دیسپلازی دهانه رحم، علت و درمان

شناخت و رسیدگی به دیسپلازی دهانه رحم از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا اگر تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود. پس با تشخیص و درمان به موقع می‌توانید از سرطانی شدن این سلول‌های غیرطبیعی جلوگیری کنید. به خواندن ادامه دهید تا ببینید دیسپلازی رحم چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد.

بیشتر بخوانید: کدام بیماری‌های زنان می‌توانند خطرناک باشند؟

در این مقاله می‌خوانید:

• دیسپلازی دهانه رحم چیست؟
• علائم دیسپلازی دهانه رحم
• علت دیسپلازی دهانه رحم
• تشخیص دیسپلازی دهانه رحم
• درمان دیسپلازی دهانه رحم
• پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم

دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

دیسپلازی رحم شرایطی است که در آن سلول‌های غیرطبیعی یا پیش سرطانی در داخل و اطراف دهانه رحم وجود داشته باشد. واژن به داخل دهانه رحم که قسمت پایینی رحم‌ است باز می‌شود. دیسپلازی دهانه رحم با آزمایش پاپ اسمیر و از طریق بیوپسی قابل تشخیص است.
تغییرات غیرطبیعی در سلول‌ها می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. در نتیجه، وجود دیسپلازی دهانه رحم به معنای ابتلا به سرطان دهانه رحم نیست، اما اگر این سلول‌ها درمان نشوند، می‌توانند منجر به سرطان شوند.

بیشتر بخوانید: سرطان دهانه رحم، زمان و شرایط غربالگری

علائم دیسپلازی دهانه رحم

اکثر افراد مبتلا به دیسپلازی دهانه رحم هیچ علائمی نخواهند داشت. پزشکان معمولاً سلول‌های غیرطبیعی را در طی آزمایش پاپ اسمیر کشف می‌کنند. با این حال، اگر علائمی وجود داشته باشد، شامل موارد زیر می‌شود:

• ترشحات غیرطبیعی واژن
• لکه بینی بین دوره‌های قاعدگی
• خونریزی بعد از رابطه جنسی
• رابطه جنسی دردناک
• خونریزی در دوران یائسگی

بیشتر بخوانید: انواع بیماری های زنان، حتما بخوانید

علت دیسپلازی دهانه رحم

علت اصلی دیسپلازی دهانه رحم HPV است.

سلول‌های دهانه رحم شما می‌توانند در طول زمان تغییر کنند. این بدان معنی است که تقریباً در هر سنی می‌توانید به دیسپلازی دهانه رحم مبتلا شوید. با این حال، علت اصلی دیسپلازی دهانه رحم HPV است.
بیش از ۲۰۰ ویروس HPV مختلف وجود دارد که حدود ۴۰ مورد از آن‌ها بر اندام تناسلی تأثیر می‌گذارد. ویروس‌ها از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند. بیشتر ویروس‌ها خطر ابتلا به سرطان کمی دارند، اما حدود ۱۲ مورد از آن‌ها پرخطر محسوب می‌شوند. انواع پرخطر ۱۶ و ۱۸ مسئول حدود ۷۰ درصد از سرطان‌های دهانه رحم هستند. علاوه بر این، عواملی که می‌توانند خطر دیسپلازی دهانه رحم را افزایش دهند، عبارتند از:

• فعالیت جنسی قبل از ۱۸ سالگی
• رابطه جنسی با افراد متعدد
• ابتلا به بیماری یا استفاده از داروهایی که سیستم ایمنی شما را ضعیف می‌کنند.
• سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو
• عدم استفاده از کاندوم
• زایمان قبل از ۱۶ سالگی
• عدم دریافت واکسن HPV

بیشتر بخوانید: بیماری‌های دهانه رحم، هر آنچه که باید بدانید!

تشخیص دیسپلازی دهانه رحم

نتایج تست پاپ می‌تواند طبیعی، غیرقابل قبول یا غیرطبیعی باشد.

همان‌طور که گفتیم، دیسپلازی دهانه رحم معمولاً در طی آزمایش روتین پاپ اسمیر تشخیص داده می‌شود. برای این آزمایش، پزشک از سلول‌های دهانه رحم شما یک نمونه تهیه می‌کند که معمولاً دردناک نیست. سپس سلول‌ها برای بررسی و پردازش به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند. این پروسه ممکن است تا ۳ هفته طول بکشد.
نتایج تست پاپ می‌تواند طبیعی، غیرقابل قبول یا غیرطبیعی باشد. نتایج غیرقطعی نشان دهنده دیسپلازی دهانه رحم نیست. در واقع، ممکن است فقط یک عفونت ساده در دهانه رحم یا واژن خود داشته باشید که احتمالاً با تکرار آزمایش پاپ اسمیر مشخص‌تر می‌شود.

بیشتر بخوانید: آزمایش کولپوسکوپی چگونه انجام میشود؟

نتایج غیرطبیعی این آزمایش نشان دهنده دیسپلازی دهانه رحم است که به آن، ضایعه داخل اپیتلیال سنگفرشی (SIL) نیز می‌گویند. در تست پاپ اسمیر، سلول‌های پیش سرطانی ممکن است به صورت زیر طبقه بندی شوند:

• SIL با درجه پایین (LSIL) که نشان دهنده ناهنجاری خفیف است.
• SIL با درجه بالا (HSIL) که نشان دهنده ناهنجاری متوسط تا شدید است.
• سلول‌های غده‌ای یا سنگفرشی آتیپیک (ASCUS)

آزمایش‌های اضافی برای بررسی خفیف، متوسط یا شدید بودن تغییرات سلولی شما لازم‌ هستند. کولپوسکوپی روشی است که به پزشک اجازه می‌دهد تا دهانه رحم شما را دقیق‌تر ببیند. او ممکن است برای کمک به شناسایی ناحیه غیرطبیعی از دهانه رحم بیوپسی بگیرد. البته این بیوپسی‌ها کوچک هستند و ناراحتی زیادی ایجاد نمی‌کنند. آزمایش HPV را نیز می‌توان همزمان یا جداگانه با آزمایش پاپ اسمیر انجام داد.

بیشتر بخوانید: تفسیر آزمایش کولپوسکوپی، چه چیزی را نشان می دهد؟

درمان دیسپلازی دهانه رحم

اکثر موارد خفیف دیسپلازی رحم، بدون درمان برطرف می‌شوند.

درمان دیسپلازی دهانه رحم به میزان سلول‌های غیرطبیعی و سابقه پزشکی شما بستگی دارد. اکثر مواردی که خفیف هستند، بدون درمان برطرف می‌شوند. ممکن است پزشک به جای هر ۳ تا ۵ سال یک بار پیشنهاد کند که آزمایش پاپ اسمیر را هر ۶ تا ۱۲ ماه یک بار انجام دهید، اما اگر تغییرات از بین نرفت یا بدتر شد، نیاز به درمان خواهد بود.

بیشتر بخوانید: دیسپلازی برونکوپولمونر چیست؟

بعضی از موارد دیسپلازی متوسط یا شدید دهانه رحم ممکن است نیاز به درمان فوری داشته باشد. در این صورت، گزینه‌های درمانی عبارتند از:

• کرایوسرجری برای منجمد کردن بافت غیرطبیعی دهانه رحم
• LEEP (روش برش الکتروجراحی حلقه) برای سوزاندن سلول‌های غیر‌طبیعی با سیم حلقه الکتریکی
• جراحی برای برداشتن سلول‌های غیرطبیعی با لیزر، اسکالپل یا هر دو
• موارد نادری از دیسپلازی شدید رحم نیز ممکن است برای برداشتن کامل دهانه رحم نیاز به هیسترکتومی داشته باشد.

بیشتر بخوانید: پولیپ رحم در بارداری، روش های تشخیص و درمان

پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم

بهترین راه برای جلوگیری از دیسپلازی دهانه رحم، تزریق واکسن HPV است. هر چند که این واکسن باعث جلوگیری کامل نمی‌شود، اما می‌تواند خطر ابتلا به HPV را کاهش دهد. البته برای واکسن زدن باید با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید که آیا تمام معیارهای لازم را دارید یا خیر.
در حالت ایده‌آل بهتر است که دختران و پسران بین ۹ تا ۲۶ سال قبل از شروع فعالیت جنسی واکسینه شوند. با این حال، واکسیناسیون می‌تواند پس از شروع فعالیت جنسی و تا ۴۵ سالگی نیز مفید باشد. اقدامات دیگری که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم انجام دهید نیز عبارتند از:

• سیگار نکشید.
• تا جایی که ممکن است یا تا زمانی که در یک رابطه طولانی‌مدت باشید، شروع رابطه جنسی را به تاخیر بیندازید.
• هر زمان که رابطه جنسی دارید از کاندوم استفاده کنید.
• تا حد امکان از رابطه جنسی با افراد متعدد خودداری کنید.

بیشتر بخوانید: چه زمانی به دکتر زنان مراجعه کنیم؟

کلام آخر

دیسپلازی رحم چیست؟ دیسپلازی دهانه رحم وضعیتی است که در آن سلول‌های غیرطبیعی یا پیش سرطانی در داخل و اطراف دهانه رحم وجود داشته باشد. با این حال، تشخیص زودهنگام و درمان سریع می‌تواند اکثر موارد دیسپلازی دهانه رحم را درمان کند. البته این بیماری امکان عود کردن نیز دارد. در واقع، افرادی که دیسپلازی شدید دهانه رحم و HPV پرخطر دارند یا بیماری آن‌ها درمان نشده است، ممکن است به سرطان دهانه رحم مبتلا شوند.

برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با متخصص زنان، به کلینیک نی نی بان سر بزنید.