مصرف دارو در بارداری، با پزشک مشورت کنید!

ممکن است در دوران بارداری نیاز به مصرف داروهای مسکن پیدا کنید. پزشک شما در این دوران تنها داروهایی را تجویز می‌کند که منفعت مصرف آن‌ها برای مادر بیشتر از احتمال آسیب رساندن به جنین باشد. در این مقاله، به بررسی ایمنی مصرف سه نوع رایج مسکن‌ها برای کاهش درد در دوران بارداری پرداخته می‌شود.

کنترل مناسب درد در بارداری برای سلامت مادر و جنین اهمیت دارد. در دوران بارداری، پیش از شروع یا قطع هر گونه دارو، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

استامینوفن

طی تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده، ارتباط مستقیمی بین مصرف کوتاه‌مدت مقدار مناسب استامینوفن در دوران بارداری با سقط جنین و مشکلات مادرزادی نشان داده نشده است. از این رو در حال حاضر، هنگام بروز تب، سردرد، بدن‌درد یا دردهای عضلانی پزشکان این دارو را به عنوان دارویی ایمن برای کاهش درد در دوران بارداری تجویز می‌کنند. در صورت آلرژی داشتن به این دارو، داشتن مشکلات کبدی یا مخالفت پزشکتان، از مصرف استامینوفن در دوران بارداری خودداری کنید.

تحقیقاتی انجام شده است که نشان از تاثیر این دارو بر مغز جنین‌هایی دارد که با مقدار زیاد استامینوفن مواجه بوده‌اند. تحقیقات بیشتری نیاز است تا اثر دقیق این دارو بر بدن مادر و جنین بررسی شود. از این رو، در دوران بارداری، بدون مشورت پزشک خود از استامینوفن استفاده نکنید.

حتما به خاطر داشته باشید استامینوفن ممکن است به صورت ترکیبی در برخی فرآورده‌های دارویی دیگر وجود داشته باشد. از مثال‌های معروف این فرآورده‌ها می‌توان به استامینوفن-کدئین، استامینوفن-کافئین، استامینوفن-آسپیرین-کافئین، استامینوفن-ایبوپروفن-کافئین و همچنین تعدادی از داروهای مورد استفاده در کنترل علائم سرماخوردگی اشاره کرد. بسیاری از داروهایی که به صورت ترکیبی کنار استامینوفن قرار می‌گیرند ممکن است برای استفاده در دوره بارداری ایمنی کافی نداشته باشند. بنابراین، اگر باردارید، حتما پزشک و دکتر داروساز خود را مطلع کنید.

داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)

این دسته دارویی شامل ایبوپروفن (ژلوفن، Advil)، دیکلوفناک، آسپیرین، ناپروکسن، پیروکسیکام، سلکوکسیب و مانند این‌هاست. ممکن است، در طول زندگی خود، بارها از این داروها استفاده کرده باشید، اما توجه کنید که براساس برخی مطالعات، مصرف این داروها در اوایل بارداری ممکن است منجر به افزایش ریسک سقط جنین و تا حدودی افزایش احتمال بروز مشکلات قلبی و گوارشی در جنین شود. تحقیقات بیشتری لازم است تا اثر قطعی این داروها در بارداری بررسی شود. در سه ماه آخر بارداری، مصرف این داروها به عنوان مسکن به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. معمولا پزشکان از تجویز این داروها در بارداری خودداری می‌کنند. بدون تجویز پزشک، از مصرف این داروها در دوران بارداری بپرهیزید.

آسپیرین در بارداری

آسپیرین از دسته داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی است که موارد مصرف بسیار متنوعی دارد. ممکن است پزشکتان این دارو را با دوز کم (۷۵ تا ۸۰ میلی‌گرم) از حدود هفته ۱۲ بارداری تا هفته‌های آخر (معمولا تا هفته ۳۴) برایتان تجویز کند. دلیل این تجویز ممکن است سابقه فشار خون در بارداری، بارداری چندقلو، فشار خون بالا، دیابت، مشکلات کلیه، بیماری‌های خودایمنی یا هر علت دیگری طبق نظر پزشک شما باشد که به سلامت بارداری کمک بسیاری می‌کند و اثرات مفید آن ثابت شده است.

توجه داشته باشید که هدف از این تجویز اثرات ضد درد و التهاب و ضد تب آسپیرین نیست. به هیچ عنوان، از این دارو بدون تجویز پزشک برای کاهش درد و تب استفاده نکنید. لازم به ذکر است مقدار مورد نیاز برای بروز اثرات ضد درد، ضد التهاب و ضد تب، که ممکن است باعث آسیب به جنین شود، بسیار بیشتر از مقدار تجویزشده در دوران بارداری است.

داروهای ضد درد اپیوئیدی

این داروها شامل کدئین، مورفین، اکسی کدون و مانند این‌ها هستند که اثرات ضد دردی قوی دارند. براساس تحقیقات انجام‌شده در این زمینه، مصرف این داروها در دوران بارداری احتمال بروز نقص در مغز، قلب و دستگاه گوارش جنین را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، ممکن است منجر به سقط یا زایمان زودرس شود.

از طرفی، اگر پیش از بارداری در حال درمان با این داروهای ضد درد بوده‌اید، قطع ناگهانی آن‌ها ممکن است آسیب‌زننده‌تر باشد. از این رو، با شروع بارداری، پیش از قطع داروهایتان، درباره منافع و مضرات ادامه مصرف دارو در دوران بارداری حتما با پزشکتان مشورت کنید. اگر برای کنترل سایر علائم یا بیماری‌هایتان مدتی داروهای دیگری را استفاده می‌کردید، به هیچ عنوان، مصرف آن‌ها را به طور ناگهانی و بدون نظر پزشکتان قطع نکنید.

لازم به ذکر است که کدئین در ترکیب برخی داروهای ضد سرفه و در ترکیب با استامینوفن نیز وجود دارد، از مصرف این ترکیبات در دوران بارداری بپرهیزید.

توجه کنید که به منظور کاهش درد در دوران بارداری، بدون مشورت پزشک و دکتر داروساز خود، از هیچ نوع فرآورده گیاهی و سنتی اعم از انواع داروهای گیاهی، عرقیجات، جوشانده‌ها یا هر شکل دیگری از این فرآورده‌ها استفاده نکنید. غالب این فرآورده‌ها، به دلیل نداشتن دوز مصرف مشخص و نیز به این دلیل که بی‌خطر بودن مصرف آن‌ها در دوران بارداری هنوز به اثبات نرسیده است، ممکن است منجر به بروز عوارض ناخواسته جدی در جنین شوند.