شیر خوردن نوزادان، چه سبکی؟

به محض اینکه پسر اولم را نزدیک سینه‌ام قرار می‌دادم، او بوی سینه‌ام را احساس و شروع به گریه کردن می‌کرد. چنان دیوانه وار سرش را به اینطرف و آنطرف تکان می‌داد که گاهی فکر می‌کردم هر لحظه ممکن است گوشت تنم را بکند. گویی سال‌هاست چیزی نخورده است. اما برادر دو قلویش بر عکس او به آرامی از سینه دیگرم شروع به خوردن می‌کرد، او ترجیح می‌داد صبر کند و چیزی نخورد (که معمولا هم گزینه دوم را انتخاب می‌کرد).

او هیچ وقت مانند برادرش گریه نمی‌کرد و عصبی نمی‌شد. همیشه فکر می‌کردم اگر غذای پسرم اولم کمی دیر شود، او خودش را از دست من رها می‌کند، به آشپرخانه می‌رود، در یخچال را باز می‌کند و پاکت شیر را بر می‌دارد و یک نفس سر می‌کشد. جالب‌تر اینجاست که بعد از آن همه بی‌تابی و شلوغ کردن، به محض اینکه نوک سینه‌ام را در دهانش می‌گذاشتم، او خشکش می‌زد. نه سینه‌ام را می‌مکید، نه چیزی می‌خورد و نه حتی تکان می‌خورد!

مانند فوتبالیستی که تمام طول زمین را می‌دود اما تا به توپ می‌رسد، از حرکت باز می‌ماند و سر جایش خشکش می‌زند. چند روز پیش، مشغول خواندن کتابی راجع به اولین سال زندگی کودکان بودم که به مطلب جالبی درباره الگوی غذایی بچه‌ها برخوردم. در این قسمت درباره نحوه‌های گوناگون شیر خوردن بچه‌ها توضیحاتی داده شده بود.

در کل ۵ نوع شیر خوردن وجود دارد که یکی از انواع آن «هیجان انفعالی» است. در این نوع، بچه با دیدن سینه مادرش از خود بی‌خود می‌شود و کنترلش را از دست می‌دهد. جالب بود! اول فکر کردم نویسنده این کتاب‌، با دیدن پسر من کتابش را نوشته است! پسر من هم با دیدن سینه، هم بیش از حد هیجانزده می‌شد و هم بعد از آن رفتاری انفعالی از خود بروز می‌داد. اما بعد فهمیدم فقط پسر من نیست که این ویژگی را دارد.

خیلی از بچه‌های دیگر هم رفتارهایی مشابه او از خود بروز می‌دهند. به گفته یکی از محققان که در این زمینه بر صدها کودک تحقیقاتی انجام داده است، شیر خوردن بچه‌ها انواع مختلفی دارند. اگر شما هم بچه‌ای سالم دارید، ممکن است هر یک از این ویژگی‌ها را در او بیابید.

بالاخره فرزند شما چگونه شیر می‌خورد؟
نوع اول
این بچه‌ها مکنده‌هایی بسیار قهار هستند. حتی گاهی به آنها جاروبرقی کوچولو هم گفته می‌شود. آنها نوک پستان را می‌قاپند و با تمام انرژی خود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه سینه مادرشان را می‌مکند. چطور باید به آنها کمک کرد: آنها را محکم نگه دارید. رفتار با این مکنده‌های کوچک به نظر راحت می‌رسد. آنها می‌دانند چه کاری باید بکنند و آن را به خوبی انجام می‌دهند.

اما باید مراقب نوزادی با این حرص و ولع بود. او را محکم نگه دارید و مطمئن شوید نوک سینه در دهانش به درستی قرار گرفته است، در غیر این صورت به سینه خودتان آسیب می‌رساند. او را طوری نگه دارید که احساس راحتی کند. سرش را عقب و چانه اش را بالا نگه دارید. درد را تحمل نکنید.

گاهی مادر این بچه‌ها فکر می کنند چون فرزندشان برای خوردن ولع زیادی دارد و صبر نمی‌کند تا نوک سینه به درستی در دهانش قرار بگیرد، درد کشیدن طبیعی است. اما این تصوری غلط است. به گفته یکی از متخصصان در این زمینه، حتی اگر با مکش اول مادر احساس درد کند، دفعه دوم و سوم باید حالت کودک را تغییر دهد تا این درد برطرف شود.

اگر لازم شد سینه را از دهان او بیرون بکشید (این کار را با سرعت انجام ندهید، ابتدا انگشتتان را در گوشه دهانش قرار دهید تا جریان شیرخواری را قطع کنید، بعد این کار را انجام دهید)، سپس دوباره سینه را در دهانش قرار دهید. هر چند دقیقه، حالت‌شیردهی را عوض کنید. حتی اگر تا الان از سینه راستتان شیر می‌خورده است، حال از سینه چپ به او شیر دهید. با این کار از زخم شدن نوک سینه تا حدی جلوگیری می‌کنید...

نوع دوم
این بچه‌ها هیجان‌زده‌هایی منفعل هستند. آنها با حالتی دیوانه وار به دنبال سینه هستند و وقتی در دهانشان قرار میگیرد، آنقدر سرشان را تکان می‌دهند که آن را از دست می دهند. با ناامیدی جیغ می‌کشند و عصبی می‌شوند. گاهی لازم است این بچه‌ها را در طول جریان شیر دهی چندین بار آرام کرد.

چطور باید به آنها کمک کرد: زود خواسته آنها را بر آورده کنید. با اولین علائم گرسنگی که از او می‌بینید، سینه تان را به او بدهید. با این کار عصبانیت و ناامیدی را از او بر‌طرف می‌کنید. گرسنگی او علائم مختلفی دارند.

خوب است این علائم را بشناسید. برخی از آنها عبارتند از: از خواب پریدن، جیغ زدن ( و با دهان به دنبال سینه گشتن)، دست و پا زدن، دست را به دهان بردن و تکان دادن دهان و زبان. اگر فرزندتان هر یک از این علائم را از خود نشان داد، قبل از اینکه بیتابی کند به او شیر دهید. شیر دادن را در اولویت قرار دهید.

وقتی فرزندتان از خواب بیدار می‌شود، اول پوشک او را عوض نکنید. قبل از هر کاری غذای او را بدهید. بعد به کارهای دیگر او رسیدگی کنید. از راه‌هایی برای آرام کردن او استفاده کنید. برای اینکه تمرکز فرزندتان هنگام شیر خوردن از بین نرود، بر یک صندلی روان بنشینید و به او شیر دهید. حرکت به او آرامش می‌دهد.

شیر خوردن در وان آب گرم و یا هر حالتی که پوست فرزندتان با پوست شما تماس مستقیم داشته باشد نیز آرام کننده است. هر چیزی که او را به یاد زندگی درون رحم مادرش بیاندازد نیز همین ویژگی را دارد: گرما، حرکت،صداها و نزدیکی به مادر.

نوع سوم
این شیرخواران بی‌میل، روزهای اول، تا زمانیکه مادرشان به آنها شیر ندهد، هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهند. بعد از چند وقت، اگر گرسنه شوند، کمی گریه می‌کنند. وقتی سینه در دهانشان قرار می‌گیرد، دو یا سه بار آن را می‌مکند و بعد رهایش می‌کنند. به نظر میرسد آنها بچه‌های بی‌آزاری هستند. بیشتر می‌خوابند و خیلی کم گریه می‌کنند. اما باید به آنها توجه کافی داشته باشیم تا گرسنه نمانند.

چطور به آنها کمک کنیم: این بچه‌های خواب آلود، ممکن است علائم گرسنگی از خود نشان ندهند. به همین خاطر هر یک ساعت در میان خودتان به آنها شیر بدهید، چه در ظاهر میل داشته باشند چه میل نداشته باشند. ممکن است فرزندتان اوایل زیاد شیر نخورد، اما باید این فرصت را به او داد و او باید تمرین کند.

اگر بیش از چهار ساعت از آخرین باری که شیر خورده است می‌گذرد، شاید حتی لازم باشد شب او را برای خوردن شیر از خواب بیدار کنید. خیلی نگران میزان و کمیت نباشید. نگران بودن راجع به اینکه فرزند کم‌اشتهای‌تان چقدر شیر خورده است خیلی طبیعی است، اما نوزادانی که تازه متولد شده‌اند، معمولا هفته اول را خیلی کم شیر می‌خورند.

شاید در هر وعده ۲۰ تا ۳۰ گرم. نگران نشوید و بدانید که نیاز او با همین مقدار رفع می‌شود. یکی از بهترین و مطمئن‌ترین علائم یک تغذیه مناسب، داشتن ادراری به رنگ زرد روشن و مدفوعی طبیعی است. به روند رشد او توجه داشته باشید. همه نوزادان تازه متولد شده، در ۳ - ۴ روز اول زندگی شان کمی لاغر می‌شوند.

این مسئله طبیعی است. اما نباید بیش از ۱۰ درصد وزن کل بدنشان را از دست بدهند. همچنین این کاهش وزن باید تا روز دهم جبران شود.

نوع چهارم
این بچه‌ها دوست دارند قبل از خوردن، با سینه مادرشان بازی کنند و شیر را مزه مزه کنند. اگر آنها را هُل کنید، معترضانه شروع به جیغ زدن می‌کنند. اما زمانی که به هدفشان می‌رسند،آرام می‌شوند و خیلی خوب شیر می‌خورند. چطور به آنها کمک کنیم: آنها را هُل نکنید.

درست است که بازی کردن فرزندتان با سینه شما در انظار عمومی کمی خجالت‌آور است، اما این کار هورمون‌های شما را تحریک می‌کند و تولید شیر را افزایش می‌دهد. پس از این به بعد هر وقت از این کار او خسته و عصبانی شدید، نفسی عمیق بکشید و بگذارید او کار خودش را انجام دهد.

مطمئن شوید نوک سینه به درستی در دهان فرزندتان قرار گرفته است. زمانی‌که فرزندتان نهایتا شروع به خوردن کرد، شما جرأت نمی‌کنید مزاحم او شوید حتی اگر نوک سینه به درستی در دهانش قرار نگرفته باشد. اما شما باید خودتان را مجبور کنید وضعیت او را اصلاح کنید. از شیر خوردن فرزندتان لذت ببرید. می‌توانید مجله یا کتاب بخوانید یا حتی به فرزندتان نگاه کنید و از این موجود کوچک لذت ببرید.

نوع پنجم
بچه‌ها دوست دارند چند دقیقه شیر بخورند، کمی استراحت کنند و دوباره به کارشان ادامه دهند. بعضی از آنها هنگام شیر خوردن خوابشان می‌برد،‌ ساعتی بعد بیدار و منتظر شیر می‌شوند. ممکن است شیر خوردن آنها الگویی نامنظم و گیج‌کننده داشته باشد، اما نباید آنها را هُل کرد.

چطور به آنها کمک کنیم: آرام او را از خواب بیدار کنید. سعی کنید لباس‌هایش را کمتر کنید و او را از قنداق بیرون بیاورید تا راحتی‌اش کمتر و هوشیاری‌اش بیشتر شود. می‌توانید هنگام شیر خوردن با پاهای او بازی کنید تا دیرتر خوابش ببرد. لازم نیست هر چند دقیقه یک بار از سینه دیگرتان به او شیر دهید. از آنجایی که این نوع بچه‌ها معمولا فقط ۱ - ۲ دقیقه سینه مادرشان را می‌مکند و بعد استراحت می‌کنند.

در واقع در این مورد لازم نیست به آنچه کتاب‌ها و مجلات توصیه می‌کنند عمل کنید. هر وقت خواستید به او شیر دهید، از سینه‌ای استفاده کنید که احساس می‌کنید پرتر است. همچنین هر وقت حس کردید سینه‌تان خالی شده است، از سینه دیگر به او شیر دهید. از دستهای‌تان کمک بگیرید. هر وقت احساس کردید سرعت شیر خوردن کودکتان پایین آمده است، با دست سینه‌تان را فشار دهید تا شیر بیشتری از آن بیاید.

قسمت سفتی از سینه‌تان را پیدا کنید (معمولا نزدیک زیر بغل)، آن را به طرف نوک سینه ماساژ دهید. آنقدر این کار را تکرار کنید تا صدای قورت دادن او را بشنوید. با فرزندتان همراه شوید. قبل از پایان ماه اول، شیر خوردن فرزندتان نظم و قاعده بیشتری می‌گیرد و قابل پیش‌بینی می‌شود. پس قبل از آن، فقط به فرزندتان فکر کنید و بیشتر وقتتان را برای او بگذارید.

شستن لباس‌ها، پختن غذا و تلفن زدن به دوست و آشنا را فراموش کنید و مدام با خودتان تکرار کنید «مهمترین کار من در حال حاضر رسیدگی به فرزندم است». دراز کشیدن پیش کودک‌تان مهمترین کاری است که شما باید انجام دهید. پس مدام عذاب وجدان نداشته باشید و از بودن با فرزندتان لذت ببرید.