ترس از جدایی در کودکان، گذرا است؟

آیا تابه‌حال مجبور شده‌اید به خاطر گریه و قشقرق‌های بیش‌ازحد کودک تان، مخفیانه مهدکودک را ترک کنید؟ یا با کلی ترفند و وعده‌ووعید کودکتان را وادار کنید تا راجع به مهدکودک حرف نزند و گریه نکند؟ یا هنگام خداحافظی از کودک، با گریه‌های او شما هم شروع به گریه کرده‌اید؟ بسیاری از کودکان مهدکودک خود را به‌راحتی و با خوشحالی آغاز می‌کنند، اما گروهی هم هستند که برای کنار آمدن با شرایط خود در مهدکودک به زمان بیشتری احتیاج دارند. رفتن به مهدکودک یا مدرسه برای بعضی از کودکان به‌خصوص کودکان کم سن و سال‌تر ناراحت‌کننده و تلخ است. آن‌ها مجبورند به دلیل شاغل بودن مادر مدت‌زمان زیادی را در محیطی خارج از محیط گرم و امن خانه بگذارند و این موضوع خودش می‌تواند برای کودکان سخت باشد. گاهی راهکارهای والدین برای برخورد با این ترس‌ها، ناآرامی‌ها و قشقرق‌های کودک در ظاهر مسئله را حل می‌کند، اما درواقع این رفتارها می‌تواند منجر به آسیب‌های روانی زیادی در کودک شود.

ترس جدا شدن کودکان از والدین معمولا در حدود ۱۸ ماهگی شدت می‌گیرد. این ترس بیشتر وقت‌ها واکنشی طبیعی است. بچه‌ها در این سن میل به استقلال دارند، اما این روند گاهی چنان برایشان ترسناک به نظر می‌رسد که کودک به والدینش پناه می‌برد تاکمی از اضطرابش کم شود. برخی از کودکان به دلیل عوامل ژنتیکی یا محیطی اضطراب بیشتری را در موقعیت‌های ناآشنا مثل مهدکودک تجربه می‌کنند و این اضطراب خود را با رفتارهایی مثل گریه، دل‌درد، پرخاشگری و چسبیدن به مادر موقع ورود به مهدکودک نشان می‌دهد. بااین‌حال تغییر بعضی از رفتارها می‌تواند در کاهش این اضطراب بسیار کمک‌کننده باشد. در این­جا به چند مورداشاره می‌کنیم:

بیشتر در مورد مهدکودک با او صحبت کنید

بسیاری از کودکان امروزی قبلا تجربه‌های گروهی ازجمله بازی با بچه‌ها در پارک، مهمانی و یا کوچه را داشته‌اند، ولی برای بچه‌ها مهدکودک محیط جدیدی است، چون در آن­جا مادر حضور ندارد. بنابراین ممکن است کودک دچار اضطراب یا ترس شود. به‌عنوان والدین، بهتر است شروعی مثبت و بدون استرس برای او فراهم کنید. اگر سن کودک تان در حدی است که حرف­های شما را متوجه شود، با نزدیک شدن روز اول مهدکودک بهتر است سعی کنید موضوع آن را در صحبت‌های روزانه خود با فرزندتان مطرح کنید. گفت­ وگوی کوتاهی با او داشته باشید و برایش بگویید که در مهدکودک چه ­قدر خوش می‌گذرد. بعضی از فعالیت‌های مهدکودک که می‌تواند در آن‌ها شرکت کند را برایش توضیح دهید. در مورد مربی مهد با او حرف بزنید. این به کودک شما کمک می‌کند تا ازلحاظ روانی آماده­ مهدکودک شود و منتظر شروع آن بماند.

دور ماندن از همدیگر را تمرین کنید

اگر فرزندتان زمان زیادی از شما یا خانه‌تان دور نمانده است، قبل از آن­که او را به مهدکودک بفرستید، سعی کنید مدتی از او دور بمانید. مثلا او را برای زمان کوتاهی نزد یکی از پدربزرگ و مادربزرگ‌ها یا اقوام دیگر بگذارید تا پس از چند بار تکرار این کار، او به ندیدن شما برای مدتی عادت کند.

احساسات فرزندتان به مهد کودک را بررسی کنید

از فرزندتان بپرسید که او فکر می‌کند مهدکودک چه شکلی است. مثلا ببینید که ایده‌ها و ترس‌ها و نگرانی‌های فرزند شما در مورد مهدکودک کدام‌اند و در مورد جزئیات همه­ آن‌ها با او حرف بزنید و ببینید چه چیزهایی او را هیجان‌زده و خوشحال می‌کنند. همچنین می‌توانید خاطرات و تجربه‌های خودتان را هم برای او تعریف کنید. البته یادتان باشد بیشتر روی زمان‌ها و خاطرات بهتر و هیجان‌انگیزتر تمرکز کنید.

رفتار صحیح و مناسب را تمرین کنید

مطمئن شوید که فرزندتان می‌تواند رفتارهایی که در مهدکودک از او انتظار می‌رود را به‌درستی انجام دهد، برای مثال خودش بتواند غذا بخورد، کت یا کفشش را دربیاورد و بپوشد و وسایل را در جای خاصی بگذارد و در مواقع نیاز آن‌ها را بردارد. هرچه کارهایی که فرزندتان می‌تواند انجام دهد بیشتر باشد، خودش در محیط جدید مهدکودک احساس راحتی بیشتری می‌کند. همچنین می‌توانید به او یاد دهید که وقتی از او سؤال می‌کنند، چه­ طور جواب دهد و حرف‌هایش را بزند و با دیگران ارتباط برقرار کند.

به او فرصت دهید

بهتر است در صورت امکان، روزهای اول در مهد حضور داشته باشید تا اعتماد کودک به مربی و سایر کودکان جلب شود. به‌این‌ترتیب، کودک می‌تواند درعین‌حال که از حمایت مادر اطمینان پیدا کند، روابط دل‌بستگی جدیدی با مربیان مهد و سایر کودکان برقرار کند و به‌تدریج برای روزهایی آماده شود که مادر در مهدکودک حضور ندارد.

فرار نکنید

وقتی مادر کودکش را بدون این­ که متوجه شود، نزد مربی می‌گذارد و از ترس چسبیدنش به خود فرار می‌کند، کودک را نسبت به خودش بی‌اعتماد می‌کند. او نمی‌داند که آیا مادر برمی‌گردد یا نه؟ او می‌تواند تمام زمان بودنش در مهدکودک را با این اضطراب سپری کند که نکند مادر به دنبالش نیاید؟ پس بهتر است قبل از شروع گریه­ کودک به او بگویید که او را در مهدکودک می‌گذارید اما در زمان مشخصی برمی‌گردید. زمان بازگشت را طوری مشخص کنید که کودک متوجه شود. چرا که کودکان درک درستی از زمان ندارند. برای مثال بهتر است بگویید بعد از خوردن ناهار، یا تمام شدن کارتون برمی‌گردید.

روی حرف تان بایستید

حتما در زمان تعیین‌شده برای برگرداندن کودک خود به مهدکودک بروید و اجازه ندهید که کودک شما بیش‌ازاندازه در انتظار شما بماند. این انتظار می‌تواند بر روحیه­ او تاثیرمنفی بگذارد و کودک شما به همین دلیل، از رفتن به مهدکودک سرباز بزند.

دلسوزی نکنید

برخی از والدین زمانی که گریه و التماس کودک خود را می‌بینند و یا زمانی که با حالات ناخوشایند او مواجه می‌شوند، از روی محبت و دلسوزی کودک را به منزل بازمی‌گردانند، درحالی‌که این رفتار نه‌تنها به بهتر شدن شرایط کودک کمک نخواهد کرد، بلکه کودک را وابسته‌تر می‌کند. این تفکر را که مهدکودک جنبه رسمی ندارد و هر وقت بخواهیم می‌توانیم به کودک تعطیلی بدهیم و یا با کوچک‌ترین ناراحتی می‌توانیم به نرفتن او به مهد رضایت بدهیم را از خود دور کنید.

احساسات خودتان را هم مدیریت کنید

احساسات خود را بشناسید و اگر به هر دلیلی نگرانی‌هایی دارید، سعی کنید این نگرانی‌ها به کودکتان انتقال نیابد. اضطراب جدایی کودک می‌تواند اضطراب خود مادر باشد. مادری که خودش مضطرب است و حمایت و مراقبت افراطی نسبت به کودک دارد، خودش احساس امنیت کودک را کم می‌کند.

خداحافظی را طولانی نکنید

طولانی کردن فرآیند خداحافظی می‌تواند به کودک تان این موضوع را انتقال دهد که قرار است زمان خیلی طولانی را در مهد بماند و یا این­که قرار نیست به این زودی‌ها همدیگر را ببینید. بهتر است باروی خوش و لبخند یک خداحافظی کوتاه داشته باشید.

برایش هدیه بخرید

گاهی هدیه‌ای برای کودکتان در نظر بگیرید و به او یادآوری کنید وقتی‌که قرار است او را به منزل ببرید، هدیه را به او خواهید داد. به‌این‌ترتیب، کودک مطمئن می‌شود که شما بازخواهید گشت. این هدیه می‌تواند یک بستنی، کتاب، کارتون و یا حتی رفتن به پارک باشد. چیزی که در این­جا اهمیت دارد، فراموش نکردن قولی است که به او داده‌اید.

سوالات تکراری نپرسید

وقتی کودک را از مهدکودک به خانه می‌برید، بیش از حد در مورد آنچه در مهد گذشته است، سؤال نپرسید. پرسیدن سوالات تکراری در مورد مهدکودک نشان‌دهنده­ نگرانی شما از آن­چه در مهدکودک می‌گذرد است. کودک این نگرانی را از شما دریافت می‌کند و احساس می‌کند باید نگران باشد؛ چون مادرش نگران است.

به روان­شناس مراجعه کنید

اگر با استفاده از راهکارهای ارائه‌شده نتوانستید اضطراب کودکتان را کم کنید، حتاً به یک روان­شناس متخصص مراجعه کنید تا کودک شما آسیب کمتری را از بودنش در مهدکودک ببیند.