آموکسی سیلین در بارداری مجاز است؟ ۴ عوارض و نحوه مصرف
کپسول آموکسی سیلین در بارداری در دسته B طبقه بندی شده و مصرف آن مجاز است. بهتر است در سه ماهه اول بارداری به دلیل خطر شکاف کام جنین با احتیاط بیشتری مصرف شود. همچنین مصرف این آنتی بیوتیک در دوران بارداری، بدون تجویز پزشک ممنوع است. در این مقاله، هر آنچه که باید درباره استفاده از آموکسی سیلین در بارداری بدانید، توضیح میدهیم.
فهرست مطالب
- آیا مصرف کپسول آموکسی سیلین در بارداری مجاز است؟
- موارد مصرف قرص آموکسی سیلین چیست؟
- نحوه مصرف آموکسی سیلین در بارداری
- آموکسی سیلین در بارداری چند ساعت یکبار باید مصرف شود؟
- عوارض آموکسی سیلین در بارداری کداماند؟
- مصرف آموکسی سیلین در ماه هشتم بارداری مجاز است؟
- آیا استفاده از آموکسی سیلین در دوران شیردهی ایمن است؟
- چه زمانی از مصرف آموکسی سیلین در بارداری پرهیز کنیم؟
- اگر قبل اطلاع از بارداری آموکسی سیلین مصرف کرده باشم، چه باید کرد؟
- در چه صورتی پیش از مصرف آموکسی سیلین در بارداری باید با پزشک مشورت کرد؟
- سوالات متداول
آیا مصرف کپسول آموکسی سیلین در بارداری مجاز است؟
آموکسی سیلین از خانواده آنتی بیوتیکهای پنیسیلین است. برخی آنتی بیوتیکها در دوران بارداری بیخطر هستند. آموکسی سیلین توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) به عنوان داروی دسته B بارداری طبقه بندی شده است یعنی مصرف آن در این دوران بیخطر تلقی میشود. FDA این دستهبندی را برای کمک به پزشکان تعیین کرده تا بفهمند آیا آموکسی سیلین میتواند در زنان باردار باعث نقص جنین شود یا خیر. در مطالعات حیوانی، هیچ گزارشی از آسیب به جنینهای در حال رشد ناشی از آموکسی سیلین وجود نداشته است. این دارو در صورت مصرف در هر سه ماهه بارداری، کمخطر محسوب میشود.
نقل قول از:
One large study looked at more than 100,000 pregnancies – including nearly 7,000 women who took amoxicillin in the first trimester and found no increased risk of major birth defects.
ترجمه:
یک مطالعه گسترده بر روی بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ بارداری – از جمله نزدیک به ۷٬۰۰۰ زنی که در سه ماهه اول آموکسی سیلین مصرف کرده بودند، هیچ افزایش خطری برای نقصهای عمده جنینی نشان نداد.
موارد مصرف قرص آموکسی سیلین چیست؟
آموکسی سیلین (Amoxicillin) یک آنتیبیوتیک است که برای درمان انواع عفونتهای باکتریایی از جمله برونشیت و پنومونی (ذاتالریه) استفاده میشود. همچنین میتواند به عنوان پادزهر در برابر مواجهه با آنتراکس یا بخشی از درمان ترکیبی برای زخم معده به کار رود. این دارو به شکل کپسول، قرص جویدنی، قرص سخت یا مایع قابل مصرف است و در دسته آنتی بیوتیکهای شبه پنیسیلین قرار دارد. مانند همه آنتی بیوتیکها، آموکسی سیلین با از بین بردن باکتریها عمل میکند و در برابر عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی در بارداری یا آنفلوآنزا هیچ تاثیری ندارد.
مصرف آموکسی سیلین در بارداری برای دندان درد
آنتی بیوتیکهایی مانند آموکسی سیلین، پنی سیلین و کلیندامایسین به طور کلی در دوران بارداری ایمن تلقی میشوند و میتوانند برای درمان عفونت های دندانی در بارداری (مانند آبسه دندان یا التهاب لثه) با خیال راحت تجویز شوند. با این حال، آموکسی سیلین معمولاً به عنوان خط اول درمان عفونتهای دندانی در زنان باردار انتخاب میشود زیرا اثربخشی بالا و عوارض جانبی کمتری دارد. پزشک دوز و مدت مصرف را بر اساس شدت عفونت، سه ماهه بارداری و وضعیت کلی مادر تعیین میکند.
آموکسی سیلین در بارداری برای سرماخوردگی
سرماخوردگی معمولاً ویروسی است و آنتی بیوتیکها مانند آموکسی سیلین در درمان سرماخوردگی در بارداری با آن بیتاثیرند اما اگر سرماخوردگی به گلودرد باکتریایی تبدیل شود، مصرف آموکسی سیلین برای گلودرد در بارداری کاملاً ایمن و موثر است. این دارو به سرعت علائم گلودرد، تب و تورم لوزهها را کاهش میدهد. پزشک دوز مناسب را باتوجه به شرایط شما تعیین میکند.

نحوه مصرف آموکسی سیلین در بارداری
آموکسی سیلین در دوران بارداری باید دقیقاً طبق تجویز پزشک و با دوز و مدت زمان مشخص شده مصرف شود تا هم عفونت بهطور کامل درمان شود و هم خطر مقاومت باکتریایی کاهش یابد. معمولاً توصیه میشود دارو را با غذا یا یک لیوان آب میل کنید تا ناراحتی معده کمتر شود. همچنین از مصرف خودسرانه یا قطع زودهنگام آن پرهیز کنید.
آموکسی سیلین در بارداری چند ساعت یکبار باید مصرف شود؟
کپسول آموکسی سیلین 500 در بارداری معمولاً باتوجه به شرایط مادر، هر 8 ساعت یا 12 ساعت یک بار تجویز میشود. به هیچ عنوان خودسرانه و بدون تجویز پزشک، قرص آموکسی سیلین مصرف نکنید.
عوارض آموکسی سیلین در بارداری کداماند؟
آیا مصرف آموکسی سیلین در بارداری ضرر دارد؟ از آنجا که آموکسی سیلین از جریان خون مادر به جفت منتقل میشود، شناختن خطرات احتمالی مرتبط با مصرف آن در بارداری بسیار مهم است. خطرات احتمالی مصرف آموکسی سیلین در بارداری به شرح زیر است.

-
واکنش آلرژیک مادر: آموکسی سیلین در برخی افراد ممکن است باعث واکنش آلرژیک شود، هرچند واکنشهای شدید نادر هستند. اگر در گذشته به آموکسی سیلین یا هر نوع دیگری از پنی سیلین واکنش نشان دادهاید و دچار راش پوستی شدهاید، بهتر است اصلاً این دارو را مصرف نکنید. اگر در حین مصرف آموکسی سیلین، متوجه راش پوستی شدید، مصرف دارو را فوراً قطع کنید و با پزشک مشورت کنید.
-
شکاف کام جنین: برخی تحقیقات ارتباطی بین مصرف آموکسی سیلین در بارداری و افزایش خطر شکاف کام (cleft palate) در نوزادان پیدا کردهاند. در گذشته نگرانیهایی در این مورد وجود داشته اما نتایج مطالعات متناقض بودهاند. باتوجه به اینکه ممکن است در سه ماهه اول بارداری خطر کمی برای شکاف کام وجود داشته باشد، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید و در این دوره از مصرف آموکسی سیلین خودداری نمایید اما پس از سه ماهه اول، جای نگرانی نیست. کام جنین تا پایان هفته دوازدهم کاملاً شکل میگیرد، بنابراین مصرف آموکسی سیلین در سه ماهه دوم یا سوم بارداری به هیچ وجه باعث شکاف لب یا شکاف کام نخواهد شد.
شایعترین عوارض جانبی آموکسی سیلین شامل موارد زیر است:
- استفراغ
- ناراحتی معده
- اسهال
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر نیز استفاده از این کپسول را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- اسهال خونی یا آبکی
- کمبود انرژی
- خونریزی یا کبودی غیرعادی
- تشنج
- خستگی غیرعادی
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشمها
مصرف آموکسی سیلین در ماه هشتم بارداری مجاز است؟
بله. در این مرحله، اندامهای اصلی جنین شکل گرفتهاند، بنابراین خطر احتمالی نقصهای مادرزادی مانند شکاف کام که در سه ماهه اول مطرح بود، دیگر وجود ندارد. با این حال، مصرف باید دقیقاً طبق دوز و مدت تجویز پزشک باشد زیرا مصرف بیش از حد یا ناقص میتواند منجر به مقاومت دارویی یا عوارض گوارشی مانند اسهال شود.
بیشتر بخوانید: تشخیص شکاف کام در جنین، چگونه است؟
آیا استفاده از آموکسی سیلین در دوران شیردهی ایمن است؟
بله. طبق اطلاعات سازمان غذا و داروی آمریکا، نوزاد شیرده تنها حدود ۱٪ از دوز آموکسی سیلین مصرف شده توسط مادر را دریافت میکند و این مقدار کاملاً ایمن است. با این حال، در موارد نادر ممکن است عوارض خفیفی برای نوزاد داشته باشد. بر اساس اطلاعات موسسه ملی بهداشت آمریکا، مادرانی که آموکسی سیلین مصرف کردهاند، نوزادانشان بهطور موقت دچار اسهال، برفک دهان یا راش پوستی شدهاند. با این وجود، این عوارض (در صورت وقوع) معمولاً خفیف و کوتاه مدت هستند و هیچ شواهدی مبنی بر اختلال در شیردهی وجود ندارد.
چه زمانی از مصرف آموکسی سیلین در بارداری پرهیز کنیم؟
معمولاً برای اکثر عفونتهای تنفسی فوقانی، آنتی بیوتیک تجویز نمیشود، مگر اینکه شدید باشد. همچنین هرگز نباید آموکسی سیلین را برای عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا مصرف کنید زیرا آنتیبیوتیکها بر ویروسها اثری ندارند.
اگر قبل اطلاع از بارداری آموکسی سیلین مصرف کرده باشم، چه باید کرد؟
اگر پیش از اینکه متوجه بارداریتان شوید، آموکسی سیلین مصرف کردهاید، فوراً با پزشک تماس بگیرید. ممکن است به شما بگویند مصرف آنتی بیوتیک را متوقف یا دوره درمان را کامل کنید.
اگر دوره درمان را تمام کردهاید و تازه متوجه بارداری شدهاید، نگران نباشید زیرا نتایج مطالعات درباره ارتباط آموکسی سیلین با افزایش خطر شکاف کام متناقض بودهاند. حتی اگر دادهها کاملاً درست باشند، احتمال بسیار کمی وجود دارد که جنین شما تحت تاثیر قرار بگیرد.
در چه صورتی پیش از مصرف آموکسی سیلین در بارداری باید با پزشک مشورت کرد؟
اگر نیاز به مصرف آموکسی سیلین در دوران بارداری دارید، حتماً با پزشک خود در ارتباط باشید. موارد زیر را حتماً در نظر داشته باشید:
- حتماً به پزشک بگویید که چه داروهای دیگری (تجویزی یا بدون نسخه) مصرف میکنید. این کار به پزشک کمک میکند تا از تداخل دارویی خطرناک جلوگیری کند.
- دارو را دقیقاً طبق تجویز و تا پایان دوره درمان مصرف کنید. توقف زودهنگام درمان ممکن است باعث مقاومت باکتریها شود.
- اگر پس از اتمام دوره درمان احساس بهبودی نکردید، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
- اگر به آموکسی سیلین، پنی سیلین یا آنتی بیوتیکهای سفالوسپورین (مانند سفازولین، سفاکلور و سفالکسین) حساسیت دارید، هرگز آموکسی سیلین مصرف نکنید.
سخن پایانی
در نهایت، آموکسی سیلین نه تنها در بارداری مضر نیست، بلکه در صورت تجویز صحیح، ابزاری موثر و ایمن برای درمان عفونتهای باکتریایی است که میتواند از عوارض جدی مانند عفونت ادراری درمان نشده یا گلودرد استرپتوکوکی جلوگیری کند. مطالعات گسترده، ایمنی آن را در تمام مراحل بارداری (بهویژه پس از هفته دوازدهم) تایید کردهاند و حتی در شیردهی تنها ۱٪ دارو به نوزاد میرسد. با این حال، مصرف خودسرانه ممنوع است. همیشه با پزشک مشورت کنید.