چرا در پاسپورت فقط نام پدر هست؟ ایرانیان مادر ندارند؟

«یکی از سؤالاتی که با دیدن پاسپورت ما ایرانی‌ها و عرب‌ها معمولاً در ادارات خارج کشور می‌پرسند این است که: چرا نام مادرتان در گذرنامه درج نشده است؟! ما هم پاسخی نداریم جز آن‌که بگوییم جز در شناسنامه ما ایرانی‌ها چیزی به نام مادر نداریم، روی قبرهای‌مان، در قباله ازدواج، موقع بستری شدن در بیمارستان و بسیاری جا‌های دیگر گویی ما مادر نداشته و نداریم.

حمید سوری، اپیدمیولوژیست و استاد دانشگاه، یادداشتی در سایت خبرآنلاین نوشته با این موضوع که هر بار در خارج از کشور، پاسپورت ایرانیان را می‌بینند، این سؤال را می‌پرسند که، چرا در پاسپورت فقط نام پدر هست؟

این استاد دانشگاه، مطرح کرده است:

«یکی از سؤالاتی که با دیدن پاسپورت ما ایرانی‌ها و عرب‌ها معمولاً در ادارات خارج کشور می‌پرسند این است که: چرا نام مادرتان در گذرنامه درج نشده است؟! ما هم پاسخی نداریم جز آن‌که بگوییم جز در شناسنامه ما ایرانی‌ها چیزی به نام مادر نداریم، روی قبرهای‌مان، در قباله ازدواج، موقع بستری شدن در بیمارستان و بسیاری جا‌های دیگر گویی ما مادر نداشته و نداریم.

کسی می‌داند چرا؟ آیا وحی منزل است که نباید نام مادر در گذرنامه و سایر جا‌ها درج شود؟ آیا اشکال شرعی دارد؟ آیا بهتر نیست این نقص رفع شود؟ آیا حاکمیت، دولت و نیروی انتظامی نمی‌تواند با درج نام مادر کنار نام پدر، هم به مادر‌ها احترام بگذارد و هویت ببخشد، هم از ادامه یک اشتباه تاریخی اجتناب کند؟

عدم درج نام مادر در گذرنامه می‌تواند مشکلات و چالش‌های متعددی به همراه داشته باشد. عدم وجود نام مادر ممکن است در موارد قانونی مانند وراثت، تقسیم اموال و مسائل خانوادگی مشکلاتی ایجاد کند. در برخی کشور‌ها عدم درج نام مادر ممکن است منجر به مشکلاتی در عبور و مرور از مرز‌ها و کنترل‌های امنیتی شود. ممکن است در مواقعی که اثبات هویت یا نسبت خانوادگی لازم باشد، عدم وجود نام مادر مشکلاتی ایجاد کند.»

نام مادر روی کارت ملی

البته در این سال‌ها بار‌ها این موضوع درباره کارت‌های شناسایی مورد استفاده در داخل کشور هم مطرح شده است و این بحث وجود داشت که نام مادر روی کارت ملی افراد بیاید.

فروردین امسال، انسیه خزعلی معاون پیشین امور زنان و خانواده، در پاسخ به این سؤال که آیا نام مادران در کارت ملی ثبت خواهد شد، گفت: مراحلی را پیش رفتیم ولی گفتند این کارت‌ها دارد منسوخ می‌شود و اصلاً هیچ نامی قرار نیست روی کارت‌های جدید بیاید، نه پدر و نه مادر! و کلا صورت مسئله را پاک شده دانست.