دندان درد نوزاد، درمانش چیست؟

از کمپرس سرد استفاده کنید

کمپرس سرد فقط برای رگ‌ به رگ شدن پا و کاهش تورم و درد مناسب نیست، بلکه می‌توان از آن برای کاهش دردهای دهان و دندان نیز استفاده کرد. یک تکه پارچه تمیز و خیس را داخل یک کیسه نایلونی بگذارید و به مدت یک ساعت داخل فریزر قرار دهید. برای نرم‌تر شدن آن می‌توانید پارچه را در ظرف حاوی چای بابونه غوطه‌ور کنید. چای بابونه هم به آرام شدن کودک کمک می‌کند و هم باعث می‌شود تا راحت‌تر بخوابد. وقتی که پارچه را از داخل کیسه درآوردید، کودک‌تان از جویدن آن و فشار دادنش در بین لثه‌ها لذت می‌برد، چرا که پارچه را به اطراف لثه‌هایش ماساژ می‌دهد و سردی آن باعث کرختی لثه و کاهش احساس درد می‌شود.

استفاده از دندان‌گیر

می‌‌توانید یک دندان‌گیر یا پستانک را نیز در یخچال بگذارید تا کاملاً خنک شود؛ اما دندان گیر را اصلا در فریزر نگذارید، چرا که به شدت سفت و سخت می‌شود و می‌تواند به دهان کودک آسیب برساند. اگر کودک‌تان شروع به خوردن مواد غذایی جامد نموده است، می‌‌توانید برخی میوه‌های فریز شده را به اشکال مختلف و متنوع درآورید و به دست کودک خود بدهید. مثلا یک تکه بزرگ هویج فریز شده انتخاب خوبی است، زیرا کودکتان هم می‌‌تواند به راحتی آن را در دست بگیرد و هم سردی هویج به کاهش درد لثه‌هایش کمک می‌کند.

فشار

کودکان خردسال و نوزادان به هنگام دندان در آوردن دوست دارند چیزی را روی لثه‌های‌شان فشار دهند. این کار باعث می‌شود ذهن‌شان مشغول احساس درد دندان درآوردن نشود. اگر کودک کوچک شما هیچ چیز سرد و خنکی را قبول نمی‌‌کند تا روی لثه‌اش بکشد، یک دندان‌گیر معمولی به او بدهید تا آن را بر روی لثه‌اش بکشد. دندان‌گیرها معمولا حالت موجی دارند. بهتر است یا این دندان‌گیرها را امتحان کنید یا آنکه دستان خود را بشویید و با انگشت تمیز روی لثه او بکشید. احساس فشار روی لثه‌اش به او حس خوشایندی می‌دهد و از صدایی که با کشیدن انگشت روی لثه‌اش به وجود می‌آید لذت می‌برد.

اغلب والدین سعی می‌کنند در اینگونه مواقع از داروهای بی‌حس کننده (ژل‌ بی‌حسی یا کرم بی‌حسی) استفاده کنند تا درد دندان درآوردن تقلیل یابد. هنگام خرید این داروها دقت کنید انواع بدون بنزوکائین را تهیه نمایید، زیرا وجود بنزوکائین در این محصولات بی‌حس کننده می‌تواند برای کودک خطرناک باشد. بنزوکائین باعث ایجاد شرایطی می‌شود که در آن میزان اکسیژن خون به شدت کاهش می‌یابد. بنزوکائین را نباید به هیچ‌وجه برای کودکان زیر دو سال استفاده کرد. یک خطر دیگر در مورد مصرف این نوع داروها این است که شما نمی‌توانید دارو را درست در محل مورد نظر بمالید و حتماً به سایر بخش‌ها نیز مالیده می‌شود. حتی نوزاد بخشی از آن را قورت می‌دهد (از طریق بزاق دهان) و از این راه گلوی او بی‌حس می‌شود و سخت‌تر می‌تواند شیر بنوشد، آب دهانش را قورت بدهد و حتی غذا بخورد.

مسکن‌ها

اگر هیچ یک از این موارد در مورد کودک شما کارساز نبود، نیاز به یک کاهش دهنده درد (مسکن) دارید. معمولاً پزشکان مصرف داروهایی مثل استامینوفن را توصیه می‌کنند، اما دقت داشته باشید که هیچ‌گاه به شیرخواران زیر سه ماه بدون تجویز پزشک هیچ دارویی ندهید. در مورد نوزادان شش ماهه، می‌توانید با نظر پزشک مسکن‌ دیگری استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که این داروها می‌‌توانند معده را تحریک کنند و مشکلاتی را به وجود آورد؛ مثل بالا آوردن غذا و شیری که نوزاد خورده است. آسپرین یکی دیگر از مسکن‌هاست، اما نباید کودکان، نوجوانان و جوانان زیر ۱۹ سال به طور سرخود از آن استفاده کنند. آسپیرین را به کودک خود ندهید و آن را روی لثه‌اش نمالید، چرا که ممکن است باعث بروز یک بیماری خطرناک (سندرم ری) شود و زندگی‌اش را تهدید کند.

درمان‌های دارویی

برخی روش‌های درمانی خانگی تاثیر زیادی درکاهش التهاب و درد ناشی از دندان درآوردن در کودکان می‌شوند، اما بیشتر متخصصان معتقدند این روش‌های درمانی علاوه بر تمام مزایایی که دارند، گاهی اوقات خطراتی نیز خواهند داشت. این داروها باید در بسته‌بندی‌های سالم و مطمئن نگهداری شوند و کاملاً سالم و بی‌خطر باشند. قبل از آنکه مصرف دارو را شروع کنید، موضوع را با پزشک در میان بگذارید.

علائم و نشانه‌های دندان درآوردن

نوزادان و کودکان با علائم متفاوتی دندان درمی‌آورند. میزان درد دندان درآوردن نیز در آنها متفاوت است. این علائم چند روز ادامه دارند. برخی کودکان خوش‌شانس هستند که به هنگام دندان درآوردن رنج و عذاب زیادی متحمل نمی‌شوند. یک‌سوم از کودکان آب دهان‌شان سرازیر می‌شود، یک‌سوم دیگر از کودکان کج‌خلق و تندمزاج می‌شوند و یک‌سوم مابقی نیز دچار مشکلات مربوط به خواب می‌شوند.

برای آنکه کودک‌تان به راحتی دندان درآورد و دچار درد و ناراحتی نشود، بهتر است روش‌های زیر را امتحان کنید:

- بیرون زدن نوک دندان از زیر لثه

- تورم لثه

- تلاش کودک برای جویدن و مکیدن هر چیزی که در دست دارد

- سرازیر شدن آب دهان

- کج‌خلقی

- مالیدن صورت

- مشکلات مربوط به خواب (بدخوابی)

- امتناع از غذا خوردن

- مالیدن گوش‌ها

اگر متوجه چند نشانه از نشان‌های فوق در کودک‌تان شدید، احتمالاً به زودی متوجه دندان درآوردن او نیز خواهید شد. اگر کودک‌تان طی این روزها دچار اسهال، تب و آبریزش بینی شده است، آن را نشانه خاص دندان درآوردن قلمداد نکنید؛‌ به‌خصوص اگر این موارد بیشتر از ۲۴ ساعت ادامه یابد؛ ‌چرا که دندان درآوردن باعث اسهال و تب نمی‌شود. با این وجود اغلب والدین می‌گویند که دندان درآوردن کودک‌شان به صورت مستقیم با این نشانه همراه بوده است؛ ولی هنوز هیچ‌گونه دلیل علمی این ادعا را اثبات نکرده است. در صورت بروز این علائم، کودک خود را نزد پزشک ببرید.

چه زمانی دیر دندان درآوردن باید باعث نگرانی والدین شود؟

معمولاً نخستین دندان سفید و شیری کودک در 10-4 ماهگی بیرون می‌زند، اما اگر کمی هم دیرتر شد، جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. اگر دندان‌های کودک‌تان بسیار کند و دیر به دیر ظاهر می‌شوند، اما رشد استخوانی، پوستی و موهای او کاملا طبیعی است، باز هم جای نگرانی نیست. اگر کودک‌تان تولد یکسالگی‌اش را پشت سر گذاشته اما هنوز دندانی درنیاورده است، او را نزد پزشک ببرید. حتی گاهی اوقات دندان‌های دائمی کودکان 9-8 ساله نیز می‌افتد.

در چنین مواقعی بهترین کار این است که به یک متخصص دندانپزشک و یا یک اُرتودنتیست مراجعه کنید. دیر دندان درآوردن در کودکانی که سیر طبیعی رشد خود را سپری می‌کنند، نشانه خطر نیست. در ضمن دندان‌هایی که دیرتر درمی‌آیند، دیرتر پوسیده و خراب می‌شوند. بهترین کار مراجعه دندانپزشک از زمان رویش اولین دندان شیری یا یکسالگی است.