علایم تشنج در کودکان، هراس والدین
«تشنج» یکی از بیماری های دوران کودکی است که باعث ترس و واهمه والدین می شود
«تشنج» یکی از بیماری های دوران کودکی است که باعث ترس و واهمه والدین می شود و مشاهده صحنه تشنج برای آنها بسیار نگران کننده است، اما پزشکان معتقدند تشنج باوجود تظاهرات ترسناکش کمتر ممکن است باعث بروز مشکلات جدی برای کودک شود...
تشنج چیست؟
تشنج، تغییر ناگهانی فعالیت حرکتی در فرد است که ناشی از اختلال در فعالیت الکتریکی مغز بوده و در کودکان نیز شایع است. یکی از شایعترین انواع تشنج در کودکان، تشنج ناشی از تب است که البته معمولا سرنوشت خوبی دارد، اما گاهی نیز به علت یک بیماری خطرناک مانند مننژیت (التهاب و عفونت پردههای مغزی) ایجاد میشود.تشنج ناشی از تب معمولا در کودکان 1 تا 5 سال رخ میدهد،
هر چند گاهی این نوع تشنج قبل از یک سالگی یا بعد از پنج سالگی هم دیده میشود. در برخی خانوادهها تشنج بسیار شایعتر بوده که به علت زمینه ژنتیکی است.تشنج ناشی از تب معمولا با افزایش سریع درجه حرارت بدن رخ میدهد. البته گاهی نیز کودک در ابتدا دچار تشنج شده و پس از آن والدین متوجه وجود تب در کودک خود میشوند.بعضی از والدین هیچ پیش اطلاعی درباره تشنج ندارند و حتی در صورت بروز علائم آن، متوجه نمیشوند. بنابراین به طور خلاصه به بعضی از علائم آن اشاره میشود.
چه علایمی نشان دهنده بروز تشنج در کودک است؟
باتوجه به نوع تشنج، ممکن است کودک دچار اختلال هوشیاری شود یا اطرافیان را نشناسدبه صدا زدن پاسخ ندهد یا بیهوش روی زمین بیفتد.گاهی حرکات غیرارادی در اعضای بدن کودک ظاهر می شود که این حرکت ها ممکن است قسمتی از بدن یا تمام اعضا را درگیر کند.ممکن است کودک به شدت دست و پا بزند، روی زمین بیفتد، سر و چشم هایش به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای او دچار حرکات تکان دهنده شدید شود و این حالت چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.معمولا این حمله ها کمتر از ۵ دقیقه طول می کشد.گاهی کودک در زمان حمله کنترل ادرار خود را از دست می دهد.ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شود و در این مدت متوجه اطراف نباشد. البته بیشتر کودکان دچار تب و تشنج ساده می شوند. والدین اظهار می کنند که از خانه تا رسیدن به سرکوچه این تشنج تمام می شود.
هنگام تشنج کودک چه کنیم؟
هنگامی که کودک دچار تشنج میشود، به هیچ وجه استرس نداشته باشید.آرامش خود را حفظ کرده و کنار کودک خود بمانید.کودک را به یک طرف بخوابانید تا در صورتی که استفراغ کرد، مواد استفراغی باعث خفگی او نشود و لباسهای او را آزاد کنید.در صورتی که قبلا پزشک برای کودکتان دارویی به منظور استفاده در هنگام تشنج (البته فقط به صورت مقعدی) تجویز کرده، آن را با آرامش به کار ببرید.نیازی نیست دندانهای کودک را از هم باز کنید، فقط مطمئن شوید زبان کودک تحت فشار نباشد.
کمبود کلسیم یا کمبود اکسیژن؟
تشنج از آن دسته بیماریهایی است که بنا به دلایل مختلف، در سنین کودکی شایع است و همین امر باعث نگرانی خانوادهها و والدین میشود. بین ۱۰ تا ۲۰ درصد کودکان معمولا در سنین زیر ۵ سال دچار تشنج میشوند؛ البته بنا به سن، دلایل مختلفی میتواند عامل این اتفاق باشد. در دوران نوزادی، کمبود کلسیم و قند خون از جمله عواملی است که ممکن است باعث بروز تشنج در نوزاد شود.
تنها راه بررسی و جلوگیری از وقوع آن، انجام آزمایش خون و بررسی دقیق توسط پزشک متخصص است. درمانهای سادهای مانند تجویز کلسیم میتواند از بروز این حالت در نوزاد جلوگیری کند.دلیل دیگر بروز تشنج، کمبود اکسیژن در زمان زایمان است. این موضوع صدمات جبرانناپذیری بر مغز نوزاد به جا میگذارد که میتواند باعث بروز تشنج شود. این حالت در خصوص نوزادان نارس بیشتر دیده میشود و چنانچه تشنجها مکرر باشد، باید با آزمایش خون و در صورت نیاز انجام MRI بررسیهای کاملی انجام داد.
تب و تشنج
بیشتر خانوادهها تشنج را با تب میشناسند و از شکلهای دیگر آن اطلاعی ندارند. هرچند که باز هم عوامل متعددی در بالا رفتن تب وجود دارد. تب بالا برای سنین پایین و زیر 5-4 سال، یک یا دو درجه بیش از حد نرمال است یعنی اگر کودک شما 38 یا 39 درجه تب دارد باید به سرعت تب او را پایین بیاورید.زمینههای ارثی و سابقههای فامیلی در بروز چنین تشنجهایی موثر است. ضمن اینکه سرماخوردگیهای فصلی،
آنفلوآنزا و بیماریهای عفونی هم میتواند از عوامل بالا رفتن تب کودک باشد. تزریق واکسن سهگانه هم همواره با تب بالایی همراه است تا جاییکه برخی مواقع واکسن سیاه سرفه را تنها در نوبت اول میزنند و در دفعات بعدی، واکسن دیگری جایگزین میشود. از آنجا که اولین نوبت سهگانه در 2 ماهگی زده میشود، والدین باید توجه ویژهای به کودک داشته باشند و دمای بدن او را در فاصلههای زمانی کم اندازه بگیرند.
استفاده از درجههای اندازهگیری تب وسیله مناسبی برای اندازهگیری دمای بدن است. برای بچهها به هیچوجه دماسنج را در دهان یا مقعد قرار ندهید چراکه خطرناک است و ممکن است شکسته شود. درجه را زیربغل کودک قرار دهید و هر دمایی را که مشاهده کردید، یک درجه به آن اضافه کنید. یعنی اگر درجه تب کودک شما 38 درجه نشان داده میشود، در حقیقت او 39 درجه تب دارد.
چطور تب را پایین بیاوریم؟
پاشویه یکی از روشهای سنتی برای کاهش تب است که هنوز هم به خانوادهها توصیه میشود. والدین میتوانند دستمالی را با آب شیر خیس کنند و روی سر و بدن بچه قرار دهند. حمام کردن روش مناسبی برای کاهش تب نیست چراکه بچه بیمار است و توان بالایی ندارد و حفظ و کنترل او در این حالت کار سختی است و ممکن است زمین بخورد.
با تجویز پزشک متخصص برای زیر ۲ سال، قطره استامینوفن و برای بالای ۲ سال شربت استامینوفن در کاهش تب تاثیر زیادی دارد. شربت ایپوبروفن هم در کاهش دمای بدن موثر است اما باید توسط پزشک تجویز شود. اگر تب کودک با این روشها پایین نیامد، باز هم ضمن مشورت با پزشک، میتوان از شیافهای استامینوفن استفاده کرد که به سرعت جذب بدن میشود و تاثیر سریعتری هم دارد.
اگر با وجود همه این کارها باز هم تشنج به بچه دست داد، ضمن حفظ خونسردی، او را به نزدیکترین بیمارستان منتقل کنید. در بیمارستانها دستورالعملهای خاصی برای این حالت وجود دارد و اگر به سرعت بچه را به بیمارستان منتقل کنید هم درمان او راحتتر است و هم آسیبهای کمتری میبیند. هنگامی که به بیمارستان مراجعه کردید،
خیلی سریع و شفاف وضعیت فرزندتان را برای دکتر شرح دهید تا او دلیل اصلی تشنج را متوجه شود. اینکه واکسن زده یا اسهال است یا تب دارد.معمولا نیمی از بچهها تنها یک بار تشنج میکنند و دیگر این اتفاق تا ۵ سالگی برای آنها نمیافتد اما اگر این حالات در سنین بالای ۱۰ سال اتفاق بیفتد دیگر اسم آن را تشنج نمیگذاریم. باید این کودک برای معاینههای دقیق به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند.
تشنج چیست؟
تشنج، تغییر ناگهانی فعالیت حرکتی در فرد است که ناشی از اختلال در فعالیت الکتریکی مغز بوده و در کودکان نیز شایع است. یکی از شایعترین انواع تشنج در کودکان، تشنج ناشی از تب است که البته معمولا سرنوشت خوبی دارد، اما گاهی نیز به علت یک بیماری خطرناک مانند مننژیت (التهاب و عفونت پردههای مغزی) ایجاد میشود.تشنج ناشی از تب معمولا در کودکان 1 تا 5 سال رخ میدهد،
هر چند گاهی این نوع تشنج قبل از یک سالگی یا بعد از پنج سالگی هم دیده میشود. در برخی خانوادهها تشنج بسیار شایعتر بوده که به علت زمینه ژنتیکی است.تشنج ناشی از تب معمولا با افزایش سریع درجه حرارت بدن رخ میدهد. البته گاهی نیز کودک در ابتدا دچار تشنج شده و پس از آن والدین متوجه وجود تب در کودک خود میشوند.بعضی از والدین هیچ پیش اطلاعی درباره تشنج ندارند و حتی در صورت بروز علائم آن، متوجه نمیشوند. بنابراین به طور خلاصه به بعضی از علائم آن اشاره میشود.
چه علایمی نشان دهنده بروز تشنج در کودک است؟
باتوجه به نوع تشنج، ممکن است کودک دچار اختلال هوشیاری شود یا اطرافیان را نشناسدبه صدا زدن پاسخ ندهد یا بیهوش روی زمین بیفتد.گاهی حرکات غیرارادی در اعضای بدن کودک ظاهر می شود که این حرکت ها ممکن است قسمتی از بدن یا تمام اعضا را درگیر کند.ممکن است کودک به شدت دست و پا بزند، روی زمین بیفتد، سر و چشم هایش به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای او دچار حرکات تکان دهنده شدید شود و این حالت چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.معمولا این حمله ها کمتر از ۵ دقیقه طول می کشد.گاهی کودک در زمان حمله کنترل ادرار خود را از دست می دهد.ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شود و در این مدت متوجه اطراف نباشد. البته بیشتر کودکان دچار تب و تشنج ساده می شوند. والدین اظهار می کنند که از خانه تا رسیدن به سرکوچه این تشنج تمام می شود.
هنگام تشنج کودک چه کنیم؟
هنگامی که کودک دچار تشنج میشود، به هیچ وجه استرس نداشته باشید.آرامش خود را حفظ کرده و کنار کودک خود بمانید.کودک را به یک طرف بخوابانید تا در صورتی که استفراغ کرد، مواد استفراغی باعث خفگی او نشود و لباسهای او را آزاد کنید.در صورتی که قبلا پزشک برای کودکتان دارویی به منظور استفاده در هنگام تشنج (البته فقط به صورت مقعدی) تجویز کرده، آن را با آرامش به کار ببرید.نیازی نیست دندانهای کودک را از هم باز کنید، فقط مطمئن شوید زبان کودک تحت فشار نباشد.
کمبود کلسیم یا کمبود اکسیژن؟
تشنج از آن دسته بیماریهایی است که بنا به دلایل مختلف، در سنین کودکی شایع است و همین امر باعث نگرانی خانوادهها و والدین میشود. بین ۱۰ تا ۲۰ درصد کودکان معمولا در سنین زیر ۵ سال دچار تشنج میشوند؛ البته بنا به سن، دلایل مختلفی میتواند عامل این اتفاق باشد. در دوران نوزادی، کمبود کلسیم و قند خون از جمله عواملی است که ممکن است باعث بروز تشنج در نوزاد شود.
تنها راه بررسی و جلوگیری از وقوع آن، انجام آزمایش خون و بررسی دقیق توسط پزشک متخصص است. درمانهای سادهای مانند تجویز کلسیم میتواند از بروز این حالت در نوزاد جلوگیری کند.دلیل دیگر بروز تشنج، کمبود اکسیژن در زمان زایمان است. این موضوع صدمات جبرانناپذیری بر مغز نوزاد به جا میگذارد که میتواند باعث بروز تشنج شود. این حالت در خصوص نوزادان نارس بیشتر دیده میشود و چنانچه تشنجها مکرر باشد، باید با آزمایش خون و در صورت نیاز انجام MRI بررسیهای کاملی انجام داد.
تب و تشنج
بیشتر خانوادهها تشنج را با تب میشناسند و از شکلهای دیگر آن اطلاعی ندارند. هرچند که باز هم عوامل متعددی در بالا رفتن تب وجود دارد. تب بالا برای سنین پایین و زیر 5-4 سال، یک یا دو درجه بیش از حد نرمال است یعنی اگر کودک شما 38 یا 39 درجه تب دارد باید به سرعت تب او را پایین بیاورید.زمینههای ارثی و سابقههای فامیلی در بروز چنین تشنجهایی موثر است. ضمن اینکه سرماخوردگیهای فصلی،
آنفلوآنزا و بیماریهای عفونی هم میتواند از عوامل بالا رفتن تب کودک باشد. تزریق واکسن سهگانه هم همواره با تب بالایی همراه است تا جاییکه برخی مواقع واکسن سیاه سرفه را تنها در نوبت اول میزنند و در دفعات بعدی، واکسن دیگری جایگزین میشود. از آنجا که اولین نوبت سهگانه در 2 ماهگی زده میشود، والدین باید توجه ویژهای به کودک داشته باشند و دمای بدن او را در فاصلههای زمانی کم اندازه بگیرند.
استفاده از درجههای اندازهگیری تب وسیله مناسبی برای اندازهگیری دمای بدن است. برای بچهها به هیچوجه دماسنج را در دهان یا مقعد قرار ندهید چراکه خطرناک است و ممکن است شکسته شود. درجه را زیربغل کودک قرار دهید و هر دمایی را که مشاهده کردید، یک درجه به آن اضافه کنید. یعنی اگر درجه تب کودک شما 38 درجه نشان داده میشود، در حقیقت او 39 درجه تب دارد.
چطور تب را پایین بیاوریم؟
پاشویه یکی از روشهای سنتی برای کاهش تب است که هنوز هم به خانوادهها توصیه میشود. والدین میتوانند دستمالی را با آب شیر خیس کنند و روی سر و بدن بچه قرار دهند. حمام کردن روش مناسبی برای کاهش تب نیست چراکه بچه بیمار است و توان بالایی ندارد و حفظ و کنترل او در این حالت کار سختی است و ممکن است زمین بخورد.
با تجویز پزشک متخصص برای زیر ۲ سال، قطره استامینوفن و برای بالای ۲ سال شربت استامینوفن در کاهش تب تاثیر زیادی دارد. شربت ایپوبروفن هم در کاهش دمای بدن موثر است اما باید توسط پزشک تجویز شود. اگر تب کودک با این روشها پایین نیامد، باز هم ضمن مشورت با پزشک، میتوان از شیافهای استامینوفن استفاده کرد که به سرعت جذب بدن میشود و تاثیر سریعتری هم دارد.
اگر با وجود همه این کارها باز هم تشنج به بچه دست داد، ضمن حفظ خونسردی، او را به نزدیکترین بیمارستان منتقل کنید. در بیمارستانها دستورالعملهای خاصی برای این حالت وجود دارد و اگر به سرعت بچه را به بیمارستان منتقل کنید هم درمان او راحتتر است و هم آسیبهای کمتری میبیند. هنگامی که به بیمارستان مراجعه کردید،
خیلی سریع و شفاف وضعیت فرزندتان را برای دکتر شرح دهید تا او دلیل اصلی تشنج را متوجه شود. اینکه واکسن زده یا اسهال است یا تب دارد.معمولا نیمی از بچهها تنها یک بار تشنج میکنند و دیگر این اتفاق تا ۵ سالگی برای آنها نمیافتد اما اگر این حالات در سنین بالای ۱۰ سال اتفاق بیفتد دیگر اسم آن را تشنج نمیگذاریم. باید این کودک برای معاینههای دقیق به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند.
منبع:
دلگرم
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼