تشکیل جفت در هفته چندم؟

تخمک‌گذاری و آمادگی برای لقاح
هر ماه در داخل تخمدان‌ها، تعدادی تخمک شروع به رشد در کیسه‌هایی پر از مایع به نام فولیکول می‌کنند. در نهایت یکی از تخمک‌ها از فولیکول آزاد می‌شود که به این اتفاق تخمک‌گذاری می‌گویند. تخمک‌گذاری حدوداً دو هفته پیش از آغاز دورۀ عادت ماهانه اتفاق می‌افتد. پس از این که تخمک از فولیکول آزاد شد، فولیکول تبدیل به کیستی به نام جسم زرد می‌شود. جسم زرد شروع به ترشح هورمونی می‌کند که این هورمون باعث افزایش ضخامت دیوارۀ رحم و به این ترتیب رحم برای حضور تخمک بارور آماده خواهد شد.
تخمک آزادشده نیز وارد لولۀ رحم یا فالوپ می‌شود. تخمک حدود ۲۴ ساعت بعد از آزاد شدن در لولۀ رحم منتظر یک اسپرم باقی می‌ماند تا لقاح انجام شود. اگر هیچ اسپرمی در اطراف تخمک نباشد تا آن را بارور کند، تخمک از لولۀ رحم خارج و وارد رحم و سپس تجزیه می‌شود. بعد از آن سطح هورمون به حالت عادی برمی‌گردد، پوشش ضخیم رحم فرو می‌ریزد و به این ترتیب دورۀ عادت ماهانه شروع می‌شود.

لقاح و تشکیل جنین
بعد از نزدیکی جنسی، اسپرم از دهانۀ رحم وارد رحم می‌شود و به سمت لوله‌های رحم حرکت می‌کند. اگر یکی از اسپرم‌هایی که توانسته است به لولۀ رحم برسد، به تخمک نیز برسد و وارد آن شود، می‌تواند تخمک را بارور کند. در این حالت دیوارۀ خارجی تخمک تغییر حالت می‌دهد و اجازۀ ورود اسپرم دیگری را نخواهد داد.
ژن‌ها و جنسیت جنین در لحظۀ لقاح تعیین می‌شود. اگر اسپرم دارای کروموزوم Y باشد، کودک شما پسر و اگر دارای کروموزوم X باشد، فرزندتان دختر خواهد بود. تخمک بارور حدود سه تا چهار روز در لولۀ رحم باقی می‌ماند، اما طی ۲۴ ساعت بعد از بارور شدن، به سرعت شروع به تقسیم سلولی می‌کند تا به بلاستوسیست تبدیل شود. بلاستوسیست که تخمک لقاح‌یافته‌ای است، به مدت چند روز تقسیم سلولی انجام می‌دهد، در طول لولۀ رحم به سمت رحم حرکت می‌کند و در این زمان تقسیم سلولی ادامه پیدا می‌کند. بعد از تقسیم سلول و شکل‌گیری بلاستوسیست، لایۀ خارجی آن که بعدها تبدیل به جفت می‌شود شروع به ترشح هورمون بارداری یا hCG می‌کند. مدتی بعد از ورود به رحم، بلاستوسیست به دیوارۀ رحم می‌چسبد که به این عمل لانه‌گزینی می‌گویند.
برخی زنان در زمان لانه‌گزینی، لکه‌بینی یا خونریزی جزئی خواهند داشت که ممکن است آن را با لکه‌بینی پیش از عادت ماهانه اشتباه بگیرند. این خونریزی ناشی از فرو رفتن بلاستوسیست در دیوارۀ رحم مادر است. به مرور زمان و با پیشرفت تقسیم سلولی بلاستوسیست، رحم ضخیم‌تر می‌شود و ترشحات مخاطی رحم شروع به مسدود کردن دهانۀ رحم می‌کند.
سلول‌ها طی سه هفته به شکل یک توده درمی‌آیند؛ در این زمان اولین سلول‌های عصبی نوزاد تشکیل شده ‌است. سه تا چهار هفته بعد از لقاح که تقریباً پنج تا شش هفته بعد از شروع آخرین عادت ماهانه است، جنین به اندازه‌ای هورمون بارداری hCG ترشح کرده است که در تست‌های خانگی تعیین بارداری قابل تشخیص است. در این زمان عادت ماهانه شروع نخواهد شد و در صورت استفاده از یک تست خانگی بارداری متوجه خواهید شد که باردار هستید.
ساختار جفت
جفت از دو قسمت تقسیم شده است؛ بخش مادری و بخش جنینی.
جفت انسان در پایان ۴۰ هفته بارداری ، به شکل صفحه گرد و پهن است و قطری حدود 22 سانتی‌متر و 2 تا 5/2 سانتی‌متر ضخامت و وزنی حدود 500 گرم دارد. رنگ جفت قرمز تیره به نظر می‌رسد. جنین توسط بندناف به جفت متصل شده است.
بندناف طبیعی ۵۵ تا ۶۰ سانتی‌متر طول دارد و دارای ۲ شریان و یک ورید است. بندناف به سطح جنینی جفت وارد شده و شاخه‌شاخه می‌شود و سطح جفت را می‌پوشاند.
اتصال بندناف به جفت معمولی خارج از مرکز است و گاهی به حاشیه جفت نیز متصل می‌شود.
جفت از ۱۵ تا ۲۰ ناحیه برجسته به نام "کوتیلدون" تشکیل می‌شود.

رشد جفت
رشد جفت از کاشته شدن رویان (که در این زمان به آن بلاستوسیت می‌گویند) در پوشش داخلی رحم مادر (آندومتر) آغاز می‌شود
قسمت خارجی بلاستوسیت از لایه‌ای از سلول‌هایی به نام تروفوبلاست تشکیل می‌شود.
این لایه خود شامل ۲ بخش است: سن‌سیوتروفوبلاست (لایه خارجی) و سیتوتروفوبلاست (لایه داخلی).
رشد این لایه سلولی نهایتا جفت را ایجاد می‌کند. مرحله رشد جفت تا پایان سه ماهه اول (12 تا 13 سانتی‌متر) باداری کامل می‌شود.

گردش خون جفتی - مادری
جفت مادری از آندومتر رحم منشا می‌گیرد. آندومتر بعد از کاشته شدن تخم دستخوش تغییراتی می‌شود. ضخامت آندومتر تحت تاثیر پروژسترون افزایش می‌یابد و سلول‌های آندومتر در اثر تجمع چربی و گلیکوژن حجیم‌تر می‌شوند که به آن "دسیدوآ"می‌گویند.
شریان‌های مارپیچی عمل خون‌رسانی از مادر به جنین را بر عهده دارند به تدریج از پیچش شریان‌ها کاسته شده و بر قطر و ضخامت آنها افزوده می‌شود که موجب جریان خون مادری به جفت و کاهش مقاومت جریان خون می‌شود.
به این ترتیب امکان مبادله مواد بین خون مادر و جنین فراهم می‌شود. هنگام ترم جریان خون مادری cc/min ۶۰۰ تا ۷۰۰ است.

گردش خون جنینی جفت
بعد از مبادله مواد خونی بین جنین و مادر خون دارای اکسیژن و مواد غذایی از طریق وریدها به ورید نافی و سیستم گردش خون جنین وارد می‌شود. خون مادر و جنین هرگز با هم مخلوط نمی‌شوند.

کارکردهای جفت
- مواد غذایی و الکترولیت‌ها مانند پروتئین‌ها، اسیدهای چرب، کربوهیدرات‌ها و ویتامین‌ها به راحتی از جفت عبور می‌کنند.
- آنتی‌بادی‌ها مانند IgG (ایمونوگلبولین G) از مادر به جنین منتقل می‌شود.
-هورمون‌های درون‌ریز مانند هورمون گنادوتروپین جفتی (HCG) بوسیله جفت تولید می‌شود.

هورمون‌های جفت
HCG: اولین هورمونی که جفت تولید می‌کند HCG است. این هورمون در خون و ادرار مادر یافت می‌شود. تست‌های آزمایشگاهی از طریق این هورمون قادر به تشخیص بارداری است. تقریبا ۱۰۰روز بعد اولین روز آخرین قاعدگی به پایین‌ترین سطح خون می‌رسد و تا پایان بارداری در این مقدار باقی می‌ماند.
3 تا 4 هفته بعد از پایان بارداری سطح HCG در خون و ادرار مادر به مقادیر قبل از بارداری می‌رسد.HCG فقط در دوران بارداری و توسط جفت ترشح می‌شود.
لاکتوژن: این هورمون مانند هورمون رشد عمل می‌کند. و دریافت قند خون مادر را در جنین را تسریع می‌کند. همچنین باعث تکامل پستان‌ها برای تولید بیشتر می‌شود.
استروژن: موجب تحریک و تکامل غدد پستانی و رحم می‌شود.
پروژسترون: برای حفظ و ادامه بارداری ترشح می‌شود.
ناهنجاری‌های جفت
در حالت معمولی پرزهای جفت در ضخامت پوشش داخلی رحم (آندومتر) قرار دارند و موقع زایمان به راحتی کنده می‌شوند ولی زمانی که ناهنجاری وجود دارد پرزهای جفت عمیق‌تر نفوذ می‌کنند و هنگام خروج جفت ایجاد مشکل کرده و حتی گاهی ممکن است به درآوردن رحم منجر شوند.
در ناهنجاری "نوع آکرتا" پرزهای جفت به لایه میانی رحم (میومتر) می‌رسند، ولی به همه ضخامت آن نفوذ نمی‌کنند. در "نوع اینکرتا"پرزهای جفتی" کاملا به داخل میومتر نفوذ می‌کند. در "نوه پره‌کرتا" که بدترین شکل این ناهنجاری است، پرزهای جفتی پس از عبور از میومتر، به پوشش سروزی بیرونی رحم (پری‌متر) می‌رسند.

خروج جفت
بعد از خروج جفت قله رحم و قوام آن چک می‌شود. اگر قوام سفت بود و خون‌ریزی نداشت باید منتظر جدا شدن جفت ماند؛ هیچ‌گونه ماساژی لازم نیست و باید منتظر ماند تا جفت خود به خود جدا شود.
بعد از خروج جفت باید با دقت معاینه شود تا از خروج کامل آن و باقی نماندن بخشی از آن در رحم مطمئن شد.