تغذیه مناسب رشد کودک، قدی و وزنی

تغذیه نقش بسزایی در سلامت عمومی افراد از جمله چاقی و لاغری آنها دارد. حتی کوتاهی یا بلندی قد افراد به شدت تحت تأثیر تغذیه و برنامه غذایی آنهاست. جالب است بدانید که نظریه ژنتیکی بودن کوتاهی قد افراد سال هاست رد شده است و نظزیه تأثیر تغذیه بر رشد طولی استخوان ها جای آن را گرفته است. برای مثال مصرف بیش از حد کاکائو به رشد قدی کودک لطمه می زند. جالب است بدانید دلیل بسیاری از کوتاه قدی ها، نخوردن سبزیجات است. هر فرد باید ۳ تا ۵ واحد سبزیجات در روز مصرف کند.

رشد قدی کودک
بنا بر بررسی هایی که در سال 91 انجام شده است، 10 درصد کودکان مقطع ابتدایی رشد قدی کافی نداشته اند. به طور معمول، کودکان باید در سال 6 سانتی متر قد بکشند و از 18 سالگی سالی نیم سانتی متر افزایش قد داشته باشند.

آهن
آهن برای رشد و نمو کودک حیاتی است. به همین خاطر است که از همان سنین پایین به کودک قطره آهن می خورانند. کمبود آهن باعث کاهش رشد ذهنی کودکان می شود. مصرف ویتامین C به همراه آهن می تواند باعث افزایش جذب آهن شود. اما در برخی موارد مصرف بیش از حد داروها و مکمل های ویتامین می تواند اثر منفی بر رشد کودک داشته باشد.برای مثال، مصرف بیش از حد مکمل های آهن، در جذب کلسیم اختلال ایجاد کرده و جذب آن را کاهش می دهند و در نتیجه کودک قد نمی کشد.

مواد غذایی سرشار از آهن
جگر، گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ، عدس، بادام هندی، اسفناج، برگه زردآلو، توت و انجیر خشک، کشمش، گوجه فرنگی، زیتون، آویشن، جعفری تازه، نخود، لوبیا سفید، و ... از جمله مواد غذایی سرشار از آهن هستند.

ویتامین D
کمبود تغذیه ای شایع دیگر که باعث کوتاه قدی در جامعه شده کمبود ویتامین D است. مشکلات استخوانی تنها یکی از مشکلات و بیماری هایی است که در اثر کمبود ویتامین D ایجاد می شوند. برای جذب بیشتر این ویتامین باید حداقل ۲ بار در هفته ماهی خورد. کمبود ویتامین D در بدن با آزمایش خون مشخص می شود. بنابراین بهتر است میزان ویتامین D بدن کودک خود را چک کنید و در صورت تجویز پزشک مکمل های ویتامین D برای کودک خود تهیه کنید.

مواد غذایی سرشار از ویتامین D
شیر غنی شده با ویتامین D، ماهی، زرده تخم مرغ، جگر گاو، مکمل های روغن کبد ماهی، شیر سویا، پنیر، ماست یونانی، قارچ، و ... از جمله مواد غذایی سرشار از ویتامین D هستند.

ویتامین A
ویتامین A برای رشد کودک ضروری است. علاوه بر آن به مقاومت بدن کودک در مقابل بیماری هایی نظیر عفونت های تنفسی، سرخک، برونشیت، اسهال و سایر بیماری های عفونی کمک می کند و کمبود آن موجب اختلال در رشد، کاهش مقاومت بدن و ابتلا مکرر به بیماری ها، اختلال در تولید خون، شب کوری و در موارد کمبود شدید آسیب رسیدن به چشم ها و نهایتاً کوری می شود. کودکانی که دچار کمبود ویتامین A هستند بیشتر مریض می شوند و دوره بیماری در آنها طولانی تر است.

مواد غذایی سرشار از ویتامین A
جگر، تخم مرغ، شیر و لبنیات، سبزیجات برگ سبز تیره مانند اسفناج ،سبزیجات نارنجی رنگ مانند هویج و کدو حلوایی، مکمل های روغن کبد ماهی، بروکلی، ریواس، زردآلو، طالبی، انبه، سیب زمینی، کدو، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، و ... از جمله مواد غذایی سرشار از ویتامین A هستند.

کلسیم
کلسیم نیز در سلامت و رشد کودکان بسیار تأثیر گذار و حیاتی هستند. کلسیم به رشد کودک و ساخت دندان ها و استخوان های قوی و محکم کمک می کند. افرادی که دچار کمبود کلسیم هستند معمولاً رنگ پریده، بی توجه، خسته، و تنبل به نظر می رسند. کلسیم موجود در ماست، پنیر ،و کره به طور مؤثری جذب بدن می شوند.

مواد غذایی سرشار از کلسیم
شیر و لبنیات، سبزیجات برگ سبز تیره مانند اسفناج، ماهی، حبوبات مانند لوبیا چیتی، پرتقال، بادام، سویا، و ... از جمله مواد غذایی سرشار از کلسیم هستند.

روی
به طور طبیعی ۲ تا ۳ گرم روی در بدن هر فرد وجود دارد که نسبت قابل توجهی از آن در استخوان ها و حدود ۲۰ درصد آن در پوست بدن است و از عوامل اساسی رشد به خصوص در اوایل تولد و سنین جوانی محسوب می شود. در صورت کمبود روی نیز مشکلات زیادی نظیر کاهش رشد، کوتاهی قد، رنگ پریدگی، کاهش ضریب هوشی، ضعف سیستم ایمنی، و ... بروز می کند.

مواد غذایی سرشار از روی
جگر گوساله، گوشت گاو، عدس، نان سبوس دار، زرده تخم مرغ، جو دو سر، ماهی، اسفناج، میگو، باقلا، بذر کتان، تخمه کدو، و ... از جمله مواد غذایی سرشار از روی هستند.

کمبود کلسیم و روی منجر به بلوغ دیررس، ریزش مو، برخی مشکلات پوستی، و بسیاری مشکلات دیگر می شود.