علت رفلاکس نوزاد، درمان

رفلاکس مری یا معده یکی از اختلالات شایع در کودکان در تمام سنین است. این بیماری به بازگشت بخشی از محتویات معده به مری از طریق دریچه تحتانی مری گفته می‌شود که به صورت طبیعی هم ممکن است در طی روز در افراد رخ دهد. دکتر مریم بکتاش، متخصص کودکان و نوزادان در این زمینه توضیح می‌دهد.این مساله در شیرخواران به صورت طبیعی به دنبال بالا آوردن شیر به صورت قوی رخ می‌دهد، ولی زمانی این پدیده، بیماری در نظر گرفته می‌شود که به صورت پایدار و مکرر اتفاق بیفتد یا منجر به ایجاد علائمی در مری و حتی عوارض و تظاهرات خارج از مری(علائم تنفسی و تغذیه‌ای) شود.آنچه که باعث آسیب مری می‌شود، بیشتر مرتبط با دفعات بروز رفلاکس، علت آن و میزان حساسیت مخاط مری است. نقص در عملکرد دریچه انتهایی مری نیز می‌تواند در تشدید علائم موثر باشد.رفلاکس شیرخواران در سن یک ماهگی شروع و اوج علائم آن در سن ۱۴ ماهگی است. در ۸۸ درصد موارد تا سن ۱۲ ماهگی و در تقریبا تمامی موارد تا سن ۲۴ ماهگی علائم برطرف می‌شود.

علائم بالینی: رفلاکس در شیرخواران بیشتر خود را به صورت برگرداندن غذا پس از خوردن غذا نشان می‌دهد و این امر منجر به بی‌قراری، حملات خفگی و حالت تهوع می‌شود. در این حالت شیرخوار قوس کمر خود را زیاد کرده و با این حالت کمک به برطرف شدن علائم می‌کند. البته در موارد شدید می‌تواند باعث اختلال وزن‌گیری شیرخوار ‌شود. علائم مذکور در اغلب موارد تا سن ۱۲ تا ۲۴ ماهگی برطرف می‌شوند. در کودکان با سن کم، گاهی امتناع از غذا خوردن و خم کردن گردن دیده می‌شود. عفونت گوش داخلی، سینوزیت، بزرگی غدد لنفاوی، خشونت صدا و ادم حنجره از جمله علائم است.

تشخیص: در بسیاری از بیماران به ویژه در سنین بالا به کمک اخذ شرح حال دقیق و معاینه، امکان تشخیص بیماری وجود دارد. علائم خطر باید جدی گرفته شوندکه عبارتند از: استفراغ صفراوی، استفراغ‌های مکرر و جهنده، خونریزی گوارشی، ضعف، بزرگی احشا، اتساع شکم، اختلال رشد، اسهال، تب، تشنج و... .

درمان: اصلاح روش شیردهی و در صورتی‌که شیرخوار از شیرخشک استفاده می‌کند، استفاده از شیرخشک‌های مخصوص که کمی غلیظ‌تر هستند، می‌توانند مفید باشند. گاهی اضافه کردن یک قاشق چایخوری آرد برنج به حجمی از شیر در کاهش بی‌قراری نوزاد و کمک به وزن‌گیری او مفید است. در برخی از شیرخواران که دچار آلرژی هستند پرهیز از دود سیگار در کاهش علائم آنها موثر است. بهتر است از مصرف غذاهای ترش و اسیدی و غذاهایی که رفلاکس را تشدید می‌کند پرهیز شود.کاهش وزن در افراد چاق و کاهش تماس با دود سیگار نیز در بهبود علائم موثر است. شیرخواران بهتر است زمانی‌که خواب هستند در وضعیت خوابیده به پشت و تقریبا نیمه نشسته باشند، اما در زمان بیداری و زمانی که کاملا تحت نظر هستند در وضعیت خوابیده به شکم باشند و یا به صورت ایستاده بغل شوند. در کودکان بزرگ تر خوابیدن به پهلوی چپ و به حالتی که سر کمی بالاتر از تنه قرار گیرد، می‌تواند موثر باشد. جهت بالا آوردن سر بهتر است که قسمت بالایی تخت به کمک یک پتو یا تشک اضافه بالاتر آورده شود. استفاده از داروها برای کاهش شدت اسیدی بودن محتویات معده باید زیر نظر پزشک باشد.