اکتروپیون سرویکس چیست؟

اکتروپیون سرویکس و یا بیرون زدگی دهانه رحم به حالتی گفته می شود که در آن سلول های استوانه ای نواحی داخلی دهانه رحم به سمت بیرون یعنی به سمت سلول های سنگفرشی بخش خارجی رحم رشد می کنند.

اکتروپیون سرویکس چیست؟
اکتروپیون سرویکس و یا بیرون زدگی دهانه رحم حالتی است که در آن سلولهای داخلی گردن رحم بیرون زده و به صورت بافتی ملتهب و قرمز رنگ مشاهده می شوند.
بیرون زدگی سرویکس، سلولهای گردن رحم را تحت تاثیر قرار می دهد. گردن رحم در قسمت خارجی یعنی قسمتی که به واژن متصل می شود دارای سلولهایی است که با سلولهای داخلی یعنی بخش مرتبط با کانال سرویکس، تفاوت دارند. سلولهای داخل سرویکس را گلاندولار می نامند که در اصطلاح پزشکی بافت پوششی استوانه ای نامیده می شود. این سلولها در قسمت خارجی گردن رحم سلولهای بافت پوششی یا اپی تلیال سنگ فرشی نام دارند.
در اغلب بانوان سلولهای گلاندولار در قسمت داخلی گردن رحم قرار دارند و از بیرون قابل مشاهده نیستند، اما در بیرون زدگی گردن رحم، این سلولها در بخش خارجی ظاهر می شوند.
بخشی از ناحیه خارجی گردن رحم که در آن سلول های گلاندولار به سلولهای اپی تلیال سنگفرشی می رسدند، ناحیه تبدیلی یا TZ نام دارد.

علت بروز اکتروپیون سرویکس چیست؟
اکتروپیون سرویکس و یا بیرون زدگی دهانه رحم به دلایل مختلفی ممکن است بروز کند که الزاما تمامی آنها بیماری زا و خطرناک نیست. در حقیقت برخی بانوان با همین شرایط متولد می شوند و این مساله را به صورت مادرزادی به همراه دارند. اما در شماری افراد نیز بیرون زدگی رحم به دلایل زیر ایجاد می شود:
تغییرات هورمونی
زخم دهانه رحم در سنین باروری بیشتر مشاهده می شود و ممکن است ناشی از نوسانات هورمونی باشد. بانوانی که در شرف یائسگی هستند، کمتر دچار بیرون زدگی رحم می شوند.
مصرف قرص های ضد بارداری
مصرف قرص های ضدبارداری بر سطح هورمونهای فرد تأثیر گذار بوده و ممکن است باعث بیرون زدگی دهانه رحم شود.
بارداری
در دوران بارداری نیز مادر با تغییرات سطح هورمون مواجه شده و احتمال بروز بیرون زدگی دهانه رحم وجود دارد.

علائم و نشانه های اکتروپیون سرویکس چیست و آیا نیاز به درمان دارد؟
علائم بیرون زدگی دهانه رحم به دلیل وجود سلولهای گلاندولار در قسمت خارجی سرویکس رخ می دهد. این سلولها بسیار ظریف بوده و موکوس تولید می کنند، حتی ممکن است به راحتی خونریزی کنند که منجر به لکه بینی و ایجاد درد در حین رابطه زناشویی و یا بعد از آن می شود.
از آنجا که سلولهای گلاندولار قرمز رنگ، حساس و تحریک پذیر هستند، ظاهر قرمز رنگ و ملتهب دهانه رحم در ناحیه اتصال یا ناحیه تبدیلی گاها نشانه زخم دهانه رحم به شمار می آید.
درد هنگام رابطه جنسی، خونریزی حین یا بعد از رابطه جنسی، ترشحات روشن موکوسی و لکه بینی از سایر نشانه های بیرون زدگی سرویکس هستند. این علائم در برخی موارد خفیف تر و در بعضی افراد شدیدتر بروز می کنند.
اما نکته مهم اینجاست که نباید علائم فوق را صرفا مربوط به بیرون زدگی دهانه رحم دانست، بیماریهای دیگری نیز وجود دارند که با این نشانه ها بروز می کنند، پس اگر چنین علائمی دارید بهتر است برای تشخیص زودهنگام در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
زخم دهانه رحم را زخم سرویکس نیز می گویند، این مشکل به هیچ وجه خطرناک نیست، اما از آنجا که از نظر ظاهری شباهت زیادی به مراحل اولیه سرطان دهانه رحم دارد، تشخیص تفاوت های بین این دو حائز اهمیت است.

آیا بیرون زدگی دهانه رحم نشانه سرطان است؟
شاید ظاهر قرمز و ملتهب دهانه رحم در بانوان مبتلا به بیرون زدگی سرویکس شبیه به مراحل اولیه سرطان گردن رحم باشد. اما این دو هیچ ربطی به هم ندارد و بیرون زدگی سرویکس هیچ گاه ناشی از سرطان نبوده و نشانه اولیه سرطان دهانه رحم هم نیز به شمار نمی آید.
اگر لکه بینی یا درد در گردن رحم وجود داشته باشد اما در خصوص بیرون زدگی آن نتوان با اطمینان اظهار نظر کرد، بهتر است برای تشخیص زودهنگام و به موقع به پزشک مراجعه شده و آزمایش پاپ اسمیر انجام گیرد.

آیا بیرون زدگی دهانه رحم نشان دهنده ابتلا به کلامیدیا است؟
وجود التهاب در ناحیه سرویکس لزوما به معنی کلامیدیا نیست. با این حال، در سال ۲۰۰۹ ، مطالعه ای نشان داد میزان عفونتهای کلامیدیائی در بانوان کمتر از ۳۰ سال مبتلا به بیرون زدگی سرویکس (اکتروپیون سرویکس) نسبت به افراد عادی، بالاتر است.
بهتر است بانوان از نظر عفونت های منتقله جنسی، به ویژه کلامیدیا و سوزاک (گونوره) که علائم ظاهری ندارد، به طور منظم مورد آزمایش قرار گیرند.