افزایش وزن در بارداری، چه عوارضی دارد؟

اضافه وزن خطر ابتلا به بسیاری از مشکلات دوران بارداری را افزایش می دهد. در مطالعه ای که در کشور سوئد انجام شد، مشخص شد در زنانی که وزنشان افزایش یافته و نمایه توده بدنی آن ها در فاصله زمانی بین بارداری اول و دوم، دو واحد افزایش یافته، احتمال مرگ داخل رحمی جنین افزایش می یابد. همچنین احتمال مرگ نوزاد در یک سال اول بعد از تولد هم در بسیاری از این زنان افزایش می یابد.

این مطالعه بر اساس گزارشات بارداری، تولد و مرگ در طول ۲۰ سال اخیر در کشور سوئد انجام شده است. آن ها ابتدا وزن مادران در بارداری اول و دوم را بررسی کرده و تفاوت های وزنی آن ها در این دو بارداری را محاسبه کردند. سپس بررسی کردند که کدام بارداری ها با مرگ داخل رحمی جنین یا مرگ نوزاد در سال اول بعد از تولد همراه هستند. اینکه آیا افزایش وزن با مرگ داخل رحمی و مرگ نوزاد در سال اول بعد از تولد ارتباط دارد یا نه؟. این نتایج در حالی به دست آمد که اثر عوامل دیگر تعدیل شده بود؛ این عوامل شامل سن در بارداری دوم، سطح تحصیلات مادر، فاصلۀ زمانی بین بارداری ها و وضعیت استعمال سیگار در مادران بود.

پژوهشگران خطر مرگ داخل رحمی جنین یا مرگ نوزاد در سال اول بعد از تولد را در خانم ذهایی که افزایش وزن آن ها زیاد بود، با خانم هایی که تغییرات وزنی زیادی نداشتند (افزایش وزن به اندازۀ یک واحد از نمایۀ بدن یا کمتر)، مقایسه کردند؛ سپس اثرات مقادیر مختلف افزایش و کاهش وزن را بر مرگ داخل رحمی جنین مورد بررسی قرار دادند.

نتایج مطالعه

این مطالعه نشان می دهد زنانی که بین دو بارداری خود افزایش وزن دارند، با 27 تا 60 درصد افزایش احتمال مرده زایی مواجه هستند. در این میان زنانی که میزان افزایش وزن آن ها در این دوران، به میزان دو واحد از نمایۀ تودۀ بدنی است، احتمال تولد جنین مرده در آن ها 38 درصد افزایش می یابد. احتمال تولد نوزاد مرده در خانم هایی که افزایش وزنشان به میزان 4 واحد از نمایه تودۀ بدنی است (در حدود 11 کیلوگرم برای خانمی که قد 1.67 سانتی متر دارد)، نسبت به خانم هایی که در فاصله زمانی بین بارداری های خود افزایش وزن را تجربه

نکرده اند، به بیشتر از 55 درصد افزایش می یابد.

اگرچه این مطالعه افزایش احتمال مرگ نوزاد در سال اول بعد از تولد و افزایش وزن بین بارداری ها را ثابت کرده، پژوهشگران نتوانستند ثابت کنند که افزایش وزن، علت اصلی مرگ دوران نوزادی یا مرگ داخل رحمی است. در این مطالعه مشاهده شد افزایش وزن بین دو بارداری در خانم هایی که در بارداری اول خود اضافه وزن داشتند، با افزایش خطر مرگ داخل رحمی ارتباط ندارد.

در بررسی افرادی که با کاهش وزن مواجه بودند، مشاهده شد خانم هایی که در بارداری اول خود اضافه وزن دارند و سپس در بارداری دوم خود وزن کم می کنند، با احتمال کمتری با مرگ نوزادشان در 28 روز اول بعد از تولد مواجه می شوند، اما خانم هایی که وزن طبیعی داشته و به اندازۀ دو واحد از نمایۀ تودۀ بدنی شان کم شده، با احتمال بیشتری مرگ نوزادشان را گزارش کردند که احتمالاً به این دلیل است که کاهش وزن در خانم هایی که اضافه وزن ندارند، تنها به علت بیماری اتفاق می افتد.

تفسیر پژوهشگران از نتایج

به بیان پژوهشگران دلایلی وجود دارد که نشان می دهد چرا افزایش وزن ممکن است با افزایش احتمال مرگ داخل رحمی جنین و مرگ نوزاد در سال اول بعد از تولد همراه باشد، مانند افزایش التهاب و فشارخون که به علت افزایش چربی های بدن ایجاد می شود. همچنین زنانی که اضافه وزن دارند، در زمان زایمانشان به علت چاقی مشکل دارند که می تواند احتمال مرگ دوران نوزادی را افزایش دهد.