تشخیص ندادن بارداری، مگر می‌شود؟

همه ما حداقل یک بار این داستان را شنیده‌ایم: زنی که تا زمان زایمان نمی‌دانسته باردار است. خب، اولین فکر شما نسبت به این مسئله چیست؟ مگر می‌شود که باردار باشید و خودتان این مسئله را ندانید؟

دکتر مایکل کاکویچ در این باره می‌گوید: «زنان زیادی هستند که رابطه جنسی منظم یا قاعدگی منظم ندارند و به طور منظم برای چک‌آپ به پزشک مراجعه نمی‌کنند.» تحت چنین شرایطی، این احتمال وجود دارد که متوجه نشوید که باردار هستید. سایر زنان ممکن است دچار مشکلات سلامت روانی باشند و همین مسئله مانع از پذیرش یا تشخیص این مسئله شود که باردار هستند.

این وضعیت که آن را بارداری انکارشده می‌نامند خیلی اوقات رخ می‌دهد. تحقیقات معدودی در این زمینه انجام شده که نشان می‌دهد از هر ۴۰۰ یا ۵۰۰ نفر تنها یک نفر در ماه پنجم بارداری تازه پی می‌برد که باردار است. از هر ۲۵۰۰ زن،‌ تنها یک نفر پیش از آنکه بداند قرار است بچه‌دار شود، زایمان می‌کند.

این اتفاق چطور رخ می‌دهد؟

دلایل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود یک زن نتواند به تغییراتی که در بدنش رخ داده پی ببرد که در این‌جا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

ترس یا استرس
فکر مادر شدن برای برخی از زن‌ها توأم با استرس فراوانی بوده و ممکن است شدیدا آنها را دچار انکار این مسئله کند -آنقدر زیاد که حتی ندانند که باردار هستند. انکار نوعی مکانیسم دفاعی بسیار قدرتمند است و شرایطی را ایجاد می‌کند که طی آن فرد به هیچ وجه از علائمی که دارد با کسی صحبت نمی‌کند. برای مثال فرد معتقد است حرکاتی که در شکمش رخ می‌دهد ناشی از گاز معده است.

متاسفانه برخی زنان ممکن است با برقراری رابطه با شخصی غیر از شوهرشان، از او باردار شوند. برخی دیگر هم همانطور که پیش‌تر گفتیم دچار بارداری انکارشده خواهند شد؛ چرا که از مشکلات سلامت روانی مانند اختلال دوقطبی و یا شیزوفرنی رنج می‌برند.

عدم وجود علائم

برای برخی از زنان، نشانه‌های بارز فیزیکی مربوط به بارداری مانند افزایش وزن، ویار، سوزش معده و یا خستگی اتفاق نمی‌افتد. یا ممکن است آنقدر خفیف باشد که او اصلا متوجه آنها نشود. بر اساس نوع وضعیت بدن، ممکن است حتی تا هفته سی‌ام بارداری هم این علائم برای زن معقول و عادی باشد.

تغییرات وزنی

اگر زنی اضافه‌وزن داشته و یا هیکلش مدام در حال تغییر باشد، احتمالا اضافه‌وزن ناشی از وجود بچه را نخواهد فهمید. در واقع اگر چاق باشد، احساسات فیزیکی باردار شدن را نسبت به احساسی که زن غیرچاق دارد متوجه نخواهد شد.

مشکلات قاعدگی

زن ممکن است دچار قاعدگی‌های نامنظم شود که علت آن به مسائل مختلفی از جمله استرس، مصرف برخی داروها (مانند قرص‌های کنترل بارداری یا داروهایی برای صرع)، چاقی یا مشکلات سلامت مانند سندروم تخمدان چندکیستی، دیابت کنترل‌نشده و یا اختلالات غذایی برمی‌گردد. بنابراین زمانی که قاعدگی او علائمی از خود نشان ندهد، مسلما اولین فکری که به سرش بیاید بارداری نخواهد بود.

حرکت بچه را احساس نمی‌کند
معمولا مادران پا به ماه در هفته هجدهم تا بیستم بارداری متوجه می‌شوند که بچه در حال چرخش یا لگد زدن است. اما اگر جفت در وضعیتی در جلوی رحم قرار داشته باشد، متوجه این حرکات نخواهد شد.

تحقیقات نشان می‌دهد زنی که رفتار و وضعیتی طبیعی دارد هم می‌تواند دچار بارداری انکار‌شده شود و هم‌چنان مادر خوبی باشد، خصوصا اگر به این درک برسد که قرار است بچه‌دار شود. برای مثال برخی زنان زمانی این مسئله را درک کرده و می‌پذیرند که تصویر فراصوتی نوزاد درون شکمشان را می‌بینند. اما پزشکان اغلب توصیه می‌کنند که برای سنجش آنچه باعث شده تا زنی باردار بودن خودش را انکار کنند، بهتر است تست سلامت روان انجام دهند.

چرا این مسئله مهم است؟
زنان می‌توانند بعد از انکار بارداری، زایمان سالم و طبیعی داشته باشند. اما ندانستن این مسئله که باردار هستید می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد:
-ممکن است مراقبت‌های پیش از زایمانی را انجام ندهید. در واقع اقداماتی که این اطمینان را ایجاد می‌کند که شما و کودک‌تان سالم هستید؛ مانند آزمایش‌های فیزیکی، آزمایش خون و اسکن‌های فراصوت.
-ممکن است ندانید که خودتان یا کودک‌تان در معرض خطراتی قرار دارید مانند کم‌خونی، نوعی فشار خون بالا به نام پری‌اکلامپسیا، دیابت بارداری و یا نقص جنین.
-ممکن است این مسئله را ندانید که اکنون زمان ایجاد تغییرات سالمی است که به رشد و تکامل کودک‌تان کمک خواهد کرد؛ مانند تغذیه مناسب و متوقف کردن مصرف برخی داروها و کنار گذاشتن سیگار.