اختلالات شنیداری در دانش آموزان، علل زمینه ساز

طبق برآوردهای جهانی حدود ۵ درصد جمعیت جهان، از ضعف قدرت شنوایی ناتوان کننده رنج می‌برند. اگر فرد قادر نباشد صدا‌ها را در آستانه ۲۵ دسی بل بشنود، دچار ضعف شنیداری است. کاهش شنوایی می تواندخفیف، متوسط، شدید یا خیلی شدید باشد که در یک یا هر دو گوش ایجاد می‌شود و مشکلاتی برای مکالمه و درک صدا‌ها ایجاد خواهدکرد.
افراد مبتلا به اختلال شنوایی دچار ضایعات شنوایی متوسط تا شدید هستند.استفاده از وسایل کمک شنیداری مانند سمعک یا کاشت حلزون می‌تواند در تقویت شنوایی و برقراری ارتباط با دیگران موثر باشد. البته افراد ناشنوا معمولا از ضعف شدید شنوایی رنج می‌برند و تقریبا هیچ صدایی را نمی‌شنوند و از زبان اشاره برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند.

علل زمینه ساز ضعف شنیداری
به طور کلی دلایل بروز این مشکل به دو گروه علل مادرزادی و اکتسابی تقسیم می‌شود؛
مادرزادی
این عامل منجر به ضعف شنیداری از زمان تولد یا کمی پس از زایمان می‌شود که می‌تواند ناشی از وراثت یا بعضی از عوارض دوران بارداری یا زایمان باشد که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرخجه، سیفلیس یا برخی عفونت‌های مادر در دوران بارداری
- وزن پایین در زمان تولد
- (کمبود اکسیژن) در زمان تولد
- زردی شدید در دوره نوزادی
- بیماری‌های عفونی مانند مننژیت، اوریون و سرخک
علل اکتسابی
- ضربه مغزی یا جراحت گوش
- حضور در محیط ‌هایی با صدای خیلی شدید مانند کارخانجات فلزات سنگین و... و استفاده مداوم از گوشی با صدای بلند
- افزایش سن (تحلیل سلول‌های شنوایی)

تاثیر آموزش و یادگیری
یکی از مهم‌ترین پیامد‌های ضعف شنوایی مربوط به توانایی برقراری ارتباط با دیگران است. توجه نکردن به این مسئله و رعایت نکردن اقدامات مناسب باعث می‌شود این کودکان در یادگیری زبان تاخیر داشته باشند.
ضعف شنیداری و درمان نشدن بیماری های گوش مانند اوتیت تاثیر منفی و جبران ناپذیری بر روند تحصیلی کودکان می‌گذارد، چنین کودکانی معمولا نیاز به توجه و امکانات بیشتری در مدرسه دارند.

پیشگیری
به نظر می‌رسد نیمی از موارد اختلالات شنوایی در صورت انجام اقدامات سلامت عمومی قابل پیشگیری باشد.

راه کار‌هایی برای پیشگیری آسان
- واکسیناسیون کودکان در برابر بیماری‌های اریون، مننژیت، سرخک و سرخجه
- تزریق واکسن سرخجه به نوجوانان و خانم‌های در سن باروری ( پیش از بارداری)
- پیشگیری از عفونت‌های سیتو
- مگالوویروس در خانم‌های باردار از طریق رعایت بهداشت، تشخیص و درمان عفونت‌
- بهبود مراقبت‌های پیش از تولد و زمان تولد و اقدامات لازم برای زایمان‌های بی خطر
- انجام مراقبت‌های لازم سلامت گوش

تشخیص و درمان
تشخیص و مداخله به موقع یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کاهش تاثیر اختلالات شنوایی بر رشد و موفقیت تحصیلی کودک است که در کودکان و نوزادان می‌تواند به بهبود گفتار و آموزش منجرشود.
تشخیص در دوران پیش دبستان و دبستان، کنترل بیماری‌های مربوط به گوش و ناشنوایی برای جبران و درمان زودهنگام این اختلالات ضروری است. درواقع، کم شنوایی در بچه‌ها معمولا ناشی از علل قابل اصلاح مانند تجمع مایع یا عفونت در گوش میانی است که با درمان‌های دارویی یا جراحی‌های ساده به خوبی درمان می‌شود.