تغذیه نوزاد ۵ ماهه _ غذای کمکی و میوه مفید در پنج ماهگی نوزاد
تغذیه نوزاد در پنجماهگی یکی از مهمترین دغدغههای والدین است، زیرا در این سن نوزاد به سرعت در حال رشد بوده و نیازهای تغذیهای او افزایش مییابد. در عین حال هنوز سیستم گوارشی او به طور کامل برای پذیرش غذای جامد آماده نیست. در ادامه توضیح داده میشود که در این سن نوزاد چه چیزهایی باید بخورد، آیا زمان شروع غذای کمکی فرا رسیده یا نه، و چه نکاتی را باید در تغذیه نوزاد ۵ ماهه رعایت کرد.
فهرست مطالب
تغذیه اصلی نوزاد ۵ ماهه
در این سن، شیر مادر یا شیر خشک همچنان تغذیهی اصلی و کامل نوزاد است. شیر تمام نیازهای غذایی نوزاد از جمله پروتئین، چربی، ویتامینها و آب را تامین میکند. اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه میکند، باید به صورت آزادانه و بر اساس میل خود شیر بخورد.
میزان شیر مورد نیاز برای یک نوزاد ۵ ماهه چقدر است؟
به نقل از huckleberrycare.com
At 5 months, most babies will need to eat every 3 - 4 hours. While there is no “perfect” amount your baby should be eating, you can tell if they are getting enough if they are steadily growing and having at least 6 wet diapers a day.
در ۵ ماهگی، اکثر نوزادان باید هر ۳ تا ۴ ساعت یکبار شیر بخورند. اگرچه هیچ مقدار «قطعی» برای شیر خوردن نوزاد وجود ندارد، اما اگر رشد منظمی داشته باشد و حداقل ۶ پوشک خیس در روز داشته باشند، میتوانید تشخیص دهید که به اندازه کافی شیر دریافت کرده است یا خیر.
نکته مهم این است که در این سن هنوز نیازی به آب یا غذای کمکی وجود ندارد، مگر در شرایط خاص که پزشک توصیه کند.
بیشتر بخوانید: جدول برنامه غذایی نوزاد ۶ ماهه _ طرز تهیه + ۶ موادغذایی آلرژیزا
آیا باید غذای کمکی را شروع کرد؟
به طور معمول، شروع غذای کمکی از پایان ۶ ماهگی نوزاد توصیه میشود. اما در برخی موارد خاص ممکن است پزشک اجازه دهد نوزاد از ۵ ماهگی نوزاد شروع به خوردن مقدار کمی غذای ساده کند؛ برای مثال در نوزادانی که:
- وزنگیری مناسبی ندارند
- نشانههای آمادگی مثل نگهداشتن سر، تمایل به غذا و باز کردن دهان هنگام دیدن قاشق را نشان میدهند
- با تجویز پزشک متخصص اطفال نیاز به غذای کمکی زودتر دارند
در این شرایط، تغذیه کمکی باید با غذاهای بسیار نرم، ساده و تکمادهای آغاز شود.
غذاهای مناسب برای شروع (در صورت تایید پزشک)
حتما این سوال برای شما پیش میآید که؛ ( از چند ماهگی به نوزاد غذا بدهیم؟ ) اگر پزشک تایید کند که نوزاد شما آماده است، میتوانید با مقدار بسیار کمی از این غذاها شروع کنید:
- فرنی برنج با شیر مادر یا شیر خشک
- پوره سیبزمینی یا هویج پخته و نرم
- پوره سیب یا گلابی
- کمی لعاب برنج
در آغاز، فقط ۱ تا ۲ قاشق چایخوری از غذا در روز کافی است. به تدریج حجم را افزایش دهید، ولی همچنان تغذیه اصلی باید شیر باشد.

میوه برای نوزاد ۵ ماهه
در پنجماهگی، اگر پزشک اجازه دهد نوزاد مقدار کمی غذای کمکی دریافت کند، برخی میوهها میتوانند گزینههای مناسبی باشند. میوههایی مانند سیب، گلابی و موز رسیده از بهترین انتخابها هستند، زیرا بافت نرم، طعم ملایم و هضم آسانی دارند. این میوهها باید بهصورت پخته یا پورهشده و بدون شکر یا افزودنی به نوزاد داده شوند. سیب و گلابی پخته به تقویت سیستم گوارشی کمک میکنند و موز منبع خوبی از انرژی و پتاسیم است. در شروع، فقط ۱ تا ۲ قاشق چایخوری از پوره میوه کافی است.
در مقابل، میوههایی مانند مرکبات، توتفرنگی، کیوی، آلو و میوههای ترش یا اسیدی برای نوزاد پنجماهه مناسب نیستند، زیرا ممکن است باعث تحریک معده یا بروز حساسیت شوند. همچنین نباید از آبمیوههای صنعتی یا میوههای نارس استفاده کرد. تا قبل از ششماهگی، هدف فقط آشنایی نوزاد با طعمهاست، نه جایگزینی شیر، بنابراین میوه باید در حجم بسیار کم و با احتیاط مصرف شود.
غذاهای ممنوع در پنجماهگی
در این سن بسیاری از غذاها هنوز برای نوزاد خطرناک هستند، از جمله:
- عسل (به دلیل خطر بوتولیسم نوزادی)
- سفیده تخممرغ
- لبنیات گاوی و پنیر
- نمک، شکر و ادویه
- غذاهای غلیظ یا تکهدار
- آبمیوه صنعتی و نوشیدنیهای شیرین
این مواد ممکن است باعث آلرژی، سوءهاضمه یا آسیب به کلیه و دستگاه گوارش نوزاد شوند.
بیشتر بخوانید: غذاهای ممنوعه برای کودکان زیر یک سال _ 23 موادغذایی غیرمجاز
نشانههای آمادگی نوزاد برای غذای کمکی
پیش از شروع غذا کمکی برای نوزاد، مطمئن شوید نوزاد علائم زیر را دارد:
- میتواند سر خود را بدون کمک نگه دارد
- به غذا علاقه نشان میدهد
- هنگام دیدن قاشق دهانش را باز میکند
- زبانش غذا را به بیرون نمیراند
اگر نوزاد هنوز این نشانهها را ندارد، باید تا ششماهگی صبر کرد.

نکات مهم برای تغذیه نوزاد ۵ ماهه
در زمان غذا دادن به نوزاد ۵ ماهه به نکات زیر توجه داشته باشید:
- هرگز نوزاد را مجبور به خوردن نکنید.
- هر غذای جدید را با فاصله ۳ تا ۵ روزه امتحان کنید تا در صورت حساسیت، ماده غذایی مشخص شود.
- اگر نوزاد اسهال یا استفراغ کرد، غذای جدید را قطع و با پزشک مشورت کنید.
- هنوز نیازی به آب دادن نیست، مگر در هوای بسیار گرم یا به توصیه پزشک.
بیشتر بخوانید: بهترین غذاها برای وزنگیری نوزاد + لیست نمونه هفتگی
سخن پایانی
تغذیه نوزاد ۵ ماهه باید همچنان بر پایه شیر مادر یا شیر خشک باشد. شروع زودهنگام غذای کمکی ممکن است به دستگاه گوارش نارس نوزاد آسیب بزند. بنابراین تنها در صورت تأیید پزشک میتوان با مقدار بسیار کمی از غذاهای ساده آغاز کرد. هر نوزاد متفاوت است، پس بهترین راه این است که نشانههای آمادگی کودک خود را بشناسید و بر اساس توصیه متخصص عمل کنید.