اصول حرف زدن با نوزادان (۲)

اگر با نوزادتان بیشتر حرف بزنید، او نیز بهتر با شما حرف خواهد زد. اما این‌كار روش‌های خاص خودش را دارد. نوزادان باید جذب صداها و كلمات شوند و والدین باید با نحوه انجام این‌كار آشنا باشند.

زندگی اجتماعی
در پایان یكسالگی، بی‌شك نوزاد با تمام چیزهایی كه برای رابطه برقرار كردن نیاز دارد، آشناست. او اشتیاق یا عدم اشتیاق به چیزی را با اشاره نشان داده و چهره‌اش را متناسب با آنها تغییر می‌دهد. از رقصیدن، بازی‌های دست زدنی، موسیقی و آهنگ لذت می‌برد و خودش نیز می‌تواند برخی صداهای شبیه ترانه را از خود در آورد. برخی كلمات را از شما و اطرافیانش تقلید می‌كند، ولی همچنان معنی آنها را نمی‌داند.

دو سه كلمه عجیب می‌گوید و فقط كسانی كه با او زندگی می‌كنند، منظور او را به هنگام ادای آنها می‌فهمند. او در یك‌سالگی در كنار مهارت‌های زبانی، به مهارت‌های اجتماعی نیز دست می‌یابد. حالا دیگر نوزادتان می‌داند كه یكی از روش‌های بسیار موثر اجتماعی بودن، حرف زدن و استفاده از كلام است. در این سن بهتر است از كتاب‌های تصویری استفاده كنید، نه كارتون‌ها؛ چرا كه او تصاویر واقعی و ساده كتاب‌ها را راحت‌تر تشخیص می‌دهد.

البته تعجب نكنید اگر او به جویدن كتاب بیشتر از تماشا كردنش علاقه نشان دهد! وقتی كه چیزی را با هم نگاه می‌كنید، با دست به آن اشاره كنید و راجع به آن با او حرف بزنید؛ اما وقتی كه احساس كردید علاقه‌ای به ادامه این‌كار ندارد، شما نیز اصراری برای ادامه نداشته باشید.

در پایان یكسالگی، اغلب نوزادان گفتن برخی كلمات را شروع می‌كنند. در 12 ماه گذشته به اندازه كافی شنیده‌اند و مهارت‌های شنیداری و تمركزی خود را تقویت و در بسیاری مواقع هماهنگ كردن لب‌ها و زبان را تمرین كرده‌اند تا برخی صداهای جالب را به وجود آورند. اكثر نوزادان یكساله می‌توانند روی دو پای خود راه بروند و آنقدر بزرگ شوند كه لذت حرف زدن را نیز تجربه كنند.

نخستین كلمـاتی كـه نوزادان می‌گویند
آیا می‌دانید نخستین كلمات نوزادان كدام‌ها هستند؟ چیزهایی كه بیشتر از دیگر چیزها آنها را هیجان زده می‌كند. ممكن است نوزاد شما حرف زدن را با كلماتی مثل مامان یا بابا شروع نكند. اغلب نوزادان دوست دارند اسم كسی را بیاورند كه فقط گاهی اوقات او را می‌بینند و معمولا در جمع خانوادگی‌شان غایب است.

او حرف زدن را با كلمات ساده‌ای كه هر روز با آنها سر و كار دارد، شروع می‌كند؛ مثل فنجان، آب، توپ و ... چیزهایی كه بتواند به آنها اشاره كند و معنی آنها را به طور واضح بفهمد. مهارت‌های زبانی او به هیچ وجه كامل نیست و این نخستین كلمات احتمالا فقط برای اعضای خانواده مفهوم است.

اما او همچنان می‌خواهد چیزی بگوید و به طور مداوم با شما حرف بزند. وقتی كه در می‌یابد شما كلماتش را می‌فهمید، از توجه‌تان لذت می‌برد و باز هم آنها را تكرار می‌كند. او می‌داند كه دیگران دوست دارند او حرف بزند و این یك شروع خوب برای اوست. در سنین 1-2 سالگی، او درك بیشتری از زندگی به دست می‌آورد و دانسته‌هایش از دنیای پیرامون بیشتر از چیزهایی است كه می‌تواند بگوید؛ مثلا وقتی كه برادر بزرگ‌ترش می‌خواهد به مدرسه برود و او با احساس اینكه زمان رفتن به مدرسه رسیده است، می‌رود و كیف او را بر می‌دارد و با خود می‌آورد.

گسترده‌تر شدن دایره لغات
معمولا تا یكسالگی نوزادان 10 كلمه را می‌شناسند و از آنها استفاده می‌كنند و در دو سالگی هر ماه حدود 20 كلمه جدید را یاد می‌گیرند. این اتفاق از طریق بازی‌ها، قصه‌ها، شعرها و ترانه‌هایی كه برای‌شان می‌خوانید و تك‌تك مكالمه‌هایی كه با آنها دارید رخ می‌دهد.

او به طور فعال شنونده است و به تمام صداها توجه می‌كند. شما می‌توانید به او كمك كنید تا با لغات بیشتری آشنا شود. با او بیشتر حرف بزنید و او را با لغات همراه با برخی حركات آشنا كنید. نوزادان معمولا به كلمات وسعت زیادی می‌دهند؛ مثلا به تمام مردهای اطراف خود «بابا» و به همه حیوانات «هاپو» می‌گویند و گاهی اوقات نیز برعكس عمل می‌كنند؛ یعنی فقط به گربه خانگی‌شان «گربه» می‌گویند و سایر گربه‌ها را گربه نمی‌دانند. اولین كلماتی كه نوزادان می‌گویند، عبارتند از:

از اشیا: توپ، كتاب، ماشین، صندلی، فنجان، شام، شیر، كفش و قاشق.

از مردم: مامان، بابا و برخی اسامی.

از افعال: شانه زدن، نوشیدن، خوردن، افتادن، رفتن، بوس دادن، خاموش كردن، روشن كردن، خوابیدن، خواستن و شستن.

از ضمایر: من، مال من، تو، اون. از صفات: بزرگ، تمیز، كثیف، داغ، كوچك، قشنگ، آن و این.