تغذیه در نوزاد نارس، چی خوبه چی بد؟

در نوزادان نارس، رفلکس مکیدن از هفته ۲۳ داخل رحمی و حتی قبل از آن وجود دارد اما هماهنگی بین مکیدن و بلعیدن تقریبا در ۳۴ هفتگی برقرار می شود. نیازهای تغذیه ای نوزادان نارس با نوزادان رسیده تفاوت دارد؛ به طوری که به انرژی و پروتئین بیشتری نیاز دارند و هضم وجذب چربی ها در آنها کامل نیست. نیاز به سدیم، کلسیم، فسفر، آهن و برخی ویتامین ها در آنها بیشتر است. ترکیب شیرمادر نوزاد نارس متناسب با نیاز این نوزادان متناسب است و تا حدود زیادی نیازهای ویژه آنها را فراهم می کند. برای نوزادان نارس، شیرمادر خودشان بهترین تغذیه است.
عوامل ایمنی بخش در شیرمادر نوزاد نارس بیشتر است، عملکرد سیستم ایمنی شیرخواران نارس را بهبود می بخشد و تماس پوست با پوست مادر و شیرخوار غلظت آنتی بادی های شیرمادر را تحت تاثیر قرار می دهد. این قدرت و لطف خداوندی است که شیرمادر نوزاد نارس را با این کیفیت خاص بهترین تغذیه برای او قرار داده است. باوجود فواید فراوان بالقوه تغذیه نوزادان نارس با شیرمادر، ممکن است شیرمادر تمام نیازهای تغذیه ای این نوزادان به ویژه نوزادانی که هنگام تولد، وزنی کمتر از ۱۵۰۰ گرم دارند را تامین نکند. پس لازم است از مغذی کننده های شیرمادر برای نوزادان زیر ۲۰۰۰ گرم استفاده شود.
تغذیه با شیر مادر در نوزادان رسیده و نارس با سن داخل رحمی بیش از ۳۲ هفته را در صورت مناسب بودن وضعیت بالینی مادر و نوزاد بعد از تولد از پستان مادر باید شروع کرد و برحسب تقاضای شیرخوار ادامه داد. در نوزاد با سن بارداری کمتر از ۳۲ هفته، شروع تغذیه با شیر دوشیده شده مادر ترجیحا از طریق وسیله کمکی شیردهی یا فنجان یا قاشق یا لوله معده برحسب سن داخل رحمی و تحمل شیرخوار انجام شود. در صورت نیاز به استفاده از لوله معده در نوزادان زیر ۲۰۰۰ گرم از لوله دهانی معدی و برای پیش از ۲۰۰۰ گرم از لوله بینی معدی استفاده می شود. بهترین وضعیت نوزاد نارس بعد از اتمام تغذیه، به حالت خوابیده به شکم یا به پهلوی راست است.
هنگامی که نوزاد نارس، بیش از۱۰۰ میلی لیتر شیرمادر را به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز تحمل کرد. مغذی کننده شیرمادر را باید شروع کرد و توصیه می شود آن را تا زمانی که نوزاد تمام وعده های شیر خود را از طریق پستان مادر دریافت می کند یا به وزن ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ گرم می رسد، ادامه دهند. استفاده از مکیدن های غیرتغذیه ای از راه پستان تخلیه شده مادر می تواند نوزاد را به سمت تغذیه از راه دهان هدایت کند. نوزاد قبل از تغذیه از راه پستان مادر، قادر به تغذیه با فنجان یا قاشق است. نکته مهم اینکه برای تداوم و افزایش تولید شیر در مادرانی که نوزادان نارس دارند باید به مادر کمک کرد. با آموزش روش صحیح دوشیدن شیر، زمان، دفعات و مدت آن به مادران می توان حجم شیر او را افزایش داد.