هر ماه بارداری چند هفته است؟ + جدول ماه های بارداری
محاسبه سن بارداری معمولا بر اساس هفته انجام میشود، چون رشد جنین از نظر علمی با هفته قابلبررسیتر است. اما بسیاری از مادران دوست دارند بدانند هر ماه بارداری دقیقا شامل چند هفته است. نکته مهم این است که ماههای بارداری مثل ماههای تقویمی دقیقاً چهار هفتهای نیستند (یعنی ۳۰ یا ۳۱ روزه هستند، کمی بیشتر از چهار هفته) و مجموع بارداری ۴۰ هفته یا حدود ۹ ماه است. به دلیل همین اختلاف، متخصصان هفته را مبنای محاسبه قرار میدهند تا ارزیابی رشد جنین دقیقتر باشد. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد که هر ماه بارداری چند هفته است و در هر ماه چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.
فهرست مطالب
- ماه اول بارداری: هفته ۱ تا ۴
- ماه دوم بارداری: هفته ۵ تا ۸
- ماه سوم بارداری: هفته ۹ تا ۱۳
- ماه چهارم بارداری: هفته ۱۴ تا ۱۸
- ماه پنجم بارداری: هفته ۱۹ تا ۲۲
- ماه ششم بارداری: هفته ۳۱ تا ۲۷
- ماه هفتم بارداری: هفته ۲۸ تا ۳۱
- ماه هشتم بارداری: هفته ۳۲ تا ۳۵
- ماه نهم بارداری: هفته ۳۶ تا ۴۰
- جدول ماههای بارداری
- زایمان طبیعی و سزارین در کدام هفته بارداری هستند؟
- سوالات متداول
ماه اول بارداری: هفته ۱ تا ۴
در ماه اول بارداری اتفاقات مهمی در بدن مادر رخ میدهد، هرچند ممکن است هنوز از بارداری خود آگاه نباشد. در هفتههای اول، تخمکگذاری انجام میشود و اسپرم با تخمک ترکیب میشود. سپس سلول تخم وارد مرحله تقسیمات سریع میشود و در مسیر لوله فالوپ به سمت رحم حرکت میکند. در روزهای پایانی هفته دوم بارداری تا سوم، فرایند لانهگزینی انجام میشود و جنین در دیواره رحم جای میگیرد. در این دوره هورمون hCG شروع به ترشح میکند، اما در بسیاری از زنان هنوز سطح آن به حدی نرسیده که تست بارداری بهطور واضح مثبت شود. علائم خفیفی مانند خستگی، حساس شدن سینهها، لکه بینی لانهگزینی یا تغییرات خلقی ممکن است مشاهده شود. در پایان ماه اول، پایههای اولیه رشد جنین شکل گرفته و بدن مادر وارد مرحله جدیدی از تغییرات هورمونی میشود.
ماه دوم بارداری: هفته ۵ تا ۸
در ماه دوم بارداری بیشتر مادران از بارداری خود مطلع میشوند و تست بارداری تقریبا همیشه جواب مثبت میدهد. رشد جنین در این دوره بسیار سریع است. قلب جنین شروع به تپیدن میکند و اندامهای اولیه مانند چشمها، گوشها، بینی، دستها و پاها بهصورت جوانههای کوچک ظاهر میشوند. تهوع صبحگاهی، حساسیت به بوها، تکرر ادرار، خستگی و بیحوصلگی از رایجترین علائم این ماه هستند و دلیل آن افزایش سریع هورمونها است. بسیاری از مادران در این دوره با تغییرات خلقی و احساس ضعف یا خوابآلودگی مواجه میشوند. همچنین جنین در این ماه اندازهای حدود یک لوبیا دارد و به تدریج شکل انسان به خود میگیرد. توجه به تغذیه، مصرف اسیدفولیک و پرهیز از دخانیات در این دوره اهمیت زیادی دارد.
ماه سوم بارداری: هفته ۹ تا ۱۳
ماه سوم بارداری پایان سه ماهه اول بارداری است و در آن بسیاری از اندامهای اصلی جنین کاملتر میشوند. صورت جنین شکل واضحتری پیدا میکند، استخوانها شروع به تشکیل میکنند و حرکات دست و پا آغاز میشود؛ هرچند مادر هنوز معمولا این حرکات را احساس نمیکند. تهوع ممکن است همچنان ادامه داشته باشد اما در بسیاری از زنان رو به کاهش میرود. رحم بهتدریج بزرگتر میشود و شاید کمی شکم برجستهتر شود، هرچند هنوز برای اطرافیان قابلتشخیص نیست. خطر سقط جنین در این ماه نسبت به دو ماه قبل کاهش مییابد. بسیاری از مادران احساس میکنند انرژی بیشتری دارند و به شرایط بارداری عادت میکنند. همچنین سونوگرافی NT معمولاً در انتهای این ماه انجام میشود.
ماه چهارم بارداری: هفته ۱۴ تا ۱۸
ماه چهارم بارداری آغاز سه ماهه دوم بارداری است و بسیاری از مادران آن را یکی از بهترین دورههای بارداری میدانند. زیرا تهوع کمتر میشود، انرژی بدن برمیگردد و علائم آزاردهنده سهماهه اول کاهش مییابد. جنین در این ماه وارد مرحله رشد سریع میشود؛ استخوانها محکمتر میشوند، اثر انگشت شکل میگیرد و جنسیت جنین از طریق سونوگرافی معمولا قابلتشخیص است. بسیاری از مادران در اواخر این ماه اولین حرکات جنین (معروف به لگدهای پروانهای) را احساس میکنند. پوست مادر ممکن است تغییراتی داشته باشد، مثل درخشانتر شدن یا ایجاد لکهای بارداری. افزایش اشتها در این دوره طبیعی است، بنابراین کنترل تغذیه اهمیت دارد.
ماه پنجم بارداری: هفته ۱۹ تا ۲۲
در ماه پنجم بارداری حرکات جنین واضحتر، هماهنگتر و مداومتر میشود. بسیاری از مادران با اطمینان حرکات را احساس میکنند، بهخصوص در زمان استراحت یا شبها. رشد جنین سرعت بیشتری دارد و سونوگرافی آنومالی اسکن معمولاً در این دوره انجام میشود تا سلامت اندامهای اصلی بررسی شود. جنین در این ماه میتواند صداها را بشنود و به نور واکنش نشان دهد. مادر ممکن است دچار کمردرد، کشیدگی رباطها یا درد زیر شکم شود که به دلیل بزرگ شدن رحم است. خواب شبانه ممکن است کمی دشوارتر شود. همچنین تغییرات پوستی مثل تیره شدن نوک سینهها یا ایجاد خط تیره روی شکم (لینیا نِگرا) بیشتر نمایان میشود.
ماه ششم بارداری: هفته ۳۱ تا ۲۷
در ماه ششم بارداری سهماهه دوم به پایان میرسد و جنین رشد قابلتوجهی دارد. ریهها در حال تکاملاند، پلکها شروع به باز و بسته شدن میکنند و جنین میتواند مزه را از طریق مایع آمنیوتیک حس کند. حرکات جنین قویتر میشود و ممکن است مادر حتی تغییر وضعیت او را احساس کند. رحم بزرگتر شده و شکم بهوضوح برجسته است. برخی مادران دچار سوزش معده، گرفتگی پاها، واریس یا تورم خفیف پاها میشوند. در این دوره نیاز بدن به آهن افزایش پیدا میکند و بسیاری از متخصصان آزمایش خون را برای بررسی کمخونی توصیه میکنند. مادر باید به نوشیدن آب کافی و تغذیه منظم توجه کند.
ماه هفتم بارداری: هفته ۲۸ تا ۳۱
در ماه هفتم بارداری جنین بیشتر در حال افزایش وزن است و لایههای چربی زیر پوست او شکل میگیرد. حرکات ممکن است شدیدتر شود و حتی ضربههای پا از روی شکم قابلدیدن باشد. مادر ممکن است کمی سنگینی، فشار لگنی یا تنگی نفس خفیف احساس کند چون رحم به دیافراگم نزدیکتر میشود. خواب ممکن است دشوار شود و مادر نیاز بیشتری به استراحت پیدا میکند. در این ماه ممکن است پزشک تعداد و نوع حرکات جنین را زیر نظر بگیرد. همچنین تست قند بارداری معمولا در این دوره انجام میشود.
ماه هشتم بارداری: هفته ۳۲ تا ۳۵
در ماه هشتم بارداری جنین معمولا به سمت پایین رحم میچرخد و برای تولد آماده میشود. ریهها رشد بیشتری دارند و چربی بدن تکمیلتر میشود. بسیاری از مادران در این ماه انقباضات براکستون هیکس را تجربه میکنند که شبیه دردهای واقعی زایمان نیست اما رحم را آماده میکند. تنگی نفس، کمردرد و ورم پاها ممکن است بیشتر شود. مادر باید با دقت حرکات جنین را زیر نظر بگیرد و در صورت کاهش حرکت، موضوع را با پزشک مطرح کند. آمادهسازی وسایل بیمارستان، لباسهای نوزاد و برنامهریزی برای زایمان معمولا در این ماه انجام میشود.
ماه نهم بارداری: هفته ۳۶ تا ۴۰
ماه نهم بارداری آخرین مرحله بارداری است و جنین تقریبا کاملا تکامل یافته است. ریهها کاملاً کارآمدند و جنین بهطور معمول در وضعیت سر پایین قرار میگیرد. حرکات ممکن است کمتر اما قویتر شود زیرا فضای داخل رحم کم است. در این ماه بسیاری از مادران فشار لگنی بیشتری حس میکنند و آماده ورود به فاز زایمان میشوند. ترشحات واژینال ممکن است بیشتر شود، دردهای مقطعی زیر شکم ظاهر میشود و نشانههایی مانند دفع پلاگین مخاطی یا سبک شدن شکم ممکن است دیده شود. زایمان طبیعی میتواند هر زمانی بین هفته ۳۷ تا ۴۱ اتفاق بیفتد. اگر دردهای منظم یا پارگی کیسه آب رخ دهد، زمان مراجعه به بیمارستان است.
بیشتر بخوانید: علائم شروع درد زایمان _ زمان مراجعه به بیمارستان
جدول ماههای بارداری
بر اساس آنچه که در بالا گفته شد هر ماه بارداری شامل هفتههای زیر است:
|
تا هفته |
از هفته |
ماه بارداری |
|
4 |
1 |
ماه اول |
|
8 |
5 |
ماه دوم |
|
13 |
9 |
ماه سوم |
|
18 |
14 |
ماه چهارم |
|
22 |
19 |
ماه پنجم |
|
27 |
23 |
ماه ششم |
|
31 |
28 |
ماه هفتم |
|
35 |
32 |
ماه هشتم |
|
40 (تا 41) |
36 |
ماه نهم |
زایمان طبیعی و سزارین در کدام هفته بارداری هستند؟
زایمان طبیعی معمولا زمانی اتفاق میافتد که بارداری بین هفته ۳۷ تا ۴۱ قرار دارد؛ یعنی زمانی که جنین به اندازه کافی تکامل یافته و بدن مادر آماده شروع انقباضات است. بسیاری از زایمانهای طبیعی خودبهخود در هفتههای ۳۹ و ۴۰ رخ میدهند، اما اگر دردها زودتر یا دیرتر آغاز شوند، پزشک وضعیت مادر و جنین را بررسی میکند. در مقابل، زایمان سزارین معمولا بین هفته ۳۹ تا ۴۰ برنامهریزی میشود، زیرا این بازه بهترین زمان برای تکامل ریههای جنین و کاهش عوارض پس از تولد محسوب میشود. البته در مواردی مثل فشار خون بالا، دردهای زودرس، مشکلات جفت یا شرایط اورژانسی ممکن است سزارین زودتر و حتی قبل از هفته ۳۷ انجام شود.
سخن پایانی
محاسبه سن بارداری بر اساس هفته دقیقترین روش برای بررسی رشد جنین و وضعیت مادر است، اما آگاهی از اینکه هر ماه بارداری شامل چه هفتههایی است، به مادر کمک میکند درک بهتری از مراحل رشد جنین و تغییرات بدن خود داشته باشد. بسیاری از مادران زمانی که ماهبهماه پیش میروند، بهتر میتوانند با علائم جدید کنار بیایند، آزمایشهای لازم را بهموقع انجام دهند و برای زایمان آماده شوند. شناخت این تقسیمبندی همچنین باعث میشود مادر بداند هر تغییر یا علامتی در چه دورهای طبیعی است و در چه زمانی باید به پزشک مراجعه کند. در نهایت، آگاهی دقیق از هفته و ماه بارداری به مادر آرامش بیشتری میدهد و برنامهریزی برای تغذیه، فعالیت و مراقبتهای پزشکی را سادهتر میکند.
