راه افزایش شیر مادران، چیست؟
مادر باید به نوزاد خود اجازه دهد که هر موقع از شبانه روز، شیر او را بمکد. عمل مکیدن سبب تولید شیر بیشتر در مادر می شود. هر چه دفعات مکیدن شیر توسط نوزاد بیشتر باشد، تولید شیر نیز در مادر بیشتر خواهد بود.
راه های جالب برای افزایش شیر مادر
زنان در طی دوران بارداری حالات مختلفی را تجربه می کنند، مثلا یک مادر در دوران بارداری با مشکلات متعددی مثل حالت تهوع، ورم بدن و ... مواجه می شود، ولی مادری دیگر بدون داشتن این ناراحتی ها، خاطرات خوبی از دوران بارداری خود خواهد داشت.در دوران شیردهی هم مادران دچار حالات گوناگونی می شوند. برخی مادران با دادن شیر خود به نوزادشان احساس می کنند نوزادشان کاملا سیر شده است، اما برخی دیگر علی رغم دادن دفعات زیاد شیر به نوزادشان باز هم احساس می کنند نوزادشان گرسنه است و گریه می کند.
در این مطلب نکات مفیدی درباره افزایش شیر به مادران ارائه می شود:
۱- مادر باید به نوزاد خود اجازه دهد که هر موقع از شبانه روز، شیر او را بمکد. عمل مکیدن سبب تولید شیر بیشتر در مادر می شود. هر چه دفعات مکیدن شیر توسط نوزاد بیشتر باشد، تولید شیر نیز در مادر بیشتر خواهد بود.
2- مادر نباید خودش سینه را از دهان نوزاد بگیرد و به او شیر ندهد، بلکه باید به نوزاد فرصت دهد تا خودش شیر خوردن را رها کند. گرفتن سینه از دهان نوازد، روی محرک های طبیعی تولید شیر تاثیر منفی می گذارد.
۳- در ابتدای هر بار شیردهی، شیر مادر آبکی تر است و به تدریج به مقدار چربی آن افزده می شود، طوری که در پایان هر مرحله شیردهی، مقدار چربی که برای رشد نوزاد ضروری است، بیشتر می شود.بنابراین هر چه مدت شیردهی طول بکشد، نوزاد از چربی بیشتری استفاده می کند و کاملا سیر می شود و در نتیجه فاصله بین دو مرحله شیردهی نیز بیشتر خواهد شد و افزایش وزن نوزاد طبق منحنی رشد، طبیعی خواهد بود.
4- به مادران شیرده توصیه می شود مقدار مایعات دریافتی خود را افزایش دهند. افزایش مصرف آبمیوه های تازه و مصرف میوه و سبزی های تازه به افرایش تولید شیر کمک زیادی می کند.
۵- قرار گرفتن کمتر مادر در محیط پر استرس یکی از ضروریات دوران شیردهی می باشد. متخصصان به مادران شیرده توصیه می کنند موقع استرس و یا عصبانیت، به نوزاد خود شیر ندهند، زیرا مواد سمی موجود در خون بالا رفته و وارد شیر مادر می شوند و نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهند.
6- استراحت کردن به مقدار کافی به مادران شیرده توصیه می شود. بدن مادر پس از هر بار شیردهی، مقدار زیادی انرژی از دست می دهد. این انرژی از طریق تغذیه مناسب و استراحت کافی قابل برگشت به بدن خواهد بود.
۷- مادران شیرده حداقل ۵۰۰ کالری بیشتر از حالت عادی در روز نیاز دارند. اگر کمتر از این مقدار کالری دریافت شود، میزان شیر تولید شده در مادر نیز کمتر خواهد بود. متاسفانه برخی مادران پس از زایمان، رژیم های سخت لاغری می گیرند و در نتیجه شیرشان کم می شود.
مادرانی که به فرزندان خود شیر میدهند روزانه ۷۰۰ تا ۸۵۰ میلیلیتر شیر تولید مینمایند که محتوی ۳۳۰ میلیگرم کلسیم به ازاء هر لیتر میباشد که برای تولید آن حداقل باید ۵۰۰ کالری علاوه بر نیاز معمول یک خانم میانسال انرژی مصرف نمایید. برای تأمین این مقدار کالری علاوه بر مصرف مواد غذایی مقوی شامل انواع چربی ها و پروتئین، از چربی های ذخیره شده در بدن مادر در دوران بارداری نیز استفاده می شود و دریافت کالری ناکافی موجب کاهش تولید شیر می شود.لذا تغذیه یکی از موضوعات بسیار مهمی است که یک مادر باید از آن آگاهی کامل داشته باشد، زیرا تغذیه مادر، بر روی تغذیه فرزند او چه در دوران جنینی و چه زمانی که فرزند وی به دنیا میآید تأثیر مهمی دارد. اغلب مادران از کم بودن شیر خود گله دارند و این امر یک مسأله جدی است، زیرا نوزاد تازه به دنیا آمده در چند ماهه اول زندگی به جز شیر مادر، از چیز دیگری نمیتواند تغذیه شود. ترشح شیر مادر با آنچه که شما در طول روز میخورید و مینوشید ارتباط مؤثر دارد.
نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز و در دوران شیردهی لازم است، اما برخی از مواد غذایی از عوامل مؤثر در تولید و ازدیاد شیر مادر هستند. غذاهای لاکتوژندار میتوانند در زیاد شدن شیرمادر مؤثر باشند.از نظر ویتامینها، غذای مادر شیرده باید حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی باشد. مقدار ویتامین موجود در شیر مادر عمدتاً انعکاسی از مقدار ویتامین مصرفی مادر است.از نظر املاح معدنی، برخی از این مواد مانند کلسیم، فسفر، آهن و روی بدون دخالت تغذیه مادر،از ذخایر بدن او در شیر وارد میشوند؛ اما مقدار برخی املاح همچون ید در شیر مادر ارتباط مستقیمی با تغذیه او دارد. توصیه میشود مادران شیرده همچون دوران بارداری از نمک یددار تصفیهشده به مقدار کافی و با شرایط نگهداری مناسب استفاده کنند یعنی با نگهداری نمک یددار در ظروف در بسته و دور از نور ید موجود در نمک را حفظ کنند. همچنین توصیه میشود جهت پایدار ماندن ید در غذاها،نمک در انتهای پخت به غذا اضافه شود.از طرفی تأمین مواد معدنی مورد نیاز بدن و داشتن رژیم غذایی متعادل که دربرگیرنده تمامی مواد مغذی اعم از چربیها میباشد میتواند به عملکرد بهتر سلولهای عصبی و تولید و ترشح شیر کمک کند. در اینجا بهترین مواد غذایی مناسب و مواد گیاهی که سبب تحریک تولید شیرمادر میشوند را ذکر میکنیم:
سبزیجات برگ پهن و سبز:
سبزیجات برگ پهن مانند اسفناج، کلم، کاهو و ... از جمله مواد غذایی هستند که کارشناسان توصیه میکنند آنها را استفاده کنید زیرا مصرف آنها سبب ازدیاد شیرمادر میشود و منبع خوبی از انواع مواد معدنی، ویتامینها، آنزیمها و فیتواستروژنها میباشند که عمل شیرآوری را تقویت میکنند. ریحان نیز جزء گیاهان معطر و دارای خاصیت ضد نفخ برای مادر و کودکان است.
رازیـانـه:
رازیانه یکی از شناختهشدهترین گیاهان در تولید و افزایش شیر مادران میباشد. رازیانه حاوی ترکیباتی میباشد که میتوانند سبب تغییرات هورمونی شوند بنابراین این ترکیبات دارویی میتوانند با تحریک تولید استروژن و پرولاکتین که در تولید شیر مؤثر هستند، سبب افزایش ترشح شیرمادر شوند. رازیانه را میتوان به صورت خام و یا پخته شده مصرف کرد. همچنین میتوان آن را بخارپز کرده و یا در کره تفت داد و مصرف نمود. رازیانه معطر خاصیت ضد نفخ نیز داشته و با ورود به شیر مادر از دل درد کودک جلوگیری میکنند.
سیاهدانه:
نیز با خاصیت ضد درد، ضد سرطان، هضمکننده غذا، کاهشدهنده پرفشاری خون باعث افزایش شیر مادران میشود و مصرف روزانه ۲ گرم سیاهدانه بلامانع است که بهتر است دانهها له تا اثر آن ها بیشتر شود. تاکنون عوارض جانبی از سیاهدانه مشاهده نشده و مصرف آن در دوران بارداری توصیه میشود.
سیب زمینی:
برای مادر مقوی و سالم است و مهم ترین اثر آن ضد درد، ضد میکروب، خواب آور، خلط آور و ادرارآور برای کودک است.
هویج و چغندر:
این سبزیجات سرشار از بتاکاروتن میباشند و از طرفی در تولید شیر، این ماده به مقدار فراوان مورد نیاز میباشد. این سبزیجات همچنین حاوی روغنهای فرار و فیتواستروژن بوده که در تولید شیر مادر موثرند. همچنین دم کردهی تخم هویج به مقدار یک قاشق قهوه خوری برای یک فنجان آب جوش، شیر را زیاد میکند.
گرمک:
خوردن گرمک برای ازدیاد شیر مادر بسیار مؤثر است.
ماءالشعیر:
ماءالشعیر در تولید و افزایش شیرمادر مؤثر است.
نوشیـدنیها:
برخی از نوشیدنیها مانند آب، آب هندوانه، برخی از دم کردهها (بخصوص دم کردهی شنبلیله یا گل بابونه) و چایها که حاوی لاکتوژن میباشند به تولید شیر مادر کمک میکنند. مصرف آب خود را روزانه افزایش دهید (حدود یک لیتر روزانه) تا به حد ۵/۲ تا ۳ لیتر روزانه برسد. مادران شیرده در ساعاتی از روز زمان شیردهی احساس تشنگی بیشتری دارند چون آب مصرفی آنها وارد شیر میشود. لازم به ذکر است تولید شیر مادر بستگی به مقدار مصرف مایعات ندارد به عبارت دیگر افزایش مصرف مایعات سبب افزایش تولید شیر نمیشود.
زنان در طی دوران بارداری حالات مختلفی را تجربه می کنند، مثلا یک مادر در دوران بارداری با مشکلات متعددی مثل حالت تهوع، ورم بدن و ... مواجه می شود، ولی مادری دیگر بدون داشتن این ناراحتی ها، خاطرات خوبی از دوران بارداری خود خواهد داشت.در دوران شیردهی هم مادران دچار حالات گوناگونی می شوند. برخی مادران با دادن شیر خود به نوزادشان احساس می کنند نوزادشان کاملا سیر شده است، اما برخی دیگر علی رغم دادن دفعات زیاد شیر به نوزادشان باز هم احساس می کنند نوزادشان گرسنه است و گریه می کند.
در این مطلب نکات مفیدی درباره افزایش شیر به مادران ارائه می شود:
۱- مادر باید به نوزاد خود اجازه دهد که هر موقع از شبانه روز، شیر او را بمکد. عمل مکیدن سبب تولید شیر بیشتر در مادر می شود. هر چه دفعات مکیدن شیر توسط نوزاد بیشتر باشد، تولید شیر نیز در مادر بیشتر خواهد بود.
2- مادر نباید خودش سینه را از دهان نوزاد بگیرد و به او شیر ندهد، بلکه باید به نوزاد فرصت دهد تا خودش شیر خوردن را رها کند. گرفتن سینه از دهان نوازد، روی محرک های طبیعی تولید شیر تاثیر منفی می گذارد.
۳- در ابتدای هر بار شیردهی، شیر مادر آبکی تر است و به تدریج به مقدار چربی آن افزده می شود، طوری که در پایان هر مرحله شیردهی، مقدار چربی که برای رشد نوزاد ضروری است، بیشتر می شود.بنابراین هر چه مدت شیردهی طول بکشد، نوزاد از چربی بیشتری استفاده می کند و کاملا سیر می شود و در نتیجه فاصله بین دو مرحله شیردهی نیز بیشتر خواهد شد و افزایش وزن نوزاد طبق منحنی رشد، طبیعی خواهد بود.
4- به مادران شیرده توصیه می شود مقدار مایعات دریافتی خود را افزایش دهند. افزایش مصرف آبمیوه های تازه و مصرف میوه و سبزی های تازه به افرایش تولید شیر کمک زیادی می کند.
۵- قرار گرفتن کمتر مادر در محیط پر استرس یکی از ضروریات دوران شیردهی می باشد. متخصصان به مادران شیرده توصیه می کنند موقع استرس و یا عصبانیت، به نوزاد خود شیر ندهند، زیرا مواد سمی موجود در خون بالا رفته و وارد شیر مادر می شوند و نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهند.
6- استراحت کردن به مقدار کافی به مادران شیرده توصیه می شود. بدن مادر پس از هر بار شیردهی، مقدار زیادی انرژی از دست می دهد. این انرژی از طریق تغذیه مناسب و استراحت کافی قابل برگشت به بدن خواهد بود.
۷- مادران شیرده حداقل ۵۰۰ کالری بیشتر از حالت عادی در روز نیاز دارند. اگر کمتر از این مقدار کالری دریافت شود، میزان شیر تولید شده در مادر نیز کمتر خواهد بود. متاسفانه برخی مادران پس از زایمان، رژیم های سخت لاغری می گیرند و در نتیجه شیرشان کم می شود.
مادرانی که به فرزندان خود شیر میدهند روزانه ۷۰۰ تا ۸۵۰ میلیلیتر شیر تولید مینمایند که محتوی ۳۳۰ میلیگرم کلسیم به ازاء هر لیتر میباشد که برای تولید آن حداقل باید ۵۰۰ کالری علاوه بر نیاز معمول یک خانم میانسال انرژی مصرف نمایید. برای تأمین این مقدار کالری علاوه بر مصرف مواد غذایی مقوی شامل انواع چربی ها و پروتئین، از چربی های ذخیره شده در بدن مادر در دوران بارداری نیز استفاده می شود و دریافت کالری ناکافی موجب کاهش تولید شیر می شود.لذا تغذیه یکی از موضوعات بسیار مهمی است که یک مادر باید از آن آگاهی کامل داشته باشد، زیرا تغذیه مادر، بر روی تغذیه فرزند او چه در دوران جنینی و چه زمانی که فرزند وی به دنیا میآید تأثیر مهمی دارد. اغلب مادران از کم بودن شیر خود گله دارند و این امر یک مسأله جدی است، زیرا نوزاد تازه به دنیا آمده در چند ماهه اول زندگی به جز شیر مادر، از چیز دیگری نمیتواند تغذیه شود. ترشح شیر مادر با آنچه که شما در طول روز میخورید و مینوشید ارتباط مؤثر دارد.
نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز و در دوران شیردهی لازم است، اما برخی از مواد غذایی از عوامل مؤثر در تولید و ازدیاد شیر مادر هستند. غذاهای لاکتوژندار میتوانند در زیاد شدن شیرمادر مؤثر باشند.از نظر ویتامینها، غذای مادر شیرده باید حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی باشد. مقدار ویتامین موجود در شیر مادر عمدتاً انعکاسی از مقدار ویتامین مصرفی مادر است.از نظر املاح معدنی، برخی از این مواد مانند کلسیم، فسفر، آهن و روی بدون دخالت تغذیه مادر،از ذخایر بدن او در شیر وارد میشوند؛ اما مقدار برخی املاح همچون ید در شیر مادر ارتباط مستقیمی با تغذیه او دارد. توصیه میشود مادران شیرده همچون دوران بارداری از نمک یددار تصفیهشده به مقدار کافی و با شرایط نگهداری مناسب استفاده کنند یعنی با نگهداری نمک یددار در ظروف در بسته و دور از نور ید موجود در نمک را حفظ کنند. همچنین توصیه میشود جهت پایدار ماندن ید در غذاها،نمک در انتهای پخت به غذا اضافه شود.از طرفی تأمین مواد معدنی مورد نیاز بدن و داشتن رژیم غذایی متعادل که دربرگیرنده تمامی مواد مغذی اعم از چربیها میباشد میتواند به عملکرد بهتر سلولهای عصبی و تولید و ترشح شیر کمک کند. در اینجا بهترین مواد غذایی مناسب و مواد گیاهی که سبب تحریک تولید شیرمادر میشوند را ذکر میکنیم:
سبزیجات برگ پهن و سبز:
سبزیجات برگ پهن مانند اسفناج، کلم، کاهو و ... از جمله مواد غذایی هستند که کارشناسان توصیه میکنند آنها را استفاده کنید زیرا مصرف آنها سبب ازدیاد شیرمادر میشود و منبع خوبی از انواع مواد معدنی، ویتامینها، آنزیمها و فیتواستروژنها میباشند که عمل شیرآوری را تقویت میکنند. ریحان نیز جزء گیاهان معطر و دارای خاصیت ضد نفخ برای مادر و کودکان است.
رازیـانـه:
رازیانه یکی از شناختهشدهترین گیاهان در تولید و افزایش شیر مادران میباشد. رازیانه حاوی ترکیباتی میباشد که میتوانند سبب تغییرات هورمونی شوند بنابراین این ترکیبات دارویی میتوانند با تحریک تولید استروژن و پرولاکتین که در تولید شیر مؤثر هستند، سبب افزایش ترشح شیرمادر شوند. رازیانه را میتوان به صورت خام و یا پخته شده مصرف کرد. همچنین میتوان آن را بخارپز کرده و یا در کره تفت داد و مصرف نمود. رازیانه معطر خاصیت ضد نفخ نیز داشته و با ورود به شیر مادر از دل درد کودک جلوگیری میکنند.
سیاهدانه:
نیز با خاصیت ضد درد، ضد سرطان، هضمکننده غذا، کاهشدهنده پرفشاری خون باعث افزایش شیر مادران میشود و مصرف روزانه ۲ گرم سیاهدانه بلامانع است که بهتر است دانهها له تا اثر آن ها بیشتر شود. تاکنون عوارض جانبی از سیاهدانه مشاهده نشده و مصرف آن در دوران بارداری توصیه میشود.
سیب زمینی:
برای مادر مقوی و سالم است و مهم ترین اثر آن ضد درد، ضد میکروب، خواب آور، خلط آور و ادرارآور برای کودک است.
هویج و چغندر:
این سبزیجات سرشار از بتاکاروتن میباشند و از طرفی در تولید شیر، این ماده به مقدار فراوان مورد نیاز میباشد. این سبزیجات همچنین حاوی روغنهای فرار و فیتواستروژن بوده که در تولید شیر مادر موثرند. همچنین دم کردهی تخم هویج به مقدار یک قاشق قهوه خوری برای یک فنجان آب جوش، شیر را زیاد میکند.
گرمک:
خوردن گرمک برای ازدیاد شیر مادر بسیار مؤثر است.
ماءالشعیر:
ماءالشعیر در تولید و افزایش شیرمادر مؤثر است.
نوشیـدنیها:
برخی از نوشیدنیها مانند آب، آب هندوانه، برخی از دم کردهها (بخصوص دم کردهی شنبلیله یا گل بابونه) و چایها که حاوی لاکتوژن میباشند به تولید شیر مادر کمک میکنند. مصرف آب خود را روزانه افزایش دهید (حدود یک لیتر روزانه) تا به حد ۵/۲ تا ۳ لیتر روزانه برسد. مادران شیرده در ساعاتی از روز زمان شیردهی احساس تشنگی بیشتری دارند چون آب مصرفی آنها وارد شیر میشود. لازم به ذکر است تولید شیر مادر بستگی به مقدار مصرف مایعات ندارد به عبارت دیگر افزایش مصرف مایعات سبب افزایش تولید شیر نمیشود.
منبع:
دلگرم
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼