عوارض بارداری، نگران باشیم یا نباشیم؟

عوارض بارداری چیزی است که بسیاری از زنان از آن وحشت دارند. در صورتی که مراقبت‌های منظم در دوران بارداری، شرکت در تمام ویزیت‌ها و آزمایش‌ها و در میان گذاشتن علائم خود با پزشک، خطر بروز این عوارض را کاهش می‌دهند.

بیشتر بخوانید: هماتوم بارداری چیست و چه عوارضی دارد؟ + راهنمایی کامل

در این مقاله می‌خوانید:

• عوارض بارداری چیست؟
• شایع ترین عوارض بارداری
• چه کسانی در معرض خطر عوارض بارداری هستند؟
• جلوگیری از عوارض بارداری

عوارض بارداری چیست؟

تشخیص زودهنگام و درمان سریع می‌تواند به کاهش احتمال عوارض جدی کمک کند.

عوارض بارداری شرایط و بیماری‌هایی را شامل می‌شود که ممکن است بر سلامت شما یا جنین‌تان تاثیر بگذارد. البته پزشک شما مراقب این عوارض هست. شما هم می‌توانید در این زمینه همکاری کنید و ویزیت‌های قبل از زایمان خود را جدی بگیرید؛ چرا که تشخیص زودهنگام و درمان سریع می‌تواند به کاهش احتمال عوارض جدی کمک کند.
علت عوارض دوران بارداری نیز متنوع است. بیماری‌های از قبل موجود یا بیماری‌های جدیدی که ناشی از بارداری هستند، می‌توانند از عوامل این عوارض باشند.

بیشتر بخوانید: خطرات و عوارض بارداری در ۴۰ سالگی

شایع ترین عوارض بارداری

برخی از عوارض شایع اوایل بارداری عبارتند از:

• حاملگی خارج از رحم: وضعیتی است که در آن تخمک بارور شده در خارج از رحم و معمولاً در لوله فالوپ لانه گزینی می‌کند. در این وضعیت، تخمک نمی‌تواند رشد کند و برای برداشتن بافت نابجا به جراحی یا دارو نیاز خواهید داشت.
• سقط جنین: سقط جنین در ۲۰ هفته اول بارداری اتفاق می‌افتد. حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از بارداری‌ها به سقط جنین ختم می‌شود و بیش از ۸۰ درصد آن‌ها هم در سه ماهه اول رخ می‌دهد.
• استفراغ بارداری: استفراغ شدید و مداوم در دوران بارداری، عارضه‌ رایجی است که می‌تواند منجر به کم آبی یا کاهش وزن بیش از حد شود.
• اختلالات مادرزادی: اگر پزشک شما مشکوک باشد که جنین دارای یک مشکل سلامتی یا بیماری مادرزادی است، شما در معرض خطر بیشتری برای عوارض دوران بارداری هستید. در واقع، هم شما و هم کودک‌تان نیاز به نظارت بیشتر و مراقبت ویژه دارید.

بیشتر بخوانید: کودکانی که مادر می‌شوند، آمار تازه ثبت احوال

برخی از عوارض شایع در نیمه آخر بارداری عبارتند از:

• پره اکلامپسی: پره اکلامپسی یک مشکل فشار خون است که در نیمه دوم بارداری یا تا ۶ هفته پس از زایمان ایجاد می‌شود. این وضعیت، حدود ۱۰ درصد از زنان باردار را به خود گرفتار می‌کند و در افراد مبتلا به فشار خون قبل از بارداری شایع‌تر است. البته پس از تولد نوزاد، این عارضه از بین می‌رود.
• دیابت بارداری: دیابت بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که هورمون‌های بارداری متابولیسم شما را برای ثابت نگه داشتن سطح قند خون دشوار می‌کنند. این وضعیت با غربالگری گلوکز قابل تشخیص است و بیشتر افراد می‌توانند با رژیم غذایی و ورزش سطح قند خون خود را کنترل کنند، اما برخی هم نیاز به دارو دارند. این عارضه نیز معمولاً پس از تولد نوزاد برطرف می‌شود.

بیشتر بخوانید: مشکلات قلبی در بارداری، چه علائمی دارد؟

• زایمان زودرس: به زایمان قبل از هفته سی و هفتم بارداری، زایمان زودرس می‌گویند. این نوع زایمان می‌تواند باعث شود که نوزاد شما با وزن کم یا با اندام‌های توسعه نیافته به دنیا بیاید.
• عفونت‌ها: بسیاری از عفونت‌های ویروسی و باکتریایی می‌توانند بارداری را پیچیده کنند و شامل عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs)، عفونت مخمری، استرپتوکوک گروه B و واژینوز باکتریایی می‌شوند. عفونت‌های مقاربتی (STIs) نیز می‌توانند باعث عوارض بارداری شوند. بعضی از عفونت‌های خاص نیز می‌توانند در دوران بارداری به جنین انتقال پیدا کنند.
• خونریزی واژینال: خونریزی شدید یا بیش از حد در دوران بارداری نیاز به مراقبت فوری دارد. پس در هر زمانی از بارداری که متوجه خونریزی شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: با این ترفندها از ایجاد ترک در بارداری جلوگیری کنید!

• جفت سرراهی یا جفت آکرتا: مشکلات جفت می‌تواند در بارداری و زایمان اختلال ایجاد کند.
• مایع آمنیوتیک کم (الیگوهیدرآمنیوس): مایع آمنیوتیک کم به این معنی است که جنین با مایع آمنیوتیک کم‌تری نسبت به سن خود احاطه شده است. این امر خطر زایمان زودرس را افزایش می‌دهد و شایع‌تر از پلی هیدرآمنیوس (مایع آمنیوتیک بیش از حد) است که می‌تواند عوارضی نیز ایجاد کند.
• افسردگی و اضطراب: غمگین بودن یا نگرانی شدید در دوران بارداری (یا پس از زایمان) می‌تواند بر رشد جنین تأثیر بگذارد. اگر فکر آسیب رساندن به جنین یا خودتان را دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: سن باردار شدن، خطرات زیر بیست سال

• کم خونی: کم خونی زمانی است که شما گلبول‌های قرمز کافی برای حمل اکسیژن در سراسر بدن خود ندارید. این باعث می‌شود که احساس خستگی و ضعف کنید. کم خونی در بارداری رایج است، زیرا برای حمل اکسیژن به جنین به گلبول‌های قرمز بیشتری نیاز دارید. کمبود آهن نیز یکی از علل شایع کم خونی است که شما می‌توانید با مصرف مکمل‌ها یا غذاهای غنی از آهن از کمبود آن جلوگیری کنید.

موارد گفته شده برخی از شایع ترین عوارض بارداری هستند، اما موارد دیگری نیز وجود دارد. شما باید تمام نگرانی‌هایتان را با پزشک خود در میان بگذارید. گفتگوهای صادقانه در مورد علائم شما کمک می‌کند تا پزشک، مشکلات احتمالی را زودتر تشخیص دهد.

بیشتر بخوانید: علائم دوران بارداری، چگونه است؟

چه کسانی در معرض خطر عوارض بارداری هستند؟

هر فردی ممکن است در دوران بارداری خود در خطر این عوارض باشد. با این حال، اگر قبل از بارداری یک بیماری مزمن داشته باشید، خطر شما بیشتر است. برخی از بیماری‌هایی که ممکن است باعث ایجاد عوارض در دوران بارداری شوند، عبارتند از:

• دیابت
• سرطان
• عفونت‌های مقاربتی (STIs)
• مشکلات کلیوی
• صرع
• کم خونی
• فشار خون بالا (برخی از افراد قبل از بارداری فشار خون بالا دارند، در حالی که برخی دیگر در طول بارداری به آن مبتلا می‌شوند. فشار خون بالا در دوران بارداری باعث می‌شود که جفت خون کافی دریافت نکند.)

بیشتر بخوانید: عوارض دوران بارداری چیست؟

بسیاری از داروهایی که برای درمان بیماری‌های مزمن استفاده می‌شوند را می‌توان با خیال راحت در بارداری استفاده کرد. با این حال، برخی از داروها ممکن است نیاز به نظارت بیشتر یا تغییر دوز داشته باشند. البته لطفاً قبل از قطع یا تغییر هر یک از داروهای فعلی خود با پزشک‌تان مشورت کنید. عوامل دیگری که ممکن است خطر عوارض بارداری را افزایش دهند، عبارتند از:

• سن بالای ۳۵ سال
• سن کمتر از ۲۰ سال
• کشیدن سیگار و نوشیدن مشروبات الکلی
• بارداری دوقلو، سه قلو یا بیشتر
• داشتن سابقه سقط جنین
• وزن زیاد
• بی اشتهایی

بیشتر بخوانید: اندومتریوز چیست و چه علائمی دارد؟

جلوگیری از عوارض بارداری

برخی از عوارض بارداری خارج از کنترل شما هستند، اما همیشه کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به عوارض بارداری انجام دهید:

• قبل از بارداری از سلامت خود اطمینان پیدا کنید. برای این کار باید اگر مبتلا به بیماری خاصی هستید، آن را درمان کرده یا تحت کنترل دربیاورید. علاوه بر این، برای رسیدن به وزن سالم تلاش کنید و فکر مصرف سیگار و الکل را نیز دور بیندازید.
• در تمام ویزیت‌های دوران بارداری خود حاضر شوید و سونوگرافی‌ها و آزمایش‌هایی که پزشک شما توصیه می‌کند را جدی بگیرید و حتماً انجام دهید.
• هر گونه علائم نگران کننده یا غیرعادی را با پزشک خود در میان بگذارید و بدون مشورت با او تصمیم‌های پزشکی نگیرید!
• در طول بارداری خود یک سبک زندگی سالم داشته باشید. این یعنی غذاهای سالم و مغذی بخورید و به طور منظم ورزش کنید.
• برای کاهش سطح استرس خود تلاش کنید و همیشه در طول دوران بارداری استراحت کافی داشته باشید.
• در دوران بارداری هیچ دارویی را خودسرانه مصرف نکنید و همیشه با پزشک خود مشورت داشته باشید.

بیشتر بخوانید: عوارض بارداری در بیست سالگی

کلام آخر

عوارض بارداری می‌توانند ترسناک باشند و طبیعی است که شما احساس نگرانی کنید، اما بگذارید بگوییم که بیشتر این عوارض قابل درمان هستند؛ مخصوصاً اگر پزشک شما آن‌ها را زود تشخیص داده باشد. بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که مراقبت‌های دوران بارداری را جدی بگیرید و از سوال پرسیدن از پزشک خود نترسید و علائم خود را با او در میان بگذارید.

برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصص زنان، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.