پس از تولد نوزاد، چه بر شما و او میگذرد؟

اگر نمی خواهید بعداً حسرت کارهایی را که باید در روز اول زندگی فرزندتان می کردید، بخورید، از حالا خود را آماده کنید.

در حالی که شما کم و بیش از اتفاقاتی که پس از زایمانتان در بیمارستان خواهد افتاد، خبر دارید، ممکن است متوجه نشوید که مشغله‌های کودکتان دو برابر شما است. ۵ دقیقه بعد از به دنیا آمدنش، به او ضربه می‌زنند، سوزن می‌زنند، قد و وزن او را اندازه گیری می‌کند، از او آزمایش می‌گیرند، تمیزش می‌کنند و بعد هم او را قنداق می‌کند. فرآیند زایمان در هربیمارستانی با بیمارستان دیگر متفاوت است. اما در زیر فرآیند‌هایی که احتمالاً کودکتان طی خواهد کرد، آمده است:

دقیقهٔ اول
به محض به دنیا آمدن کودکتان، پزشک دهان و بینی او را ساکشن می‌کند تا مخاط بینی و مایع آمنیوتیک را پاک کند و مطمئن شود که مجاری بینی نوزاد باز هستند. سپس رابط ناف را گره می‌زند و می‌برد. همین که کودک از بدن شما جدا شد می‌توانید برای اولین بار او را ببینید. اگرچه بچه‌هایی که تازه به دنیا آمده‌اند، در فیلم‌ها بامزه و شیرین‌اند، اما انتظار نداشته باشید با یک چنین موجود‌تر و تمیزی روبرو شوید.

دکتر جنیفر شو، پزشک اطفال و مشاور خانواده، می‌گوید: «کودکتان بیشتر شبیه موجودات فضایی خواهد بود تا یک موجود زمینی! یادتان باشد که او نه ماه در شکم شما شناور بوده است و زمان می‌برد تا او را تمیز کنند. همچینین بدن او پوشیده از لایه‌ای سفید و مومی به نام ورنیکس است.

این لایه پوست او را از مایع امنیوتیک موجود در رحمتان مخافظت می‌کند. ورنیکس خیلی راحت از بدن او پاک می‌شود. اگر جوش دانه، لک یا نقطه‌های ریز سفید در بدن او مشاهده نمودید، نگران نشوید؛ این لک‌ها عادی هستند و طی روز‌ها و هفته‌های اول از بین می‌رود.

دقیقهٔ پنجم
ظرف پنج دقیقه از زمان تولد نوزاد، پرستار سریع نوزاد را تمیز و خشک می‌کند و بعد او را به مکان گرمتری می‌برد تا مانع از دست رفتن دمای بدن او شود. پرستار می‌توانند بعد از آن رابط ناف او را دوباره ببرند، اما این کار را کمی نزدیک‌تر به بدن کودک می‌کند.

پزشک یا پرستار، میزان آپگار (نمره ارزیابی میزان سلامتی کودک هنگام تولد) او را تعیین می‌کنند تا وضعیت سلامتی او را ارزیابی نماید. یک بار زمانی که کودک به دنیا می‌آید و بار دیگر پنج دقیقه بعد این کار انجام می‌شود. این معاینه ۵ فاکتور را مورد بررسی قرار می‌دهد: تعداد ضربان قلب، تنفس، رنگ، قوام ماهیچه و واکنش کودک. دکتر شو می‌گوید: «نمرهٔ پایین نشان می‌دهد که نوزاد شما در انتقال از محیط رحم به دنیای خارج نیاز به کمک دارد و لزوماً نشان دهندهٔ بیماری یا شرایط جسمانی آتی کودک نیست.»

یک ساعت بعد کودک شما قطرهٔ آنتی بیوتیک چشمی دریافت می‌کند تا از بروز هر گونه عفونت جلوگیری شود. و نیز به ران او ویتامین K تزریق می‌شود تا از مشکل خونریزی جلوگیری کنند. بعد نوبت به محبت ویژهٔ مادر و فرزندی می‌رسد (اگر کودک نیاز به آزمایشات بیشتری داشته باشد، او را به بخش نگهداری از اطفال یا NICU می‌برند؛ بنابر این فعلاً نمی‌توانید فرصت بغل کردن او را داشته باشید).

همین که یک کم از درد زایمان به حالت عادی بازگردید، پرستار نوزادتان را آورده و از شما می‌خواهد که به او شیر بدهید. اگر‌‌ همان لحظه، شیر از سینه‌تان خارج نشد، نگران نشوید؛ در بیشتر مادران و به خصوص کسانی که برای اولین بار مادر می‌شوند، یک تا دو روز شیر از سینه‌شان بیرون نمی‌آید.

دکتر رابرت اتلس، رئیس بخش مامایی و زنان مرکز پزشکی بلاتیمور، می‌گوید: «اما مایع رقیقی به نام شیر آغوز از سینه مادر بیرون می‌آید که حاوی مواد مغذی است که کودک را از ابتلا به بیماری‌های عفونی حفظ می‌کند. وقتی کودک سینه مادر را می‌مکد، هورمون‌های تولید کنندهٔ شیر تحریک شده و این پیام را به بدن ارسال می‌کنند که دیگر وقت آن است که شیرتولید کند.»

دکتر شو می‌گوید: «یادتان باشد در روز‌های اولیه شیر دهی شما و نوزادتان منحنی تندی از یادگیری دارید و برای هردو شما زمان می‌برد تا به آن عادت کنید.» از راهنمایی‌های پرستاران و مشاوران شیر دهی استفاده کنید.

ممکن است نیاز داشته باشید هر دو سه ساعت یک بار به او شیر بدهید. اما اگر نمی‌توانید یا نمی‌خواهید شیر خودتان را به او بدهید، بیمارستان نحوهٔ دادن شیر خشک را به شما نشان خواهد داد. برای یادگیری حالت‌های مختلف شیردهی می‌توانید به مطلب اصول شیردهی مراجعه کنید.

۱۲ ساعت بعد
بعد از گذراندن چند ساعتی با کودکتان، پرستار به شما نحوهٔ بستن پوشک، قنداق کردن و حمام کامل را می‌آموزد. همچنین کودکتان با رضایت شما اولین واکسن خود یعنی «هپاتیت ب» را دریافت خواهد کرد.

ظرف ۲۴ ساعت اول، پزشک شما یا همکار او، نوزادتان را کاملاً معاینه می‌کند. دکتر شو می‌گوید: «پزشک اطفال در ویزیت اول بدن کودک را از سرتا پا معاینه می‌کند.» قد، وزن، اندازهٔ دور سر را با اندازهٔ معمول یک نوزاد تازه به دنیا آمده مقایسه می‌کند. همچنین به صدای قلب و شش او گوش کرده، تب او را اندازه گیری می‌کند و وجود هر نوع ناهنجاری را بررسی می‌نماید. حالا زمان آن رسیده که سوال‌های خود را از او بپرسید، برای روزهای آتی خود از او راهنمایی بخواهید و زمان اولین ویزیت خود در مطب را تعیین کنید.

۲۴ ساعت بعد
نوزاد شما روزهای اول ۱۲ تا ۲۲ ساعت در شبانه روز می‌خوابد؛ بنایراین از این فرصت استفاده کنید و شما هم به همراه او بخوابید. بدن شما تازه مراحل سخت و طاقت فرسایی را پشت سر گذاشته است، پس با استراحت آن‌ها را جبران کنید و نیروی خود را بازیابید. به علاوه، برای زمانی که نوازدتان را به خانه می‌برید، باید مخزنی پر از انرژی داشته باشید.