بیماری اندومتریوز در زنان، همان قاعدگی دردناک است؟

آندومتریوز چگونه عارضه ای است این بیماری چه نشانه هایی دارد و راههای مختلف درمانی برای آن به چه صورت می باشند آیا کسانی که درد زیادی در قاعدگی حس می کنند از این عارضه رنج میبرند؟

آندومتریوز

یکسری ضایعات ریز بسیار کوچکی هستند که در لگن بیماران به‌وجود می‌آیند و علت بروز این ضایعات، پس زدن خون قاعدگی به درون لگن است.

دکتر الهه ثناگو، جراح و متخصص زنان،‌ زایمان و نازایی: آندومتریوز یک بیماری است که امروزه متاسفانه خیلی شایع شده تا جایی که می‌توان گفت بیماری قرن جدید است. حال باید به این سوال پاسخ دهیم که آندومتریوز چیست؟ آندومتریوز یکسری ضایعات ریز بسیار کوچکی هستند که در لگن بیماران به‌وجود می‌آیند و علت بروز این ضایعات، پس زدن خون قاعدگی به درون لگن است. هنوز علت اصلی ابتلا افراد به آندومتریوز کاملا مشخص نشده است با این حال یکی از علت‌های ابتلا ژنتیک است. فردی که از نظر ژنتیک مستعد این بیماری است وقتی خون به داخل لگن ریخته می‌شود، دیگر بازنمی‌گردد و داخل لگن باقی می‌ماند و باعث چسبندگی می‌شود، اما در مقابل ممکن است فرد دیگر که از نظر ژنتیکی مستعد نیست، همین اتفاق برایش رخ دهد اما هیچ مشکلی برایش پیش نیاید.

آیا آندومتریوز همان قاعدگی دردناک است؟

در پاسخ باید بگویم که یکی از علامت‌های داشتن آندومتریوز است. همان‌طور که گفته شد، آندومتریوز درواقع تجمع خون قاعدگی داخل لگن است که موجب می‌شود این خون داخل لگن را تحریک ‌کند. به‌دنبال این مسئله سلول‌های التهابی لگن تحریک می‌شوند و درنهایت باعث می‌شود داخل لگن ذرات ریز چسبنده به وجود بیایند. این ذرات به مرور خودشان را زیاد می‌کنند و چسبندگی‌ها زیاد می‌شود؛ آن زمان است که علائم بیمار شروع می‌شود، پس به این نتیجه می‌رسیم که علائم بیماری آندومتریوز از زمان بلوغ به بعد معمولا آرام‌آرام آغاز می‌شود.

اولین علامت، قاعدگی‌های دردناک است که معمولا از یک تا دو سال بعد از شروع پریود دخترهای جوان قاعدگی‌ها دردناک می‌شوند. در این مواقع توصیه من به مادران این است که با دیدن این علامت هوشیار باشند و از این مسئله به سادگی گذر نکنند. بعضی دختران نوجوان با مصرف یک مسکن در دوران عادت ماهانه بهبود پیدا می‌کنند اما برخی دیگر تنها با مصرف مسکن درد پریودشان از بین نمی‌رود و باید با کمک مصرف سرم یا آمپول درد را تسکین داد. در این مواقع توصیه می‌شود حتما این افراد توسط یک پزشک متخصص زنان و زایمان ویزیت و بررسی شوند، چرا‌که اگر این بیماری به‌موقع تشخیص و درمان نشود ممکن است در آینده روی باروری خانم‌ها تاثیر داشته باشد، چرا‌که باعث چسبندگی تخمدان‌ها، لوله‌ها و‌… می‌شود.

برای درمان باید چه کار کنیم؟

بعضی اوقات هست که ما فقط قصد داریم درد را درمان کنیم که در این صورت برای درمان درد می‌توانیم از مسکن‌ها و یکسری داروهای دیگر که پزشک متخصص تجویز می‌کند، استفاده کنیم.‌ اما در تشخیص و درمان اصلی این بیماری باید از روش لاپاراسکوپی کمک بگیریم. برای درمان باید تمام ضایعات برداشته شوند چرا‌که هر ضایعه کوچکی که باقی بماند، می‌تواند ۵ تا ۶‌سال بعد مجدد زمینه بیماری آندومتریوز را برای بیمار فراهم کند. آندومتریوز متاسفانه یک بیماری عود‌کننده است حتی اگر فرد زیر دست بهترین جراح هم عمل شود چون بیمار زمینه ژنتیکی دارد ممکن است دوباره بعد از چند سال بیماری‌اش عود کند. البته باید بگویم که باید باوجود عود کردن بیماری، درمان صورت گیرد؛ اگر بیمار در فاز خاموشی باشد به نفعش است، چرا‌که در این مدت خاموشی بیمار می‌تواند برای بارداری اقدام کند و در دوران زندگی زناشویی مقاربت بدون دردی را داشته باشد.

فاز خاموشی بین افراد متغیر است اما معمولا بین ۵تا ۱۰سال ممکن است این دوران به طول بینجامد. اگر فرد در سن جوانی باشد با جراحی این بیماری درمان می‌شود اما در خانم‌هایی که سن بالایی دارند و به آندومتریوز مبتلا هستند برای درمان توصیه می‌شود رحم و تخمدان‌شان درآورده شود.

اگر آندومتریوز درمان نشود، چه مشکلاتی ممکن است به وجود بیایند؟
مهم‌ترین عارضه‌اش نازایی است که چسبندگی‌های شدید باعث عدم باروری در خانم‌ها می‌شود. برای همین اگر این چسبندگی پیشرفت زیادی داشته باشد ممکن است دیگر با جراحی هم قابل درمان نباشد و فرد برای باروری نیاز به درمان‌های کمک باروری داشته باشد چرا‌که بیماری پیشرونده آندومترویز مانع باروری می‌شود. غیر از مشکل نازایی مشکل مقاربتی هم وجود دارد. برخی خانم‌هایی که به این مشکل مبتلا هستند در رابطه زناشویی خود با مشکل مواجه می‌شوند.