درمان ترک های پوستی بارداری، راهکار چیست؟
گاهی در اثر بارداری، سطح پوست ترک میخورد و خطوط سفیدی در سطح آن ایجاد میشود که پزشکان به آن خطوط «استریا» میگویند.
گاهی در اثر چاق و لاغر شدنهای مکرر و یا متعاقب بارداری، سطح پوست ترک میخورد و خطوط سفیدی در سطح آن ایجاد میشود که پزشکان به آن خطوط «استریا» میگویند. با دکتر غلامحسین غفارپور، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، درباره علل و راه حل این مشکل شایع پوستی گفتگو کرده ایم.وظیفه اصلی پوست ما این است که مانند یک سد دفاعی در مقابل ورود مواد خطرناک خارجی (مانند سموم شیمیایی، میکروب ها و قارچ و اشعه فوق بنفش) عمل کند و از طرفی نیز مانع خروج آب و املاح و مواد پروتئینی از درون بدن شود.ضمن اینکه پوست، افزایش دمای درونی بدن را از طریق تعریق و انبساط عروق سطحی پوست پایین می آورد و به هنگام سرمای طاقت فرسا که گرمای درونی بدن کاهش می یابد و سلول های جهاز هاضمه در خطر کاهش اکسیژن و مواد غذایی قرار می گیرند نیز با کاهش تعریق و انقباض عروق سطحی پوست و ایجاد انقباضات متناوب عضلات و تولید لرز، موجب افزایش میزان خون درونی می شود.
پوست ما همچنین مانند یک عضو حس گر عمل می کند و درد و سوزش، سرما و گرما، خارش و فشار را حس می کند و با عکس العمل های به موقع، سلامت جسم و روح را تامین می کند و در واقع، عضوی از سیستم دفاعی عمومی بدن است. با این حساب، معلوم است که آسیب چنین ارگانی به آسیب عمومی بدن می انجامد.
اصلا چرا پوست ترک می خورد و رگه رگه می شود؟
به این حالت می گویند استریا. در استریا، سطح خارجی پوست (اپیدرم) لاغر و نازک می شود روشن تر از پوست حاشیه خود می گردد. بخش میانی که به نام درم است هم نازک تر می شود و ضخامت رشته های کلاژن کمتر می شود و رشته های الاستیک آن هم که مانند کش عمل می کنند، کاهش پیدا کرده و تکه تکه می شوند. پیاز موها و غدد چربی آن منطقه هم از بین می روند. بنابراین این رگه های پوستی از قدرت ترمیمی کمتری نسبت به پوست حاشیه اش برخوردار است و در اثر کوچک ترین سایشی یا فشاری، آزرده و ساییده شده، زخمی می شوند و به کندی بهبود می یابند.
بیشتر در چه سنی این ضایعات پوستی را می بینیم؟
استریا می تواند بین ۵ سالگی تا ۵۰ سالگی به وجود آید و البته در زنان و دختران جوان شایع تر از مردان است و در سفید پوستان بیشتر از تیره پوستان دیده می شود.این خطوط و رگه های پوستی به طور شایعی در ۲۵ تا ۳۵ درصد نوجوانان در خلال بلوغ ایجاد می شود و بنابراین یکی از شکایت های عمده دختران جوان است. در ۹۰ درصد زنان باردار در ۳ماهه دوم و خصوصا در ۳ماهه سوم بارداری ایجاد می شود؛ یعنی از هر ۱۰۰ زن باردار، ۹۰ نفرشان گرفتار می شوند.
چرا؟
علت قطعی خطوط کششی یا استریای پوستی نامعلوم است اما آنچه مسلم است این است که مستعد بودن برای ابتلا به استریا به افزایش هورمون های کورتیکواستروییدی (کورتونی) تولید شده توسط غده فوق کلیوی در بارداری، بیماری کوشینگ یا مصرف موضعی کِرِم ها، لوسیون ها، پمادها و اسپری ها و مصرف تزریقی یا خوراکی طولانی مدت آنها بستگی دارد.فشارهای مکانیکی به پوست مانند چاق شدن سریع عضلات در افرادی که بدنسازی می کنند و نوجوانان که سریعا عضلات شان چاق و فربه می شوند و بزرگ شدن سریع شکم در بارداری و عقب افتادن رشد پوست نسبت به رشد سریع عضلات زیرینشان از عوامل مهم اند. این فرآیندها موجب پاره شدن و نازک شدن شبکه همبندی بخش میانی پوست می شود که دیگر به طور خودبه خودی و طبیعی قابل جبران نیست.
ظاهر این خطوط پوستی چه شکلی است؟
در آغاز به صورت رگه های برجسته، قرمز تا بنفش رنگ هستند که می توانند تا حدی خارش دار هم باشند که در این مرحله به آنها رگه های قرمز می گویند.با گذشت زمان که تا یک سال ممکن است به طول بی‌انجامد به تدریج قرمزی خود را از دست می دهند و رنگ پریده، لاغر و گودافتاده می شوند و سطح شان پر از چروک های ظریف می شود که دایمی خواهد بود. به ندرت ممکن است کمی باریک تر شوند.در دوران نوجوانی و بلوغ جنسی، این رگه ها در مناطقی به وجود می آیند که عضلات شان از نظر حجمی از رشد سریعی برخوردارند. در دختران نوجوان به طور قرینه روی ران ها، لگن، باسن ها و سینه ایجاد می شوند و در حالی که در پسران جوان، پوست شانه ها، ران ها و شکم، بازوها، گردن و زیر بغل درگیر می شوند.
در زنان باردار، خصوصا در بارداری اول، این خطوط در ۳ماهه دوم و خصوصا در ۳ماهه سوم روی شکم و به نسبت کمتری روی سینه ها و ران ها ظاهر می شوند.
خطری هم دارند؟
خطوط پوستی اهمیت پزشکی ندارند اما برای بیمار می توانند بسیار آزاردهنده و ناامید کننده باشند. در مراحل اولیه که خطوط برجسته، قرمز و بنفش رنگ هستند می توان با بعضی از سیستم های لیزری آنها را کوچک تر و باریک تر کرد و به بهبودی نسبی آنها کمک کرد.
حالا چه مراقبت هایی لازم است تا دچار این استریا نشویم؟
برای پاسخ به این سوال، باید ابتدا یک مقدمه ای را بگویم. به خارجی ترین بخش پوست، اپیدرم می گویند که ۴۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میکرون ضخامت دارد. علاوه بر حفاظت انسان از ورود عوامل میکروبی و قارچی و سمی، مانع عبور بخش اعظمی از اشعه فوق بنفش نور خورشید به درون پوست می شود.اشعه ماورای بنفش موجب تغییراتی در بخش سطحی و میانی پوست می شود، چین و چروک زودرس در پوست صورت و پشت دست ها، لکه های تیره، و کم رنگ، گشاد شدن عروق سطحی پوست، ضخیم شدن بیمارگونه پوست، پیدایش جوش های سرسیاه، دانه های زردرنگ روی پوست صورت و پیری زودرس از ضررهای این اشعه برای پوست است.باید به پوست توجه کنیم تا هم سالم و زیبا بماند و هم بتواند وظایف خودش را به خوبی انجام دهد. ساد ه ترین روش حفظ پوست، دوری از نور خورشید و استفاده از ضدآفتاب و کمک گرفتن از وسایل آرایشی بهداشتی مانند کِرِم های ویتامین C و E و A و مشتقات آن مانند اسید رتینوئیک است.همچنین استفاده از کِرِم های محتوی اسیدهای میوه و سیستم های لیزری مانند لیزر گاز کربنیک فرکشنال نیز در بهبود پوست موثر است.
پوست ما همچنین مانند یک عضو حس گر عمل می کند و درد و سوزش، سرما و گرما، خارش و فشار را حس می کند و با عکس العمل های به موقع، سلامت جسم و روح را تامین می کند و در واقع، عضوی از سیستم دفاعی عمومی بدن است. با این حساب، معلوم است که آسیب چنین ارگانی به آسیب عمومی بدن می انجامد.
اصلا چرا پوست ترک می خورد و رگه رگه می شود؟
به این حالت می گویند استریا. در استریا، سطح خارجی پوست (اپیدرم) لاغر و نازک می شود روشن تر از پوست حاشیه خود می گردد. بخش میانی که به نام درم است هم نازک تر می شود و ضخامت رشته های کلاژن کمتر می شود و رشته های الاستیک آن هم که مانند کش عمل می کنند، کاهش پیدا کرده و تکه تکه می شوند. پیاز موها و غدد چربی آن منطقه هم از بین می روند. بنابراین این رگه های پوستی از قدرت ترمیمی کمتری نسبت به پوست حاشیه اش برخوردار است و در اثر کوچک ترین سایشی یا فشاری، آزرده و ساییده شده، زخمی می شوند و به کندی بهبود می یابند.
بیشتر در چه سنی این ضایعات پوستی را می بینیم؟
استریا می تواند بین ۵ سالگی تا ۵۰ سالگی به وجود آید و البته در زنان و دختران جوان شایع تر از مردان است و در سفید پوستان بیشتر از تیره پوستان دیده می شود.این خطوط و رگه های پوستی به طور شایعی در ۲۵ تا ۳۵ درصد نوجوانان در خلال بلوغ ایجاد می شود و بنابراین یکی از شکایت های عمده دختران جوان است. در ۹۰ درصد زنان باردار در ۳ماهه دوم و خصوصا در ۳ماهه سوم بارداری ایجاد می شود؛ یعنی از هر ۱۰۰ زن باردار، ۹۰ نفرشان گرفتار می شوند.
چرا؟
علت قطعی خطوط کششی یا استریای پوستی نامعلوم است اما آنچه مسلم است این است که مستعد بودن برای ابتلا به استریا به افزایش هورمون های کورتیکواستروییدی (کورتونی) تولید شده توسط غده فوق کلیوی در بارداری، بیماری کوشینگ یا مصرف موضعی کِرِم ها، لوسیون ها، پمادها و اسپری ها و مصرف تزریقی یا خوراکی طولانی مدت آنها بستگی دارد.فشارهای مکانیکی به پوست مانند چاق شدن سریع عضلات در افرادی که بدنسازی می کنند و نوجوانان که سریعا عضلات شان چاق و فربه می شوند و بزرگ شدن سریع شکم در بارداری و عقب افتادن رشد پوست نسبت به رشد سریع عضلات زیرینشان از عوامل مهم اند. این فرآیندها موجب پاره شدن و نازک شدن شبکه همبندی بخش میانی پوست می شود که دیگر به طور خودبه خودی و طبیعی قابل جبران نیست.
ظاهر این خطوط پوستی چه شکلی است؟
در آغاز به صورت رگه های برجسته، قرمز تا بنفش رنگ هستند که می توانند تا حدی خارش دار هم باشند که در این مرحله به آنها رگه های قرمز می گویند.با گذشت زمان که تا یک سال ممکن است به طول بی‌انجامد به تدریج قرمزی خود را از دست می دهند و رنگ پریده، لاغر و گودافتاده می شوند و سطح شان پر از چروک های ظریف می شود که دایمی خواهد بود. به ندرت ممکن است کمی باریک تر شوند.در دوران نوجوانی و بلوغ جنسی، این رگه ها در مناطقی به وجود می آیند که عضلات شان از نظر حجمی از رشد سریعی برخوردارند. در دختران نوجوان به طور قرینه روی ران ها، لگن، باسن ها و سینه ایجاد می شوند و در حالی که در پسران جوان، پوست شانه ها، ران ها و شکم، بازوها، گردن و زیر بغل درگیر می شوند.
در زنان باردار، خصوصا در بارداری اول، این خطوط در ۳ماهه دوم و خصوصا در ۳ماهه سوم روی شکم و به نسبت کمتری روی سینه ها و ران ها ظاهر می شوند.
خطری هم دارند؟
خطوط پوستی اهمیت پزشکی ندارند اما برای بیمار می توانند بسیار آزاردهنده و ناامید کننده باشند. در مراحل اولیه که خطوط برجسته، قرمز و بنفش رنگ هستند می توان با بعضی از سیستم های لیزری آنها را کوچک تر و باریک تر کرد و به بهبودی نسبی آنها کمک کرد.
حالا چه مراقبت هایی لازم است تا دچار این استریا نشویم؟
برای پاسخ به این سوال، باید ابتدا یک مقدمه ای را بگویم. به خارجی ترین بخش پوست، اپیدرم می گویند که ۴۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میکرون ضخامت دارد. علاوه بر حفاظت انسان از ورود عوامل میکروبی و قارچی و سمی، مانع عبور بخش اعظمی از اشعه فوق بنفش نور خورشید به درون پوست می شود.اشعه ماورای بنفش موجب تغییراتی در بخش سطحی و میانی پوست می شود، چین و چروک زودرس در پوست صورت و پشت دست ها، لکه های تیره، و کم رنگ، گشاد شدن عروق سطحی پوست، ضخیم شدن بیمارگونه پوست، پیدایش جوش های سرسیاه، دانه های زردرنگ روی پوست صورت و پیری زودرس از ضررهای این اشعه برای پوست است.باید به پوست توجه کنیم تا هم سالم و زیبا بماند و هم بتواند وظایف خودش را به خوبی انجام دهد. ساد ه ترین روش حفظ پوست، دوری از نور خورشید و استفاده از ضدآفتاب و کمک گرفتن از وسایل آرایشی بهداشتی مانند کِرِم های ویتامین C و E و A و مشتقات آن مانند اسید رتینوئیک است.همچنین استفاده از کِرِم های محتوی اسیدهای میوه و سیستم های لیزری مانند لیزر گاز کربنیک فرکشنال نیز در بهبود پوست موثر است.
منبع:
هفته نامه سلامت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼