چگونگی زایمان طبیعی، استرس نداشته باشید

علاوه بر تعیین موقعیت جنین، دانستن این که کدام قسمت از بدن نوزاد ابتدا نمایان خواهد شد بسیار اهمیت دارد. معمولاً می توان با معاینۀ واژن به این نکته پی برد.
معمولاً موقعیت سر جنین را می توان توسط فونتانل ها شناخت و جلوی جمجمه را از پشت آن تمیز داد. فونتانل، درزهای میان استخوان های جمجمه است که فضاهایی مثلثی شکل در نواحی بین استخوان های جمجمه به وجود می آورند.

فونتانل بزرگتر در جلو قرار دارد و فونتانل قدامی نامیده می شود. فونتانل کوچکتر نیز در عقب قرار گرفته است و به آن خلفی می گویند. با کمک این نشانه ها می توان دریافت که سر به جلو، عقب یا کنار کج شده است.

با لمس سر بچه پزشک می تواند تورم اسکالپ را بیابد. این تورم نشان دهندۀ وجود فشار محیطی توسط گردن رحم بر اسکالپ است که موجب برگشت خون از پوست بر مرکز فشار می شود.

وجود این تورم دلالت بر انعطاف پذیر بودن گردن رحم در مقابل فشاری است که سر برای خروج وارد می کند و این امر ممکن است به دلیل وجود مانعی برای خروج نوزاد باشد. گاهی تورم چند سانتیمتر ضخامت دارد که دال بر فشار بیشتر است.

در هنگام تولد این نوزادان، سر نوزاد مانند سر افراد بزرگسال و حتی کودکان نیست بلکه به دلیل اینکه استخوان های جمجمه هنوز جوش نخورده اند سر می تواند فشرده یا کشیده شود. درزهای جمجمه باز هستند و استخوان ها می توانند روی هم بیفتند.
این روی هم افتادن استخوان ها را می توان با معاینه از راه واژن تشخیص داد و اغلب تغییر شکل سر نوزاد به حالت کشیدگی در ابتدای زایمان دیده می شود اما معمولاً خود به خود پس از چند روز سر به حالت طبیعی باز می گردد.

هنگام معاینه از طریق واژن معمولاً مادر صدای پزشک را می شنود که بر اساس مشاهداتش می گوید: گشادی گردن رحم، مرحلۀ باز شدن کامل، نمایان شدن سر نوزاد و خروج. هر کدام از این اصطلاحات نشان دهندۀ مرحله ای از زایمان هستند.

به طور مثال زمانی که پزشک می گوید: 6 سانتیمتر، 80 درصد، منفی یک، LOA، یعنی دهانۀ رحم 6 سانتیمتر باز شده است، میزان کنار کشیدن در گردن رحم 80 درصد است، سر یک سانتیمتر از سطح میانی لگن عبور کرده است و هنگام حرکت استخوان پسِ سر رو به جلو و چپ می باشد.
این مقیاس ها در هنگام انقباضات شدید به حداکثر خود می رسند. تغییر در این معیارها بستگی به میزان بزرگی حفرۀ لگن در هنگام زایمان دارد.

زمانی که مقیاس های زایمان به حداکثر رسید، پزشک با یک دست به شکم در بالای رحم فشار می آورد تا جنین را به طرف پایین در کانال زایمانی سوق دهد و در همان حال با دست دیگر سر جنین را از طریق واژن لمس می کند. این حرکت ساده کمک می کند تا مناسب بودن سر جنین با کانال زایمانی تشخیص داده شود.

مرحلۀ انتقال اغلب سخت ترین قسمت زایمان است و درد آن غیرقابل تحمل به نظر می رسد و اغلب با تهوع و استفراغ همراه می باشد.
در زایمان های اول، فاز پنهان بر طبق اطلاعات فریدمن معمولاً کمتر از ۲۰ ساعت طول می کشد و در زایمان های دوم و بعد از آن اغلب کمتر از ۱۴ ساعت است.
در فاز فعال زایمان اول معمولاً گردن رحم در حدود 2/1 سانتیمتر در هر ساعت باز می شود و در زایمان های دوم و بعدی این میزان به 5/1 سانتیمتر می رسد. فاز پنهان تحت تاثیر عوامل متفاوتی چون داروهاست و مدت زمان آن در دوره های بعدی زایمان کمتر است.
ابتدا در فاز پنهان، از مرحلۀ اول، انقباضات به فاصلۀ ۵ تا و به مدت ۱۵ تا ۴۰ ثانیه طول می کشد. این انقباضات اغلب با گرفتگی عضلانی ملایم، گاز روده، درد کمر یا فشار همراه است.

در طول فاز فعال نیز فاصلۀ انقباضات 2 تا 5 دقیقه می باشد و هر کدام 45 تا 60 ثانیه طول می کشد. این انقباضات قوی تر است و از شدت بیشتری برخوردار می باشد.

در مرحلۀ انتقال انقباضات به فواصل 5/1 دقیقه تا 3 دقیقه روی می دهند و هر انقباض 45 ثانیه تا 90 ثانیه طول می کشد. این انقباضات قوی ترین نوع آن در طول زمان زایمان است. اغلب فاصلۀ بین دو انقباض آنقدر کوتاه است که مادر فرصت استراحت نمی یابد.
هنگامی که باز شدن گردن رحم کامل شد ممکن است فاصلۀ انقباضات به ۳ تا ۵ دقیقه و یا حتی بیشتر برسد بنابراین بعضی از مادران می توانند در طول این مدت اندکی بخوابند.
هنگامی که جنین به ناحیۀ میاندوراه (پرینه) می رسد اغلب مادران احساس سوزش می کنند. انقباضات در این لحظه از شدت کمتری برخوردارند و احساس درد از ناحیه رحم به ناحیه مقعد و واژن منتقل می شود و به صورت نوعی احساس فشار به طرف جلو می باشد. این فشار باید به حدی باشد که مادر احساس کند با خروج جنین احساس آرامش خواهد کرد.