بارداری بعد از سی و پنج سالگی، آنچه باید بدانیم

متوسط سن اولین بارداری در جهان رو به افزایش است. بارداری در سن بالا نیز بسیار رایج شده است. اما این شیوه زندگی جدید برای مادر و نوزاد تا حدی خطرناک است. اولین فرزند در دهه ۳۰ سالگی زندگی! چیزی که در گذشته در موارد استثنایی اتفاق می افتاد امروز عادی تلقی می شود. هر چه سن بارداری بالاتر برود، خطرات آن نیز افزایش می یابد. در این مطلب هر آنچه که برای بارداری در سن بالا باید بدانیم را بازگو می‌کنیم.

بارداری در سن بالا سخت تر اتفاق می افتد

تخمین زده شده است که در هر دوره قاعدگی یک زن ۲۵ ساله ۲۵ درصد شانس باردار شدن دارد. با افزایش سن، میزان باروری کاهش می یابد و این امر بعد از ۳۵ سالگی کاملاً چشمگیر است. در این سن بارداری به کمک روش های مختلف پزشکی برای باردار شدن اتفاق می افتد. به این ترتیب زن بعد از ۳۵ سالگی در هر دوره قاعدگی ۱۲ درصد احتمال باردار شدن دارد. این رقم بعد از ۴۰ سالگی به ۶ درصد می رسد. زنان بر خلاف مردان به تعداد محدودی تخمک تولید می کنند. تخمک ها به شکل فولیکول در هر دوره از قاعدگی و تحت تاثیر هورمون ها آزاد می شوند. اما در پایان دوره تولید مثل، فولیکول ها کیفیت بسیار پایینی دارند که تا حدی به دلیل عدم توانایی تخمک ها در باردار شدن است. در ۳۵ سالگی هم امکان این که فرد باردار نشود وجود دارد اما در حدود ۴۰ سالگی بیشترین مشکلات به وجود می آید.

افزایش خطر سقط جنین

با افزایش سن، شانس تولد نوزاد کاهش می یابد. سقط جنین در بارداری ها رایج است و تخمین زده شده است که ۱۰ تا ۱۵ درصد بارداری ها با سقط جنین مواجه می شوند. خطر سقط جنین هم بعد از ۳۵ سالگی اتفاق می افتد. در این سن از هر ۱۰ بارداری یک بارداری منجر به سقط جنین می شود. اما بین ۳۵ تا ۳۹ سالگی این خطر تا ۱۸ درصد افزایش می یابد و بعد از ۴۵ سالگی نیز از هر ۲ بارداری یک بارداری منجر به سقط جنین می شود.

دکتر ژوئل بلش-الار متخصص فرانسوی زنان و زایمان می گوید: "توضیح واضح و دقیقی برای این مسئله وجود ندارد. بارداری در سن بالا دو نوع خطر به وجود می آورد: خطرات مرتبط با تخمک نابالغ (اووسیت) و خطرات مرتبط با رحم. در تخمک نابالغ احتمال خطر سقط جنین یا اختلالات کروموزومی بالا است". این مشکل منشا بسیاری از سقط جنین های خود به خودی است.

جنین ممکن است با اختلالات ژنتیکی رشد کند

اختلالات بارداری بعد از ۳۵ سالگی بسیار زیاد می شوند. رایج ترین و شناخته شده ترین مشکل سندروم داون (منگولیسم) است. به زنان باردار پیشنهاد می کنیم که حتماً تست های غربالگری را انجام دهند. در سن ۲۰ سالگی این اختلال معمولاً از هر دو هزار جنین یک جنین را درگیر می کند. اما این آمار در سن ۴۰ سالگی ۱ در ۱۰۰ جنین است. به طور کلی خطر اختلالات کروموزومی بین ۳۸ تا ۴۲ سالگی دو برابر می شود.

باید مراقب دیابت و فشار خون باشید

بارداری در سن بالا علاوه بر خطرات ناشی از اووسیت بر سلامت مادر نیز تاثیر می گذارد. بارداری در سن بالا نیازمند آن است که از دو بیماری یعنی دیابت بارداری و افزایش فشار خون مراقبت شود. این دو بیماری در حدود ۳۵ سالگی رو به افزایش می روند و از ۴۰ سالگی به بعد شدت می بایند. خطر افزایش فشار خون از بعد از ۳۵ سالگی ۵ برابر می شود. این دو بیماری باید به دقت تحت مراقبت قرار بگیرند زیرا می توانند هم برای جنین و هم برای مادر خطر آفرین باشند.

دیابت بارداری نوعی قند اضافی در خون است که می تواند در بدترین حالت باعث مرگ درون رحمی شود. به همین دلیل در دوران بارداری تلاش می شود تا قند خون یا از طریق رژیم غذایی و یا از طریق انسولین ثابت شود. در واقع، دیابت مادر موجب می شود که نوزاد با هیپوگلیسمی (قند خون پایین) و نقص عصبی و قلبی به دنیا بیاید. همچنین نوزاد مادران مبتلا به دیابت وزنی بیش از ۴ کیلوگرم در زمان تولد خواهند داشت. البته این پایان ماجرا نیست؛ این اختلال متابولیک خطر فشار خون و حتی پره اکلامپسی را در مادر افزایش می دهد. فشار خون بالا کیفیت رسیدن مواد مغذی به جنین را کاهش می دهد و رشد درون رحم را به تاخیر می اندازد.

تولد پیش از موعد نوزاد

حتی اگر مادر به دیابت یا فشار خون هم مبتلا نباشد، بارداری در سن بالا موجب تولد زودرس نوزاد می شود. قبل از ۳۵ سالگی، یک نوزاد از بیست نوزاد زودتر از زمان خود متولد می شود اما بعد از ۴۰ سالگی ۸ درصد تولدها زودتر از زمان طبیعی است. اگر مادر در این سن کارهای سخت انجام می دهد یا از وسایل نقلیه عمومی بیش از ۲ ساعت در روز استفاده می کند حتماً پزشک کار کردن را برای او ممنوع می کند.

جلوگیری از زایمان زودرس امری ضروری است زیرا تولد پیش از موقع می تواند تاثیرات بسیار بدی برای سلامت نوزاد داشته باشد. در حادترین موارد، تولد زودرس موجب عدم تکامل مغز یا شش ها می شود و در کل زندگی کودک مشکلاتی را برای او به وجود می آورد؛ مشکلاتی همچون عدم توانایی یادگیری، مشکلات رفتاری …

افزایش خطر بیماری های حاد در زمان تولد

افزایش خطر بیماری های حاد در زمان تولد نوزاد، مادران را دنبال می کند. زایمان به روش سزارین، جفت ماندگی و تب های بعد از زایمان از رایج ترین مشکلات بارداری در سن بالا است. بین ۲۵ تا ۲۹ سالگی از هر ۱۰۰ هزار مادر حدود ۴ مادر در زمان زایمان فوت می کنند. اما بعد از ۴۵ سالگی از هر ۱۰۰ هزار مادر ۳۳ مادر فوت می کنند.

در ۳۵ سالگی افزایش خطر در ابتدای کار خود قرار دارد و بعد از ۴۳ سالگی بارداری برای مادر بسیار خطرناک می شود. خطر مرگ در این سن به دلیل هموراژی در زمان زایمان است که در آن مادر حجم زیادی خون در چند ساعت یا چند روز از دست می دهد.

سن پدر هم باید در نظر گرفته شود

معمولاً سن پدر در زمان بارداری و لقاح نادیده گرفته می شود اما باید گفت که سن پدر هم نقش مهمی در روند بارداری ایفا می کند. بالا بودن سن پدر نیز موجب سقط جنین می شود و تواند مشکلات شناختی و روانی برای نوزاد به وجود آورد. بسیاری از مطالعات ثابت کرده اند که سن بالای پدر موجب بروز اوتیسم و منگولیسم در نوزاد می شود.