعی فشارخون در بارداری باید بین ۱۱۰/۷۰ تا ۱۲۰/۸۰ باشد. اگر فشار بالا برود و به ۱۲۱/۸۰ برسد، به‌احتمال زیاد با فشار خون بالا و اگر این مقدار زیر ۹۰/۵۰ باشد، ممکن است با فشار خون پایین مواجه شوید.
یکی از موارد ضروری در طول دوران بارداری بررسی سطح فشارخون است. تعیین سطح فشارخون می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات بالقوه‌ای باشد که ممکن است در دوران بارداری رخ دهد.
ممکن است فشارخون بالا برای بیشتر زنان باردار در طول دوران بارداری مشکل‌ساز نباشد، با این‌حال برای برخی زنان، ممکن است این عارضه مشکل ایجاد کند. اغلب مشاهده ‌شده افزایش فشار خون خفیف است، ولی افزایش شدید فشار خون ممکن است به مادر و فرزند آسیب برساند. جالب است بدانید که تنها ۸ درصد از زنان در دوران بارداری، به جای فشار خون پایین که کاملا طبیعی است، فشار خون بالا را تجربه می‌کنند.

فشار خون در دوران باردرای چگونه اندازگیری می ‌شود؟
فشار خون با اندازه‌گیری تعداد سیستولیک (بالا) و دیاستولیک (پایین) اندازه‌گیری می‌شود. فشار ناشی از خونی که از طریق شریان‌های شما جریان می‌یابد و ماهیچه‌های قلب منقبض می‌شود و قلب به‌طور فعال می‌تپد را فشار سیستولیک (عدد بالا) می‌نامند. هنگامی‌که قلب در استراحت بین دو ضربان به سر می‌برد، فشارخون را فشار دیاستولی (عدد پایین) می‌گویند. خواندن عادی، یک شماره بالا بین ۹۰ تا ۱۲۰ و یک شماره پایین بین ۶۰ تا ۸۰ را نشان می‌دهد.
دکتر برای اندازه‌گیری فشار خون از یک مانیتور کوچک در طول نظارت خود استفاده می‌کند. سعی کنید از لباس بدون آستین استفاده کنید و از پوشیدن لباس تنگ خودداری کنید ، کاف به دور بازوی شما بسته می‌شود و او شروع به پمپاژ هوا خواهد کرد و این باعث می‌شود کاف سفت شود و سپس هوا در کاف آزاد می‌شود. این کاف به مانیتور وصل می‌شود و فشار خون را محاسبه می‌کند. برای مثال برای خواندن فشار خون ۱۱۰ (تعداد سیستولی) /۷۰(تعداد دیستولی) است.

چرا باید فشار خون در بارداری اندازگیری شود؟
اندازه‌گیری فشار خون در بارداری در جهت پیشگیری از عوارض و خطراتی که مادر و فرزند را تهدید می‌کند،‌ باید به صورت مداوم اندازه‌گیری شود. فشارخون در اوایل دوره بارداری کمی کاهش می‌یابد ولی در سه ‌ماهه سوم به حالت قبل بازمی‌گردد. با این ‌حال فشار خون بالا مشکلات بزرگ‌تری را در دوران بارداری ایجاد می‌کند. در خانم‌های بارداری که فشارخون بالایی دارند خطر بیماری‌های پزشکی مانند دیابت یا بیماری‌های مرتبط با کلیه بیشتر است.

چگونه می توانیم باعث تغییر فشار خون در بارداری شویم؟
طبیعی است که فشار خون در دوره بارداری به علت تغییرات قلبی عروقی تغییر کند. بارداری باعث می‌شود تا حجم خون به میزان ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش یابد که همین مسئله به ‌نوبه‌ خود باعث افزایش تعداد ضربان قلب و حجم ضربه‌ای و برون‌دهی قلبی می‌شود.

نظارت بر فشار خون در بارداری
در دوران بارداری در هر زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید فشار خون شما توسط او چک می‌شود، با این حال به خاطر تغییرات فشار خون در بارداری بهتر است در خانه هم این مورد را بررسی کنید. پره اکلامپسی یکی از عوارض فشار خون بالا در بارداری است. بنابراین پزشکان توصیه می‌کنند که فشار خون در خانه نیز بررسی شود.

فشار خون بالا در دوران بارداری چه نکاتی دارد؟
فشارخون بالا در دوران بارداری یا قبل از باردارشدن، در مراحل مختلفی می‌تواند وجود داشته باشد. موارد زیر برخی از علائم فشارخون بالا در دوران بارداری هستند:
فشارخون مزمن هم به‌ عنوان فشارخون بالا شناخته‌ می‌شود. این فشار خون در ۲۰ هفته قبل از بارداری پدیدار می‌شود
این اتفاق در زنان مبتلا به فشار خون بالا، قبل از بارداری رخ می‌دهد. در این شرایط فشار خون حتی پس از تخمک گذاری هم باقی می‌ماند
پرفشاری خون و یا همان فشار خون بالا، نشان‌دهنده بالا بودن فشار خون در ۲۰ هفته بعد از بارداری است. اگرچه این مشکل عمده نیست و شما باید برای دریافت مراقبت‌های ویژه به پزشک خود مراجعه کنید.
فشار خون بالا یا پره اکلامپسی یک بیماری است که در آن مقدار بالایی از پروتئین در ادرار و فشار خون بالا وجود دارد. این مشکل، حتی ممکن است بعد از گذشت ۲۰ هفته از دوران بارداری بروز کند. البته باید با این بیماری طور دیگری برخورد کرد؛ چون عوارض خطرناکی را برای مادر و فرزند به وجود می‌آورد.

فشار خون پایین چیست و چه نکاتی دارد؟
فشار خون پایین هم به عنوان یکی دیگر از مشکلات فشار خون در بارداری است. فشارخون پایین هنگامی که عدد فشارخون بین ۶۰ تا ۹۰ و کم‌تر از آن باشد، رخ می‌دهد. این وضعیت هم خطرناک است؛ زیرا باعث توقف خون اکسید شده در بدن و قلب می‌شود. در ادامه برخی از دلایل فشارخون پایین را با هم مرور می‌کنیم.
بیماری های قلبی
بیماری‌های قلب مانند اختلال عملکرد دریچه‌های قلب، ضربان قلب پایین، نارسایی قلبی و حمله قلبی می‌توانند باعث فشار خون پایین شوند.
کم شدن آب بدن
مقدار نامناسب آب در بدن می‌تواند باعث کاهش حجم ولواد شود و باعث فشار خون پایین شود.
بارداری
در دوران بارداری افزایش نیاز به خون در بدن، منجر به گسترش سریع سیستم گردش خون می‌شود. همین مسئله باعث کاهش فشار خون می‌شود.
از دست دادن خون
جراحاتی که سبب خونریزی بیش‌ازحد یا خونریزی داخلی می‌شود، می‌تواند به فشار خون پایین منجر شود.
عفونت شدید (سپتی سمی)
در اثر نفوذ عفونت به جریان خون، سپتی سمی یا همان گندخونی رخ می‌دهد. این امر منجر به شوک سپتیک می‌شود که با افت فشار خون مداوم مشخص می‌شود.
آنافیلاکسی
آنافیلاکسی واکنش آلرژیک به سم حشرات، داروها، غذاها و لاتکس (لاستیک خام) است. آنافیلاکسی می‌تواند منجر به فشار خون پایین شود.
سوء تغذیه
کمبود فولیک اسید و ویتامین B۱۲ باعث کمبود گلبول‌های قرمز می‌شود که همین مسئله منجر به کم‌خونی و کاهش فشارخون می‌شود.
مشکلات غدد درون‌ ریز
قندخون پایین، مشکلات تیروئید، دیابت و نارسایی بالای آدرنال می‌تواند منجر به فشارخون پایین شود.
داروهای خاص
داروهای آلفا بلاکر، قرص‌های آب، ضدافسردگی‌ها، بتا بلوکرها و داروهایی برای بیماری پارکینسون ازجمله داروهایی هستند که ممکن است سبب کاهش فشارخون شوند.

عوارض ناشی از فشار خون بالا در بارداری
بعضی از زنان ممکن است فشار خون بالا یا پره اکلامپسی را در دوران حاملگی تجربه کنند. ازجمله خطراتی که ممکن است آن‌ها را تهدید کند، عبارتند از:
با افزایش فشار خون در حاملگی جریان ارسال خون به جفت کاهش می‌یابد و همین مسئله باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی دریافتی توسط جنین می‌شود و همین امر بر رشد کودک تأثیر می‌گذارد و خطر ابتلا به کم وزنی نوزاد در زمان زایمان را افزایش می‌دهد
در اثر بالا رفتن فشار خون در بارداری ممکن است جدا شدن زودرس جفت از رحم مادر اتفاق بیفتد که براثر این اتفاق به جنین اکسیژن نخواهد رسید و همین مسئله موجب خونریزی در زنان باردار می‌شود
افزایش خطر زایمان زودرس می‌تواند منجر به عوارض تهدیدکننده حیات فرد شود
زنان مبتلا به پره اکلامپسی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستند

علائم فشارخون بالا یا پره اکلامپسی
برخی از علائم این نوع بیماری عبارتند از:
فشار خون بالا یا پره اکلامپسی بر روی دید (تاری دید، حساسیت به نور، پلک زدن ممتد و از دست دادن بینایی) تأثیر می‌گذارد
پره اکلامپسی باعث ایجاد سردردهای مداوم می‌شود
پره اکلامپسی باعث ایجاد درد در قسمت فوقانی شکم می‌شود
پره اکلامپسی افزایش ناگهانی وزن را به همراه دارد. وزن فرد را در عرض یک هفته به ۲ تا ۳ کیلوگرم افزایش می‌یابد

چگونه فشار خون بالا را در دوران بارداری کنترل کنیم؟
فشارخون بالا را می‌توان تحت چند مرحله ساده کنترل کرد. در زیر چند شیوه از درمان‌های خانگی و راه‌های پیشگیری از فشارخون ارائه شده است.
یک پزشک معالج می‌تواند در صورت تشخیص بالا بودن فشار خون، با تجویز دارو فشارخون را پایین بیاورد
درصورتی‌که فشارخون به‌صورت شدید بالا باشد فرد باید در بیمارستان بستری شود و بعد از پایین آمدن فشار خون مرخص شود
با این ‌حال برای بررسی فشارخون (BP)، به ارزیابی آزمایش ادرار و خون، ۲ بار در هفته نیاز است.

درمان های خانگی برای کنترل فشار خون بالا در دوران بارداری
مصرف گیاهانی مانند پوست گیاه آرجونا، عصاره برگ هاوثورن و زیتون به کاهش فشار خون بالا کمک می‌کنند
مصرف پنج فنجان کاکائو داغ در روز در کنترل فشار خون بالا مؤثر است. کاکائو دارای خاصیت ضد اکسیدان و ضدالتهابی است
مصرف منظم سیر باعث کاهش فشار خون می‌شود

پیشگیری از فشار خون بالا
در مراحل ابتدایی حاملگی از سطح فشار خون خود مطلع شوید
مصرف نمک را در رژیم غذایی خود کنترل نمایید و سعی کنید از یک جایگزین بجای نمک استفاده کنید
فعالیت‌های جسمانی مانند پیاده‌روی، شنا، تکنیک‌های آرام‌سازی در یوگا نیز به کنترل فشارخون کمک می‌کنند
تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. با افزایش مصرف میوه‌ها، سبزی‌ها و محصولات لبنی با چربی کم، گوشت قرمز، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌هایی که حاوی قند هستند به کنترل فشارخون کمک می‌کنند
به‌صورت منظم فشارخون خود را بررسی کنید
از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل‌ خودداری کنید

سخن پایانی
نگه‌داشتن فشار خون در سطح معین، برای پیشگیری از عوارض آن بسیار مهم است. این مسئله می‌تواند به‌راحتی با ترکیبی از یک شیوه زندگی سالم و مصرف دارو انجام شود. فشار خون باید در تمام طول دوران بارداری به صورت دقیق بررسی شود تا همیشه از سلامت مادر باردار مطمئن باشیم.