جلوگیری از پوکی استخوان، توصیه به خانم‌ها
وقتی فردی نمی تواند کلسیم مورد نیاز بدن را از طریق منابع غذایی دریافت کند لازم است از قرص مکمل کلسیم به ویژه کلسیم D استفاده کند.
وقتی فردی نمی تواند کلسیم مورد نیاز بدن را از طریق منابع غذایی دریافت کند لازم است از قرص مکمل کلسیم به ویژه کلسیم D استفاده کند.
دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و استاد انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اصول تغذیه صحیح برای پیشگیری از پوکی را برایمان این طور توضیح می دهند...
آقای دکتر! به نظر شما چه غذاهایی بخوریم تا دچار پوکی نشویم؟
کلسیم، مهم ترین ماده مغذی برای پیشگیری از پوکی استخوان است و توصیه می شود افراد روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم دریافت کنند. این مقدار در خانم های شیرده بیشتر و حدود ۱۵۰۰ میلی گرم است. شیر و لبنیات از منابع خوب کلسیم هستند و یک لیوان شیر ۲۲۰ میلی گرم کلسیم دارد.
همیشه وقتی صحبت از رژیم غذایی مناسب برای سلامت استخوان ها می شود بر مصرف کلسیم و خوردن شیر و لبنیات تاکید می شود. آیا مواد مغذی دیگری هم هستند که در پیشگیری از پوکی استخوان موثر باشند؟ درست است که محور اصلی در پوکی استخوان کمبود کلسیم است اما باید توجه داشت که مواد مغذی دیگری هم هستند که در پیشگیری از پوکی استخوان دخیل هستند. مهم ترین آن ها ویتامین D است که باید از طریق نور خورشید یا مکمل دریافت شود تا جذب کلسیم افزایش پیدا کند. به علاوه تجربه نشان داده احتمال ابتلا به پوکی استخوان در کسانی که بیشتر میوه و سبزی مصرف می کنند، کمتر است. البته علت دقیق این موضوع هنوز کاملا مشخص نیست اما ممکن است به دلیل کمبود ویتامین C، پیش ساز ویتامین A یا عوامل ناشناخته دیگر باشد.
در کشورهایی که در غذاهایشان از سویا استفاده می کنند نیز پوکی استخوان کمتر است. به نظر می رسد فلاونوییدهای موجود در سویا در پیشگیری از پوکی استخوان نقش موثری دارند. البته زمینه های غیر تغذیه ای هم موثر است مثل ورزش هایی مانند پیاده روی و دویدن که استخوان ها وزن را تحمل می کنند.
به جز شیر و لبنیات که منبع سرشار کلسیم هستند با خوردن چه غذاهایی می توان کلسیم دریافت کرد؟
کلم بروکلی و سبزیجات تیره برگ دیگر مانند کاهو کلسیم خوبی دارند که مقدار جذب آن ها هم بالاست. جذب کلسیم در بهترین شرایط حتی در لبنیات حدود ۴۰ درصد است. هر ۱۰۰ گرم کلم بروکلی ۵۰ میلی گرم کلسیم دارد که حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد آن جذب می شود.
ما باید علاوه بر لبنیات منابع غذایی دیگری که حاوی کلسیم هستند را نیز معرفی کنیم تا افرادی که بنا به دلایلی نمی توانند لبنیات بخورند از آن ها استفاده کنند. البته همه غذاها کلسیم دارند اما مقدار جذبشان متفاوت است. میوه ها و غلات به ازای هر ۱۰۰ گرم، ۳۰ تا ۴۰ میلی گرم کلسیم دارند و ما حتی با خوردن منابع ضعیف کلسیم، تقریباً به ازای هر کالری ۲۵/۰ میلی گرم کلسیم دریافت می کنیم ولی جذب کلسیم در این غذاها پایین است.
مصرف غذاهای حاوی کلسیم در چه سنی بیشتر اهمیت دارد؟
برای پیشگیری از پوکی استخوان مصرف کلسیم از دهه ۴ و ۵ زندگی و به ویژه در خانم ها اهمیت بیشتری دارد. در جوانی برای تشکیل استخوان ها روزانه ۶۰۰ میلی گرم کلسیم لازم است که معمولاً از طریق رژیم غذایی دریافت می شود.
چه عادت های غذایی در ابتلا به پوکی استخوان موثرند؟
مصرف غذاهای شور و خوردن نمک زیاد در طولانی مدت می تواند باعث پوکی استخوان شود چون سدیم موجود در نمک باعث دفع کلسیم از استخوان ها می شود. همچنین مصرف نوشابه های گازدار و نوشابه های حاوی کافئین و حذف لبنیات از رژیم غذایی از عادت های بد غذایی هستند که باعث پوکی استخوان می شوند.
اگر فردی مبتلا به پوکی استخوان باشد مصرف منابع غذایی حاوی کلسیم چه تأثیری روی بیماری اش دارد؟
از شدت یافتن بیماری جلوگیری می کند و جلوی پیشرفت آن را می گیرد اما استخوان ها کاملا به حالت قبل برنمی گردند.
مکمل کلسیم
هستند افرادی که پزشک به آن ها توصیه کرده برای پیشگیری از پوکی استخوان مکمل مصرف کنند اما از ترس اینکه کلسیم در کلیه شان رسوب کند مصرف مکمل را قطع می کنند، این کار درست است؟
وقتی فردی نمی تواند کلسیم مورد نیاز بدن را از طریق منابع غذایی دریافت کند لازم است از قرص مکمل کلسیم به ویژه کلسیم D استفاده کند. توصیه می شود مکمل کلسیم صبح یا شب خورده شود و در وعده ناهار مصرف نشود. خوردن آب زیاد هم از رسوب کلسیم در کلیه ها پیشگیری می کند. اینکه می گویند با مصرف قرص مکمل کلسیم در کلیه ها رسوب می کند در افرادی است که بی رویه از مکمل ها استفاده می کنند و در فردی که نیازمند دریافت کلسیم است این نگرانی وجود ندارد.
افرادی که نمی توانند زیاد لبنیات بخورند و بنا به دلایلی مکمل هم نمی توانند مصرف کنند باید چه کار کنند؟
برای این افراد باید یک برنامه دقیق نوشته شود و محاسبه شود که مثلاً چقدر سبزی یا چقدر لبنیات بخورند تا از منابع مختلف کلسیم دریافت کنند. مقدار کلسیم و ویتامین D در افرادی که داروهایی مصرف می کنند که منجر به پوکی استخوان می شود نیز متفاوت است و باید به رژیم غذایی شان بیشتر توجه شود.
حرف یا نکته آخر؟
ما باید به چگالی کلسیم با توجه به کالری توجه کنیم و بدانیم به چه قیمت و با مصرف چند کالری کلسیم دریافت می کنیم. برخی مواد غذایی مانند پسته و گردو ممکن است حاوی کلسیم باشند اما مصرف زیادشان چاق کننده است. با تمام این ها، لبنیات بیش ترین چگالی کلسیم را دارد و برای تامین کلسیم مناسب ترند.
دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و استاد انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اصول تغذیه صحیح برای پیشگیری از پوکی را برایمان این طور توضیح می دهند...
آقای دکتر! به نظر شما چه غذاهایی بخوریم تا دچار پوکی نشویم؟
کلسیم، مهم ترین ماده مغذی برای پیشگیری از پوکی استخوان است و توصیه می شود افراد روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم دریافت کنند. این مقدار در خانم های شیرده بیشتر و حدود ۱۵۰۰ میلی گرم است. شیر و لبنیات از منابع خوب کلسیم هستند و یک لیوان شیر ۲۲۰ میلی گرم کلسیم دارد.
همیشه وقتی صحبت از رژیم غذایی مناسب برای سلامت استخوان ها می شود بر مصرف کلسیم و خوردن شیر و لبنیات تاکید می شود. آیا مواد مغذی دیگری هم هستند که در پیشگیری از پوکی استخوان موثر باشند؟ درست است که محور اصلی در پوکی استخوان کمبود کلسیم است اما باید توجه داشت که مواد مغذی دیگری هم هستند که در پیشگیری از پوکی استخوان دخیل هستند. مهم ترین آن ها ویتامین D است که باید از طریق نور خورشید یا مکمل دریافت شود تا جذب کلسیم افزایش پیدا کند. به علاوه تجربه نشان داده احتمال ابتلا به پوکی استخوان در کسانی که بیشتر میوه و سبزی مصرف می کنند، کمتر است. البته علت دقیق این موضوع هنوز کاملا مشخص نیست اما ممکن است به دلیل کمبود ویتامین C، پیش ساز ویتامین A یا عوامل ناشناخته دیگر باشد.
در کشورهایی که در غذاهایشان از سویا استفاده می کنند نیز پوکی استخوان کمتر است. به نظر می رسد فلاونوییدهای موجود در سویا در پیشگیری از پوکی استخوان نقش موثری دارند. البته زمینه های غیر تغذیه ای هم موثر است مثل ورزش هایی مانند پیاده روی و دویدن که استخوان ها وزن را تحمل می کنند.
به جز شیر و لبنیات که منبع سرشار کلسیم هستند با خوردن چه غذاهایی می توان کلسیم دریافت کرد؟
کلم بروکلی و سبزیجات تیره برگ دیگر مانند کاهو کلسیم خوبی دارند که مقدار جذب آن ها هم بالاست. جذب کلسیم در بهترین شرایط حتی در لبنیات حدود ۴۰ درصد است. هر ۱۰۰ گرم کلم بروکلی ۵۰ میلی گرم کلسیم دارد که حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد آن جذب می شود.
ما باید علاوه بر لبنیات منابع غذایی دیگری که حاوی کلسیم هستند را نیز معرفی کنیم تا افرادی که بنا به دلایلی نمی توانند لبنیات بخورند از آن ها استفاده کنند. البته همه غذاها کلسیم دارند اما مقدار جذبشان متفاوت است. میوه ها و غلات به ازای هر ۱۰۰ گرم، ۳۰ تا ۴۰ میلی گرم کلسیم دارند و ما حتی با خوردن منابع ضعیف کلسیم، تقریباً به ازای هر کالری ۲۵/۰ میلی گرم کلسیم دریافت می کنیم ولی جذب کلسیم در این غذاها پایین است.
مصرف غذاهای حاوی کلسیم در چه سنی بیشتر اهمیت دارد؟
برای پیشگیری از پوکی استخوان مصرف کلسیم از دهه ۴ و ۵ زندگی و به ویژه در خانم ها اهمیت بیشتری دارد. در جوانی برای تشکیل استخوان ها روزانه ۶۰۰ میلی گرم کلسیم لازم است که معمولاً از طریق رژیم غذایی دریافت می شود.
چه عادت های غذایی در ابتلا به پوکی استخوان موثرند؟
مصرف غذاهای شور و خوردن نمک زیاد در طولانی مدت می تواند باعث پوکی استخوان شود چون سدیم موجود در نمک باعث دفع کلسیم از استخوان ها می شود. همچنین مصرف نوشابه های گازدار و نوشابه های حاوی کافئین و حذف لبنیات از رژیم غذایی از عادت های بد غذایی هستند که باعث پوکی استخوان می شوند.
اگر فردی مبتلا به پوکی استخوان باشد مصرف منابع غذایی حاوی کلسیم چه تأثیری روی بیماری اش دارد؟
از شدت یافتن بیماری جلوگیری می کند و جلوی پیشرفت آن را می گیرد اما استخوان ها کاملا به حالت قبل برنمی گردند.
مکمل کلسیم
هستند افرادی که پزشک به آن ها توصیه کرده برای پیشگیری از پوکی استخوان مکمل مصرف کنند اما از ترس اینکه کلسیم در کلیه شان رسوب کند مصرف مکمل را قطع می کنند، این کار درست است؟
وقتی فردی نمی تواند کلسیم مورد نیاز بدن را از طریق منابع غذایی دریافت کند لازم است از قرص مکمل کلسیم به ویژه کلسیم D استفاده کند. توصیه می شود مکمل کلسیم صبح یا شب خورده شود و در وعده ناهار مصرف نشود. خوردن آب زیاد هم از رسوب کلسیم در کلیه ها پیشگیری می کند. اینکه می گویند با مصرف قرص مکمل کلسیم در کلیه ها رسوب می کند در افرادی است که بی رویه از مکمل ها استفاده می کنند و در فردی که نیازمند دریافت کلسیم است این نگرانی وجود ندارد.
افرادی که نمی توانند زیاد لبنیات بخورند و بنا به دلایلی مکمل هم نمی توانند مصرف کنند باید چه کار کنند؟
برای این افراد باید یک برنامه دقیق نوشته شود و محاسبه شود که مثلاً چقدر سبزی یا چقدر لبنیات بخورند تا از منابع مختلف کلسیم دریافت کنند. مقدار کلسیم و ویتامین D در افرادی که داروهایی مصرف می کنند که منجر به پوکی استخوان می شود نیز متفاوت است و باید به رژیم غذایی شان بیشتر توجه شود.
حرف یا نکته آخر؟
ما باید به چگالی کلسیم با توجه به کالری توجه کنیم و بدانیم به چه قیمت و با مصرف چند کالری کلسیم دریافت می کنیم. برخی مواد غذایی مانند پسته و گردو ممکن است حاوی کلسیم باشند اما مصرف زیادشان چاق کننده است. با تمام این ها، لبنیات بیش ترین چگالی کلسیم را دارد و برای تامین کلسیم مناسب ترند.
منبع:
خبر نو
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼