کم خونی را چگونه درمان کنیم؟
در زنان باردار، کم خونی فقر آهن منجر به تولد زودرس نوزادان و یا نوزاد با وزن کم می شود.
کم خونی فقر آهن یک بیماری است که در نتیجه آن سلول های قرمز خون کاهش می یابد. کمبود سلول های قرمز خون نیز منجر به کاهش اکسیژن رسانی به بافت ها و اندام های حیاتی بدن می شود.
چند نوع مختلف کم خونی وجود دارد که هر یک از آنها دارای علت های مختلف است هرچند کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی محسوب می شود. اشکال دیگر کم خونی عبارتند از کمبود ویتامین ب ۱۲ و یا فولات در بدن.
علائم کم خونی فقر آهن
علائم اصلی این کم خونی عبارتند از: خستگی و بی حالی، تنگی نفس، تپش قلب و چهره رنگ پریده.
علل شایع
در زنان در سنین باروری شایعترین علت کم خونی قفر آهن، به علت دوره های سنگین قاعدگی است. دوران بارداری نیز نیاز به دریافت آهن اضافی دارد. در زنان بعد از یائسگی شایع ترین علت کم خونی فقر آهن، خونریزی معده و روده است. استفاده از داروهای غیر استروئیدی ضدالتهابی منجر به زخم و خونریزی معده و در نهایت فقر آهن می شود.
عوارض
کم خونی فقر آهن اگر خفیف باشد معمولا عارضه ای ندارد اما اگر درمان نشود، می تواند مشکلات جدی سلامتی را به دنبال داشته باشد.
از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مشکلات قلبی: کم خونی فقر آهن ممکن است منجر به ضربان قلب سریع و نامنظم شود. همین روند نارسایی و بزرگ شدن قلب را به دنبال دارد.
مشکلات رشد: در نوزادان و کودکان با فقر شدید آهن، مشکلات تاخیر در رشد ایجاد می شود. ضمن این که استعداد ابتلا به عفونت ها نیز بالا می رود.
مشکلات دوران بارداری: در زنان باردار، کم خونی فقر آهن منجر به تولد زودرس نوزادان و یا نوزاد با وزن کم می شود.
چطور فقر آهن درمان می شود؟
درمان کم خونی فقر آهن شامل مصرف مکمل های آهن برای افزایش سطح پایین آهن در بدن شما است. علاوه بر این سطح آهن خون باید هر چند ماه یک بار بررسی شود. علل زمینه ای که منجر به بروز فقر آهن شده نیز باید بررسی گردد.
جلوگیری از فقر آهن در نوزادان
علاوه بر تغذیه با شیر مادر، شیر گاو منبع خوبی از آهن برای نوزادان است و البته برای کودکان زیر ۱ سال توصیه نمی شود. بین سنین ۴ تا ۶ ماه غلات سرشار از آهن به صورت پوره حداقل دو بار در روز باید به کودک داده شود.
با شروع غذای کمکی باید روزانه قطره آهن یا شربت آهن به کودک خود بدهید که از ابتلا وی به کم خونی فقر آهن پیشگیری شود. می توانید قطره آهن را در عقب دهان کودک بچکانید (حتی الامکان قطره را با قطره چکان در دهان کودک بچکانید و از قاشق برای دادن قطره استفاده نکنید). برای اینکه دندانهای کودک سیاه نشود، بلافاصله مقداری آب جوشیده خنک شده و یا آب میوه (بسته به سن کودک) به او بدهید و با یک پارچه تمیز یا مسواک نرم دندانهای او را بخوبی تمیز کنید.
بهتر است قطره آهن را بین دو وعده شیر به کودک بدهید. بخاطر داشته باشید با خوردن قطره آهن، مدفوع کودک بطور طبیعی تیره رنگ می شود که جای نگرانی نیست. اگر کودک قطره آهن را به تنهایی نمی خورد ولی بصورت مخلوط با آب میوه بهتر می خورد می توانید قطره آهن را در مقدار کمی آب میوه مخلوط کرده و به کودک بدهید.
پیشگیری
شما می توانید خطر ابتلا به کمبود آهن را با انتخاب غذاهای غنی از آهن کاهش دهید. گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، لوبیا، سبزیجات تیره رنگ مانند اسفناج، میوه های خشک مانند کشمش و زردآلو، غلات و حبوبات غنی شده با آهن، نخود فرنگی، همگی غنی از آهن هستند.
برای جذب آهن در بدن می توانید غذاهای حاوی ویتامین ث را نیز انتخاب کنید. نوشیدن آب مرکبات همراه با مکمل های آهن یا غذاهای حاوی آهن، جذب بهتر آهن در بدن را به همراه دارد. همچنین می توانید کلم بروکلی، گریپ فروت، کیوی، خربزه، فلفل، توت فرنگی، نارنگی، گوجه فرنگی، را همراه با غذاهای سرشار از آهن میل کنید.
چند نوع مختلف کم خونی وجود دارد که هر یک از آنها دارای علت های مختلف است هرچند کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی محسوب می شود. اشکال دیگر کم خونی عبارتند از کمبود ویتامین ب ۱۲ و یا فولات در بدن.
علائم کم خونی فقر آهن
علائم اصلی این کم خونی عبارتند از: خستگی و بی حالی، تنگی نفس، تپش قلب و چهره رنگ پریده.
علل شایع
در زنان در سنین باروری شایعترین علت کم خونی قفر آهن، به علت دوره های سنگین قاعدگی است. دوران بارداری نیز نیاز به دریافت آهن اضافی دارد. در زنان بعد از یائسگی شایع ترین علت کم خونی فقر آهن، خونریزی معده و روده است. استفاده از داروهای غیر استروئیدی ضدالتهابی منجر به زخم و خونریزی معده و در نهایت فقر آهن می شود.
عوارض
کم خونی فقر آهن اگر خفیف باشد معمولا عارضه ای ندارد اما اگر درمان نشود، می تواند مشکلات جدی سلامتی را به دنبال داشته باشد.
از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مشکلات قلبی: کم خونی فقر آهن ممکن است منجر به ضربان قلب سریع و نامنظم شود. همین روند نارسایی و بزرگ شدن قلب را به دنبال دارد.
مشکلات رشد: در نوزادان و کودکان با فقر شدید آهن، مشکلات تاخیر در رشد ایجاد می شود. ضمن این که استعداد ابتلا به عفونت ها نیز بالا می رود.
مشکلات دوران بارداری: در زنان باردار، کم خونی فقر آهن منجر به تولد زودرس نوزادان و یا نوزاد با وزن کم می شود.
چطور فقر آهن درمان می شود؟
درمان کم خونی فقر آهن شامل مصرف مکمل های آهن برای افزایش سطح پایین آهن در بدن شما است. علاوه بر این سطح آهن خون باید هر چند ماه یک بار بررسی شود. علل زمینه ای که منجر به بروز فقر آهن شده نیز باید بررسی گردد.
جلوگیری از فقر آهن در نوزادان
علاوه بر تغذیه با شیر مادر، شیر گاو منبع خوبی از آهن برای نوزادان است و البته برای کودکان زیر ۱ سال توصیه نمی شود. بین سنین ۴ تا ۶ ماه غلات سرشار از آهن به صورت پوره حداقل دو بار در روز باید به کودک داده شود.
با شروع غذای کمکی باید روزانه قطره آهن یا شربت آهن به کودک خود بدهید که از ابتلا وی به کم خونی فقر آهن پیشگیری شود. می توانید قطره آهن را در عقب دهان کودک بچکانید (حتی الامکان قطره را با قطره چکان در دهان کودک بچکانید و از قاشق برای دادن قطره استفاده نکنید). برای اینکه دندانهای کودک سیاه نشود، بلافاصله مقداری آب جوشیده خنک شده و یا آب میوه (بسته به سن کودک) به او بدهید و با یک پارچه تمیز یا مسواک نرم دندانهای او را بخوبی تمیز کنید.
بهتر است قطره آهن را بین دو وعده شیر به کودک بدهید. بخاطر داشته باشید با خوردن قطره آهن، مدفوع کودک بطور طبیعی تیره رنگ می شود که جای نگرانی نیست. اگر کودک قطره آهن را به تنهایی نمی خورد ولی بصورت مخلوط با آب میوه بهتر می خورد می توانید قطره آهن را در مقدار کمی آب میوه مخلوط کرده و به کودک بدهید.
پیشگیری
شما می توانید خطر ابتلا به کمبود آهن را با انتخاب غذاهای غنی از آهن کاهش دهید. گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، لوبیا، سبزیجات تیره رنگ مانند اسفناج، میوه های خشک مانند کشمش و زردآلو، غلات و حبوبات غنی شده با آهن، نخود فرنگی، همگی غنی از آهن هستند.
برای جذب آهن در بدن می توانید غذاهای حاوی ویتامین ث را نیز انتخاب کنید. نوشیدن آب مرکبات همراه با مکمل های آهن یا غذاهای حاوی آهن، جذب بهتر آهن در بدن را به همراه دارد. همچنین می توانید کلم بروکلی، گریپ فروت، کیوی، خربزه، فلفل، توت فرنگی، نارنگی، گوجه فرنگی، را همراه با غذاهای سرشار از آهن میل کنید.
منبع:
آوای سلامت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼