چطور با بیمار دو قطبی رفتار کنیم؟

اگر یکی از اعضای خانواده شما هم به اختلال دوقطبی مبتلا باشد، می‌پرسید: چطور با بیمار دو قطبی رفتار کنیم؟ پاسخ این سئوال را در این مقاله پیدا می‌کنید.

در این مقاله می‌خوانید:

• زندگی با فرد مبتلا به اختلال دوقطبی
• اختلال دوقطبی چیست؟
• چالش های اختلال دوقطبی
• چطور با بیمار دو قطبی رفتار کنیم؟
• وقتی فردی که دوقطبی دارد شما را از خود دور می کند چه کار باید بکنید؟
• سئوالات متداول
• خلاصه

زندگی با فرد مبتلا به اختلال دوقطبی

برای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی مهم است که بدانند چگونه باید با شرایط خود کنار بیایند. با این حال، برای اعضای خانواده هم مهم است بدانند چگونه می‌توانند به این بیماران کمک کنند. به شما می‌گوییم چطور با بیمار دو قطبی رفتار کنید.
اگر دوست یا عزیزی دارید که با اختلال دوقطبی زندگی می‌کند، می‌دانید که این وضعیت می‌تواند یک چالش باشد. رفتارهای نامنظم و تغییرات شدید خلق و خو می‌تواند برای فرد مبتلا و همچنین اعضای خانواده او سخت باشد.

بیشتر بخوانید: اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟ علائم و نحوه تشخیص دو قطبی نوع ۱

اختلال دوقطبی چیست؟

اختلال دوقطبی که قبلا از آن با عنوان « افسردگی شیدایی » نام برده می‌شد، یک بیماری روانی است که باعث تغییرات شدید در خلق و خو ، انرژی و سطح فعالیت می‌شود. این تغییرات بر توانایی فرد در انجام وظایف روزانه تاثیر می‌گذارد.
میانگین سن شروع اختلال دوقطبی ۲۵ سالگی است. سه نوع اصلی اختلال دوقطبی وجود دارد. در حالی که افراد مبتلا علائم مشابهی دارند، اما این علائم از نظر شدت و درمان متفاوت است.
علائم اصلی اختلال دوقطبی، فازهای عاطفی هستند که به آن‌ها «قسمت‌های خلقی» می‌گویند. این قسمت‌ها می‌توانند حالات فرد را از شادی تا شادی شدید (شیدایی) یا تحریک‌پذیری به غم و اندوه عمیق یا ناامیدی (افسردگی) تغییر دهند. گاهی اوقات افراد مبتلا به اختلال دوقطبی هم شادی و هم غم را به طور همزمان تجربه می‌کنند که به آن حالت مختلط می‌گویند.

چالش های اختلال دوقطبی

هنگامی که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دچار تغییرات خلقی می‌شوند، معمولا تغییرات شدیدی را در سطح انرژی و فعالیت، الگوهای خواب و سایر رفتارهای روزمره خود تجربه می‌کنند. علائم روان‌پریشی مانند توهم یا هذیان، ممکن است در طول دوره‌های خلقی شدید هم رخ دهد. این نوع رفتارها می‌تواند هم برای فرد مبتلا به اختلال دوقطبی و هم برای اطرافیانش ترسناک باشد.

بیشتر بخوانید: اختلال دو قطبی نوع دو چیست؟ چه فرقی با نوع یک دارد؟

چطور با بیمار دو قطبی رفتار کنیم؟

زندگی با اختلال دوقطبی آسان نیست. اما حمایت از این افراد می‌تواند تغییرات مثبتی در زندگی فرد مبتلا به این عارضه ایجاد کند. در ادامه، هفت نوع رفتار را برای کمک به افراد مبتلا به اختلال دوقطبی برایتان توضیح می‌دهیم:

1- خود را آموزش دهید

هر چه بیشتر در مورد اختلال دوقطبی بدانید، بیشتر می‌توانید به خودتان و به بیمار کمک کنید. مثلا درک علائم دوره‌های شیدایی و افسردگی می‌تواند به شما کمک کند در طول تغییرات شدید خلق و خوی بیمار واکنش مناسب نشان دهید.

2- گوش کنید

برای مفید بودن همیشه نیاز نیست که به دنبال پاسخ یا مشاوره دادن باشید. در واقع، صرفا یک شنونده خوب بودن یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی انجام دهید، به‌ویژه زمانی که آن‌ها می‌خواهند با شما در مورد چالش‌هایی که با آن روبرو هستند صحبت کنند.
پذیرش و درک شما می‌تواند کمک زیادی به این افراد بکند تا با شرایط خود احساس راحتی بیشتری داشته باشند.

بیشتر بخوانید: آژیتاسیون (بی قراری روانی-حرکتی) چیست و چگونه درمان می‌شود؟

3- در فرایند درمان، فعال باشید

درمان افراد مبتلا به اختلال دوقطبی معمولا شامل جلسات درمانی متعدد و ملاقات با پزشک است. در حالی که لزوما نباید در این قرار ملاقات‌ها شرکت کنید، می‌توانید با بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی به مطب، یا بیمارستان بروید و سپس تا پایان قرار ملاقات، منتظرش بمانید.

4- برنامه ریزی داشته باشید

باید برنامه‌های روزانه داشته باشید که به فرد کمک کند زمان بین تغییرات شدید را پشت سر بگذارد. این برنامه‌ها می‌تواند شامل مکانیزم‌های مقابله‌ای باشد.

اختلال دوقطبی می‌تواند غیرقابل پیش بینی باشد. اگر می‌خواهید کمکی انجام دهید، لازم است در طول دوره‌های خلقی شدید، یک برنامه اضطراری مهم داشته باشید . این طرح، شامل اقداماتی است که اگر فرد در طول دوره افسردگی، افکار خودکشی داشت یا در طول دوره شیدایی، نیازمند کمک بود، بدانید چه کارهایی را باید انجام دهید.
همچنین باید برنامه‌های روزانه داشته باشید که به فرد کمک کند زمان بین تغییرات شدید را پشت سر بگذارد. این برنامه‌ها می‌تواند شامل مکانیزم‌های مقابله‌ای باشد، مثلا کارهایی که فرد وقتی احساس می‌کند تغییر خلق و خو در راه است می‌تواند انجام دهد. کار دیگری که می‌توانید انجام دهید این است که برنامه‌هایی را تنظیم کنید که چگونه باید کارهای روزمره یا سایر فعالیت‌هایش را در زمانی که سطح انرژی پایینی دارد انجام دهد.

۵- حمایت کنید، اما فشار نیاورید

در برخورد با بیمار دوقطبی لازم است بدانید چه زمانی باید عقب‌نشینی کنید و اجازه دهید متخصص روانشناس مداخله کند. در حالی که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی می‌توانند آگاهانه تصمیم بگیرند، شما باید بدانید چه زمانی خلق و خو و رفتار آن‌ها از کنترلشان خارج می‌شود و در این مواقع آن‌ها را به نزد روانپزشک ببرید.

بیشتر بخوانید: انواع اختلال خلقی را بشناسید

6- خودتان را نادیده نگیرید

هنگام مراقبت از فرد مبتلا به اختلال دوقطبی، ممکن است خیلی راحت خودتان را فراموش کنید. اما شما باید به اندازه کافی بخوابید ، به درستی غذا بخورید و به طور منظم ورزش کنید. سالم نگه داشتن خودتان به شما امکان می‌دهد که فردی را که به او کمک می‌کنید سالم نگه دارید و به بهترین شکل، مراقبت لازم را انجام دهید.

۷- بدانید چه زمانی به کمک نیاز دارید

اگر یکی از عزیزان شما به اختلال دوقطبی مبتلا است و شما باید از او مراقبت کنید، هر زمان احساس کردید که اوضاع خیلی سخت شده، فورا با متخصص بهداشت روان تماس بگیرید.

هیچ‌کس نمی‌داند چگونه باید با اختلال دوقطبی برخورد کند. این کار فقط در توان پزشکانی است که در این‌باره آموزش دیده‌اند. اگر یکی از عزیزان شما به اختلال دوقطبی مبتلا است و شما باید از او مراقبت کنید، هر زمان احساس کردید که اوضاع خیلی سخت شده، فورا با متخصص بهداشت روان تماس بگیرید. اگر این شخص، ممکن است به خودش یا به دیگران آسیب برساند، حتما با اورژانس تماس بگیرید.

وقتی فردی که دوقطبی دارد شما را از خود دور می کند چه کار باید بکنید؟

اگر فرد مبتلا به اختلال دوقطبی شما را از خود دور می‌کند، حتی اگر بسیار با او صمیمی باشید، ممکن است به سختی دوباره شما را بپذیرید. این موضوع را شخصی نبینید و سعی کنید از او بپرسید که آیا شخص دیگری هست که بخواهد از او مراقبت کند، یا نه.
اگر به سئوال شما پاسخی نمی‌دهد، یا نمی‌داند که بیمار است، (مانند زمانی که در بحران شیدایی قرار دارد)، ممکن است لازم باشد با پزشک یا تیم مراقبت‌های بهداشتی تماس بگیرید یا بیمار را به بیمارستان ببرید. در چنین مواقعی تا حد امکان آرام باشید تا بتوانید درست تصمیم بگیرید . اگر امنیت شما در خطر است ، یا فکر می‌کنید که آن شخص برای خودش خطرناک است، لازم است با پلیس تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: چطور بی انگیزگی در افراد افسرده را درمان کنیم؟

سئوالات متداول

سئوالات متداول درباره زندگی با فرد مبتلا به اختلال دوقطبی عبارتند از:

چه حرف‌هایی را نباید به بیمار دوقطبی گفت؟

مراقب باشید که به فردی که مبتلا به اختلال دوقطبی است چه حرف‌هایی می‌گویید مبادا که به او استرس وارد کنید. بهترین کار این است که تا حد امکان لحن همدلانه داشته باشید .

افراد مبتلا به اختلال دوقطبی اغلب احساس بی‌ارزشی، یا ناامیدی می‌کنند، بنابراین لازم است نقاط قوت و ویژگی‌های مثبت آن‌ها را تایید کنید.

چگونه به بیمار دوقطبی حس مثبت بدهیم؟

شما مجبور نیستید با رفتارها و اعمال شخص موافق باشید، اما گفتن اینکه همیشه از او حمایت خواهید کرد، می‌تواند بسیار مفید باشد . افراد مبتلا به اختلال دوقطبی اغلب احساس بی‌ارزشی، یا ناامیدی می‌کنند، بنابراین لازم است نقاط قوت و ویژگی‌های مثبت آن‌ها را تایید کنید تا از دوره‌های افسردگی راحت‌تر بهبود پیدا کنند.

چگونه بیمار دوقطبی عصبانی، را آرام کنیم؟

درک این‌که بیمار مبتلا به اختلالات روانی چه نیازهایی دارد، می‌تواند ناامیدکننده و خسته‌کننده باشد و منجر به عصبانیت شود. اما درک آنچه شخص از سر می‌گذراند و حمایت از او می‌تواند تفاوت زیادی در احساسش ایجاد کند. سعی کنید راهکارهایی را که نام بردیم در کنار راهکارهای دیگر به کار ببرید تا در این کار موفق شوید.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان روانشناسی

خلاصه

کمک به فرد مبتلا به اختلال دوقطبی می‌تواند یک چالش باشد. تغییرات فرد ممکن است غیرقابل پیش‌بینی باشد و ندانید چگونه باید واکنش نشان بدهید، یا با رفتار او کنار بیایید. اما اگر تلاش کنید، می‌توانید تغییری عظیم در زندگی دوست یا عزیزتان ایجاد کنید. این‌که بیمار بداند می‌تواند به شما تکیه کند و شما می‌توانید به او کمک کنید تا به برنامه درمانی خود ادامه بدهد و مثبت بماند، در روند درمان و کنترل بیماری، اهمیت زیادی دارد.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.