روش های بی حسی در زایمان

جام جم: بسیاری از خانم‌ها بر این باورند درد زایمان، دردی غیرقابل تحمل است و با نزدیک شدن به روزهای آخر بارداری، طبیعتا این ترس تشدید می‌شود البته این روزها روش‌های زیادی برای زایمان‌های کم‌درد در جامعه رواج پیدا کرده که هرکدام معایب و محاسن خاص خودشان را دارد. در سال‌های اخیر بی‌حسی نخاعی (اسپاینال) یا اپیدورال بین خانم‌های باردار بسیار پرطرفدار شده است. در این روش‌ها با استفاده از یک سوزن استاندارد، داروی بیهوشی به فواصل مهره‌های ستون فقرات تزریق می‌شود.


اگر سوزن به فضای نخاعی برسد و دارو در آن منطقه تزریق شود، این روش نخاعی یا اسپاینال نامیده می‌شود اما اگر سوزن به این فضا نرسد و داروی تزریق شده وارد مایع مغزی نخاعی نشود، از روش اپیدورال استفاده شده است. از طرفی میزان داروی بیهوشی در روش اول ۱.۵ تا ۱.۷ سی‌سی و در روش دوم ۲۰ تا ۳۰ سی‌سی خواهد بود.

احتمال خطر
حالا این سوال پیش می‌آید که ممکن است در این روش‌ها به نخاع آسیب وارد شود؟ در پاسخ باید گفت بسیار بندرت چنین اتفاقی می‌افتد و فقط درصد کمی دچار اختلالات زودگذر می‌شوند که آن هم به مرور زمان رفع می‌شود. بسیاری از خانم‌ها بعد از زایمان و با از بین رفتن تاثیر داروی بیهوشی دچار سردرد و کمردرد می‌شوند و معمولا نسبت به این موضوع نگران هستند، اما در 99 درصد موارد چیز مهمی نیست و با گذشت زمان و استفاده از داروهای سبک که از سوی پزشک معالج تجویز می‌شود، مشکل حل خواهد شد. اغلب سردردها نیز با خوردن مایعات کافئین‌دار و طاق‌باز خوابیدن از بین می‌رود و نیاز به دارو هم نیست.

استفاده از روش‌های بی‌حسی موضعی، هم برای مادر و هم برای نوزاد مزایای زیادی دارد. معمولا بارداری موجب ایجاد ورم عمومی در دست و پای خانم باردار می‌شود و همین تورم در حلق، نای، ستون فقرات و در واقع همه اندام‌های داخلی فرد قابل مشاهده است و هنگامی که در بیهوشی عمومی از لوله تنفسی برای خانم باردار استفاده می‌شود، ناحیه تنفسی به دلیل تورم کوچک‌تر و به دنبال آن تبادل اکسیژن با ریه‌ها کمتر می‌شود که این موضوع می‌تواند جان فرد را به خطر بیندازد. از طرفی به دلیل به هم خوردن آناتومی شکم و بالا آمدن معده و نزدیک شدن مواد بیهوشی به ریه، سلامت خانم باردار به خطر می‌افتد. از سوی دیگر در بیهوشی عمومی خطراتی هم جان جنین را تهدید می‌کند. مثلا خون مادر از طریق جفت با خون جنین در تماس مستقیم قرار دارد و داروهای بیهوشی که در این روش استفاده می‌شود وارد خون مادر می‌شود و به دلیل این تماس می‌تواند به بدن جنین راه پیدا کند بنابر این استفاده از بی‌حسی موضعی می‌تواند تا حد زیادی مانع انجام سزارین‌های بی‌مورد در کشور شود و در این بین اپیدورال بیشتر از بی‌حسی نخاعی (اسپاینال) توصیه می‌شود.