وسواس در دوران کرونا، چگونه در امان باشیم؟

در شرایطی که بیماری کرونا در جامعه همه چیز را به شدت تحت تاثیر قرار داده است برخی از رفتارها متفاوت به نظر می رسد.

در شرایطی که بیماری کرونا در جامعه همه چیز را به شدت تحت تاثیر قرار داده است برخی از رفتارها متفاوت به نظر می رسد. یکی در تقابل با کرونا به شدت بی فکر و بی مبالات است و دیگری به شدت وسواسی. در این بین به رفتارهای وسواسی می پردازیم.

برخی از افراد با رفتارهای وسواس گونه عرصه را به خود و دیگران تنگ می کنند. این رفتارها واقعا فرسایشی هستند و باید چاره ای اساسی در رابطه با این رفتارها وجود داشته باشد. رفتارهای وسواسی در پاره ای از موارد به جنون ختم می شود. فرد حتی با استفاده بیش از اندازه از اقلام بهداشتی سلامت خود را به مخاطره می اندازد.

دکتر تقی ابوطالبی احمدی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، روان شناس تربیتی و مشاور خانواده در این رابطه به جام جم آنلاین گفت: وسواس انجام عمل و رفتاری است که پشتوانه منطقی ندارد. هیچ منطقی پشت بروز برخی از رفتارها دیده نمی شود که وسواس یکی از دلایل آن است. یک فرد بر حسب عادت، هیجان، احساس، گفت و شنودها و باورهای غیرمنطقی یک سری رفتارها را از خودش نشان می دهد.

دکتر ابوطالبی عنوان کرد: اما رفتاری که بر اساس منطق و استدلال باشد و توجیهی برای انجام آن مطرح شود رفتار وسواس گونه لقب نمی گیرد. رفتار وسواسی از افکار وسواسی نشات می گیرد، در واقع همان تکرار رفتاری که منطقی در آن وجود نداشته باشد. بی قراری های درونی هم می تواند عامل به وجود آمدن رفتارهای وسواسی باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان افزود: شخصیت های اضطرابی معمولا رفتارهای وسواسی را از خود نشان می دهند. آنها هیچ منطقی در رابطه با وسواس و هیجان خود نمی توانند توضیح بدهند.

این روان شناس در رابطه با شدت گرفتن رفتارهای وسواسی در دوران اوج کرونا گفت: کرونا یک واقعیت است. امروز در دنیا همه درگیر این ویروس هستند. مراکز درمانی و شرکت های داروسازی، همه درگیر ساخت واکسن این بیماری هستند. علم ویروس شناسی و پزشکی در حال تلاش برای ساخت دارو و واکسن هستند و هنوز چیزی رسما تایید نشده است. همه ادعاها در رابطه با ساخت واکسن و دارو در حال طی کردن فازهای اول و دوم است و فعلا واکسنی وجود ندارد. با توجه به اینکه واکسنی وجود ندارد اکنون تنها چاره «خودمراقبتی» است.

دکتر ابوطالبی ادامه داد: یکی از اصول مهم خودمراقبتی، رعایت بهداشت است. ویروس همه جا منتشر می شود و به راحتی در هوا قابل انتقال است و با عطسه و سرفه نیز بلافاصله سرایت می کند. به هر حال برای جلوگیری از خطر انتشار این ویروس مرموز، برخی رفتارهایی انجام می دهند که در نهایت به وسواس می رسد.

وی تاکید کرد: همه افراد احتیاط هایی را برای مقابله با این ویروس دارند. افراد برای اینکه درگیر نشوند جریان «پیشگیری» را راه می اندازند. این بسیار خوب است و پشت آن منطق وجود دارد. اما اگر فردی وجود داشته باشد که نسبت به کل این مسائل بی اهمیتی نشان بدهد و مسائل بهداشتی را رعایت نکند او قطعا از لحاظ روحی بیمار است.

عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان بیان داشت: کسی که نسبت به این مسائل بی خیال باشد بیمار است. بیماران عادت ندارند تمیز باشند و مسائل بهداشتی را رعایت کنند. آنها ماسک نمی زنند و دست های خود را نمی شویند. این افراد هم به دیگران آسیب می زنند و هم به خودشان. بحث ناقل بودن اکنون در جامعه بسیار مهم است. بسیاری از کسانی که مسائل بهداشتی را رعایت نمی کنند ممکن است ناقل باشند و این بیماری را تا ۱۴ روز هم شاید نشان ندهند. اما در مقابل این بی خیال ها، افراد وسواسی قرار دارند، افرادی که رفتار منطقی در برابر کرونا از خود نشان نمی دهند و افراط و تفریط می کنند.

وی یادآور شد: اگر فرد رفتار بینابینی نشان بدهد او منطقی است. رفتار بینابینی یعنی بین بی خیالی و وسواسی بودن. این رفتار، اصولی و قابل دفاع است.

این روان شناس تربیتی خاطرنشان کرد: اکثر مراجعان به مراکز درمانی به خصوص خانم ها به شستشوی زیاد و آب کشیدن تاکید دارند. نظافت و حمام از سوی آنها نیز بسیار زیاد است. کسانی که در روزهای پاندمیک کرونا این رفتارها را به شدت از خود نشان می دهند ثابت می کنند که زمینه قبلی وسواس دارند. این زمینه می تواند خانوادگی هم باشد و همه اعضای خانواده وسواس فکری دارند. البته برای برخی افراد در روزهای کرونایی رفتار وسواسی مقطعی است و فقط اختصاص به شرایط حاد جامعه در پی به وجود آمدن بیماری کرونا دارد.

دکتر ابوطالبی اذعان داشت: وسواس در شدیدترین حالت ممکن می تواند به تکرار شدید یک رفتار برسد، به حدی که تکرار آن برای فرد خسته کننده می شود اما باز هم آن را انجام می دهد. همه چیز را تحت شعاع قرار می دهد و زندگی خود را با اختلال مواجه می کند. عملی که پشت آن فعل منطقی وجود نداشته باشد پر از اشکال است. تکرار رفتار ماندگاری زیادی دارد و فرد دچار مشکلات زیادی می شود.

وی گفت: در بحث کرونا نه مسئله عدم رعایت مسائل بهداشتی باید وجود داشته باشد و نه وسواس شدید. شرایط به اندازه کافی سخت هست و نباید بیش از اندازه تنش ایجاد شود. اگر اصول بهداشتی رعایت شود اسباب زحمت و دردسر ایجاد نخواهد شد.

منبع: جام جم