درمان ناباروری با رحم اجاره ای، استفتاء از فقها

آیت الله عبدالکریم موسوی اردبیلی از مراجع تقلید در پاسخ به استفتایی، نظر فقهی خود را پیرامون فرزند متولد شده از روش تلقیح مصنوعی و رحم اجاره ای ارائه کرد.

استفتا و پاسخ آیت الله موسوی اردبیلی به آن به شرح زیر است.
سوال:
همسرم به جهت مشکلات پزشکی نمی تواند جنین را حفظ کند و تاکنون چندین مرتبه جنین وی سقط شده است. پزشکان برای حل مشکل توصیه کردند که اسپرم من و تخمک همسرم در آزمایشگاه تلقیح شده و سپس جنین حاصله به رحم اجاره ای منتقل گردد تا در آن رشد کند. همسرِ برادرِ همسرم حاضر شد که جنین به رحم او منتقل شود و الحمد لله فرزند دختری متولد شد. لطفاً بفرمایید مادر این فرزند کیست و آیا برادر همسرم و همچنین پدر ایشان به این بچه محرم هستند؟ در صورتی که محرم نباشند، اگر همسرِ برادرِ همسرم از شیری که پس از زایمان در سینه وی وجود دارد به این کودک با شرایطی که در رساله آمده شیر بدهد، آیا این دختر به آنها محرم می شود؟

پاسخ آیت الله موسوی اردبیلی:
پدر این فرزند صاحب اسپرم می باشد اما در خصوص مادر وی در نزد فقها اختلاف وجود دارد؛ برخی مادر او را صاحب تخمک می دانند که در این صورت برادر همسر شما دایی کودک و پدر همسر شما پدربزرگ وی خواهد بود و به وی محرم هستند.

برخی دیگر مادر وی را صاحب رحمی می دانند که او را به دنیا می آورد که در این صورت برادر همسر شما به وی محرم خواهد بود، زیرا این دختر ربیبه وی می باشد ولی پدر همسرتان با وی محرم نیست. ولی به نظر اینجانب این کودک دارای دو مادر می باشد و هم زن صاحب تخمک و هم زن صاحب رحم، مادر وی می باشند که بر این اساس این کودک به برادر همسرتان و همچنین پدر وی محرم می باشد.
در هر صورت شیر دادن همسرِ برادرِ همسرتان به آن دختر از شیری که در اثر این زایمان در سینه وی ایجاد شده، موجب نشر حرمت از طریق رضاع نمی شود، چون یکی از شرایط نشر حرمت با رضاع این است که شیر از فحل باشد.