درمان اسکیزوفرنی، از دارو تا جراحی!

اسکیزوفرنی نوعی بیماری روانی است که باعث طیف وسیعی از علائم روانشناختی می‌شود. افرادی که دچار این بیماری هستند ممکن است نتوانند افکار و عقاید خود را از واقعیت تشخیص دهند. در این مقاله قصد داریم شما را با درمان اسکیزوفرنی آشنا کنیم.

بیشتر بخوانید: روز جهانی اسکیزوفرنی، انگ نزنیم!

در این مقاله می‌خوانید:

• بیماری اسکیزوفرنی چیست؟
• بهترین دکتر برای درمان اسکیزوفرنی
• درمان اسکیزوفرنی
• داروهای درمان اسکیزوفرنی
• درمان اسکیزوفرنی بدون دارو
• درمان اسکیزوفرنی با جراحی
• زندگی با بیماری اسکیزوفرنی

بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

اسکیزوفرنی می‌تواند زندگی فرد را به شدت مختل کند.

اسکیزوفرنی معمولاً شامل هذیان (باورهای نادرست)، توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند)، رفتار فیزیکی غیرمعمول و تفکر و گفتار نامنظم است. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولاً دچار افکار پارانوئید یا شنیدن صداهایی می‌شوند که وجود خارجی ندارند. به عنوان مثال، آن‌ها ممکن است بر این باور باشند که شخصی ذهن‌شان را کنترل می‌کند یا قصد دارد به آن‌ها آسیب برساند. این اپیزودهای روان پریشی اغلب ترسناک، گیج کننده و باعث انزوا هستند.
اسکیزوفرنی می‌تواند زندگی فرد را به شدت مختل کند و رفتن به مدرسه یا محل کار، برنامه ریزی، معاشرت، انجام وظایف روزانه یا مراقبت از خود را سخت کند. با این حال، با درمان مداوم که ترکیبی از دارو، تراپی و حمایت اجتماعی است، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می‌توانند بیماری خود را مدیریت کنند و زندگی رضایت بخشی داشته باشند.

بیشتر بخوانید: اسکیزوفرنی کودکان چیست؟

بهترین دکتر برای درمان اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی یک بیماری جدی است که برای درمان آن به یک دکتر خوب نیاز دارید. خصوصیاتی که باید در انتخاب پزشک خود دنبال آن‌ها باشید، عبارتند از:

• تجربه کار با افراد مبتلا به اسکیزوفرنی
• تحصیلات و گواهی‌های پزشکی لازم
• در دسترس بودن در مواقع اضطراری
• رویکرد درمانی مناسب و مدیریت زمان خوب
• تخصص بر اساس گروه سنی یا شرایط ویژه شما

درمان اسکیزوفرنی دکتر خیراندیش

دکتر شیرزاد خیراندیش فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی تهران و یکی از متخصصین روانپزشکی بسیار معروف در ایران هستند که می‌توانند بیماری اسکیزوفرنی را درمان کنند. ایشان به دلیل تجربه‌ای که در حوزه درمان بیماری‌های روانی دارند، می‌توانند بیماری اسکیزوفرنی را سریع تشخیص داره و روش درمانی متناسب با وضعیت شما را در پیش بگیرند.

بیشتر بخوانید: اختلال اضطراب جدایی چیست؟

درمان اسکیزوفرنی

درمان اختلال اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی معمولاً با ترکیبی از دارو و تراپی متناسب با هر فرد درمان می‌شود.

اسکیزوفرنی معمولاً با ترکیبی از دارو و تراپی متناسب با هر فرد درمان می‌شود. با این حال، در بیشتر موارد، داروهای ضد روان پریشی و درمان شناختی رفتاری (CBT) هستند که به بهتر شدن بیمار کمک می‌کنند. البته باید گفت که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولاً به پشتیبانی و درمان روزانه نیاز دارند. در نهایت، بسیاری از افراد بهبود می‌یابند، اگرچه ممکن است که در دوره‌هایی علائم‌شان عود کند؛ اما به هر جهت، حمایت و روش‌های درمانی می‌توانند تاثیر علائم این بیماری بر زندگی روزمره را کاهش دهند.

بیشتر بخوانید: درمان اسکیزوفرنی کودکان، نکاته مهمی که باید بدانید

جدیدترین درمان اسکیزوفرنی

یکی از پیشرفت‌های اخیر درمان اسکیزوفرنی در آمریکا ، کمک گرفتن از فناوری است. در واقع، اپلیکیشن‌هایی طراحی شده‌اند که می‌توانند پیشرفت بیماران را ردیابی کرده و جلسات پیگیری به موقع را تضمین کنند و علاوه بر این، در صورت لزوم با روان ‌پزشکان تماس بگیرند.
پیشرفت دیگر در زمینه استفاده از داروی ریسپریدون است. این دارو مدت‌ها است که برای کاهش علائم اسکیزوفرنی استفاده می‌شود و مصرف سنتی آن به صورت قرص و خوراکی است؛ اما درمان جدید از طریق تزریق انجام می‌شود و به این دارو اجازه می‌دهد تا به تدریج و طی چند هفته در بدن آزاد شود.

بیشتر بخوانید: ریسپریدون برای کودکان، چه فوایدی دارد؟

داروهای درمان اسکیزوفرنی

اگر اسکیزوفرنی دارید، باید در اسرع وقت به فکر درمان باشید. داروهایی که برای درمان این اختلال استفاده می‌شوند، عبارتند از:

داروی اصلی اسکیزوفرنی

داروهای ضد روان پریشی داروی اصلی این اختلال هستند که علائمی مانند هذیان و توهم را کاهش می‌دهند. این داروها روی مواد شیمیایی موجود در مغز مانند دوپامین و سروتونین اثر می‌گذارند و موارد رایج زیر را شامل می‌شوند:

• آریپیپرازول
• آسناپین
• کلوزاپین
• لورازیدون
• اولانزاپین
• پالیپریدون
• ریسپریدون
• زیپراسیدون

یکی از عوارض جانبی رایج بسیاری از این داروهای ضد روان پریشی جدید افزایش وزن است. هم‌چنین ممکن است که شما در کنترل سطح قند و کلسترول خون خود با مشکل مواجه شوید. سایر عوارض جانبی احتمالی نیز عبارتند از:

• مشکلات جنسی
• خواب آلودگی
• سرگیجه
• بی قراری
• خشکی دهان
• یبوست
• حالت تهوع
• تاری دید
• فشار خون پایین
• تشنج
• کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون

بیشتر بخوانید: علائم مشکلات اعصاب و روان، نشانه‌های هشداردهنده را جدی بگیرید!

داروهای تثبیت کننده خلق و خو

تثبیت کننده های خلق و خو کاری می‌کنند که شما کمتر تحت تأثیر افسردگی، اضطراب یا هیجان باشید. این داروها عبارتند از:

• لاموتریژین
• لیتیوم
• کاربامازپین
• والپروئیک اسید

هم‌چنین، بعضی از عوارض جانبی آن‌ها عبارتند از:

• خارش و بثورات
• تشنگی و ادرار مکرر
• لرزش دستان
• حالت تهوع
• لکنت زبان
• ضربان سریع قلب
• مشکلات کنترل عضلانی

داروهای ضد افسردگی

بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی علائم افسردگی نیز دارند. پزشکان می‌توانند این علائم را با داروهای ضد افسردگی درمان کنند که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• سیتالوپرام
• فلوکستین
• پاروکستین
• سرترالین
• اسیتالوپرام

برخی از شایع‌ترین عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی نیز عبارتند از:

• افزایش وزن
• تهوع و استفراغ
• خستگی
• اسهال
• مشکلات جنسی

بیشتر بخوانید: بیماری های روانی کودکان، بشناسید و از آن ها پیشگیری کنید

درمان اسکیزوفرنی بدون دارو

درمان شناختی رفتاری (CBT)، یکی از رایج‌ترین روش‌های قابل استفاده است.

علاوه بر دارودرمانی، درمان روانشناختی هم می‌تواند به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند تا با علائمی مانند توهم یا هذیان بهتر کنار بیایند و از علائم منفی اسکیزوفرنی مانند بی تفاوتی یا عدم لذت نیز تا حدودی رهایی پیدا کنند. البته باید گفت که این درمان‌ها زمانی بهترین نتیجه را دارند که با داروهای ضد روان پریشی ترکیب شوند. درمان شناختی رفتاری (CBT) ، یکی از رایج‌ترین روش‌های قابل استفاده است که باعث می‌شود بیمار الگوهای تفکر احساسات و رفتار ناخواسته خود را شناسایی کند و روش جایگزینی آن‌ها با افکار واقعی‌ و مفیدتر را یاد بگیرد.

درمان اسکیزوفرنی چقدر طول میکشد؟

اکثر افراد به ۸ تا ۲۰ جلسه CBT در مدت ۶ تا ۱۲ ماه نیاز دارند. هر کدام از جلسات CBT نیز معمولاً حدود یک ساعت طول می‌کشد. از نظر دارویی نیز ممکن است فقط تا زمان از بین رفتن دوره حاد اسکیزوفرنی خود ملزم به استفاده باشید. با این حال، اکثر افراد برای جلوگیری از وقوع دوره‌های اسکیزوفرنی حاد، به مدت یکی دو سال پس از اولین دوره روان پریشی خود دارو مصرف می‌کنند و اگر بیماری عود کننده باشد، درمان را ادامه می‌دهند.

بیشتر بخوانید: اختلال اسکیزوفرنی در کودکان، مهمترین علائم و درمان

درمان اسکیزوفرنی با جراحی

نوعی جراحی روانی به نام DBS وجود دارد که طی آن، الکترودهایی در مناطق خاص مغز کاشته می‌شوند و برای تنظیم فعالیت غیرطبیعی مغز تکانه‌های الکتریکی ارسال می‌کنند. هر چند که این جراحی بیشتر بر روی بیماران مبتلا به اختلالات حرکتی مانند بیماری پارکینسون انجام می‌شود، اما پتانسیل آن در درمان اختلالات روانی از جمله اسکیزوفرنی، امیدوارکننده به نظر می‌رسد.
در واقع، هدف انتخاب شده برای کاشت الکترودها در اسکیزوفرنی هسته اکومبنس نام دارد که مسئول علائمی مانند توهم و هذیان است. پس این جراحی به طور بالقوه می‌تواند علائم افراد مبتلا به اسکیزوفرنی را کاهش دهد و کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود بخشد.

بیشتر بخوانید: وسواس اجباری در کودکان، چگونه است؟

زندگی با بیماری اسکیزوفرنی

شاید فکرش را نکنید، اما عادت‌های روزانه شما می‌توانند تفاوت ایجاد کنند. در زیر استراتژی‌هایی است که می‌توانند در کنار درمان حرفه‌ای شما کمک کننده باشند:

• روی ا هداف درمانی خود تمرکز کنید و از اعضای خانواده یا دوستان خود کمک بگیرید.
• به برنامه درمانی خود پایبند باشید. حتی اگر علائم شما کاهش یابد، مهم است که جلسات تراپی خود را از دست ندهید و داروهایتان را طبق دستور مصرف کنید.
• علائم هشدار دهنده خود را بشناسید تا برای مقابله با علائم به محض بروز آن‌ها برنامه داشته باشید.
• مراقب سلامت جسمانی خود باشید. غذاهای مغذی بخورید، ورزش کنید و خواب منظم داشته باشید. مصرف سیگار و الکل را نیز قطع کنید.
• تکنیک‌های آرامش و مدیریت استرس را در زندگی خود بگنجانید. انجام منظم فعالیت‌هایی مانند مدیتیشن یا تای چی، می‌تواند به کاهش استرس و جلوگیری از شروع یک اپیزود کمک کند.

بیشتر بخوانید: بیماری شیزوفرنی در کودکان، نشانه های بروز آن

کلام آخر

درمان اسکیزوفرنی طیف وسیعی از روش‌ها را شامل می‌شود که رایج‌ترین آن‌ها مصرف داروهای ضد روان پریشی است. با این حال، طبیعت پیچیده و منحصر به فرد این بیماری باعث می‌شود که بیمار متناسب با نیازهای خود در کنار دارودرمانی، تراپی نیز انجام دهد و به طور کلی، پروسه درمان را جدی بگیرد.

برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصصین روان شناسی، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.