متخصص رفتار درمانی، هر آنچه باید بدانید!

متخصص رفتار درمانی درمانگری است که می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلفی از جمله آموزش مهارت‌های اجتماعی، اصلاح رفتار و شرطی‌سازی عملی، در رفتارهای مضر و غیرمولد شما تغییرات ماندگار ایجاد کند. با ما همراه باشید تا با همه چیز درباره مشاوره رفتار درمانی آشنا شوید.

در این مقاله می‌خوانید:

• رفتار درمانی چیست؟
• انواع رفتار درمانی
• متخصص رفتار درمانی کیست؟
• نحوه انتخاب رفتار درمانگر خوب در تهران

رفتار درمانی چیست؟

رفتار درمانی (BT) یک نوع رایج روان درمانی است که به عنوان درمان اصلاح رفتار شناخته می‌شود و بر شناسایی و تغییر رفتارهایی تمرکز دارد که می‌توانند مضر باشند. پزشکان مشغول در حوزه رفتار درمانی معمولاً دارای مدارک پیشرفته در روانشناسی، مددکاری اجتماعی، روانپزشکی یا مشاوره هستند و باید مجوزهای به روز و مخصوص داشته باشند.
مزایای رفتار درمانی به خوبی در اثربخشی آن در درمان بیماری‌های روانی شناخته شده است. رفتار درمانی اغلب به افرادی توصیه می‌شود که می‌خواهند به مسائل رفتاری مرتبط با بیماری‌های روانی و مدیریت خشم بپردازند. بسیاری از متخصصان برای رسیدگی به نگرانی‌های منحصر به فرد بیماران خود، از مجموعه‌ای از روش‌های درمانی استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین روانشناس کودک در تهران

انواع رفتار درمانی

در این‌جا برخی از انواع متداول درمان‌هایی که توسط یک متخصص رفتار درمانی انجام می‌شود، آورده شده است:

درمان شناختی رفتاری

درمان شناختی رفتاری (CBT) اغلب به عنوان استاندارد طلایی روان درمانی در نظر گرفته می‌شود، زیرا به طور کامل درباره آن تحقیق شده است و برای طیف گسترده‌ای از افراد کارایی دارد. تمرکز رفتار درمانی بر روی استفاده از محیط‌های خارجی برای ایجاد تغییرات مثبت رفتاری است، اما درمان شناختی برای ایجاد این تغییرات مثبت، بر خود درونی افراد (افکار و احساسات) تمرکز دارد. درمان شناختی-رفتاری عناصر درمان رفتاری و شناختی را با هم ترکیب می‌کند و به نحوه تأثیر الگوهای فکری بر احساسات و رفتار افراد می‌پردازد.

درمان شناختی رفتاری (CBT) اغلب به عنوان استاندارد طلایی روان درمانی در نظر گرفته می‌شود.

در نهایت، باید گفت که درمان CBT موثر است و اغلب برای رفع علائم اضطراب، افسردگی، اختلال دوقطبی، اختلال کمبود توجه، استرس عمومی، رفتارهای ضد اجتماعی، خستگی مزمن، مشکلات سیگار کشیدن، اختلالات خوردن، مشکلات مدیریت خشم و اختلالات مصرف مواد مخدر استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟ علائم و نحوه تشخیص دو قطبی نوع ۱

شرطی سازی کلاسیک

دکتر رفتار درمانی شما ممکن است از روش شرطی سازی کلاسیک نیز استفاده کند. این نوعی یادگیری است که رفتارهای خودکار را در پاسخ به محرک‌های خاص تحریک می‌کند. ممکن است از قبل درباره آزمایش معروف ایوان پاولوف شنیده باشید که او متوجه شد زنگ زدن قبل از غذا دادن به سگ‌ها می‌تواند باعث شود آن‌ها در انتظار غذا بزاق ترشح کنند؛ حتی اگر غذایی وجود نداشته باشد.
در واقع، صدای زنگ یک محرک شرطی است که رفتار ترشح بزاق را تحریک می‌کند. امروزه، تکنیک‌های شرطی‌سازی کلاسیک در بعضی موارد برای رسیدگی به طیف وسیعی از ترس‌ها و رفتارهای اجتنابی استفاده می‌شوند.

بیشتر بخوانید: علائم اضطراب و راه های درمانی آن

حساسیت زدایی سیستماتیک

حساسیت زدایی سیستماتیک شکلی از رفتار درمانی است که از اصول شرطی سازی کلاسیک برای تمرکز بر ترس‌ها و فوبیاهای افراد استفاده می‌کند. این روش می‌تواند در رفع بسیاری از ترس‌ها، از جمله اضطراب اجتماعی، آگورافوبیا، استرس پس از سانحه، آراکنوفوبیا و ترس از ارتفاع مؤثر باشد.

حساسیت زدایی سیستماتیک از اصول شرطی سازی کلاسیک استفاده می‌کند.

به عنوان مثال، یک فرد دارای اضطراب اجتماعی ممکن است سخنرانی کردن را یک ترس ترسناک «سطح ۱۰» بداند، اما دست دادن با یک غریبه را ترس «سطح ۱» فرض کند. این فرد در طول جلسات مشاوره رفتار درمانی خود یاد می‌گیرد تا از سطح ۱ شروع کرده و به تدریج با ترس‌های بزرگ‌ و بزرگ‌تر خود مواجه شود تا زمانی که بتواند به راحتی حتی بر ترس سطح ۱۰ خود نیز غلبه کند.

بیشتر بخوانید: چه زمانی باید کودکمان را پیش روان شناس ببریم؟

بیزاری درمانی

بیزاری درمانی نوع دیگری از رفتار درمانی است که از مفاهیم شرطی سازی کلاسیک استفاده می‌کند. با این حال، برخلاف حساسیت زدایی سیستماتیک که هدف آن تبدیل پاسخ منفی (اجتناب و ترس) به یک پاسخ مثبت است، بیزاری درمانی به دنبال تغییر پاسخ مثبت به یک محرک مضر (مانند مصرف الکل) و جایگذاری آن با یک پاسخ منفی است.
یک مثال از درمان بیزاری، افزودن یک ماده تلخ مزه یا تهوع آور به الکل است تا جذابیت نوشیدن را کاهش دهد. با این حال، نشان داده شده است که تکنیک‌های مخالف اثربخشی محدودی دارند و معمولاً به همین دلیل در ترکیب با سایر تکنیک‌های درمانی استفاده می‌شوند.

بیشتر بخوانید: نشانه های تیک عصبی کودکان: تیک عصبی در کودکان و درمان آن

متخصص رفتار درمانی کیست؟

یک متخصص رفتار درمانی روان درمانگری است که برای تغییر رفتارهای مضر افراد از انواع تکنیک‌ها و روش‌های درمانی خاص استفاده می‌کند. به عبارت بهتر، مشاوره با این متخصص می‌تواند در کاهش یا برطرف کردن موارد زیر کمک کننده باشد:

• علائم بیماری‌های روانی (از جمله اختلالات اضطرابی، افسردگی و اختلالات خوردن)
• شرایط فیزیکی (از جمله خستگی مزمن و سندرم روده تحریک‌پذیر)
• مسائل رفتاری (از جمله سیگار کشیدن، رفتارهای ضد اجتماعی، اجتناب از فوبیا و مصرف الکل)

بیشتر بخوانید: آیا تغییر شخصیت برای انسان امکان پذیر است؟

نحوه انتخاب رفتار درمانگر خوب در تهران

برای انتخاب یک درمانگر خوب طبق مراحل زیر پیش بروید:

• از دوستان و خانواده خود پرس‌وجو کنید: اگر در بین آشنایان و اطرافیان نزدیک شما کسی وجود دارد که سابقه مراجعه به یک درمانگر خوب را داشته است، از او درباره اسم و آدرس درمانگرش سوال بپرسید.
• یک جستجوی آنلاین انجام دهید: اینترنت فرصت‌های زیادی را برای یافتن یک رفتار درمانگر خوب در تهران پیش روی شما می‌گذارد. حتی می‌توانید وبسایت درمانگران مختلف را نیز پیدا کنید و نظرات بیماران قبلی آن‌ها را بخوانید.
• سراغ یک درمانگر مجرب و خوش برخورد باشید: هر چه درمانگر انتخابی شما تجربه بیشتری داشته باشد، قابل اعتمادتر است و بیشتر می‌توانید مطمئن باشید که به شما در حل مشکل‌تان کمک خواهد کرد. علاوه بر این، خوش برخورد بودن درمانگر و احساس راحتی کردن با او نیز مهم است و باید جدی گرفته شود.

بیشتر بخوانید: ۹ علامت خودکشی که باید جدی بگیرید

کلام آخر

متخصص رفتار درمانی یک درمانگر بالینی دارای مجوز است که با روش‌های مختلفی می‌تواند رفتارهای غیرمولد یا مضر افراد را اصلاح کند. بسیاری از مطالعات نیز نشان می‌دهند که رفتار درمانی برای حل اختلالات روانپزشکی، شرایط فیزیکی و مشکلات رفتاری اثربخشی خوبی دارد.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.