اگر قصد بارداری دارید، این نکات را بدانید

مردان و زنانی که تصمیم دارند پدر و مادر شوند، باید علاوه بر اصلاح سبک زندگی و ترک عادات غلط خود، با مراجعه به پزشک، مشاوره‌های قبل از بارداری را انجام دهند تا از مشکلات دوران بارداری و تولد نوزاد نارس و کم وزن جلوگیری شود.
در جامعه امروزی و با بیماری‌هایی که نمی‌خواهند از پیشرفت جامعه عقب باشند و به همین دلیل پا به پای آن پیشرفت می‌کنند، برای مادر و پدر شدن، باید مراقبت‌هایی را از قبل از بارداری انجام داد تا در روند بارداری و تولد فرزند مشکلی به وجود نیاید.
از طرفی تغییر الگوی غذایی جامعه، کم تحرکی و همچنین فراگیر شدن استعمال قلیان و سیگار در دختران و پسران، مشکلات و بیماری‌ها را تشدید کرده است و یکی از مشکلات مهمی که به وجود آورده است، مشکل ناباروری در زنان و مردان است.
به دلیل کم تحرکی و تغذیه نامناسب بعضی از زنان زمانی که تصمیم به مادر شدن می‌گیرند، دچار اضافه وزن هستند و باید حتماً قبل از بارداری تحت نظر متخصص تغذیه و همچنین متخصص زنان و زایمان وزن خود را به حد نرمال برسانند و آمادگی کاملی برای بارداری بدست آورند.
پروانه صانعی در رابطه با اهمیت اضافه وزن خانم‌ها قبل از بارداری اظهار کرد: قبل از بارداری بهتر است خانم‌ها به وزن ایده‌آل خود برسند و بعد از آن بارداری را آغاز کنند، وزن ایده‌آل برای هر فرد با در نظر گرفتن قد او محاسبه می‌شود و برای محاسبه باید مقدار وزن به کیلوگرم را بر مجذور مقدار قد به متر تقسیم کرد، عدد بدست آمده را BMI یا شاخص توده بدنی می‌نامند.

BMI بین ۱۸.۵ تا ۲۵ مناسب برای بارداری
وی افزود: خانم‌هایی که قصد بارداری دارند باید دارای BMI بین 18.5 تا 25 باشند تا بتوان گفت در وزن نرمال خود قرار دارند، از 25 تا 30 نشانه اضافه وزن است و از 30 به بالا چاقی محسوب می‌شود، کسانی که اضافه وزن یا مشکل چاقی دارند لازم است که حتماً در یک دوره‌ای وزنشان را به وزن ایده‌آل برسانند و سپس برای بارداری اقدام کنند.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به این‌که رژیم‌های غلط که بدن را دچار کمبودهای غذایی می‌کند بسیار آسیب رسان هستند، ادامه داد: در طی زمانی که برای کاهش وزن خود تلاش می‌کنند، باید یک رژیم غذایی کاملاً سالم داشته باشند تا بدنشان دچار کمبودهای تغذیه‌ای نشود، اول به وزن ایده‌آل خود برسند و بعد وارد دوره بارداری شوند.
وی عنوان کرد: داشتن وزن مناسب قبل از بارداری مزایای زیادی برای زنان دارد و در ادامه خیلی از مشکلات مثل خطر دیابت بارداری، سقط، خونریزی‌های زیاد بعد از زایمان و بسیاری از بیماری‌ها در نوزاد مثل کمبود وزن نوزاد را کاهش می‌دهد و حتی در نوع زایمان هم تأثیرگذار است و سهولت زایمان طبیعی را به دنبال دارد.

آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین E تقویت کننده‌های قدرت باروری در مردان
صانعی بیان کرد: مردان برای تقویت قدرت باروری، به آنتی اکسیدان‌ها نیاز دارند، همچنین ویتامین C، ویتامین D و سلنیوم که بسیار برای باروری با اهمیت هستند در گروه آنتی اکسیدان‌ها قرار دارند؛ آنتی اکسیدان‌ها را متخصص زنان می‌تواند به صورت مکمل برای آن‌ها تجویز کند و یا اگر قرار است از مواد غذایی آن‌ها را دریافت کنند، می‌توانند در طیف گسترده‌ای از مواد غذایی آن‌ها را بیابند.
وی در ادامه افزود: مخصوصاً میوه‌ها و سبزی‌هایی که رنگدانه‌های مختلفی دارند به عنوان مثال میوه و سبزی‌‌هایی که رنگ بنفش دارند سرشار از آنتی اکسیدان هستند، آن‌هایی که طیفی از رنگ زرد، نارنجی و قرمز را دارند، سرشار از آنتی اکسیدان هستند، به عنوان مثال از دسته میوه‌ها، انگور سیاه، آلبالو، گیلاس و زغال اخته و از دسته سبزیجات کلم قرمز، چغندر و انواع ریحان قرمز رنگ که پر از آنتی اکسیدان هستند، هر چند همه میوه‌ها و سبزیجات حتی خیار، گوجه و کاهو منابع آنتی اکسیدان هستند، پس مصرف همه میوه‌ها و سبزیجات به تقویت قدرت باروری در مردان کمک می‌کند.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد: ویتامین E هم یکی از مواردی است که به قدرت باروری مردان کمک بسیاری می‌کند، این ویتامین هم می‌تواند به صورت مکمل روزانه مصرف شود و هم از روغن‌های مایع گیاهی و سمنو دریافت شود که بسیار کمک کننده است.

خانم‌ها ۳ ماه قبل از بارداری اسیدفولیک مصرف کنند
وی اذعان داشت: برای تقویت قدرت باروری خانم‌ها اسیدفولیک بسیار مهم است که در سبزیجاتی با رنگ سبز مثل سبزی‌خوردن، کاهو، اسفناج و مواردی از این دست وجود دارد ولی اسیدفولیکی که از این غذاها به بدن می‌رسد هیچ‌وقت به اندازه‌ای نیست که نیاز خانم باردار در چندماه اولیه بارداری را برطرف کند، به همین دلیل حتماً نیاز است که 3 ماه قبل از شروع بارداری خانم‌ها حتماً از مکمل اسیدفولیک استفاده کنند.
صانعی در ادامه گفت: روی یا زینک برای بارداری زنان و مردان مورد نیاز و در مواد غذایی پروتئینی موجود است، روی بیشتر در گوشت، مرغ و تخم مرغ وجود دارد و مصرف کافی و مناسب این مواد غذایی می‌تواند روی مورد نیاز بدن را تأمین کند تا به مکمل آن نیازی نباشد.

بهترین منبع امگا۳، ماهی‌ها هستند
وی خاطرنشان کرد: امگا3 را به صورت مکمل برای خانم‌ها تجویز نمی‌کنند و ترجیحاً باید از طریق غذا دریافت شود، مواد غذایی که سرشار از امگا3 باشند، ماهی‌ها هستند و در بین ماهی‌ها بهترین آن‌ها، ماهی سالمون و ماهی‌های کوچکی با نام کیلکا هستند که مقادیر قابل توجهی امگا3 دارند،ماهی که از دریای آزاد صید شود، می‌تواند امگا3 به بدن برساند ولی ماهی‌های پرورشی این قدرت را ندارند.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی اضافه کرد: گردو هم تا حدودی پیش ساز امگا۳ را دارد و همچنین سبزی به نام خرفه مقادیر قابل توجهی از پیش سازهای امگا۳ را دارد ولی تبدیل شدن آن به امگا۳ بسیار کم است، بنابراین افرادی که ماهی مصرف نمی‌کنند لازم است که به متخصص زنان مراجعه کنند و دوز مناسبی از آن را به صورت مکمل در برنامه غذایی خود جای دهند.
وی متذکر شد: با ماشینی شدن سبک زندگی امروزی و کاهش فعالیت‌های روزانه افراد، چربی بدن زیاد و این چربی باعث افزایش ترشحات هورمونی می‌شود که قدرت باروری فرد را کم می‌کند، هرچقدر مرد و زن سعی کنند که فعال باشند و در طول روز حداقل یک دوره 20 الی 25 دقیقه‌ای فعالیت داشته باشند، تعداد ساعت‌های نشستن پای لب تاب، کامپیوتر و تلویزیون را کاهش دهند، می‌توانند قدرت باروری بهتری داشته باشند.

همه گروه‌های غذایی باید در برنامه غذایی وجود داشته باشد
صانعی اظهار کرد: برای شروع و داشتن دوره بارداری خوب و بدون مشکل مرد و به خصوص زن باید گروه‌های مختلف غذایی را در برنامه غذایی خود بگنجانند، شیر، ماست و لبنیات، گوشت، مرغ و ماهی را در برنامه خود داشته باشند، پنیر، تخم‌مرغ و همچنین حبوبات جایگزین‌های مناسبی برای گوشت، مرغ و ماهی هستند و به خوبی می‌توانند کمبود مصرف آن‌ها را در برنامه غذایی جبران کنند.
وی عنوان کرد: گروه میوه‌ها و سبزیجات را به میزان مناسبی در برنامه غذایی خود داشته باشند، از گروه غلات مثل نان و برنج در حد نیاز و کفایت استفاده کنند زیرا مقادیر اضافه آن سودی برای فرد ندارد، از روغن‌های سالم مایع استفاده کنند و از روغن‌هایی مثل روغن دنبه و روغن‌های حیوانی بسیار کم استفاده شود ولی در عوض روغن‌های گیاهی که ویتامین E قابل توجهی هم دارند را در برنامه غذایی داشته باشند، به عنوان مثال، روغن کانولا، روغن کنجد، روغن آفتابگردان و روغن زیتون.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی متذکر شد: نوشیدنی‌هایی که به خصوص خانم‌ها در دوره قبل از بارداری استفاده می‌کنند، می‌تواند در بارداری اثرگذار باشد، خانم به هیچ وجه نباید از الکل استفاده کند، همچنین نوشیدنی‌های شیرینی که استفاده می‌شود می‌تواند یک منبعی برای اضافه وزن‌های بیشتر در دوره قبل از بارداری شود، نوشیدنی‌هایی مثل نوشابه، شربت‌های صنعتی و خانگی، چای نبات و آبجوش نبات، قند و شکر و هر نوشیدنی که قند و شکر دارد مصرف نشود.
وی تصریح کرد: نوشیدنی‌های کافئین‌دار در دوره قبل از بارداری مشکلی ندارد ولی در حد اعتدال باید مصرف شود زیرا اضافه‌تر از آن برای تمام افراد مضر است، حد اعتدال این نوشیدنی‌ها یعنی 2 الی 3 فنجان در روز که مشکلی برای سلامتی فرد ایجاد نمی‌کند.
صانعی همه افراد جامعه را به عدم مصرف غذاهای سرخ شده توصیه کرد و در پایان مطرح کرد: غذاهای سرخ شده، حاوی اکسیدان‌ها هستند که برای همه افراد مضرند و به خصوص برای قبل از بارداری و همچنین در طی بارداری باید از مصرف آن‌ها پرهیز شود، خانم‌های باردار تا حد امکان غذاهای آب پز و بخار پز تهیه و مصرف کنند.

کم تحرکی و تغذیه ناسالم باعث ناباروری می‌شود
مرضیه صدری در مورد مشکلات باروری در زنان و مردان این‌گونه اظهار کرد: سبک زندگی افراد در جامعه امروزی به شکلی است که افرد تحرک کافی و همچنین تغذیه سالمی ندارند و این‌ها باعث چاقی و اضافه وزن می‌شود که این مسأله در خانم‌ها باعث قاعدگی‌های نامنظم، کاهش باروری و حتی افزایش سقط می‌شود.
وی در ادامه افزود: یکی از تمهیداتی که مرد و زن قبل از اقدام به بارداری باید انجام دهند، ترک مصرف مواد مخدر، سیگار، قلیان و مشروبات الکلی است که باعث مشکل ناباروری هم در مردان و هم در زنان می‌شود و تا حد امکان از امواج بسیار زیادی که انسان امروزی را در بر گرفته است دوری کنند، همچنین مردانی که با مواد شیمیایی یا فلزات سنگین کار می‌‌کنند، باید در محیط کاری خود، مراقبت بیشتری داشته باشند.

زوجین باید مشاوره قبل از بارداری را انجام دهند
کارشناس مامایی با اشاره به اهمیت مشاوره قبل از بارداری، به افرادی که تصمیم دارند پدر و مادر شوند، توصیه کرد: حتماً قبل از اقدام به بارداری مشاوره قبل از بارداری را انجام دهند، با انجام این مشاوره، زوجین اطلاعات کاملی درباره وضعیت خودشان بدست می‌آورند، بیماری‌های زمینه‌ای از جمله تیروئید و کم خونی، داروهایی که مصرف می‌کنند و مسائل ژنتیکی بررسی می‌شود و این اطمینان را به زوجین می‌دهد که می‌توانند بارداری سالمی داشته باشند.
وی در پایان مطرح کرد: در مشاوره‌های قبل از بارداری پزشک با بررسی وضعیت زوجین، نرمال و آماده بودن آن‌ها، اجازه بارداری را می‌دهد؛ وقتی زوجین با سلامت کامل و یا کنترل بیماری‌های زمینه‌ای خود، اقدام به بارداری کنند، بارداری و زایمان سالم‌تری خواهند داشت و از مشکلاتی نظیر دیابت بارداری، فشارخون، سقط، مسمومیت‌های حاملگی و زایمان‌های زودرس تا حد امکان جلوگیری می‌شود.
دیدن لبخند شیرین فرزند یکی از نعمت‌های خداوندی است که هر شخصی آرزوی آن را دارد، تمام افرادی که تصمیم دارند پدر و مادر شوند در درجه اول به فکر سلامتی فرزند خود هستند و فرزندی سالم می‌خواهند، برای رسیدن به این هدف زیبا باید قبل از بارداری خود را آماده کنند تا در دوران بارداری استرس و مشکلات کمتری داشته باشند.
زنان و مردانی که قبل از بارداری به اصلاح سبک زندگی خود از جمله، تغذیه سالم، تحرک کافی و ترک عادات غلط می‌پردازند، می‌توانند با خیال آسوده‌تری در انتظار در آغوش گرفتن فرزند سالم و قوی خود باشند.

با برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری دولت برای تولد فرزندی سالم و قوی و آموزش این موارد به تمام زوج‌هایی که به تازگی ازدواج کرده‌اند، حقیقتاً در آینده شاهد جامعه ایرانی سالم و نیرومندی خواهیم بود و این باید یکی از دغدغه‌ها و اهداف اصلی دولتمردان باشد تا نژاد آریایی بیش از پیش رشد کند و همیشه جاودان بماند، نژادی که همواره در تمام جهان استوره و سرافراز بوده است.