آداب غذا خوردن در کودکان، اقتضای سنشان چیست؟
از حدود ۱۲ تا ۱۸ ماهگی کودک به تدریج استقلال در غذا خوردن را تجربه می‌کند.
یکی از مـواردی که در دستورهای اسلامی بسیار بر آن تأکید شده است، کنترل غذای روح و جسم است. ابتدایی‌ترین مرحله، توجه به غذایی است که جسم کودک را رشد می‌دهد. از این رو، در قرآن کریم آمده است: «فَلْیَنْظُرِ الْإنسَنُ إلَی طـَعَامِهِ؛ پس انسان باید به غذایش نگاه کند»؛ یعنی بنگرد که چه می‌خورد و چه می‌خوراند؟ لقمه حرام مانع آشنایی فرزند با روح آموزه‌های اسلامی می‌شود و کودک به دین‌داری و گرایش‌های مذهبی به ویژه نماز، مـیل و اشـتیاق نشان نمی‌دهد؛ چراکه لقمه حرام، بذر تربیت را از بین می‌برد.
پس از آن، باید آداب غذا خوردن را به کودک آموزش داد. اگر والدین، خود این آداب را رعایت کنند، فرزندان با دیدن رفتار آن ها، به طور غیرمستقیم آن آداب و سـنن دینی را می‌آموزند و رعایت می‌کنند. در سیره حضرت فاطمه زهرا (س) آمده است که شب‌ها به بچه‌ها غذای سبک می‌دادند تا بتوانند در نماز شب همراه مادر خود باشند و برای نماز صبح هـم بـه آسـانی بلند شوند. لقمان حکیم بـه فـرزندش چـنین می‌فرماید: «فرزندم، چون معده از غذا پر شود، اندیشه فرو می‌خوابد و از کـار مـی‌افتد و زبـان حکمت، گنگ و اعضای بدن از عبادت باز می‌ماند.»
از حدود ۱۲ تا ۱۸ ماهگی کودک به تدریج استقلال در غذا خوردن را تجربه می‌کند. او گاهی انگشتان کوچکش را مانند یک پنس به کار می‌گیرد تا تکه‌های بزرگ یا کوچک غذا را به دهانش بگذارد. گاهی هم با قاشق غذا می‌خورد. در این سن معمولا در عین فراهم کردن امکان این تجربه، می‌توان در صورت لزوم همچنان به دهان کودک غذا گذاشت. در واقع بیشتر بچه‌ها از حدود دو و حتی گاهی دو و نیم سالگی به مهارتی می‌رسند که می‌توانند کاملا مستقل و بدون کمک با قاشقشان غذا بخورند.
ولی این تازه شروع راه است و همچنان نمی‌توان انتظار داشت که او کاملا تمیز غذا بخورد. اگر به موقع شروع کرده باشید، در مورد بیشتر بچه‌ها برای رسیدن به این نتیجه باید تا حدود سه سالگی صبر کنید. در حدود چهار سالگی هم کودک شما معمولا به استقلال کامل می‌رسد، یعنی در این سن بیشتر بچه هایی که در زمان مناسب به درستی آموزش دیده‌اند به خوبی از قاشق و چنگال (یا کارد و چنگال) در کنار هم استفاده می‌کنند و حتی گاهی می‌توانند گوشت‌های غذا را در بشقابشان خرد کنند و خلاصه به تنهایی در کنار بزرگترها غذایشان را بخورند.
گاهی انتظار ما از بچه‌ها زیاد است! خیلی زود توقع داریم که آن ها کاملا تمیز و مطابق آداب لازم غذا بخورند، به غذایشان دست نزنند، با غذا بازی نکنند، غذایشان روی میز یا روی زمین نریزند، لباسشان را کثیف نکنند و خلاصه همه از شیوه غذا خوردن فرزند ما به به و چه چه کنند و ما را تحسین کنند که عجب بچه‌ای تربیت کرده‌ایم.
برعکس، گاهی هم انگار بچه‌ها زیادی بچه می‌مانند و پدر و مادر فراموش می‌کنند که باید ریتم و شیوه‌شان را عوض کنند. گاهی بچه‌ها به سن مدرسه رسیده‌اند ولی هنوز آن‌طور که باید غذا نمی‌خورند: با غذا بازی می‌کنند، باید هنوز گاهی پدر و مادر قاشق به دهانشان بگذارند یا برایشان لقمه درست کنند یا اینکه بعد از هر وعده غذایی جارو باید وارد صحنه شود.
منبع:
فرزند پرتال
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼