بارداری پرخطر چیست؟ (۵)
از مهمترین و شایع‌ترین عوامل ایجاد حاملگی پرخطر، می‌توان به دیابت بارداری اشاره کرد. البته اکثر زنان مبتلا به دیابت حاملگی بعد از زایمان بهبود می یابند؛ اما ابتلا به این بیماری احتمال ابتلا در حاملگی های بعدی و یا ابتلا به دیابت نوع دو در آینده را افزایش می دهد.
دیابت
حاملگی دیابت حاملگی نوعی دیابت است که برای اولین بار در دوران بارداری به وجود می آید و قبلا هرگز وجود نداشته است. این عارضه یکی از شایع ترین عوارض حاملگی می باشد.
اکثر زنان مبتلا به دیابت حاملگی بعد از زایمان بهبود می یابند؛ در هر حال ابتلا به این بیماری احتمال ابتلا در حاملگی های بعدی و یا ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده را افزایش می دهد. علل ابتلا به دیابت حاملگی در طی بارداری، هورمون هایی که در جفت ساخته می شوند، استفاده از انسولین را برای بدن سخت می کنند؛ بنابراین لوزالمعده باید انسولین بیشتری تولید کند.
در بیشتر زنان حامله مشکلی ایجاد نمی شود و انسولین بیشتری ساخته می شود اما اگر لوزالمعده نتواند به اندازه کافی انسولین ترشح کند و میزان قند خون بالا برود، دیابت حاملگی رخ می دهد.
عوامل موثر بر ابتلا به دیابت حاملگی
- سن : اگر سن شما بیشتر از 25 سال باشد ممکن است به دیابت بارداری دچار شوید.
- چاقی : به خصوص اگر دچار چاقی شکمی (چاقی مردانه به شکل سیب) هستید، در معرض خطر می باشید.
- سابقه ابتلا به دیابت حاملگی : اگر در بارداری های قبلی، دچار دیابت بارداری بوده اید، مستعد ترید.
- سابقه خانوادگی : اگر شخصی در بستگان به خصوص اقوام درجه اول به دیابت مبتلا باشد ممکن است شما نیز در خطر باشید.
- سابقه بدنیا آوردن نوزاد درشت : اگر در زایمان های قبلی سابقه به دنیا آوردن نوزادی با وزن بیش از 4 کیلوگرم را دارید، احتمال ابتلا به دیابت بارداری را دارید.
- مرده زایی بدون دلیل : اگر سابقه سقط بدون دلیل و یا سابقه مرگ بدون علت جنین در اواخر حاملگی را دارید، شاید شما نیز به دیابت بارداری دچار شوید.
- افزایش قابل توجه وزن : اگر در طی مراقبت های بارداری متوجه شده اید که هر بار وزن شما بیش از حد مجاز بالا می رود ممکن است به دیابت بارداری دچار شده باشید.
توجه داشته باشید که بسیاری از زنانی که به دیابت حاملگی مبتلا می شوند هیچ کدام از فاکتور های ذکر شده را ندارند ولی در صورت دارا بودن هر کدام از عوامل مستعد کننده، باید بیشتر مراقب باشید و تحت نظر پزشک، آزمایشهای لازم را در موعد مقرر انجام دهید.
تشخیص دیابت حاملگی
دیابت حاملگی علامت خاصی ندارد ولی ممکن است احساس کنید که نسبت به شرایط معمول، بیشتر تشنه، گرسنه و خسته می شوید و یا دچار تکرر ادرار شده اید ولی همه اینها می توانند در بارداری طبیعی تلقی شوند؛ به همین دلیل است که قند خون زنان حامله بین هفته های 28 تا 30 مجددا اندازه گیری می شود. درمان کنترل دیابت بارداری مشتمل بر 3 بخش است : رژیم غذایی، فعالیت ورزشی و استفاده از دارو.
رژیم غذایی
بهتر است برای دریافت رژیم غذایی مناسب به یک مشاور تغذیه مراجعه نمایید.
- از مصرف قند، شکر، شیرینی، شکلات، نوشابه و شربت (کلا قندهای ساده) اجتناب کنید، زیرا ارزش تغذیه ای ندارند و قندخون را نیز بالا می‌برند.
- مواد غذایی را در ۴ تا ۶ وعده طی روز و با حجم کمتر استفاده کنید تا احتمالا بدون نیاز به انسولین، قند خون شما کنترل گردد.
- هیچ کدام از وعده های غذایی (به خصوص صبحانه) و میان وعده ها را حذف نکنید. و اگر برای مدتی طولانی از منزل بیرون می روید حتما یک میان وعده مناسب همراه خود داشته باشید.
- دریافت فیبر را از طریق مواد غذایی افزایش دهید و نیز چربی های مفید (روغن های گیاهی مایع، بادام، گردو و ...) را جایگزین چربی های مضر (روغن جامد، چربی حیوانی و ...) کنید.
فعالیت ورزشی
برنامه‌ای متعادل شامل ورزش و نرمش هایی که به بدن فشار وارد نمی کنند مانند پیاده روی و شنا در نظر بگیرید؛ البته در دیابت حاملگی، ورزشی مفید است که بالاتنه را درگیر کند و به پایین تنه فشار نیاورد.
استفاده از دارو امکان دارد برای بعضی از خانم‌هایی که نتوانند با رژیم غذایی و ورزش قند خون خود را کنترل کنند انسولین تجویز شود. تأثیر دیابت بر روند حاملگی بهتر است بدانید که امروزه اکثر زنان مبتلا به دیابت حاملگی نوزادان سالمی به دنیا می آورند. البته در صورتی که به این مشکل مبتلایید باید تحت نظر پزشک باشید و قند خون شما با رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام حرکات ورزشی و در صورت لزوم تزریق انسولین در حد طبیعی نگه داشته شود. اگر دیابت بارداری به خوبی کنترل نشود می تواند عواقبی جدی برای مادر و کودک در پی داشته باشد.
دوران بارداری
- احتمال افزایش بیش از حد مایع آمنیوتیک در کیسه آب وجود دارد. (بخش افزایش مایع آمنیوتیک را بخوانید)
- احتمال ابتلای شما به فشار خون بالای بارداری (مسمومیت حاملگی) در شما، دو برابر زنان دیگر است.
- احتمال زایمان زودرس و نیز سقط در شما وجود دارد.
- احتمال مرگ بدون دلیل جنین در اواخر بارداری وجود دارد.
زایمان
- ممکن است نوزاد شما بزرگ تر از حد طبیعی باشد. نوزاد مادر مبتلا به دیابت حاملگی معمولا وزن بالایی دارد، زیرا در دوران جنینی در معرض انسولین بیش از حد بدن مادر بوده که خود یک هورمون محرک رشد است. چنین نوزادی ممکن است چاقی واضحی در ناحیه شانه ها و بازوها داشته باشد که زایمان را با صدمات بیشتری همراه می کند و یا پزشک را مجبور می سازد که زایمان را به طریق جراحی (سزارین) انجام دهد
- بلافاصله پس از تولد ممکن است قند خون نوزاد شما افت کند؛ برای جبران آن باید بلافاصله تغذیه شود و یا قند را به صورت دارو دریافت کند.
- نوزاد متولد شده از مادر دیابتی بیشتر از نوزادان دیگر در معرض ابتلا به زردی قرار دارد که اگر درمان شود خطری او را تهدید نمی کند.
پس از زایمان
اکثر زنانی که مبتلا به دیابت بارداری هستند در حاملگی های بعدی نیز به آن دچار می شوند.
- احتمال بروز دیابت در غیر از زمان حاملگی در آینده برای مادر بیشتر می‌شود. تعدادی از زنانی که به دیابت بادراری مبتلا می گردند، طی 5 سال به دیابت نوع 2 دچار می شوند؛ البته معمولا چاق هستند و یا دیابت بارداریشان آن قدر شدید بوده که برای کنترل آن به انسولین نیاز داشته اند.
- ممکن است فرزند شما در آینده به دیابت و یا چاقی دچار شود و یا از ابتدا کودک چاقی باشد.
پیشگیری از عوارض دیابت حاملگی
- در طی بارداری تحت نظر پزشک قند خونتان را در محدوده نرمال نگه دارید.
- پزشک ممکن است در دو یا سه ماه آخر بارداری جنین شما را با دقت بیشتری تحت نظر بگیرد و به شما آموزش شمارش حرکات جنین را می آموزد تا در صورت کاهش حرکت جنین، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
- تعداد کمی از زنان مبتلا ، پس از زایمان بهبود نمی یابند و دیابتشان پایدار می ماند؛
بنابراین 6 هفته پس از زایمان باید به منظور تشخیص دیابت، غربالگری شوید و آزمایش بدهید. پزشک به شما گوشزد خواهد کرد که هر چند وقت یک بار باید آزمایش قند خون بدهید. این زمان در صورتی که آزمایشات بعد از زایمان طبیعی باشند معمولا هر یک تا سه سال است. همچنین باید وزن خود را پایین نگه دارید و رژیم غذایی سالم و مناسب را رعایت نموده و ورزش منظم انجام دهید.
اگر به تازگی دیابت حاملگی داشته اید، خطر ابتلا به دیابت حاملگی نوع ۲ در شما وجود دارد؛ ممکن لازم باشد از بعضی قرص های جلوگیری از بارداری استفاده نکنید. ممکن است فرزند شما در آینده به دیابت و یا چاقی دچار شود و یا از ابتدا کودک چاقی باشد؛ به او برای داشتن یک تغذیه خوب، نگه داشتن وزن در حد مناسب، و تحرک بدنی کافی کمک کنید.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼