چرا کودکان تقلید می کنند؟

آیا تا به حال متوجه رفتار تقلید کودکان از دیگران شده اید؟ چه سنی تقلید کودکان شروع می شود؟ یکی از عوامل موثر در رشد ذهنی کودک، توانایی او در تقلید از دیگران است. زیرا تقلید راه موثری برای یادگیری اعمال جدید است. تقلید کودکان پدیده‌ای همگانی و مربوط به توانایی است که در ذات نوع بشر است. در حقیقت تقلید کودکان مثل شناکردن ماهی و پرواز پرندگان نمایان‌گر توانایی‌های اولیه‌ای است که در مراحل ابتدایی رشد ظاهر می‌شود. تقلید کودکان به ما این نکته را یادآوری می کند که بیشتر باید درباره سبک فرزندپروری و نوع رفتار خود تجدید نظر کنیم. در این مقاله درباره علت، سن، عوامل موثر بر تقلید کودکان صحبت خواهیم کرد.

چرا کودکان و نوزادان تقلید می کنند؟

تقلید رفتاری است که نوزاد از طریق آن رفتار فرد دیگری را مشاهده و تکرار می کند؛ تقلید امکان انتقال اطلاعات در چند نسل را به وجود می آورد. تقلید کودکان مقدمه ای برای تجسم و تخیل است. تقلید کودکان از آن جا که پایه ای برای یادگیری های بعدی کودک است، اهمیت می یابد.

دانشمندان سلول های تخصصی به نام نورون های آینه ای را در قشر مخ کشف کرده اند که زیربنای توانایی تقلید هستند؛ نورون های آینه ای زیربنای توانایی های اجتماعی پیچیده دیگری از جمله همدلی و درک دیگران نیز می باشند. مشاوره کودک به شما جهت پرورش استعدادهای کودکتان خدمات ارائه می دهد.

سن شروع تقلید در نوزادان

جالب است بدانید توانایی تقلید کردن از ابتدای تولد در نوزادان وجود دارد و نوزادان از همان ابتدا با توانایی یادگیری از طریق تقلید کردن به دنیا می آیند. یکی از روانشناسان معروف حوزه کودک بنام ژان پیاژه معتقد است توانایی تقلید در نوزادان از بدو تولد تا دو سالگی که مرحله حسی- حرکتی می باشد شکل می گیرد.

آیا نوزادان و کودکان از بزرگسالان تقلید می کنند؟

نوزادان یا کودکان یک ماهه از حرکات صورت بزرگسالان مانند بازکردن دهان، تقلید می‌کنند. کودک در 7 یا 8 ماهگی می‌تواند تقلید انتخابی کند و در طی سال‌های بعد تعداد آن بیشتر و پیچیده‌ تر می‌شود. کودکان یک ساله از حرکات و صداهای جدید و نیز رفتارهایی که می‌ بینند و می‌شنوند تقلید می‌کند، هر چند به احتمال زیاد از رفتارهایی تقلید می‌کنند که از عهده انجام آن بر می‌آیند (مثل حرکت دادن دست ها). برای اطلاع از مرحله رشد کودک یک ساله کلیک کنید.

تقلید بین 1 تا 3 سالگی بیشتر می‌شود. در این دوره کودک علاوه بر اطرافیان خود از سرمشق‌ها و شخصیت های کارتونی نیز تقلید می کند. اما باید اضافه کرد عواملی که منجر به تقلید در کودکان می‌شوند از سنی به سن دیگر متفاوت هستند.

آیا تقلید در کودکان غریزی است؟

مطالعات دقیق، سرنخ هایی از تقلید ارائه می کند. کودکان رفتار خود را در تلاش های متوالی تصحیح می کنند. این نشان می دهد که آنها از فرآیند تطبیق متقابل استفاده می کنند. تطبیق با چهره فرد بالغ، هدف آنهاست و نوزادان از بازخورد جنبش صورت خود، جهت اصلاح تلاشهای بعدیشان استفاده می کنند تا اقدامات آنها دقیق تر با هدف دیده شده مطابقت داشته باشد. تقلید اساس ذاتی دارد. با این حال، این کار یک واکنش منفرد یا تهاجمی نیست، بلکه یک جنبش برای رشد تحول بیشتر در درک مردم از طرف کودک انجام می شود.

مراحل شکل گیری تقلید در کودکان

مرحله اول، آمادگی بازتاب ها:

برای این که کودک بتواند تقلید کند نیاز به تجربه دارد. بسیاری از متخصصان بر این باورند که تقلید موروثی است. در این مرحله تقلیدهای کودک بسیار جزئی و به شکل بازتابی از رفتار دیگران است. برای مثال با صدای گریه کودک، کودک دیگر نیز شروع به گریه می‌کند، بدون آنکه عامل خارجی یا محرکی برای گریه کودک دوم وجود داشته باشد.

مرحله دوم، تقلیدهای پراکنده:

در این مرحله، به دلیل آن که کودک تجربه بیشتری را کسب کرده است، تقلیدهای کودک گسترده‌ تر می‌شود. برای مثال وقتی کودکی گریه می‌کند، اگر اطرافیان صدای ناله او را تقلید کنند، کودک گریه را قطع می‌کند و شروع به ناله کردن می‌کند. این رفتار بعد از ۱ ماهگی در کودکان دیده می‌شود و سعی دارند که از صداها و آواهای دیگران تقلید کنند. برای مثال اگر برای کودک ۲ ماهه ای صدای اَاَاَ در بیاورید، کودک سعی دارد آن صداها را تکرار کند و احتمالاً به شما لبخند می‌زند.

مرحله سوم، تقلید نظامدار:

در این مرحله کودک آواهایی را تقلید می‌کند که به آواسازی خودش شباهت دارد. در حدود سن ۴ ماه و نیم که هماهنگی میان "دیدن و گرفتن" برقرار می‌شود کودک این گونه تقلیدها را انجام می‌دهد. برای مثال یک کودک ۷ ماهه سعی دارد آواهایی را بیان کند. این اصوات و آواها تقلیدی نیستند بلکه خود کودک آنها را خلق و بیان می‌دارد. مثلاً آواهای ماما و بو بو که تلفظشان آسان تر است تولید می شوند.

اهمیت تقلید در کودکان و نوزادان

تقلید کودکان نشانه ای از سلامت آن هاست. توانایی تقلید کردن برای رشد آن ها ضرورت دارد. در ادامه بر چهار جنبه رشدی که تقلید تاثیر دارد، اشاره کرده ایم:

یادگیری:

تقلید وسیله قدرتمندی برای یادگیری است. مثلا یادگیری زبان تا حدود زیادی تابع تقلید است و کودک قبل از اینکه قادر به صحبت کردن باشد اصوات و صدای کلمات را تقلید می کند.

همدلی:

از دیگر موارد ضرورت تقلید ابراز احساسات و هیجانات می باشد.

تجسم و تخیل:

تقلید زیربنای تجسم و تخیل است. بدین معنا که ابتدا تقلید در نوزاد شکل می گیرد و بعد با توجه به رشد شناختی کودک در مراحل بعدی ابتدا تجسم و بعد تخیل به وجود می آید.

خودآگاهی: توجه به شباهت اعمال خود با دیگران، او را به تفکر درباره خویش وا می دارد.

عوامل موثر در تقلید کودکان

همانطور که گفته شد کودکان از تقلید به صورت ذاتی استفاده می کنند. اما عواملی در هدف و نوع تقلید تاثیر دارند که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

تقلید به منظور پیشبرد کنش‌های متقابل اجتماعی:

هنگامی‌ که کودکی از والدینش تقلید می‌کند، والدین به او لبخند می‌زنند. واکنش نشان دادن پدر یا مادر رفتار تقلیدی کودک را افزایش می‌دهد.

تقلید به منظور شبیه شدن به دیگران:

همین که کودک وارد سومین سال زندگی اش می‌شود به تقلید از اعمال خاصی در اشخاص معین مبادرت می‌ورزد. بیشترین افرادی که کودکان تلاش دارند به آن ها شباهت پیدا کنند والدین شان هستند.

برانگیختگی عاطفی:

کودکان از والدین شان بیشتر از سایر بزرگسالان تقلید می‌کنند. یکی از دلایل آن شاید این باشد که والدین مرجع ثابت تری برای برانگیختن عواطف خوشایند و ناخوشایند در کودکان هستند. به عبارت دیگر افرادی که می‌توانند کودک را شاد کنند و یا احساس ترس و خشم را در آنان ایجاد نماید بیشتر مورد توجه کودکان قرار می‌ گیرند.

تقلید در فرآیند بازی کودکان:

کودکان به هنگام بازی از یکدیگر ویا بزرگتر ها تقلید می کنند، مثلا اگر دو کودک 2 ساله با هم بازی کنند، و یکی از آن ها فعال تر و دیگری ساکت تر باشد، کودکی که ساکت تر است از کودک فعال تقلید می‌کند. مثلا اگر او از روی میز بپرد کودک ساکت تر نیز بعد از چند دقیقه روی میز خواهد پرید. برای اطلاع از چگونگی بازی کودکان کلیک کنید.

تقلید برای دستیابی به هدف:

تقلید ممکن است کوشش خودآگاهانه ای برای کسب لذت، قدرت، اشیا و یا هر هدف دیگری باشد. یک کودک سه ساله از رفتار آزاردهنده کودک دیگر تقلید می‌کند، زیرا دیده است که چگونه این کودک با پرخاشگری توانسته اسباب بازی را از دست کودکان دیگر بگیرد. این گونه تقلید معمولاً بعد از سال دوم زندگی دیده می‌شود. اما توجه داشته باشید پرخاشگری کودکان زیر دوسال همیشه به دلیل تقلید نیست.