کرفس در بارداری - ۸ خاصیت و مضرات آن

مصرف کرفس در بارداری، در صورتی که به اندازه مصرف شود، فواید بالقوهای مانند تقویت سیستم ایمنی، کاهش کلسترول، تنظیم فشارخون و ... دارد. با این وجود از خوردن عرق کرفس در بارداری، آب کرفس در سه ماهه اول بارداری و دانههای آن باید پرهیز کنید زیرا با خطر سقط جنین همراه است. در این مقاله، هر آنچه که باید درباره مصرف کرفس در بارداری بدانید، توضیح میدهیم.
فهرست مطالب
کرفس چیست؟
کرفس گیاهی خوراکی از خانوادهی چتریان (Apiaceae) و بومی مناطق شمال آفریقا و مدیترانه است. امروزه میتوان این سبزی را در سراسر جهان یافت. معمولاً کرفس در سالادها، سوپها و برخی غذاها استفاده میشود. خورشت کرفس یکی از غذاهای شناخته شده است. مانند بیشتر سبزیجات، کرفس تقریباً از آب تشکیل شده است. بیشترین مواد مغذی آن کربوهیدراتها هستند و ارزش غذایی موجود در این سبزی، فواید متعددی برای سلامتی در دوران بارداری به همراه دارد. کرفس منبع خوبی از این مواد مغذی است:
- ویتامین A
- ویتامین C
- ویتامین K
- پتاسیم
- فولات
- کلسیم
بیشتر بخوانید: ۷ خاصیت مصرف بادمجان در بارداری + ۴ عارضه احتمالی
در جدول زیر، ارزش غذایی یک فنجان کرفس خردشده ذکر شده است:
مواد مغذی |
مقدار |
انرژی |
14 کیلوکالری |
پروتئین |
کمتر از 1 گرم |
چربی |
کمتر از 1 گرم |
کربوهیدرات |
3 گرم |
فیبر |
1.6 گرم |
آیا خوردن کرفس در بارداری مضر است؟
برخی مادران میگویند چرا مصرف کرفس در بارداری ضرر دارد؟ ابتدا باید بدانید که خوردن کرفس در دوران بارداری بیخطر است. مصرف انواع سبزیجات خام در این دوران میتواند به افزایش دریافت فیبر کمک کند و مواد مغذی ضروری بسیاری را که برای سلامت شما و جنین اهمیت دارند، فراهم آورد. با این حال، بزرگترین نگرانی درباره سبزیجات خام بهخصوص کرفس، ایمنی آنهاست. پیش از مصرف، باید کرفس را بهخوبی بشویید. کرفس نشسته ممکن است حاوی انگلها و باکتریهای مضری باشد که میتوانند موجب بروز بیماریهای خطرناک منتقله از غذا مانند لیستریوز و توکسوپلاسموز در دوران بارداری شوند. کرفس معمولاً موجب آلرژی نمیشود اما در برخی موارد ممکن است واکنش آلرژیک ایجاد کند و حتی اثرات جدی به همراه داشته باشد. بنابراین بهتر است پیش از مصرف این سبزی در دوران بارداری با متخصص تغذیه یا پزشک خود مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: 12 خاصیت خوردن گوجه فرنگی در بارداری | مضرات و مقدار مجاز مصرف آن
خوردن کرفس در سه ماه اول بارداری
مصرف کرفس در سه ماه اول بارداری نیازمند احتیاط است زیرا مطالعات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد کرفس یا آب کرفس میتواند خطر سقط جنین را افزایش دهد، بهویژه به دلیل خاصیت قاعدهآور کرفس که ممکن است انقباضات رحمی را تحریک کند. با این حال، خوردن مقدار متعادل کرفس، مانند یک وعده خورشت کرفس در هفته یا یک پیاله سالاد حاوی کرفس، معمولاً بیخطر است و خطری برای بارداری یا سلامت جنین ایجاد نمیکند. با این وجود، توصیه اکید میشود که در سه ماه اول بارداری، از مصرف مقادیر زیاد کرفس و بهویژه آب کرفس خام خودداری شود تا از هرگونه عارضه احتمالی جلوگیری گردد.
بیشتر بخوانید: علت بی اشتهایی در بارداری - راهکار مقابله با بی اشتهایی در هر ماه از بارداری
خواص کرفس در بارداری
مقادیر بالای مواد مغذی در کرفس، فواید زیادی برای سلامتی در دوران بارداری دارد؛ بنابراین میتوانید آن را در رژیم غذایی خود بگنجانید. فواید کرفس در بارداری عبارتند از:
تنظیم فشار خون
کرفس حاوی ترکیبات شیمیایی آلی به نام فتالیدها است که به کاهش هورمونهای استرس، گشاد شدن رگهای خونی، بهبود گردش خون و کاهش فشار خون کمک میکنند. بنابراین مصرف کرفس در بارداری خطر تصلب شرایین، سکته و مشکلات قلبی را کاهش میدهد.
بیشتر بخوانید: فشارخون بالا در بارداری، تشخیص انواع مختلف آن و درمان
کاهش سطح کلسترول
فتالیدهای موجود در کرفس موجب ترشح صفرا میشوند و این امر به کاهش سطح کلسترول در دوران بارداری کمک میکند. پایین بودن کلسترول، از رسوب پلاک در دیوارهی رگها جلوگیری میکند. همچنین فیبر موجود در کرفس باعث دفع کلسترول از خون، بهبود گوارش و تسهیل حرکات روده میشود.
بیشتر بخوانید: کلسترول بالا در بارداری، آیا طبیعی است؟
تقویت مفاصل
خواص ضدالتهابی کرفس به کاهش درد و تورم اطراف مفاصل در دوران بارداری کمک میکند. این سبزی با دفع تجمع کریستالهای اسید اوریک در اطراف مفاصل، از درد و ناراحتی آنها میکاهد. همچنین کلسیم فراوان موجود در کرفس به داشتن استخوانهایی قوی و سالم کمک میکند و به بازسازی بافتها در مفاصل ملتهب یاری میرساند.
حفظ وزن سالم در بارداری
یکی از فواید شناخته شده کرفس، به خصوص آب آن، این است که در تناسب اندام و لاغری نقش دارد. نوشیدن آب تازه کرفس پیش از وعدههای غذایی میتواند به حفظ وزن مناسب در دوران بارداری کمک کند. کالری پایین و فیبر بالای کرفس از پرخوری جلوگیری میکند.
آرامبخش اعصاب
میزان بالای کلسیم موجود در کرفس به آرام شدن اعصاب در دوران بارداری کمک کرده و سلامت دستگاه عصبی را تقویت میکند.
بیشتر بخوانید: استرس در بارداری چه عوارضی دارد؟
ادرارآور طبیعی
کرفس سرشار از مواد مغذی و منبع عالی مواد معدنی پتاسیم و سدیم است که به تعادل مناسب مایعات در بدن در دوران بارداری کمک میکنند. این سبزی مانند یک ادرارآور طبیعی عمل کرده و به دفع آب اضافی کمک میکند و در نتیجه از احتباس آب در بدن پیشگیری مینماید.
تقویت سیستم ایمنی
خوردن کرفس در بارداری، موجب تقویت سیستم ایمنی بدن میشود زیرا ویتامین سی فراوانی دارد و خطر سرماخوردگی در بارداری را کاهش میدهد. همچنین آنتیاکسیدانهای موجود در کرفس، از شما و جنینتان در برابر بسیاری از بیماریها محافظت میکنند.
بیشتر بخوانید: مصرف ویتامین سی c در بارداری – بهترین روش مصرف و دوز مجاز
پیشگیری از سرطان
کرفس سرشار از فتالیدها، پلیاستیلنها و فلاونوئیدهاست که به کاهش خطر ابتلا به سرطان و سمزدایی از بدن کمک میکنند. همچنین کومارینهای موجود در این سبزی، کارایی گلبولهای سفید را افزایش داده و خطر بروز سرطان را در دوران بارداری کاهش میدهند. آنتیاکسیدانهای کرفس نیز رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و از سلولها و اندامهای بدن در برابر آسیب محافظت میکنند.
عوارض مصرف کرفس در بارداری
مصرف بیش از اندازه کرفس در بارداری با خطراتی همراه است که در ادامه ذکر میکنیم.
- واکنش آلرژیک: برخی افراد به کرفس حساسیت دارند. اگر به کرفس آلرژی داشته باشید، با مصرف آن دچار حساسیت غذایی در بارداری خواهید شد. واکنشهای آلرژیک به کرفس شامل خارش یا تورم شدید دهان و لبها است. سایر علائم میتوانند شامل واکنشهای تنفسی یا پوستی ناشی از مصرف ریشه، برگ یا دانه کرفس باشند. اگر فکر میکنید دچار واکنش آلرژیک شدهاید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- ابتلا به لیستریوز و توکسوپلاسموز: اگر کرفس به خوبی شسته نشده باشد، ممکن است حاوی انگلها و باکتریهای مضری باشد که میتوانند موجب بروز بیماریهای خطرناک منتقله از غذا مانند لیستریوز و توکسوپلاسموز در بارداری شوند.
نقل قول از:
Even the healthiest of foods should be consumed with respect to how their nutritional content will impact your digestive system. For example, celery’s high water and fiber content could mean eating excessive amounts can cause gas, bloating, and digestive upset.
ترجمه:
حتی سالمترین غذاها نیز باید با در نظر گرفتن تاثیری که محتوای تغذیهای آنها بر دستگاه گوارش میگذارد، مصرف شوند. برای مثال، میزان بالای آب و فیبر موجود در کرفس میتواند به این معنا باشد که خوردن بیش از حد آن موجب ایجاد گاز، نفخ و ناراحتیهای گوارشی شود.
خوردن کرفس در دوران شیردهی
اطلاعات قابل اعتماد و کافی در مورد مصرف کرفس در دوران شیردهی در دسترس نیست. بنابراین بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید و پیش از مصرف، با پزشک مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: غذاهای ممنوع در دوران شیردهی + لیست ۹ خوردنی ممنوعه
آب کرفس در بارداری
نوشیدن آب کرفس در بارداری مجاز است اما نباید در خوردن آن افراط کنید، به خصوص در سه ماهه اول بارداری. همچنین پیش از مصرف آب کرفس در بارداری، از شستن کامل آن مطمئن شوید زیرا در صورتی که کرفس آلوده باشد، احتمال انتقال باکتریهای مضر به مادر و جنین زیاد است و عوارض جبرانناپذیری در پی خواهد داشت.
خورشت کرفس در بارداری
خورشت کرفس یکی از غذاهای محبوب ایرانی است که میتواند بخشی از رژیم غذایی مادران باردار باشد زیرا کرفس موجود در آن سرشار از ویتامینهای سی، کا و فیبر است. با این حال، آیا خوردن خورشت کرفس در بارداری ضرر دارد؟ مصرف متعادل آن مشکلی ایجاد نمیکند اما زیادهروی در خوردن خورشت کرفس در بارداری به دلیل روغن (شیوه پخت) و سایر مضرات احتمالی کرفس، پیشنهاد نمیشود.
خوردن کرفس کوهی در بارداری
بذر کرفس کوهی و خود گیاه ممکن است باعث تحریک انقباضات رحمی و افزایش خطر سقط جنین شود، بنابراین خوردن آن توسط زنان باردار توصیه نمیشود و بهتر است از مصرف آن در دوران بارداری خودداری کنید. علاوه بر این، کرفس کوهی ممکن است حملات صرع را در افراد مبتلا به صرع تحریک کند که این مسئله نیز برای مادران باردار با سابقه صرع اهمیت بیشتری دارد.
ترشی کرفس در بارداری
مصرف ترشی کرفس در بارداری ارزش غذایی چندانی ندارد و ممکن است مصرف بیش از اندازه آن باعث افزایش ترشح اسید معده شود و علائمی مانند سوزش سر دل و حالت تهوع دوران بارداری را تشدید کند. بنابراین بهتر است از ترشی کرفس در بارداری به مقدار بسیار کم مصرف کنید یا بهطور کامل آن را محدود کنید.
مصرف کرفس در بارداری طب سنتی
مصرف کرفس در بارداری طب سنتی یکی از موضوعات مهم است. در طب سنتی، مصرف کرفس در بارداری با احتیاطهای خاصی همراه است زیرا کرفس به عنوان یک سبزی نفاخ شناخته شده و میتواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی و نفخ شود. در طب سنتی سفارش شده که مادران باردار از غذاها و سبزیجات نفاخ مانند کرفس، لوبیا، باقلا، نخود، ترب، سیر و پیاز خام خودداری کنند تا از بروز عوارضی مانند نفخ شدید، اختلال در گوارش و حتی افزایش خطر سقط جنین جلوگیری شود، به ویژه در سه ماهه اول بارداری که حساسیت بیشتری وجود دارد.
سوالات متداول
- آیا دانهی کرفس برای زنان باردار بیخطر است؟ اگرچه مصرف متعادل کرفس بیخطر است اما کارشناسان توصیه میکنند در دوران بارداری از مصرف دانهی کرفس خودداری کنید زیرا ممکن است خطر بروز عوارضی مانند خونریزی رحمی و انقباضات را افزایش دهد.
- آیا خوردن کرفس به مدیریت دیابت بارداری کمک میکند؟ کرفس خطری برای افزایش قند خون ندارد و بهعنوان بخشی از رژیم غذایی زنان مبتلا به دیابت بارداری توصیه میشود.
- آیا کرفس میتواند به رفع حالت تهوع صبحگاهی در دوران بارداری کمک کند؟ بله، کرفس ممکن است به کاهش حالت تهوع ناشی از ویار صبحگاهی کمک کند. با این حال، از آنجا که تجربه هر فرد متفاوت است، بهتر است پیش از مصرف با پزشک مشورت کنید.
- کدام قسمتهای کرفس در دوران بارداری قابل خوردن است؟ برگ کرفس، ساقه کرفس و آب کرفس از قسمتهای خوراکی این گیاه هستند که در رژیم غذایی میتوانند مورد استفاده قرار گیرند اما مصرف تخم کرفس در بارداری توصیه نمیشود. تخم کرفس دارای بالاترین مقدار آلرژن است که حتی با پختن از بین نمیرود، بنابراین زنان باردار و افرادی که به حساسیت غذایی مبتلا هستند، باید از مصرف کرفس و بهویژه تخم آن به طور کامل پرهیز کنند تا از واکنشهای آلرژیک احتمالی جلوگیری شود.