علایم افتادگی رحم در زنان چیست؟ عوارض و درمان

در این مقاله، ضمن تعریف افتادگی رحم، به شما می‌گوییم که علایم افتادگی رحم در زنان چیست، عوارض و درمان آن کدام است.

در این مقاله می‌خوانید:

• افتادگی رحم چیست؟
• علائم افتادگی رحم در زنان چیست؟
• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
• علل افتادگی رحم
• عوارض افتادگی رحم
• پیشگیری از افتادگی رحم
• تشخیص افتادگی رحم
• درمان افتادگی رحم
• خلاصه

افتادگی رحم چیست؟

افتادگی رحم، وضعیتی است که در آن عضلات و بافت‌های اطراف رحم ضعیف و رحم آویزان می‌شود یا به داخل واژن می‌افتد. افتادگی رحم می‌تواند برای همه خانم‌ها اتفاق بیفتد، اما بیشتر پس از یائسگی و در افرادی که بیش از یک زایمان واژینال داشته‌اند، شایع‌تر است.

افتادگی رحم می‌تواند برای همه خانم‌ها اتفاق بیفتد، اما بیشتر پس از یائسگی و در افرادی که بیش از یک زایمان واژینال داشته‌اند، شایع‌تر است.

ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت‌های لگن، عضلات کف لگن نامیده می‌شوند. این ماهیچه‌ها از رحم، راست‌روده، واژن، مثانه و سایر اندام‌های لگنی حمایت می‌کنند. افتادگی زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات کف لگن آسیب ببینند یا ضعیف شوند تا حدی که دیگر نمی‌توانند حمایت لازم را انجام دهند.
بسته به اینکه عضلات پشتیبان رحم چقدر ضعیف شده‌اند، افتادگی رحم می‌تواند خفیف یا شدید باشد. در افتادگی ناقص، رحم ممکن است به اندازه‌ای پایین بیفتد که بخشی از واژن شود که یک توده یا برآمدگی ایجاد می‌کند. در موارد شدیدتر، رحم به اندازه‌ای پایین می‌افتد که از واژن خارج می‌شود. به این حالت افتادگی کامل (پرولاپس کامل) می‌گویند.
افتادگی خفیف رحم معمولا نیازی به درمان ندارد. اما افتادگی رحم که باعث ناراحتی می‌شود یا زندگی روزمره شما را مختل می‌کند لازم است درمان شود.

بیشتر بخوانید: دلایل انجام هیسترکتومی، چیست؟

علائم افتادگی رحم در زنان چیست؟

افتادگی خفیف رحم، پس از زایمان ایجاد می‌شود و به طور کلی علائمی ایجاد نمی‌کند. علائم افتادگی متوسط تا شدید رحم عبارتند از:

• دیدن یا احساس برآمدگی بافت رحم از واژن
• احساس سنگینی یا کشیدگی در لگن
• هنگام ادرار کردن این حس که مثانه تا آخر خالی نمی‌شود
• مشکلات نشت ادرار (بی‌اختیاری ادرار)
• مشکل در اجابت مزاج و نیاز به فشار دادن واژن با انگشتان برای کمک به اجابت مزاج
• این حس که انگار روی یک توپ کوچک نشسته‌اید
• حس مالیده شدن بافت واژن روی لباس
• فشار یا ناراحتی در لگن یا کمر
• نگرانی‌های جنسی، مانند احساس شل شدن بافت واژن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر علائم افتادگی رحم، آزاردهنده است و شما را از انجام فعالیت‌های روزانه باز می‌دارد، به یک پزشک مراجعه کنید تا درباره گزینه‌های درمانی راهکارهایی به شما ارائه بدهد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص زنان و زایمان

علل افتادگی رحم

افتادگی رحم ناشی از ضعیف شدن عضلات لگن و بافت‌های حمایتی است . علل ضعیف شدن عضلات و بافت‌های لگن عبارتند از:

• زایمان واژینال
• سن در اولین زایمان (زنان مسن در مقایسه با زنان جوان در معرض خطر بیشتری برای آسیب‌های کف لگن هستند)
• زایمان سخت یا ضربه هنگام زایمان
• زایمان نوزاد با وزن زیاد
• اضافه‌وزن
• کاهش سطح استروژن پس از یائسگی
• یبوست مزمن، یا زور زدن همراه با اجابت مزاج
• سرفه یا برونشیت مزمن
• بلند کردن مکرر اجسام سنگین

ریسک افتادگی رحم

عواملی که خطر افتادگی رحم را افزایش می‌دهند، عبارتند از:

• داشتن یک یا چند زایمان طبیعی
• به دنیا آوردن نوزاد با وزن زیاد
• سالخوردگی
• چاقی
• قبل از جراحی لگن
• یبوست مزمن ، یا اغلب زور زدن هنگام اجابت مزاج
• سابقه خانوادگی بافت همبند ضعیف
• تبار اسپانیایی یا سفیدپوست بودن
• سرفه‌های مزمن

  بیشتر بخوانید: افتادگی کف لگن، تشخیص و درمانش چیست؟

عوارض افتادگی رحم

افتادگی رحم اغلب با افتادگی سایر اندام‌های لگنی اتفاق می‌افتد. انواع پرولاپس که ممکن است ایجاد شود عبارتند از:

1- افتادگی (پرولاپس) قدامی

افتادگی قدامی، ناشی از بافت همبند ضعیف بین مثانه و واژن است و می‌تواند باعث برآمدگی مثانه به داخل واژن شود. به این حالت « سیستوسل » یا افتادگی مثانه می‌گویند.

2- افتادگی واژن خلفی

بافت همبند ضعیف بین رکتوم و کف واژن می‌تواند باعث برآمدگی رکتوم به داخل واژن شود که ممکن است در حرکات روده مشکل ایجاد کند. افتادگی واژن خلفی « رکتوسل » نیز نامیده می‌شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره برداشتن رحم؛ دلایلی که باید هیسترکتومی انجام داد

پیشگیری از افتادگی رحم

برای کاهش خطر افتادگی رحم، این راهکارها را به کار ببرید:

1- جلوگیری از یبوست

مایعات فراوان بنوشید و مواد پرفیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، انواع لوبیا و غلات کامل مصرف کنید.

2- از بلند کردن وسایل سنگین خودداری کنید

اگر مجبورید چیزی سنگین بلند کنید، این کار را به درستی انجام دهید. باید هنگام بلند کردن اجسام سنگین، روی زمین بنشینید، سپس اجسام را بلند کنید.

3- سرفه را کنترل کنید

برای سرفه مزمن یا برونشیت به دنبال درمان باشید. سیگار نکشید .

بیشتر بخوانید: چگونه رحم سرد را درمان کنیم؟

4- از افزایش وزن پیشگیری کنید

با پزشک خود در مورد وزن ایده‌آلتان صحبت کنید و در صورت نیاز در مورد چگونگی کاهش وزن مشاوره بگیرید.

تشخیص افتادگی رحم

پزشک، معاینه لگنی را برای بررسی اینکه آیا رحم شما از موقعیت طبیعی خود پایین آمده است یا نه، انجام می‌دهد. پزشک در طول معاینه لگن، «اسپکولوم» را به واژن شما وارد و واژن و رحم شما را بررسی می‌کند. همچنین ممکن است از شما بخواهد که سرفه کنید، زور بزنید، یا طوری رفتار کنید که انگار سعی دارید ادرار خود را نگه دارید. این کارها می‌تواند به پزشک کمک کند تا متوجه شود که عضلات شما چقدر ضعیف هستند.

درمان افتادگی رحم

برای درمان افتادگی رحم، گزینه‌های جراحی و غیرجراحی وجود دارد. پزشک، مسیر درمانی شما را بر اساس شدت افتادگی ، سلامت عمومی، سن و اینکه آیا در آینده می‌خواهید بچه‌دار شوید، یا نه، انتخاب می‌کند. گزینه‌های درمانی شامل این موارد است:

بیشتر بخوانید: عوارض کولپوسکوپی رحم، نتیجه چیست؟

گزینه های غیر جراحی

گزینه‌های غیر جراحی عبارتند از:

ورزش

پساری، وسیله ای لاستیکی به شکل دونات است که در اطراف یا زیر قسمت تحتانی رحم (دهانه رحم) قرار می‌گیرد. این دستگاه به نگه داشتن رحم در جای خود کمک می‌کند.

تمرینات ویژه‌ای به نام تمرینات کگل ، می‌تواند به تقویت عضلات کف لگن کمک کند. تمرینات کگل ممکن است تنها درمان مورد نیاز در موارد افتادگی خفیف رحم باشد. برای انجام تمرینات کگل، ماهیچه‌های لگن خود را طوری سفت کنید که انگار می‌خواهید ادرار خود را نگه دارید. ماهیچه‌ها را برای چند ثانیه سفت نگه دارید و سپس رها کنید. این کار را 10 بار تکرار کنید. می‌توانید این تمرینات را در هر مکان و در هر زمان (حداکثر چهار بار در روز) انجام دهید.

پساری واژن

پساری، وسیله ای لاستیکی به شکل دونات است که در اطراف یا زیر قسمت تحتانی رحم (دهانه رحم) قرار می‌گیرد. این دستگاه به نگه داشتن رحم در جای خود کمک می‌کند. پزشک، پساری را در قسمت تحتانی رحم شما قرار می‌دهد. این وسیله باید به صورت مرتب تمیز و قبل از رابطه جنسی خارج شود .

رژیم غذایی و سبک زندگی

تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌تواند در تسکین علائمی مانند یبوست مفید باشد. افزایش مصرف آب و فیبر، دفعات دفع مدفوع را کاهش می‌دهد. حفظ وزن مناسب باعث می‌شود فشار کمتری بر عضلات لگن هنگام ایستادن یا راه رفتن وارد شود.

بیشتر بخوانید: علت زخم دهانه رحم، روش درمان

گزینه های جراحی

گزینه‌های جراحی عبارتند از:

1- هیسترکتومی و ترمیم پرولاپس

افتادگی رحم ممکن است با برداشتن رحم در یک روش جراحی به نام «هیسترکتومی» درمان شود. ممکن است هیسترکتومی از طریق برش ایجاد شده در واژن ( هیسترکتومی واژینال ) یا از طریق شکم ( هیسترکتومی شکمی ) انجام شود. هیسترکتومی، یک جراحی بزرگ است و برداشتن رحم به این معنی است که دیگر امکان بارداری وجود ندارد.

هیسترکتومی، یک جراحی بزرگ است و برداشتن رحم به این معنی است که دیگر امکان بارداری وجود ندارد.

2- ترمیم افتادگی بدون هیسترکتومی

این روش شامل بازگرداندن رحم به موقعیت طبیعی آن است که ممکن است با چسباندن مجدد رباط‌های لگنی به قسمت پایینی رحم برای نگه داشتن آن در جای خود انجام شود. بسته به تکنیکی که پزشک استفاده می‌کند، جراحی می‌تواند از طریق واژن، یا از طریق شکم انجام شود .

خلاصه

افتادگی رحم بیشتر در خانم‌هایی که زایمان واژینال داشته‌اند و پس از یائسگی رخ می‌دهد که از خفیف تا شدید، متغیر است. برخی از روش‌های سبک زندگی سالم و انجام تمرینات کگل می‌تواند افتادگی رحم خفیف را کنترل کند. اما در افتادگی رحم شدید ، گزینه‌های جراحی مانند هیسترکتومی استفاده می‌شود.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.