بارداری خارج از رحم چگونه رخ می دهد؟

در حالی که جنین در محیط آزمایشگاهی تنها ۵ روز زنده می‌ماند، سرپرست مرکز تحقیقات مهندسی بافت پژوهشکده بیوتکنولوژی تولید مثل پژوهشگاه ابن‌سینا از تدوین پروتکلی برای نگهداری از جنین‌ها به مدت ۱۰ روز در محیط آزمایشگاهی خبر داد.دکتر سمیه کاظم‌نژاد، مجری طرح نگهداری طولانی‌مدت جنین انسان در خارج از رحم مادر را از جمله دستاوردهای این مرکز ذکر کرد و گفت: معمولا در شرایط آزمایشگاهی خارج از بدن تنها به مدت ۵ روز می‌توان جنین انسان را زنده نگه داشت و بعد از این مدت، جنین از بین می‌رود.وی ادامه داد: از این رو در این پژوهشگاه پروتکلی را تهیه کردیم که با استفاده از فناوری مهندسی بافت، جنین‌ها به مدت ۱۰ روز در محیط آزمایشگاهی خارج از بدن مادر زنده نگه داشته می‌شوند.
وی با تاکید بر این‌که این موفقیت با تولید قابل توجه هورمون‌های بارداری نظیر HCGو استرادیول توسط جنین‌های کشت داده، نمود بیشتری یافت، اضافه کرد: شرایط شبیه‌سازی شده رحم در محیط آزمایشگاهی از دیگر عوامل این موفقیت بوده است، به گونه‌ای که به جنین قدرت ماندگاری، رشد و تولید هورمون بخشید.

کاظم نژاد خاطرنشان کرد: این درحالی است که دانش بشر در مورد اتفاقات پس از لانه‌گزینی جنین در رحم مادر بسیار اندک است.این محقق با اشاره به اهمیت این دستاورد، توضیح داد: شناخت مکانیزم‌های سلولی و فاکتورهای دخیل در رشد جنین در روزهای پس از لانه‌گزینی جنین که دانش اندکی در مورد آن موجود است، به ما کمک می‌کند که بتوانیم در آینده به حل اسرار بیشتر درجهت ارتقای درمان‌های پزشکی ناباروری و حتی بازسازی بافت دست یابیم.
دکتر کاظم‌نژاد، تمرکز فعالیت گروه مهندسی بافت پژوهشگاه ابن سینا را مهندسی بافت و طب ترمیمی ذکر کرد و افزود: از سال ۸۶ مطالعاتی در این زمینه با ارائه ایده جداسازی و کشت سلول‌های بنیادی اسپرم‌ساز برای کمک به درمان ناباروری مردان آغاز شد.وی با بیان این‌که این مطالعات با مشارکت دانشگاه آمستردام هلند اجرایی شد، اظهار کرد: ارائه پروتکل جداسازی و کشت سلول‌های بنیادی اسپرم‌ساز انسانی نقطه عطفی در حفظ ناباروری و کمک به ناباروری مردان با استفاده از فناوری سلول‌های بنیادی به شمار می‌رود که دستاورد حاصله در مجله بین‌المللی «جاما» با ضریب تاثیر حدود ۴۰ منتشر شد.کاظم‌نژاد، گام بعدی این مطالعات را استفاده از فناوری مهندسی بافت برای درمان بیماری‌ها و ضایعات دیگر ذکر کرد و ادامه داد: مطالعات زیادی را در این حوزه با تمرکز بر درمان نقایص غضروفی و درمان زخم‌های پوستی ناشی از دیابت و تصادفات به صورت منسجم و با درنظر گرفتن تمام استانداردهای مورد تائید سازمان غذا و دارو دنبال کردیم.

وی تولید بافت جایگزین را از حوزه‌های تحقیقاتی این پروژه نام برد و خاطرنشان کرد: تاکنون نتایج پیش‌بالینی حاصله امیدبخش بوده و در حال فراهم‌سازی تسهیلات لازم برای ارزیابی بافت تولیدشده در مراحل کارآزمایی بالینی هستیم.وی تولید ۴۰ مقاله ISI، تالیف کتاب «سلول‌های بنیادی بالغ» و مشارکت در تالیف کتاب‌های بین‌المللی معتبر را از دیگر دستاوردهای این گروه نام برد و یادآور شد: در نقشه راهی که در مهندسی بافت داریم، به دنبال ارائه محصولات جدید با کارایی بالاتر در حوزه مهندسی بافت هستیم؛ ضمن آن‌که در زمینه انتقال فناوری اقدام کردیم تا زودتر به فاز بالینی وارد شویم.